Με την τουρκική οικονομία να καταρρέει και την λίρα να σπάει το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο, ο πρόεδρος του τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος CHP Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, εξαπέλυσε τα "πυρά" του κατά της κυβέρνησης Ερντογάν, κάνοντας λόγο για "εξαθλίωση" του τουρκικού λαού.
Το ενδιαφέρον είναι ότι τα πυρά του έχουν άρωμα Ελλάδας. Καθώς ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης χρησιμοποίησε το παράδειγμα της Ελλάδας και τον βασικό μισθμό στη χώρα μας, για να καταδείξει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι στην Τουρκία. Στην Ελλάδα, είπε ο κ. Κιλιτσντάρογλου, ο μισθός είναι 3 φορές μεγαλύτερος από την Τουρκία. Ποιός είναι εξαθλιωμένος; Οι Ελληνες ή οι Τούρκοι;
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Τουρκία, με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, πως "κακώς εξοπλίζεται η Ελλάδα ενώ βρίσκεται σε κρίση και έχει χρεοκοπήσει", διερωτήθηκε πώς γίνεται να μιλάνε για εξαθλίωση των Ελλήνων που λαμβάνουν τριπλάσιους μισθούς από τους Τούρκους εργαζόμενους.
Συγκεκριμένα, ο Κιλιτσντάρογλου δήλωσε χαρακτηριστικά: "Μέχρι χθες έλεγαν από την κυβέρνηση του Ερντογάν "Στην εξαθλίωση η Ελλάδα. Καταστράφηκε. Η Ελλάδα χρεοκόπησε". Ο βασικός μισθός στην Ελλάδα είναι 2,7 φορές πιο πάνω από την Τουρκία. Δηλαδή σχεδόν τριπλάσιος. Ποιος ζει στην εξαθλίωση;",
Σημειώνεται πως σύμφωνα με σύγκριση του τουρκικού τηλεοπτικού δικτύου Fox TV, o βασικός μισθός των Τούρκων εργαζομένων έχει πέσει κάτω από τα 200 ευρώ, χαμηλότερος και από φτωχές χώρες, που βασίζονται στο φθηνό εργατικό δυναμικό, όπως η Κίνα και η Αλβανία.
Όπως μετέδωσε το Fox TV, "ο βασικός μισθός στην Κίνα είναι στα 340 δολάρια. Στην Αλβανία είναι στα 275 δολάρια. Στη χώρα μας, την Τουρκία, ο βασικός μισθός είναι στα 209 δολάρια!".
Πλησιάζει το τέλος του Ερντογάν;
Οι εξελίξεις θα οδηγήσουν όπως όλα δείχνουν στο τέλος της διακυβέρνησης Ερντογάν. Αρθρο της εφημερίδας Die Zeit περιγράφει τη δραματική πολιτική θέση στην οποία έχει περιέλθει ο Τούρκος πρόεδρος, θέση που επιδεινώθηκε με τη χθεσινή επιμονή του στην πολιτική χαμηλών επιτοκίων και τη συνεπακόλουθη νέα κατακρήμνιση της τουρκικής λίρας.
Είναι αμφίβολο αν ο Ερντογάν θα φθάσει έως τις εκλογές που έχουν προγραμματιστεί σε 18 μήνες, ή αν οι πιέσεις που υφίσταται θα δρομολογήσουν πολιτικές εξελίξεις. Οι δημοσκοπήσεις είναι κόλαφος εναντίον του άλλοτε δημοφιλούς πολιτικού, καθώς οκτώ στους δέκα ερωτηθέντες δηλώνουν δυσαρεστημένοι με την κυβέρνηση.
Την Τετάρτη η τουρκική λίρα προσπαθεί να ανακάμψει μετά την ιστορική της βουτιά κατά 15% χθες που προκάλεσε χάος στις τιμές, οδηγώντας πολλά καταστήματα ηλεκτρονικών, μεταξύ των οποίων και το τοπικό ηλεκτρονικό κατάστημα της Apple, να κατεβάσουν τις ηλεκτρονικές τους υπηρεσίες.
Το τουρκικό νόμισμα κινείται στο 12,6640 ανά δολ. μετά το χθεσινό του χαμηλό πάνω από το επίπεδο του 13 για πρώτη φορά, στον απόηχο των δηλώσεων του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι θα υπερασπιστεί τις μειώσεις των επιτοκίων, παρά το ράλι του πληθωρισμού που έχει ήδη φτάσει το 20%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Η λίρα έχει χάσει το 43% της αξίας της φέτος και πάνω από 22% από την αρχή της προηγούμενης εβδομάδας. Την ίδια στιγμή, η απόδοση στο 10ετές ομόλογο σε λίρα σκαρφάλωσε στο 21,1%, το υψηλότερο από τον Μάιο του 2019.
Η τουρκική λίρα καταρρέει
Το τουρκικό νόμισμα, που συνεχίζει να υφίσταται τη μια πτώση ρεκόρ πίσω από την άλλη, κατέρρευσε για ακόμη μια φορά χθες Τρίτη, φθάνοντας σε νέο ιστορικό χαμηλό, με την ισοτιμία του έναντι του αμερικανικού δολαρίου να υποχωρεί σχεδόν στο 13:1, βυθίζοντας λίγο ακόμη πιο βαθιά τη χώρα στην οικονομική κρίση που βιώνει.
Το μεσημέρι, η νέα τουρκική λίρα βρισκόταν στα τάρταρα, έχανε 15% και η ισοτιμία της έναντι του αμερικανικού δολαρίου ξεπέρασε για λίγο το επίπεδο 13,45:1.
Έκλεισε με τη μεγαλύτερη πτώση από τη 10η Αυγούστου 2018.
Η πολλοστή κατακρήμνισή της καταγράφηκε την επομένη της διαβεβαίωσης του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πως η χώρα δεν θα αλλάξει νομισματική πολιτική, θα συνεχίσει να "αντιστέκεται στις πιέσεις" εκείνων που πιέζουν για αύξηση των επιτοκίων.
Το βράδυ της Δευτέρας, εξερχόμενος από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο αρχηγός του κράτους έφθασε στο σημείο να καταγγείλει "συνωμοσία" εναντίον της τουρκικής οικονομίας.
"Βλέπουμε καθαρά το παιγνίδι ορισμένων με τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, με τα νομίσματα, με τα επιτόκια, με τις αυξήσεις τιμών", πέταξε.
Η τοποθέτησή του αυτή το δίχως άλλο συνέβαλε στην κατάρρευση του τουρκικού νομίσματος μερικές ώρες αργότερα. Εξέλιξη που καταγράφηκε ενώ ήδη, για μεγάλο μέρος του πληθυσμού, το κόστος ζωής είναι αβάσταχτο. Ορισμένοι προσπαθούν να αποταμιεύσουν ποσά σε χρυσό, καθώς ο πληθωρισμός έχει φθάσει - επισήμως - σχεδόν στο 20% από την αρχή της χρονιάς.
Σε ό,τι αφορά τον τούρκο μισθωτό, ο καθαρός κατώτερος μισθός συρρικνώθηκε από τα 380 δολάρια (σχεδόν 338 ευρώ) τον Ιανουάριο στα 224 δολάρια (199 ευρώ) χθες στην ισοτιμία της ημέρας.
Την περασμένη Πέμπτη, η τουρκική κεντρική τράπεζα μείωσε ξανά το κατευθυντήριο επιτόκιό της –για τρίτη φορά μέσα σε λιγότερους από δυο μήνες–, από το 16% στο 15%, όπως αξίωνε ο τούρκος πρόεδρος, που εκφράζει πάντα την εχθρότητά του στα υψηλά επιτόκια, κατ’ αυτόν τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη, άποψη που δεν συνάδει ακριβώς με την τρέχουσα οικονομική ορθοδοξία.
Για τον Τίμοθι Ας, αναλυτής της BlueBay Asset Management που ειδικευμένο στην Τουρκία, ο πρόεδρος Ερντογάν "έχει χάσει τον έλεγχο. Μηδέν διακυβέρνηση, μηδέν αξιοπιστία. Δεν υπάρχει πια κεντρική τράπεζα στο τιμόνι".
Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους, η δημοτικότητα του οποίου βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από οποτεδήποτε τα 19 χρόνια που ασκεί την εξουσία, μοιάζει να επιδιώκει οικονομική ανάπτυξη με κάθε κόστος, ελπίζοντας προφανώς πως χάρη σε αυτή θα επανεκλεγεί το 2023. Η μείωση των επιτοκίων - όπως το βλέπει ο κ. Ερντογάν - θα φθηνύνει τις τουρκικές εξαγωγές, θα συμβάλει να γίνουν επενδύσεις, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας.
Έλλειψη ανεξαρτησίας
Όμως η νομισματική πολιτική της χώρας δέχεται σωρεία επικρίσεων, κυρίως για την έλλειψη ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας, με το νόμισμα να υποχωρεί ολοένα πιο συχνά πλέον σε νέα ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου των ΗΠΑ - και με την πιο οδυνηρά απτή συνέπεια να είναι πως ακριβαίνουν οι εισαγωγές.
Για πολλούς Τούρκους, η ακατάπαυστη πτώση της αξίας του νομίσματος και η κατακόρυφη άνοδος των τιμών, ενίοτε από ώρα σε ώρα, σημαίνει πως πρέπει να λογαριάζουν τα πάντα, από το αν θα πάνε διακοπές ως το τι αγοράζουν για να βγάλουν την εβδομάδα.
Watch: Dozens of people take to the streets in #Turkey, calling on President Recep Tayyip #Erdogan’s government to resign, after the lira crashed by 15 percent against the US dollar.https://t.co/EiJG7wPNIN pic.twitter.com/mAOXJcixcF
— Al Arabiya English (@AlArabiya_Eng) November 23, 2021
Turkish lira plunges to ‘insane’ historic lows!
— 5 News Australia (@5NewsAustralia) November 23, 2021
Protests in the Turkish capital Ankara erupted after the country’s currency slid into a downward spiral after President Erdogan sparked a sell-off due to recent remarks.#turkey #turkiye #turkishlira #türkiye #turkish pic.twitter.com/rrv3ZGYVLh
🔴 Kadıköy Halitağa'da sokağa çıkan yurttaşlar yükselen döviz kurları ve gelen zamlara karşı hükümeti istifaya davet etti.#dokuz8/@puleragema pic.twitter.com/HoBCBZXbMQ
— dokuz8haber (@dokuz8haber) November 23, 2021
Η τουρκική αντιπολίτευση είναι έξαλλη
"Δεν έχει ενσκήψει ποτέ τέτοια καταστροφή στην ιστορία της δημοκρατίας", πέταξε ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP, αξιωματική αντιπολίτευση), προσάπτοντας την ευθύνη για την ελεύθερη πτώση της λίρας προσωπικά στον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος κυβερνά την Τουρκία από το 2003. Κατά τον κ. Κιλιτσντάρογλου, ο αρχηγός του κράτους έχει μετατραπεί σε "πρόβλημα εθνικής ασφαλείας" για την Τουρκία.
Για τον πρώην πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, ιδρυτικό μέλος του ισλαμοδημοκρατικού κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του προέδρου, που πλέον αποχώρησε και ίδρυσε δικό του κόμμα, τα μέτρα που παίρνει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελούν "προδοσία" και "όχι άγνοια".
Οι αρχηγοί των παρατάξεων της αντιπολίτευσης συγκάλεσαν έκτακτες συνεδριάσεις των κομματικών οργάνων τους για να εξετάσουν τη νέα κατάρρευση της λίρας, τη δεύτερη χειρότερη στην ιστορία.
Για τον Κρεγκ Έρλαμ, αναλυτή της πλατφόρμας επενδύσεων OANDA, "κάποιος λόγος υπάρχει που οι κεντρικές τράπεζες είναι ανεξάρτητες και ιδού τι συμβαίνει όταν κάποιος ξεπερνά τα εσκαμμένα. Μια τέλεια νομισματική καταιγίδα". Κατά τον ίδιο, "πρέπει να ληφθούν δραστικά μέτρα για να αλλάξουν τα πράγματα τώρα", διότι σε διαφορετική περίπτωση "θα χειροτερέψουν και η πίεση θα γίνει αφόρητη".
"Όσο βρίσκομαι σε αυτή τη θέση, θα συνεχίσω να μάχομαι εναντίον των υψηλών επιτοκίων", διατράνωσε μολαταύτα ο αρχηγός του κράτους απευθυνόμενος στο τουρκικό κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, επικαλούμενος ως και την απαγόρευση της τοκογλυφίας στο Κοράνι.
Από το 2019, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απέπεμψε τρεις διοικητές της κεντρικής τράπεζας που είχαν διαφορετική άποψη για τα πράγματα από τον ίδιο, υπονομεύοντας περαιτέρω την εμπιστοσύνη των αγορών.
"Βυθιζόμαστε"
Αρκετοί Τούρκοι ομολογούν πως δεν μπορούν να σταματήσουν να παρακολουθούν την πορεία της συναλλαγματικής ισοτιμίας και να κάνουν συνεχώς υπολογισμούς για τα έξοδά τους – υπολογισμούς που "αλλάζουν εκατό φορές την ημέρα".
Στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, οι ετικέτες που κυριαρχούν μεταξύ των χρηστών στην Τουρκία είναι αρκετά ενδεικτικοί του κλίματος: "Βυθιζόμαστε", "Κυβέρνηση παραιτήσου", "Δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα".
Στην πόλη Ντιγιάρμπακιρ, έμποροι έκαψαν ψεύτικα δολάρια στον δρόμο. "Δεν μπορούμε να κλείσουμε μάτι, δεν ξέρουμε ποιο είναι το μέλλον μας", είπε ένας.
Αρκετοί εργαζόμενοι ή συνταξιούχοι λένε πως με το που θα πάρουν τον μισθό ή τη σύνταξή τους, μετατρέπουν αμέσως το ποσό σε συνάλλαγμα. Ο Εμιρχάν Μετίν, 28 ετών, δικηγόρος, εξηγεί πως το κάνει "για έχει κάποιο νόημα" κάθε υπολογισμός του. "Είναι σχεδόν αδύνατο να συγκεντρωθώ ή να μιλήσω για οτιδήποτε άλλο" πέρα από την οικονομική κρίση, προσθέτει.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr