Συναγερμό έχει σημάνει στη διεθνή κοινότητα η συνεχιζόμενη ανάφλεξη στο Σουδάν ενώ ο τραγικός απολογισμός για τα θύματα διαρκώς αυξάνεται. Παράλληλα, έντονο παραμένει το ελληνικό ενδιαφέρον, καθώς εγκλωβισμένοι στην ελληνορθόδοξη Μητρόπολη του Χαρτούμ μαζί με τον Μητροπολίτη Σάββα, Νουβίας και παντός Σουδάν, παραμένουν δεκαπέντεΈλληνες.
Στην αφρικανική χώρα οι εχθροπραξίες μαίνονται μεταξύ του εθνικού στρατού υπό τον στρατηγό Αμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν και των δυνάμεων της παραστρατιωτικής οργάνωσης RSF (Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης) υπό τον στρατηγό Μοχάμεντ Ντάγκαλο ή Χεμεντί.
Οι δύο στρατηγοί: Πρώην σύμμαχοι που οδηγούν τη χώρα σε αιματοκύλισμα
Οι δύο σημερινοί αντίπαλοι έχουν υπάρξει στο κοντινό παρελθόν σύμμαχοι. Μετά την ανατροπή του μακροβιότερου ηγέτη της χώρας, Ομάρ ελ - Μπεσίρ το 2019 και το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021 από κοινού από τους δύο στρατηγούς, Αμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν και Μοχάμεντ Ντάγκαλο ή Χεμέντι, η χώρα βυθίζεται στο χάος αφού οι δύο στρατιωτικοί δεν έχουν πια κοινή γραμμή.
Σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές η δύναμη του τακτικού στρατού εκτιμάται στους 220.000 άνδρες ενώ των παραστρατιωτικών δυνάμεων σε 70.000. Παρόλα αυτά οι δεύτεροι θεωρούνται εξίσου, ίσως και περισσότερο ισχυροί καθώς είναι πιο καλά εκπαιδευμένοι και έχουν καλύτερης τεχνολογίας εξοπλισμό.
Η σπίθα που προκάλεσε την ανάφλεξη εμφανίζεται να είναι η συμφωνία που έκανε πριν από μερικούς μήνες ο στρατηγός Αλ Μπουρχάν, ο οποίος είναι ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, με μεγάλη μερίδα των πολιτικών κομμάτων στο Σουδάν, για τη διεξαγωγή εκλογών. Η κίνηση αυτή δεν βρήκε σύμφωνο τον πρώην εταίρο του, ο οποίος ηγείται των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Yποστήριξης (RSF) και εμφανίζεται πλέον ανοιχτά να θέλει να καταλάβει την εξουσία στο Σουδάν.
Διεθνή μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο Χεμέντι προσπαθεί να πετύχει τον πλήρη έλεγχο της χώρας έχοντας την παρασκηνιακή βοήθεια του έκπτωτου δικτάτορα Μπεσίρ, ο οποίος, να σημειωθεί, ότι κατηγορείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου στο αυτόνομο Νταρφούρ.
Ο ρόλος της οργάνωσης "Βάγκνερ"
Πριν ξεσπάσουν οι εχθροπραξίες, ο Χεμέντι θεωρούνταν ήδη ο ισχυρός άνδρας του Σουδάν. Από το 2012 με την υποστήριξη του μισθοφορικού στρατού της ομάδας "Βάγκνερ", ελέγχει τα χρυσωρυχεία και το εμπόριο χρυσού της χώρας.
Οι δυνάμεις του στρατηγού "Χεμέντι" παρέχουν ασφάλεια στην εταιρεία εξόρυξης Meroe Gold, που ελέγχεται από τη μισθοφορική οργάνωση "Βάγκνερ" και τον ιδρυτή της Γιεβγκένι Πριγκόζιν. Μόλις τον Φεβρουάριο, η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις στη Meroe Gold, υποστηρίζοντας αφενός ότι εξήγαγε σουδανικό χρυσό στη Ρωσία και αφετέρου ότι χρηματοδοτεί βασανιστήρια και πραγματοποιεί εκτελέσεις και δολοφονίες στην Ουκρανία και την Αφρική.
Από την πλευρά της η Μόσχα, έχει μέχρι πρότινος στηρίξει ανοιχτά τον στρατηγό Χεμέντι, χωρίς όμως, όπως σημειώνουν διεθνή ΜΜΕ, να κλείνει την πόρτα και στον αντίπαλό του, τον στρατηγό Μπουρχάν, ο οποίος θεωρείται πρόσωπο κλειδί, αφού τάσσεται υπέρ της κατασκευής ρωσικής ναυτικής βάσης στην Ερυθρά Θάλασσα.
Το σχέδιο για τη ρωσική ναυτική βάση προκαλεί "πονοκέφαλο" στον Λευκό Οίκο καθώς το Σουδάν βρίσκεται σε τοποθεσία με στρατηγική σημασία και είναι πλούσιο σε φυσικούς πόρους.
Όσον αφορά την Σαουδική Αραβία και τα Αραβικά Εμιράτα, πριν τις σημερινές εχθροπραξίες στήριζαν τον στρατηγό Μπουρχάν σε μια κίνηση ανταπόδοσης, καθώς πολέμησε με τον συνασπισμό τους στον πόλεμο της Υεμένης. Ωστόσο στη συνέχεια ο Χεμέντι έστειλε περισσότερες δυνάμεις στο πλευρό τους, με αποτέλεσμα να αλλάξουν στρατόπεδο. Μάλιστα, ο Χεμέντι τον περασμένο Μάιο επισκέφθηκε το Ριάντ όπου συναντήθηκε με τον πρίγκιπα διάδοχο.
Πυρά δέχθηκε αυτοκινητοπομπή των ΗΠΑ
Σε αυτή την έκρυθμη κατάσταση, διπλωματική αυτοκινητοπομπή των ΗΠΑ δέχτηκε πυρά από μαχητές που συνδέονται με τις παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF) του Σουδάν, όπως δήλωσε την Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ. Ο Άντονι Μπλίνκεν περιέγραψε το περιστατικό ως "απερισκεψία" και "ανευθυνότητα".
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν, συζήτησε χωριστά με τους δυο αντίπαλους στρατηγούς και τόνισε ότι "επείγει να κηρυχθεί κατάπαυση του πυρός" αλλά και ότι οποιοσδήποτε κίνδυνος για Αμερικανούς διπλωμάτες είναι απαράδεκτος.
Η κατάπαυση του πυρός "θα επέτρεπε να διανεμηθεί ανθρωπιστική βοήθεια στους ανθρώπους που επλήγησαν από τις μάχες, να επανενωθούν οι σουδανικές οικογένειες και να υπάρξουν εγγυήσεις για την ασφάλεια των μελών της διεθνούς κοινότητας στο Χαρτούμ", τόνισε ο κ. Μπλίνκεν στους συνομιλητές του, σύμφωνα με δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, Βεντάντ Πατέλ.
Απαντώντας στις δηλώσεις Μπλίνκεν, οι παραστρατιωτικές δυνάμεις του "Χεμέντι" ανακοίνωσαν ότι "μετά την άμεση επαφή με τον κ. Μπλίνκεν, υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, και τις προσπάθειες αδελφικών και φίλων χωρών που έκαναν παρόμοιες επαφές, προχωράμε σε προσωρινή κατάπαυση του πυρός για να ανοίξουμε ασφαλείς δρόμους για τη διέλευση αμάχων".
Δεκάδες νεκροί και χιλιάδες τραυματίες
Τα Ηνωμένα Έθνη ανεβάζουν τον αριθμό των θυμάτων σε τουλάχιστον 185 και τον αριθμό των τραυματιών σε περισσότερους από 1.800. Φόβοι εκφράζονται ωστόσο ότι τα θύματα μπορεί να είναι πολύ περισσότερα καθώς στους δρόμους του Χαρτούμ κείτονται πολλά πτώματα, τα οποία δεν μπορούν να προσεγγιστούν λόγω των σφροδρών συγκρούσεων. Τα νοσοκομεία στο Χαρτούμ, και άλλες πόλεις της χώρας, έχουν περιέλθει σε απελπιστική κατάσταση. Παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις, ενώ, εξαιτίας των εχθροπραξιών είναι δύσκολο να προσεγγιστούν από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό τους.
Έκκληση για τερματισμό των συγκρούσεων απηύθυνε ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ενώ το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αναμένεται να συνεδριάσει για την εν εξελίξει κρίση.
"Καταδικάζω έντονα το ξέσπασμα των συγκρούσεων που λαμβάνουν χώρα στο Σουδάν και απευθύνω έκκληση στους ηγέτες των Σουδανικών Ενόπλων Δυνάμεων και των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης να σταματήσουν αμέσως τις εχθροπραξίες, να αποκαταστήσουν την ηρεμία και να ξεκινήσουν διάλογο για την επίλυση της κρίσης. Η κατάσταση έχει ήδη οδηγήσει σε φρικτές απώλειες ζωών, συμπεριλαμβανομένων πολλών αμάχων", υπογράμμισε.
Επίθεση δέχτηκε ο πρεσβευτής της ΕΕ στο Σουδάν
Ο Ιρλανδός πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Άινταν Ο' Χάρα δέχθηκε επίθεση μέσα στο σπίτι του στην πρωτεύουσα. Λίγο αργότερα έγινε γνωστό πως ο διπλωμάτης δεν τραυματίστηκε σοβαρά.
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ διατύπωσε μέσω twitter την έντονη αντίδρασή του σημειώνοντας πως η ασφάλεια των διπλωματικών αποστολών αποτελεί πρωταρχική ευθύνη των σουδανικών αρχών.