Ένα κρίσιμο ερώτημα που προκύπτει μετά την ευρεία νίκη της ακροδεξιάς στην Ιταλία στις εκλογές για την ανανέωση των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου - Κάτω Βουλής και Γερουσίας - είναι αν ο δεξιός/ακροδεξιός συνασπισμός Μελόνι, Σαλβίνι και Μπερλουσκόνι έχει τα εχέγγυα για να μακροημερεύσει.
Μια πρώτη απάντηση δίνεται με το σχόλιο του καθηγητή πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης, Λορέντζo Καστελιάνι, στο Politico, ο οποίος εστιάζει στο τελικό αποτέλεσμα όταν αυτό διαμορφωθεί μετά την ενσωμάτωση όλων των εκλογικών τμημάτων.
Ο μαγικός αριθμός για την πρώτη δύναμη των εκλογών είναι το ποσοστό 44% και θα αποδειχθεί κρίσιμο για το κατά πόσο η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί θα μακροημερεύσει.
Το άθροισμα λοιπόν των ποσοστών των τριών βασικών κομμάτων του δεξιού/ακροδεξιού συνασπισμού θα δώσει την απάντηση και αν είναι όντως 44%, όπως διαφαίνεται, ο συνασπισμός υπό την ηγεσία της Μελόνι "θα μπορέσει να κυβερνήσει με πολύ πιο σταθερό τρόπο, χωρίς προβλήματα".
Αν το τελικό σκορ "κλείσει" στο 42%, τότε η ισορροπία θα είναι εύθραυστη ενώ αν καταφέρουν να σκαρφαλώσουν αθροιστικά στο 46 με 47%, αυτό θα τους έδινε απόλυτη ισχύ με "το 90% των εδρών και τη δυνατότητα έχοντας και με το παραπάνω τα δύο τρίτα της πλειοψηφίας, να προβαίνουν σε αλλαγές του Συντάγματος χωρίς δημοψήφισμα, όπως απαιτεί η νομοθεσία".
Ο Ιταλός καθηγητής κάνει και μια χρήσιμη όσο και κρίσιμη για τα ιταλικά πολιτικά πράγματα υπόμνηση: "Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, ΠΟΤΕ μην υποτιμάτε τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι".
C’è solo una regola nella politica italiana: MAI sottovalutare Silvio Berlusconi.
— Lorenzo Castellani (@LorenzoCast89) September 25, 2022
Η συμμετοχή στις εκλογές της Κυριακής κυμάνθηκε στο 64%, πολύ κάτω από το 73% στις προηγούμενες εκλογές του 2018. Για τα "Αδέλφια της Ιταλίας" όμως, είναι οι εκλογές που εκτόξευσαν το κόμμα, που θέλει να θεωρείται πατριωτικό και όχι νεοφασιστικό, από το 4% σε εξαπλάσια ποσοστά παραπάνω.
Τι συνέβαλε σε αυτή την εκτόξευση: 10 χρόνια αντιπολίτευσης - 30 χρόνια προετοιμασίας
Η επιτυχία της Μελόνι οφείλεται εν μέρει στο ότι δεν στιγματίστηκε από συμμετοχή σε κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, αλλά αντιθέτως από όταν ίδρυσε το κόμμα της πριν μία δεκαετία έχει παραμείνει στην αντιπολίτευση.
Η πολιτική καταγωγή των "Αδελφών της Ιταλίας" εντοπίζεται στο μουσολινικής φιλοσοφίας "Ιταλικό Κοινωνικό Κίνημα" (MSI), το οποίο ιδρύθηκε από πρώην φασίστες μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι σκληρές θέσεις για τη μετανάστευση και τα ναρκωτικά σε συνδυασμό με την αποδοκιμασία της για τις αμβλώσεις και τον ένθερμο ευρωσκεπτικισμό ενισχύουν αυτή την εικόνα που σταθερά καλλιεργεί από την ένταξή στην πολιτική νεολαία του MSI το 1992, όταν ήταν μόλις 15 ετών.
Το φαινόμενο του bandwagon που ευνοεί τη Μελόνι
Η Μελόνι, αυτή τη δεκαετία, αλλά και τα χρόνια που προηγήθηκαν από το 2006 όταν πρωτοεισήλθε στην πολιτική με την εκλογή της στην Κάτω Βουλή, καλλιέργησε την εικόνα του χρυσού αουτσάιντερ, της πεισμωμένης, εργατικής γυναίκας που δεν το βάζει κάτω και δεν αλλάζει τις απόψεις της. Χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση, χωρίς σπουδαίες περγαμηνές από πολιτικούς αγώνες, η Μελόνι κατάφερε όχι μόνο να ξεχωρίσει αλλά και να κανονικοποιήσει την ρητορική και εν τέλει, το κόμμα της.
"Η Μελόνι κατάφερε να πάρει ψηφοφόρους από συμμάχους της στο παρελθόν, επειδή θεωρείται η κατάλληλη ηγέτης αυτή τη στιγμή, με την πιο συνεκτική πρόταση που δεν έκανε συμβιβασμούς", σημειώνει ο Καστελάνι μιλώντας στο Politico, και προσθέτει ότι αυτό που φαίνεται ότι θα ευνοήσει τη Μελόνι είναι το φαινόμενο του bandwagon, δηλαδή της τάσης της κοινής γνώμης να ταυτιστεί με τον νικητή.
Μελόνι: Η Ιταλίδα Θάτσερ; Μάλλον, καμία σχέση
Αν και ορισμένοι βιάζονται να χαρακτηρίσουν τη Τζόρτζια Μελόνι Θάτσερ της Ιταλίας, μάλλον δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα τους.
Η ισχυρή βούλησή της και η αποφασιστικότητά της δεν αρκούν για να ευσταθεί αυτός ο παραλληλισμός, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα Guardian καθώς η κυβερνητική εμπειρία της Μελόνι είναι πολύ περιορισμένη.
Τι φοβίζει τις Βρυξέλλες: Οικονομία και η στάση απέναντι στη Ρωσία
Αυτό που φοβίζει λοιπόν τις Βρυξέλλες είναι ότι εφόσον η Μελόνι αναλάβει τελικά την πρωθυπουργία της Ιταλίας, θα κληθεί να οδηγήσει τη χώρα σε μια από τις πιο ευαίσθητες περιόδους της, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις μαμούθ από την ενεργειακή κρίση και τον υψηλό πληθωρισμό έως μια πιθανή ύφεση και ένα νέο, σαρωτικό κύμα κορωνοϊού.
Και εδώ τίθεται και πάλι το θέμα της διάρκειας και ποιο θα είναι το κυβερνητικό σχήμα που θα την εξασφαλίσει. Ο επικεφαλής της ακροδεξιάς "Λέγκας" Ματέο Σαλβίνι δήλωσε ότι έχει "ήδη στο μυαλό του το κυβερνητικό σχήμα" ενώ ο Μπερλουσκόνι έσπευσε ενώ ακόμη οι κάλπες ήταν ανοιχτές να πει ότι θα είναι "ο σκηνοθέτης της επόμενης κυβέρνησης".
Μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις θα είναι ποιος θα αναλάβει το τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών. Στις αρχές της προεκλογικής εκστρατείας, όπως αναφέρει ο Guardian, ακουγόταν για τη θέση το όνομα του Τζούλιο Τρεμόντι, υπουργού Οικονομικών σε όλες τις κυβερνήσεις του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, η τελευταία από τις οποίες έφερε την Ιταλία στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης.
Μια απειλή για τη σταθερότητα μιας ακροδεξιάς κυβέρνησής της θα μπορούσε να προέλθει από τον ίδιο τον συνασπισμό της, που αποτελείται από την ακροδεξιά Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και τη "Φόρτσα Ιτάλια" του Μπερλουσκόνι μαζί με τους "Αδελφούς της Ιταλίας".
Η συμμαχία προσπάθησε να δημιουργήσει ένα ενιαίο μέτωπο, αλλά ο Σαλβίνι, του οποίου η δημοτικότητα έχει μειωθεί πολύ μετά την άνοδο της Μελόνι, βρίσκει την προοπτική να γίνει εκείνη πρωθυπουργός, έναν ρόλο που επιθυμούσε από καιρό, αφόρητη, όπως γράφει ο Guardian. Τον Οκτώβριο του 2021, στις τοπικές εκλογές, το κόμμα της Μελόνι κατάφερε να νικήσει τη Λέγκα σε όλα τα προπύργιά της στη βόρεια Ιταλία και μια μυστική ηχογράφηση αποκάλυψε ότι ο Σαλβίνι είχε τότε αποκαλέσει τη Μελόνι "κακό μπελά".
Ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο σιγοβράζει από τότε, και ενώ μοιράζονται αρκετές κοινές πολιτικές, πρόσφατα συγκρούστηκαν για ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα, τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας για την εισβολή της στην Ουκρανία. Η Μελόνι έχει δεσμευτεί ότι η κυβέρνησή της θα συνεχίσει να υποστηρίζει τις κυρώσεις, ενώ ο Σαλβίνι τις επέκρινε ότι "γονάτισαν την Ιταλία".
Η Νάντια Ουρμπινάτι, πολιτική επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης και το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, υποστηρίζει ότι καθώς "ο Σαλβίνι βρίσκεται σε παρακμή και για έναν μεγαλομανή σαν αυτόν, η Μελόνι πρωθυπουργός θα ήταν κάτι αφόρητο, επομένως είναι πιθανό να υπάρξει μεγάλη ένταση".
Την περασμένη εβδομάδα, εντύπωση προκάλεσε η παρέμβαση της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που είπε ότι παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην Ιταλία και αν χρειαστεί έχουμε τα εργαλεία να παρέμβουμε. Από πολλούς θεωρείται ότι με τη δήλωσή της "βοήθησε" τη Μελόνι να εκλεγεί ως αντίπαλο δέος σε μια Ευρώπη που μοιάζει αποξενωμένη από τα προβλήματα των πολιτών.
Αυτό που περισσότερο φοβίζει και προκάλεσε την παραπάνω δήλωση, ίσως να μην είναι το νεοφσιστικό ή μεταφασιστικό προφίλ της Μελόνι και της κυβέρνησης που θα κληθεί να σχηματίσει, αλλά η στήριξη και οι ισχυρές συμμαχίες που έχει εντός Ε.Ε. από κόμματα και κυβερνήσεις (όπως της Πολωνίας και της Ουγγαρίας) που έχουν έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες για το κράτος δικαίου και τις καταστατικές αρχές της Ένωσης.
Σε αυτό το συμπέρασμα, άλλωστε, καταλήγει ο δημοσιογράφος της γαλλικής Liberation, ειδικός σε θέματα Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζαν Κατρεμέρ.
La vague d’extrême droite qui parcourt le monde menace moins l’Union, dont personne ne veut sortir, que ses valeurs. On ne peut exclure une UE identitaire face à l’islam, ultra-conservatrice et autocratique (je RT mon papier, car le compte Twitter de LIbé attire les trolls) https://t.co/a7fEymnUYW
— Jean Quatremer (@quatremer) September 26, 2022
Στην ανάλυσή του για τη νίκη της ακροδεξιάς στην Ιταλία, υπογραμμίζει ότι "αυτό που κινδυνεύει δεν είναι οι θεσμοί αυτοί καθαυτοί της Ευρώπης, αλλά οι αξίες της".
"Το ακροδεξιό κύμα που σαρώνει τον κόσμο απειλεί την Ένωση, από την οποία ωστόσο κανείς δεν θέλει να φύγει, και περισσότερο τις αξίες της". Με αυτές τις εξελίξεις, σημειώνει, "δεν μπορούμε να αποκλείσουμε στο μέλλον μια Ε.Ε. με μια ταυτότητα που θα είναι ενάντια στο Ισλάμ, υπερσυντηρητική και αυταρχική".
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr