Βρετανική έκθεση αποκάλυψε την πραγματική ταυτότητα του πιο πολύτιμου πράκτορα των Βρετανών στη Βόρεια Ιρλανδία, καθώς και ότι οι μυστικές υπηρεσίες έκαναν τα πάντα για να μην αποκαλυφθεί η σαδιστική δράση του. Η ιστορία του, ένα σκοτεινό κεφάλαιο για τη Βρετανία γεμάτο συγκαλύψεις ακραίων δολοφονιών, απαγωγές και σκληρά βασανιστήρια, μοιάζει με σενάριο κατασκοπευτικής ταινίας. Είναι όμως, πέρα για πέρα αληθινή.
Ο Φρέντι Σκαπατίτσι πέθανε, σε ηλικία 77 ετών, στις 20 Μαρτίου 2023 χωρίς να του απαγγελθούν ποτέ κατηγορίες. Σύμφωνα με τον Guardian, η υγεία του είχε επιδεινωθεί εξαιτίας μιας σειράς εγκεφαλικών επεισοδίων τα οποία υπέστη το διάστημα που ζούσε στην Αγγλία, σε καθεστώς προστασίας μαρτύρων. Με τον θάνατό του, λίγες πληροφορίες έγιναν γνωστές για τον άνθρωπο που την τελευταία 20ετία της ζωής του ήταν, για τους γείτονές του, ένας φιλήσυχος, λιγομίλητος άνδρας.

Όσοι τον γνώριζαν σε ένα χωριό του Σάρρεϊ, όπου έζησε επί μία 20ετία μέχρι τον θάνατό του, ήξεραν για αυτόν ότι ήταν ο "Φρανκ Κάουλι", ένας συνταξιούχος μηχανικός αυτοκινήτων. Όλοι τους αγνοούσαν ότι επί 25 χρόνια είχε υπάρξει ο πιο πολύτιμος πράκτορας των Βρετανών, ειδικά στην περίοδο των "Ταραχών" που αιματοκύλησαν τη Βόρεια Ιρλανδία.
There is a "compelling ethical case" for the UK government to name "Stakeknife", a top British spy inside the IRA during the Troubles, says Sir Iain Livingstone, who has led a NI police inquiry into Stakeknife's conduct.
— Sky News (@SkyNews) December 9, 2025
Live 🔗 https://t.co/khvW6TM1UQ
📺 Sky 501 pic.twitter.com/FBM9arKqaM
Η "κότα που έκανε τα χρυσά αυγά" για τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες
Ο Φρέντι Σκαπατίτσι ή Φράνκ Κάουλι, γεννημένος στο Μπέλφαστ το 1946 από μητέρα και Ιρλανδή και πατέρα Ιταλό μετανάστη, ήταν ο διπλός πράκτορας "Stakenife", δηλαδή η "κότα που έκανε τα χρυσά αυγά" για τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, κατά τη φρασεολογία Βρετανού αξιωματικού. Ο Σκαπατίτσι ήταν ενταγμένος στις τάξεις του IRA ενώ εργαζόταν ως πληροφοριοδότης για την FRU, μια βρετανική μονάδα στρατιωτικών πληροφοριών. Ήταν επίσης, διαβόητος για τις σαδιστικές δολοφονίες που φέρεται να διέπραξε στα χρόνια της δράσης του.

Σήμερα, μετά τη δημοσιοποίηση των ευρημάτων στο πλαίσιο της "Επιχείρησης Κενόβα" της αστυνομίας της Βόρειας Ιρλανδίας που, από το 2017, ερευνά τη συγκάλυψη 18 δολοφονιών, οι συγγενείς των θυμάτων δηλώνουν συγκλονισμένοι ενώ η βρετανική κοινή γνώμη μαθαίνει για πρώτη φορά ένα σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας της.
Ο Stakeknife είχε καταφέρει να διεισδύσει στον IRA και στη συνέχεια εργάστηκε ως πληροφοριοδότης της FRU για 25 χρόνια. Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκίνησε την Επιχείρηση Κενόβα για να διερευνήσει ισχυρισμούς ότι η Βασιλική Αστυνομία του Όλστερ στη Βόρεια Ιρλανδία δεν είχε διερευνήσει έως και 18 δολοφονίες, για να προστατεύσει την ταυτότητα του Stakeknife και να μην αποκαλυφθεί.
Από όταν έφυγε και εγκαταστάθηκε με νέα ταυτότητα στη Βρετανία, μόνο τον Ιανουάριο του 2018 παρολίγον να αποκαλυφθεί ποιος πραγματικά ήταν. Τότε, η βρετανική αστυνομία είχε δεχθεί καταγγελίες ότι ήταν ο πράκτορας Stakeknife, ωστόσο ο ίδιος δεν αποδέχθηκε ποτέ την κατηγορία και οι μυστικές υπηρεσίες "βοήθησαν" για να μην δοθεί συνέχεια μετά τη σύλληψη.

Από την έκθεση προκύπτει ότι η MI5 προσπάθησε να συγκαλύψει την αλήθεια, ότι πράκτορες της MI5 εισέβαλαν στα γραφεία που χρησιμοποιούσαν οι αστυνομικοί της Επιχείρησης Κενόβα για να αποσπάσουν απόρρητα έγγραφα και ότι ο βρετανικός στρατός του είχε δώσει πλήρη κάλυψη.
Ο διπλός πράκτορας "Stakeknife" - Η MI5 είχε ανοίξει γραφείο αποκλειστικά για αυτόν
Ο "Stakeknife" είχε τους δικούς του αφοσιωμένους χειριστές και πληροφοριοδότες, και λέγεται ότι ήταν αρκετά σημαντικός ώστε η MI5 να δημιουργήσει ένα γραφείο που δούλευε αποκλειστικά για αυτόν.
Φήμες αναφέρουν ότι αμειβόταν τουλάχιστον με 80.000 λίρες ετησίως και ότι είχε τραπεζικό λογαριασμό στο Γιβραλτάρ. Η Επιχείρηση Κένοβα ωστόσο, δεν κατάφερε να εξακριβώσει πόσα χρήματα πληρώθηκαν στον Σκαπατίτσι στα χρόνια της δράσης του.
Από όταν εγκαταστάθηκε στη Βρετανία, το 2003, ζούσε σε μια απομονωμένη, άνετη μονοκατοικία τεσσάρων υπνοδωματίων στο χωριό Γουέστ Εντ, κοντά στην κωμόπολη Γουόκινγκ του Σάρρεϊ, με τεράστιο κήπο, είχε ένα καλό αυτοκίνητο, ενώ οι άνθρωποι που αποτελούσαν τον κοινωνικό του περίγυρο δεν είχαν ιδέα για το ποιος ήταν. Άλλωστε, ποιος θα μπορούσε να τον προδώσει; Ο Σκαπατίτσι είχε κόψει τους δεσμούς με τους συγγενείς του στη Βόρεια Ιρλανδία και μιλούσε ελάχιστα και μόνο αόριστα για το παρελθόν του.
Αυτό που προκύπτει από τη νέα έρευνα, που διήρκησε σχεδόν εννέα χρόνια, είναι ότι οι χειριστές πληροφοριών (δλδ οι Βρετανοί) του "Stakeknife" επέτρεψαν τη δολοφονία έως και 40 μελών από τη Μονάδα Εσωτερικής Ασφάλειας του IRA για να προστατεύσουν την κάλυψη του.
Πώς πήρε το παρατσούκλι "Stakeknife"
Στον διπλό του ρόλο, ως Βρετανός πράκτορας και επικεφαλής της λεγόμενης "ομάδας τρελών" του IRA, μιας μονάδας εσωτερικής ασφάλειας αφιερωμένης στην εξάλειψη πληροφοριοδοτών, ο Σκαπατίτσι απειλούσε με δέσιμο και γδάρσιμο τα θύματά του αν δεν ομολογούσαν αυτό που ήθελε.
Για όσους δεν συμμορφώνονταν, διέταζε, ή ακόμα και προχωρούσε ο ίδιος στην εκτέλεσή τους, ενώ φρόντιζε οι οικογένειές των θυμάτων του να ακούσουν ηχογραφημένες ομολογίες των δικών τους ανθρώπων.
Η έρευνα της Επιχείρησης Κένοβα αποκαλύπτει ότι MI5 γνώριζε τα πάντα, τα επέτρεπε και στη δεκαετία του 1990 υπήρξε συζήτηση εντός του βρετανικού στρατού για ένα "αποχαιρετιστήριο δείπνο" προς τιμήν του καθώς είχαν φοβηθεί ότι θα αποκαλυπτόταν η ταυτότητά του και είχαν αποφασίσει να τον "αποστρατεύσουν". Μάλιστα, η έκθεση που παρουσιάστηκε αναφέρει ότι είχε οργανωθεί το δείπνο, είχε καταρτιστεί λίστα καλεσμένων και είχε επιλεγεί ο κατάλληλος χώρος.
Το 2003 είχαν υπάρξει αναφορές σε ιρλανδικά και βρετανικά δημοσιεύματα για το ποιος ήταν ο "Stakeknife" αλλά δεν δόθηκε συνέχεια.
Ένας ταλαντούχος ποδοσφαιριστής, γιος Ιταλού μετανάστη
Ο Σκαππατίτσι μεγάλωσε στην περιοχή Μάρκετς του νότιου Μπέλφαστ, μια γειτονιά γνωστή ως Μικρή Ιταλία, και ήταν ένας ταλαντούχος ποδοσφαιριστής που είχε παίξει μάλιστα, ως δοκιμαστικός με τη Νότιγχαμ Φόρεστ το 1962 σε ηλικία 14 ετών. Μια ασθένεια έβαλε όμως, πρόωρο τέλος στην ποδοσφαιρική καριέρα που φαινόταν να ανοίγεται μπροστά του.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1969 εντάχθηκε στο σκληρό παρακλάδι του IRA, γνωστό ως Provos, δηλαδή τον "Προσωρινό Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό".
Στη δεκαετία του 1970, ο Σκαπατίτσι φυλακίστηκε χωρίς δίκη ως ύποπτος για συμμετοχή στον IRA. Η δοκιμασία αυτή λειτούργησε ως διαβατήριο για να ανέβει στην ιεραρχία στης οργάνωσης και τον έφερε στη θέση του επικεφαλής της ταξιαρχίας του Μπέλφαστ, ενώ στη συνέχεια ανέλαβε επικεφαλής της μονάδας εσωτερικής ασφάλειας που ήταν επιφορτισμένη με τη στρατολόγηση πληροφοριοδοτών.

Ωστόσο, η Επιχείρηση Κενόβα διαπίστωσε ότι η δική του στρατολόγηση είχε ξεκινήσει από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και ότι ήταν πράκτορας των Βρετανών μέχρι τη δεκαετία του 1990.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr