Η μεγαλύτερη εφημερίδα της Καλιφόρνιας, οι LA Times, αποχαιρετούν έναν θεσμό του Λος Άντζελες που ετοιμάζεται να κλείσει τις πόρτες του έπειτα από 77 χρόνια συνεχούς παρουσίας. Με ένα εκτενές αφιέρωμα, κάνουν μία αναδρομή στην σχεδόν 80άχρονη πορεία του οικογενειακού εστιατορίου "Papa Cristo's", που στις 4 Μαΐου θα σερβίρει για τελευταία φορά το μυρωδάτο και νόστιμο αρνάκι με πατάτες στον φούρνο και το ζουμερό σαγανάκι του.
77 χρόνια μετά, το εστιατόριο κλείνει και το κτίριο στο οποίο στεγάζεται έχει ήδη βγει στην αγορά προς πώληση.
Το 1948, όταν ο ιδρυτής του, ο Σαμ Κρις άνοιξε τις πόρτες του μαγαζιού του στην ελληνική γειτονιά, κοντά στον ελληνικό ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό της Αγίας Σοφίας, για να υποδεχθεί τους πελάτες του ήταν ένα μικρό ελληνικό παντοπωλείο με όλες τις γεύσεις από την πατρίδα.
Από μακαρόνια Μίσκο, μπισκότα Παπαδοπούλου, λάδι, φέτα, ψωμί, βασιλόπιτες και παραδοσιακά γλυκά. Προοδευτικά λίγα πιάτα, μαγειρεμένα ακολουθώντας κατά γράμμα τις ελληνικές συνταγές, σερβίρονταν στους πελάτες. Σήμερα, εκεί είναι που οι Έλληνες της Καλιφόρνια θα βρουν να αγοράσουν μια σοκολάτα ΙΟΝ αμυγδάλου ή μέλι Attiki.
Όταν ήρθε η σειρά της δεύτερης γενιάς, αυτής του γεννημένου το 1945 Κρις Κρις, τα πράγματα άλλαξαν. Το ελληνικό παντοπωλείο μετεξελίχθηκε σε μεγάλο εστιατόριο.
Ήταν 1968 και ο ορεξάτος γιος του Σαμ Κρις ταξίδεψε στην Ελλάδα γνώρισε από πρώτο χέρι τις ελληνικές γεύσεις και τα γνήσια ελληνικά προϊόντα και αποφάσισε να τα μεταφέρει στην Αμερική δημιουργώντας ένα ελληνικό εστιατόριο. Γενναίες μερίδες, αυθεντικές γεύσεις, ζεστή ατμόσφαιρα: αυτά ήταν τα συστατικά της επιτυχίας που μετέτρεψαν το μπακάλικο που έγινε εστιατόριο σε ένα τοπόσημο του Λος Άντζελες.
Η επόμενη μετεξέλιξη ήρθε το 1990 όταν το εστιατόριο "Papa Cristo's" πρόσθεσε στις δραστηριότητές του και υπηρεσίες κέτερινγκ. Είναι η εποχή που το εστιατόριο είναι στις δόξες του και φιλοξενεί στα τραπέζια του τους διάσημους του Χόλιγουντ. Μεταξύ αυτών και ο - πολιτογραφημένος Έλληνας πλέον και με ελληνικής καταγωγής σύζυγο - Τομ Χανκς.
Στο παρακάτω βίντεο, δείτε ρεπορτάζ του CBS για τον ελληνικό "θεσμό" του Λος Άντζελες:
Από το 2010, στο εστιατόριο μπήκε και η τρίτη γενιά. Η κόρη του Κρις, Άννι Κρις έμαθε τη δουλειά από μικρή.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια είναι και τα πιο δύσκολα. Η πανδημία ήταν ένα σκληρό χτύπημα και μόνο χάρη στο κέτερινγκ και τις πωλήσεις του παντοπωλείου μπόρεσαν να σταθούν όρθιοι και να μην κάνουν απολύσεις.
Το άνοιγμα της αγοράς μετά τους περιορισμούς της πανδημίας, έφερε όμως αύξηση του πληθωρισμού κάτι που περιόρισε την κερδοφορία. Η επιχείρηση άρχισε να τα βγάζει πέρα με όλο και μεγαλύτερες δυσκολίες.
Οι λόγοι που οδηγούν στο κλείσιμό του οφείλονται στις ασφυκτικές συνθήκες της αγοράς με τα ενοίκια στα ύψη αλλά και τον φόβο των δασμών, κάτι που οι σημερινοί του ιδιοκτήτες κρύβουν.
"Φτάσαμε σε ένα σημείο όπου αποφασίσαμε ότι θα το πάμε με τους δικούς μας όρους", είπε στους LA Times ο Μαρκ Γιόρντον, ξάδερφος του ιδιοκτήτη, Κρις Κρις, ο οποίος είναι μέλος της οικογενειακής επιχείρησης εδώ και πάνω από 40 χρόνια. "Δεν θα περιμένουμε να έρθει ένας αγοραστής και να πει, "εντάξει, θα το μετατρέψω σε ξενοδοχείο".
Ο Γιόρντον αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ότι οι αυξήσεις ενοικίων επηρέασαν την απόφαση να κλείσει, αλλά ο Κρις το ομολόγησε. "Το ενοίκιο ανέβηκε πολύ", είπε, "και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι' αυτό... Οι ενοικιαστές είναι πιόνια για τους ιδιοκτήτες".
Ο Γιόρντον, ο οποίος εργάζεται ως γενικός διευθυντής στην οικογενειακή επιχείρηση, είπε ότι η οικογένεια πήρε την απόφαση μόλις έμαθε ότι το κτίριο ήταν καταχωρημένο προς πώληση. Το οικόπεδο όπου βρίσκεται και το κτίριο που στεγάζει το "Papa Cristo's", είναι χωρισμένο σε ζώνες για οικιστικούς σκοπούς μεικτής χρήσης και αυτή τη στιγμή εμφανίζεται να πωλείται προς 5,2 εκατομμύρια δολάρια.
"Ολόκληρο το οικοδομικό τετράγωνο είναι προς πώληση. Δεν έχει αλλάξει ποτέ χέρια το κτίριο", εξήγησε ο Γιόρντον. "Ανήκε στην ίδια ελληνική οικογένεια που είχε σχέσεις με τον μπαμπά του Κρις και τον παππού του σημερινού ιδιοκτήτη. Η ιστορία πηγαίνει πολύ πίσω, στο 1948".
Αν θα υπάρξει μέλλον σε κάποιον άλλο χώρο για το αγαπημένο ελληνικό εστιατόριο είναι νωρίς για να το πουν οι ιδιοκτήτες του. Ο Κρις Κρις άλλωστε, είναι ήδη 80 ετών και σκέφτεται ότι ίσως έχει έρθει η ώρα να βγει στη σύνταξη. "Κατά κάποιο τρόπο, έχει φτάσει στα όρια του" λέει ο Γιόρντον.
Αλλά η ανακοίνωση του Κρις την Πέμπτη άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να μην έχει έρθει το τέλος του "Papa Cristo's".
"Μετά από 77 χρόνια στη γωνία Πίκο και Νόρμαντι, ήρθε η ώρα να κρεμάσω την ποδιά μου και να αποχαιρετιστούμε (προς το παρόν)", ανάρτησε στη σελίδα του εστιατορίου στο Instagram, προσθέτοντας: "Υ.Γ. Η ιστορία του "Papa Cristo's" δεν τελειώνει εδώ – έρχονται συναρπαστικά πράγματα".