"Δεν ξέρω τι θα κάνετε αλλά θα πρέπει οπωσδήποτε να γίνει αμέσως οτιδήποτε χρειάζεται για να μην πεθάνει ο Δημήτρης Κουφοντίνας", αναφέρει σε ανάρτησή του στο facebook, ο καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου & Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ, Διευθυντής Ερευνών του ΚΕΦίΜ και μέλος της Επιτροπής Ελλάδα 2021.
Όπως τονίζει, "αν πεθάνει ο Δημήτρης Κουφοντίνας μ’ αυτόν τον τρόπο, αυτό θα αποτελεί μια μεγάλη αποτυχία όλων μας.Καταρχάς μια αποτυχία του Κράτους μας. Όπως κάθε φορά που πεθαίνει κάποιος κρατούμενος με οποιονδήποτε μη φυσικό τρόπο.Θα αποτελεί μια μεγάλη πολιτική αποτυχία της Κυβέρνησης. Και θα αντιληφθεί καλύτερα το γιατί, όταν συμβεί. Δεν χρειάζεται να το περιγράψω, θα το ζήσουμε.Κυρίως όμως, για μένα, θα αποτελεί μια τερατώδη αποτυχία των αρχών που πρέπει να διέπουν μια φιλελεύθερη δημοκρατία. Όχι μόνο των αρχών του Κράτους Δικαίου αλλά και των βασικών αρχών του ανθρωπισμού".
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η ανάρτησή του προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, με τον καθηγητή να επανέρχεται και να επιμένει στις απόψεις του: "Είναι μια οριακή περίπτωση και από τις οριακές περιπτώσεις καλό είναι να μην προκύπτουν κανόνες γιατί αυτές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ad hoc".
H ανάρτηση του Αριστείδη Χατζή:
Δεν ξέρω τι θα κάνετε αλλά θα πρέπει οπωσδήποτε να γίνει αμέσως οτιδήποτε χρειάζεται για να μην πεθάνει ο Δημήτρης Κουφοντίνας.
Ξέρετε τις απόψεις μου για τον Δ. Κουφοντίνα και τις ιδέες του. Αλλά εδώ αυτά δεν έχουν καμία απολύτως σημασία. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι κινδυνεύει η ζωή ενός ανθρώπου και εγώ τουλάχιστον δεν βλέπω καμία άλλη σημαντικότερη προτεραιότητα από το να σώσουμε τη ζωή του.
Μην μου γράψετε για τα θύματά του γιατί ο Δ. Κουφοντίνας καταδικάστηκε για τα εγκλήματά του και εκτίει την ποινή του. Και απ’ όσο θυμάμαι η ποινή που του επιβλήθηκε δεν ήταν η θανατική. Και κάποια στιγμή πάρτε το απόφαση, το Κράτος Δικαίου δεν εκδικείται. Διότι αν το κάνει, παύει να είναι Κράτος Δικαίου.
Μην μου γράψετε για κανόνες δικαίου και διάφορες άλλες μπουρδολογίες. Διότι κατά πάσα πιθανότητα δεν είστε νομικοί. Κι αν είστε, τότε ξέρετε πολύ καλά ότι η νομική επιστήμη δεν είναι ακριβώς exact science. Αλλά και γιατί εδώ έγιναν σοβαρά λάθη και παρατυπίες και υπάρχει μεγάλο περιθώριο για διαφορετικές ερμηνείες της πραγματικότητας και των κανόνων (fact & rule skepticism, γνωστά στη νομική θεωρία από τις αρχές του 20ου αι. τουλάχιστον). Αλλά δεν με απασχολεί εδώ το νομικό κομμάτι, καθώς η ζωή ενός ανθρώπου κινδυνεύει.
Μην μου γράψετε για αφελείς φιλελεύθερους που πιάνονται πάντα στο δόλωμα των αντιπάλων τους γιατί θα σας πω ότι γι’ αυτό βρίσκονται στον κόσμο οι φιλελεύθεροι, για να προστατεύουν τα θύματα αλλά ακόμα και τους θύτες, όταν τα δικαιώματά τους παραβιάζονται ή απειλείται, όπως εδώ, ακόμα και η ζωή τους. Ο Φιλελεύθερος δεν έχει τις αρχές του, έτσι, για το βίτσιο του, να τις εφαρμόζει από το γραφείο του αφηρημένα. Αλλά γιατί ενδιαφέρεται για κάθε ξεχωριστό πρόσωπο, ως φορέα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ιδιαίτερα όταν αυτό το πρόσωπο είναι αντίπαλός του και απεχθάνεται τις ιδέες και τις πράξεις του.
Μη μου γράψετε για θεατρινισμούς και εκβιασμούς γιατί εδώ ο άνθρωπος αυτός προφανώς δεν υποκρίνεται. Θα πεθάνει.
Κι αν πεθάνει ο Δημήτρης Κουφοντίνας μ’ αυτόν τον τρόπο, αυτό θα αποτελεί μια μεγάλη αποτυχία όλων μας.
Καταρχάς μια αποτυχία του Κράτους μας. Όπως κάθε φορά που πεθαίνει κάποιος κρατούμενος με οποιονδήποτε μη φυσικό τρόπο.
Θα αποτελεί μια μεγάλη πολιτική αποτυχία της Κυβέρνησης. Και θα αντιληφθεί καλύτερα το γιατί, όταν συμβεί. Δεν χρειάζεται να το περιγράψω, θα το ζήσουμε.
Κυρίως όμως, για μένα, θα αποτελεί μια τερατώδη αποτυχία των αρχών που πρέπει να διέπουν μια φιλελεύθερη δημοκρατία. Όχι μόνο των αρχών του Κράτους Δικαίου αλλά και των βασικών αρχών του ανθρωπισμού.
Επιτέλους αυτό το κράτος άφησε ελεύθερο έναν πολύ μεγαλύτερο εγκληματία από τον Κουφοντίνα, τον Στυλιανό Παττακό και μαζί με αυτόν ένα σωρό άλλους εγκληματίες της περιόδου 1967-1974. Και καλά έκανε. Ας επαναλάβουμε τα λόγια του Ανδρέα Λεντάκη που είμαι βέβαιος ότι θα έλεγε τα ίδια και τώρα: η Δημοκρατία μας δεν κινδυνεύει ούτε είναι εκδικητική.
Και κάτι ακόμα. Υπάρχει ένας τρόπος για να σωθεί που δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Δεν θα πρέπει να του δοθεί τροφή με το ζόρι, αν ο ίδιος δεν θέλει να τη λάβει. Αυτή είναι η δική του ζωή και πρέπει να έχει το δικαίωμα να αποφασίσει αυτός πότε και πώς αυτή θα λήξει. Το δικαίωμα που αυτός στέρησε από τα θύματά του, εμείς πρέπει να το προστατεύσουμε με κάθε τρόπο.
Η νέα παρέμβασή του μετά τις έντονες αντιδράσεις για τα όσα έγραψε:
Συνηθισμένος να δέχομαι επιθέσεις από παντού για τις απόψεις μου, δεν μου κάνει εντύπωση που και τώρα ξεσήκωσαν αντιδράσεις. Ήξερα βέβαια ότι αυτό θα συμβεί αλλά έλπιζα ότι ειδικά μπροστά στον θάνατο θα μαλακώσουμε λιγάκι. Γιατί όλα αυτά ξεκίνησαν όταν ένας άνθρωπος θεώρησε ότι οι αρχές του, τού δίνουν το απόλυτο δικαίωμα να αφαιρέσει τις ζωές των άλλων. Αλλά οι δολοφονίες δεν σε κάνουν αγωνιστή, σε κάνουν δολοφόνο. Τίποτα παραπάνω. Και τώρα η δική του η ζωή είναι στα χέρια μας. Θα πρέπει να μείνουμε κολλημένοι στις "αρχές μας" ακόμα κι αν αυτές οδηγήσουν στο θάνατο; Τι θα μας κάνει αυτό, σε τι θα μας μετατρέψει; Αλλά δεν είναι αυτό το πραγματικό ερώτημα. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν αυτές οι αρχές μας (ποιοι είμαστε άραγε εμείς και ποιες οι αρχές μας; - φοβάμαι πως δεν θα συμφωνήσουμε εύκολα) οδηγούν αναπότρεπτα σ’ αυτόν τον θάνατο. Ε, όχι λοιπόν, οι δικές μου αρχές δεν είναι αρχές θανάτου, είναι αρχές ελευθερίας. Οι αρχές της ελευθερίας γίνονται απόλυτες μόνο όταν προστατεύουν δικαιώματα και άτομα. Αντέχουν όμως εξαιρέσεις όταν αυτές οι εξαιρέσεις αντιμετωπίζουν διαφορετικές περιπτώσεις με διαφορετικό τρόπο, όταν εκφράζουν ανθρωπισμό και το πνεύμα της δικαιοσύνης (όχι το στεγνό γράμμα). Γιατί όπως έλεγε ο Κοραής "λατρεύω την ελευθερία, αλλά θα ήθελα να τη βρίσκω πάντοτε θρονιασμένη ανάμεσα στη δικαιοσύνη και τον ανθρωπισμό". Ε, λοιπόν φίλοι μου καμία αρχή δικαιοσύνης και καμία αρχή ανθρωπισμού δεν μας υποχρεώνει να καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια καθώς ένας άνθρωπος πεθαίνει, ούτε βέβαια μας απαλλάσσει από τις ευθύνες μια λύση που θα τσαλακώσει ακόμα ένα δικαίωμά του. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι οι χειρισμοί που έγιναν δεν ήταν συνεπείς με τις αρχές της δικαιοσύνης.
Και αυτός ο άνθρωπος είτε έχει δίκιο είτε άδικο σε όσα ζητά, βρίσκεται, σύμφωνα με τους γιατρούς, πολύ κοντά στον θάνατο.
Το θέμα δεν είναι δευτερεύον, ούτε η λύση είναι αυτόματη. Έχει τεθεί και θα ξανατεθεί. Και εδώ καλούμαστε να τοποθετηθούμε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Είναι μια οριακή περίπτωση και από τις οριακές περιπτώσεις καλό είναι να μην προκύπτουν κανόνες γιατί αυτές θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ad hoc. Ούτε δημιουργούν εύκολα μιμητές, όπως κάποιοι φοβούνται – κι εγώ, γι’ αυτό άργησα τόσο να τοποθετηθώ. Αλλά δεν παίζει κανείς έτσι εύκολα με τη ζωή του για κάτι ασήμαντο. Πανάρχαιοι θεσμοί, όπως οι θρησκείες και το δίκαιο έχουν δικλείδες ασφαλείας που λειτουργούν: επιείκεια και κατ’ οικονομίαν. Ας πάρουμε εδώ ένα μάθημα.
Όμως σ’ αυτές τις περιστάσεις έχουμε όλες και όλοι ηθική και πολιτική υποχρέωση να τοποθετηθούμε. Ιδίως όσες και όσοι έχουμε δημόσιο λόγο. Για να δώσουμε το στίγμα μας. Εγώ τουλάχιστον αυτό αισθάνομαι και έτσι αποφάσισα να γράψω όσα έγραψα. Αν διαφωνήσατε έντονα, είχατε κάθε δικαίωμα. Αν αισθανθήκατε προδομένοι, λυπάμαι αλλά αυτά πιστεύω. Δεν θα θέλατε βέβαια να σας χαϊδεύω τα αυτιά ή να σιωπώ για να μην σας στεναχωρήσω.
Με αυτό το σχόλιο κλείνω τη σημερινή έντονη συζήτηση που έχει αρχίσει να γίνεται τοξική. Θα σας παρακαλέσω να μη συνεχιστεί άλλο εδώ. Το Facebook είναι ένα απέραντος χώρος που ο καθένας μπορεί να διατυπώσει ό,τι τον εκφράζει. Αν αισθάνεστε ότι καταπιέζεστε έχετε τον δικό σας χώρο και αρκετούς φιλόξενους χώρους που απεχθάνονται όσα εκπροσωπώ. Και βέβαια έχετε τα εικονίδια με τις γκριμάτσες. Αυτά δεν μπορώ να σας τα στερήσω.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Σεισμός 1999: 26 χρόνια από τον φονικό σεισμό της Αθήνας - Τα 15 δευτερόλεπτα της καταστροφής [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x430/0,16,608,357/crop/both/9f/9f9571c4c17a42ff92c3c98b4e516f29.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σεισμός 1999: 26 χρόνια από τον φονικό σεισμό της Αθήνας - Τα 15 δευτερόλεπτα της καταστροφής [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x430/0,16,608,357/crop/both/9f/9f9571c4c17a42ff92c3c98b4e516f29.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σπανούλης σε ερώτηση για την Γάζα: "Θέλω να μιλήσω μόνο για μπάσκετ" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,37,608,378/crop/both/87/87c19f92ecd04340a97201c47534defb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ομιλία Μητσοτάκη στη ΔΕΘ: Η μπασκετική ατάκα, η μαντινάδα και το χειροκρότημα της Μαρέβας [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,35,608,376/crop/both/8c/8c8f28c9cde74ec8adb8a678392ccc9e.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συγκινητικό: Ο Ρονάλντο πήρε αγκαλιά έναν πιτσιρικά και εκείνος έβαλε τα κλάματα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/31/316986daa96e42db825f940ae314b423.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συναγερμός στη Γαλλία: Αυτοκίνητο έπεσε πάνω σε πεζούς - Ένας νεκρός και έξι τραυματίες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x456/0,115,608,456/crop/both/9e/9e4acf696f1340f4b8781bdc0c1ee2c9.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σύνταγμα: Μολότοφ και επεισόδια μετά τη συγκέντρωση για τα Τέμπη [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,63,608,404/crop/both/a1/a10d45a586454ee99d919d7ec697b49a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σύνταγμα: Μολότοφ και επεισόδια μετά τη συγκέντρωση για τα Τέμπη [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,63,608,404/crop/both/a1/a10d45a586454ee99d919d7ec697b49a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Καρυστιανού από το Σύνταγμα για τα Τέμπη: "Τα οστά των παιδιών μας μπορούν να αποκαλύψουν την αλήθεια" [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,116,608,357/crop/both/03/0343435620764bc982040572fbc0d43b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Διαδηλώσεις έξω από τη ΔΕΘ: Ακρίβεια, στεγαστικό και Γάζα στην πρώτη γραμμή [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,118,608,359/crop/both/ad/adcdf7cd67f94abaaa9adf18859b6023.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Καιρός: Εβδομάδα με καλοκαιρινές θερμοκρασίες και ισχυρά μελτέμια στο Αιγαίο [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,31,608,372/crop/both/42/42351441ffbc4bf88caadd1f26fc5250.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Περιστατικό ομηρίας" στη ΔΕΘ: Η εντυπωσιακή άσκηση των ΕΚΑΜ [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/27/272328911f584fa7bf9a54f10158bee8.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τροχαίο στη λεωφόρο Συγγρού: Λεωφορείο συγκρούστηκε με γερανό [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/9f/9f1d08691beb4e4b8a9f9531517245f5.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ξάνθη: Συγκλονίζει η 79χρονη από τη Σουηδία για τον 30χρονο - "Τρελάθηκε που δεν είχα χρήματα και με χτυπούσε" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/0,50,608,291/crop/both/3f/3fb8d74b0ae14fd2b8a13924e395de4a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ηράκλειο: Μπλόκα από τους αγροτοκτηνοτρόφους σε κόμβο αεροδρομίου και ΒΟΑΚ [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,45,608,386/crop/both/73/7382ad31c03d4327824cd57e5d855d29.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αθήνα: Λουκέτα σε καταστήματα εστίασης για παράνομα τραπεζοκαθίσματα βάζει από σήμερα ο Δήμος [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x413/0,53,608,394/crop/both/56/56f12a32f3284369b9237e5105a7ac7f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Χάρος" στον ΒΟΑΚ: Η στιγμή που οδηγός κάνει τριπλή προσπέραση σε διαχωριστική γραμμή [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/0,0,608,341/crop/both/e0/e00e416d0fd34a36adcfaf52493e6789.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σοβαρό τροχαίο στη Συγγρού: Εκτροπή σχολικού λεωφορείου, αισθάνθηκε αδιαθεσία ο οδηγός [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x371/0,14,608,355/crop/both/01/01d2580337a64ff3ade9795b9699f36b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Κιάτο: Θρήνος για την 25χρονη Μαργαρίτα που σκοτώθηκε σε τροχαίο - Λίγες μέρες μετά τα γενέθλιά της [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x332/8,0,600,332/crop/both/f8/f8a3e366c3684912924b25d2875bb395.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Καμίνια: "Το έκανα γιατί δεν χωνεύω τους γύφτους" λέει ο 17χρονος που άρπαζε μωρά Ρομά [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/55,0,515,248/crop/both/0f/0f28076612754e64900d5efc0b34d72b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Καστοριά: Μινκ επιτέθηκε σε ηλικιωμένη μέσα στο σπίτι της - Της ακρωτηρίασε το χέρι [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x407/95,22,608,310/crop/both/68/680772c4de5d4ecf883175491d530067.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Καμίνια: Συνελήφθη 17χρονος για την αρπαγή του μωρού - Είχε πάρει και το βρέφος στην Ομόνοια [βίντεο ντοκουμέντο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x345/0,15,608,256/crop/both/12/128b9d292ba144aca3696376db722bd1.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σοβαρό τροχαίο στην Ποσειδώνος: Συγκρούστηκαν φορτηγό, ΙΧ και δύο μηχανές - Κλειστή η μία λωρίδα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/a2/a2207499bfc44fc1bac367a70bed7696.jpg?quality=60&404=default&v=2)
