Δ. Ποτηρόπουλος στο TheTOC: Tο πρόβλημα του κέντρου της Αθήνας είναι ότι στερείται ταυτότητας

Ο Δημήτρης Ποτηρόπουλος, επικεφαλής του διεθνώς βραβευμένου αρχιτεκτονικού γραφείου Potiropoulos+Partners, μιλά στο thetoc.gr για την τουριστική ανάπτυξη, τον υπερτουρισμό, την Αθηναϊκή Ριβιέρα, και επίσης για την αρχιτεκτονική, και για την σχεδιαστική φιλοσοφία του γραφείου τους.

- Πώς επηρεάζεται η Αθήνα μέσα από τις μεγάλες επενδύσεις σε αναπλάσεις που προγραμματίζονται και αντίστοιχα ανακατασκευές ιστορικών κτιρίων, στην ευρύτερη περιφέρειά της;

Η έννοια του ιστορικού κέντρου αποτελεί θεμελιώδες γνώρισμα κάθε βιώσιμου πολεοδομικού σχηματισμού για λόγους θεσμικούς, πολιτισμικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς. Η ιστορικότητα των κέντρων τους και κατά συνέπεια η δυνατότητα ανάκλησης της μνήμης είναι αυτά που συνήθως μας γοητεύουν στις ευρωπαϊκές πόλεις. Το ότι η πόλη έχει κάτι να μας διηγηθεί, αφενός μέσα από την πολεοδομική της δομή και αφετέρου μέσω των κτιρίων της, προσφέροντας στον επισκέπτη ένα μοναδικό ταξίδι στο χρόνο.

Στον αντίποδα όλων αυτών το πρόβλημα του κέντρου της Αθήνας είναι ακριβώς ότι στερείται ταυτότητας, καθώς αναπτύχθηκε χωρίς ισχυρό ιστορικό πυρήνα. Η ελληνική πρωτεύουσα δεν είναι σε θέση να μας ταξιδέψει στο παρελθόν της, η ιστορική μνήμη είναι αδύναμη, σχεδόν κάθε απτό ίχνος της έχει, ή κινδυνεύει να χαθεί. Το πρόβλημα βέβαια είναι παλιό. Ήδη στην πρώτη περίοδο της πόλης μετά το 1833 κατεδαφίστηκαν εκατοντάδες υστεροβυζαντινές εκκλησίες, μοναδικό αποτύπωμα της μετακλασικής ιστορικής μνήμης. Τα λίγα αξιόλογα δημόσια κτίρια που ανεγέρθηκαν -όπως η Βουλή, τα Ανάκτορα, η Ακαδημία, το Πανεπιστήμιο, η Βιβλιοθήκη και το Αρχαιολογικό Μουσείο- δεν στάθηκαν ικανά να συγκροτήσουν ένα αναγνωρίσιμο, συνεκτικό αστικό κέντρο.

Πολύ αργότερα, στην μεταπολεμική Αθήνα, το κύριο βάρος της οικοδόμησης αφέθηκε στην ιδιωτική επιχειρηματική πρωτοβουλία και στην αυθαίρετη στέγαση, με τα γνωστά αποτελέσματα. Το σύστημα της αντιπαροχής γιγαντώθηκε, ενώ ο ρόλος του κράτους περιορίστηκε σε μικρής κλίμακας έργα ή σε διορθωτικές παρεμβάσεις. Με μαζικό τρόπο, νεοκλασικά και παραδοσιακά κτίρια θυσιάστηκαν στο βωμό της οικοπεδοποίησης. Το πολεοδομικό συγκρότημα της πρωτεύουσας μετά τη δεκαετία του ’70 πολύ λίγο θυμίζει πλέον την Αθήνα του Μεσοπολέμου, ο δε σημερινός χαοτικός αστικός σχηματισμός των περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων κατοίκων είναι ουσιαστικά μια σύγχρονη "μεταπόλη" που καμία σχέση δεν έχει με τις υπόλοιπες ιστορικές πόλεις της Ευρώπης.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι τα προβλήματα της Αθήνας, και κάθε ελληνικής πόλης, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσα από τις μεγάλες ή μικρότερες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, αλλά πρέπει και θεσμικά, μέσω πρωτοβουλιών του κράτους, και βέβαια απαιτείται αλλαγή της συλλογικής νοοτροπίας και κουλτούρας μας.

- Κάτι που θα μπορούσε να έχει γίνει και δεν έγινε στην Αθήνα; Μια χαμένη "ευκαιρία" που θεωρείτε ότι θα έπρεπε να έχουμε αξιοποιήσει;

Αρνούμενος να δεχτεί τη μίζερη πραγματικότητα της μεταπολεμικής Αθήνας, ο οραματιστής Τάκης Ζενέτος αγωνίστηκε με πάθος για την υλοποίηση πρωτοποριακών στόχων, όπως ήταν η χρήση της προηγμένης τεχνολογίας, της προκατασκευής, η εξοικονόμηση ενέργειας, ο ηλιασμός και η ηλιοπροστασία, η ηλεκτρονική πολεοδομία κ.α. Με τη γόνιμη φαντασία του δημιούργησε ορόσημα ποιοτικής αρχιτεκτονικής και ένα τέτοιο ορόσημο ήταν αναμφισβήτητα το εργοστάσιο του Φιξ, που εκπροσωπούσε ένα από τα σπουδαία ευρωπαϊκά δείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής σε αστικό περιβάλλον. Μέχρι που γκρεμίστηκε σημαντικό μέρος του, περίπου το μισό κτίριο, προκειμένου να διευκολυνθούν τα έργα του υπό κατασκευή τότε μετρό.

Στην περίπτωση Φιξ, η περίφημη Tate Modern του Λονδίνου θα μπορούσε να είχε λειτουργήσει για μας ως αυτονόητο παράδειγμα. Η Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης Τate δημιουργήθηκε στο κτίριο που παλαιότερα στεγαζόταν ο Σταθμός Παραγωγής Ενέργειας Bankside – έργο του Gileς Gilbert Scott, που μεταξύ άλλων είχε σχεδιάσει και το γνωστό κόκκινο λονδρέζικο τηλεφωνικό θάλαμο. Το εργοστάσιο του Bankside έκλεισε το 1981, ενώ το 1993 η Tate ανακοίνωσε ότι ο πρώην Σταθμός θα φιλοξενούσε στο εξής την συλλογή μοντέρνας τέχνης. Το κτίριο τροποποιήθηκε, με σεβασμό στην ιστορία του και πρωτοτυπία όσον αφορά στην σύγχρονη επέμβαση από τους ελβετούς αρχιτέκτονες Herzog & de Meuron. Σήμερα είναι η πιο δημοφιλής Πινακοθήκη Μοντέρνας Τέχνης της Αγγλίας και το τρίτο δημοφιλέστερο Μουσείο της.

Το εμπνευσμένο έργο του Τάκη Ζενέτου, πλήρες, άθικτο, στην αρχική του μορφή και διάσταση, θα μπορούσε κάλλιστα να είχε αποτελέσει τη χωρική αφορμή για τη δημιουργία ενός αθηναϊκού κέντρου μοντέρνας τέχνης, γιατί όχι παγκόσμιας εμβέλειας, εφάμιλλο της Tate Modern. Όμως, "κλωτσήσαμε" τη μεγάλη αυτή ευκαιρία, απαξιώνοντας ταυτόχρονα ένα από τα πιο σημαντικά νεότερα μνημεία της αρχιτεκτονικής μας ιστορίας.

- Η Potiropoulos+Partners υπογράφει μια σειρά από εμβληματικά projects στην περιοχή της "Αθηναϊκής Ριβιέρας" αλλά και μέσα στην επένδυση του Ελληνικού. Πως προβλέπετε να αλλάξει η Αθηναϊκή Ριβιέρα με αφορμή την φιλόδοξη αυτή επένδυση;

Η Ελληνική πρωτεύουσα θα μπορούσε να είναι μια υπέροχη πόλη. Η τοπογραφία της, το εύκρατο κλίμα και η ιστορία της το επιτρέπουν. Όμως, δεν είναι. Το φυσικό περιβάλλον του ευρύτερου πολεοδομικού σχηματισμού της θυσιάστηκε στο βωμό της ανοικοδόμησης, το ίδιο συνέβη και στο παραλιακό μέτωπο της Αττικής, που ακόμη σήμερα δίνει την εικόνα μιας ασυγκρότητης ζώνης, χωρίς χαρακτήρα, με άναρχη συσσώρευση κατοικιών και ελλειμματικές υποδομές. Η σημερινή Αθήνα, εκτός από την Ακρόπολη, και λίγες εξαιρέσεις, δεν διαθέτει σημαντικούς κοινωνικούς πυκνωτές, ούτε ένα δίκτυο ισχυρών σημείων αναφοράς. Όλα αυτά συμβαίνουν ωστόσο σε μια πόλη με σχεδόν ιδανικές κλιματικές συνθήκες, μέχρι πρόσφατα.

Το πρόταγμα ενός αναβαθμισμένου παράκτιου μετώπου αφορά τόσο στην ποιότητα διαβίωσης των κατοίκων του, όσο και στο τουριστικό προϊόν. Είναι προφανής η ανάγκη ενός δομημένου χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού για το ευρύτερο γεωγραφικό διαμέρισμα της ελληνικής πρωτεύουσας, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, τα τρέχοντα αστικά και περιαστικά προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται με αποσπασματικές παρεμβάσεις. Η ανάπτυξη του "Ελληνικού", ως "οριοθετημένου" σχεδιασμού, δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα αν δεν ενταχθεί σε ένα ευρύτερο και μελετημένο πρόγραμμα ανασυγκρότησης της Αθήνας.

Αναρωτιέμαι, ποιο το όραμα της εκάστοτε κυβέρνησης, με ποιο τρόπο σκοπεύουν οι έλληνες πολιτικοί να χειριστούν στρατηγικά την ευαίσθητη και πολυπαραμετρική σχέση πόλης-φύσης, σε όλη την επικράτεια, και ειδικότερα στην Αθήνα των 4 εκ. κατοίκων, με τα ειδυλλιακά νησιά του Αργοσαρωνικού σε απόσταση αναπνοής; Προκειμένου η πόλη να μπορέσει να ανοιχτεί στην κοντινή της θάλασσα και στα πανέμορφα τοπία που την περιβάλλουν. Ο συνδετικός κρίκος αυτής της τόσο κρίσιμης οργανικής ένωσης μόνο το παράκτιο αττικό μέτωπο θα μπορούσε να είναι, εξού και η σημαντικότητά του.

- Θα ήθελα ένα σχόλιό σας σχετικά με τις πολιτισμικές και οικονομικές συνέπειες - θετικές ή αρνητικές- της μεγάλης, "υπερβολικής" αν θέλετε, ανάπτυξης του τουρισμού στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια;

Μετά από αρκετά χρόνια ύφεσης λόγω πανδημίας, είναι αλήθεια ότι ο ταξιδιωτικός τομέας γνωρίζει στην Ελλάδα μεγάλη άνθιση, που μπορεί να είναι θετική για τις τοπικές οικονομίες, αλλά έχει επίσης και σημαντικά μειονεκτήματα, όπως: Επιβάρυνση των δημόσιων πόρων, χαμηλότερη ποιότητα ζωής για τους ντόπιους, μειωμένη εμπειρία των επισκεπτών, για να αναφέρω μόνο μερικά από αυτά. Μια τελευταία έκδοση της "No List" επικεντρώνεται σε τρεις κύριους τομείς -τον υπερτουρισμό, την ρύπανση και την ποιότητα και επάρκεια των υδάτων- οι οποίοι δεν βλάπτουν μόνο τους ίδιους τους προορισμούς, αλλά και τις τοπικές κοινωνίες. Στη δεύτερη θέση της λίστας βρίσκεται η Αθήνα, με την Βενετία να κατέχει την πρώτη, μετά την ζημιά που προκλήθηκε στο οικοσύστημα της λιμνοθάλασσας από τα κρουαζιερόπλοια.

Στην ενότητα που αφιέρωσε στην Αθήνα, η Fodor's αναφέρει ότι ο υπερβολικός τουρισμός και η έλλειψη στρατηγικής διαχείρισής του προκαλούν προβλήματα στην Ακρόπολη αλλά και στις γύρω περιοχές, υποβαθμίζοντας την καθημερινότητα των κατοίκων της πρωτεύουσας. Κρούοντας των κώδωνα του κινδύνου, οι συντάκτες του άρθρου τόνισαν ότι εάν το κύμα των επισκεπτών συνεχιστεί ανεξέλεγκτα, οι αθηναϊκές συνοικίες θα διαβρωθούν πολιτιστικά, ενώ η Εθνική Επιτροπή του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων αναφέρει ότι στην Ακρόπολη οι υπερβολικές επισκέψεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν μη αναστρέψιμες φθορές. Η Αθήνα δεν είναι ο μόνος προορισμός στην Ελλάδα που επιβαρύνεται από το πρόβλημα του μαζικού, μη ελεγχόμενου τουρισμού. Στην Κρήτη, στα Μάλια, ο μαζικός τουρισμός έχει επιφέρει αλλαγές στο τοπίο, το ίδιο συμβαίνει και στον Κάβο της Κέρκυρας. Στο Πήλιο καταγράφεται εκτίναξη των αφίξεων, στα χωριά της Αρκαδίας επίσης, αλλά και στα νησιά. Κανείς δεν γνωρίζει πως θα είναι αυτά τα μέρη σε μερικά χρόνια, χωρίς τον κατάλληλο σχεδιασμό για μια βιώσιμη διαχείριση των τουριστικών ροών.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι πολλοί τουριστικοί πόλοι σε όλο τον κόσμο αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και θέτουν περιορισμούς που αποσκοπούν στον έλεγχο των ζητημάτων και των παράπλευρων απωλειών του υπερτουρισμού, ενθαρρύνοντας τους εμπλεκόμενους να αναλάβουν την ευθύνη να καταστήσουν τον τουρισμό βιώσιμο. Ο υπεύθυνος τουρισμός είναι πολυδιάστατος, χαρακτηρίζεται από μορφές τουρισμού που ελαχιστοποιούν τις αρνητικές οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, ενώ συμβάλλουν στη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του κάθε τόπου, και της παγκόσμιας ποικιλομορφίας. Η λύση για μας είναι ακριβώς αυτή, να στρέψουμε το μοντέλο μας σε μια υπεύθυνη, δηλαδή βιώσιμη, μορφή τουρισμού. Διαχειριστικό, επομένως πολιτικό, είναι το πρόβλημα του υπερτουρισμού, δεν αντιμετωπίζεται μέσω της αρχιτεκτονικής, αλλά θεσμικά.

- Έχετε αναλάβει αρκετά και σημαντικά έργα στον χώρο της φιλοξενίας. Με ποιο τρόπο η Potiropoulos+Partners εμβαθύνει σε αυτόν τον τομέα;

Ισχύει, τα τελευταία χρόνια ένας σημαντικός αριθμός των έργων του γραφείου αφορά στον ευρύτερο χώρο της φιλοξενίας. Στόχος μας είναι να προσπαθούμε συνεχώς να ανεβαίνουμε επίπεδα εφευρετικότητας, έτσι παραμένουμε δημιουργικοί. Δημιουργικότητα σημαίνει "φαντάζομαι", "επινοώ". Δεν επιδιώκουμε μέσα από τον σχεδιασμό μας έναν "αντικατοπτρισμό" της "παρούσας στιγμής", θέλουμε να διερευνούμε αυτό που δυνητικά μπορεί να συμβεί "αύριο" προκειμένου να ικανοποιήσουμε νέες ανάγκες, ώστε να βελτιώνεται η ζωή του χρήστη με έναν πολύπλευρο και αυθεντικό τρόπο. Αν "σκοπός της τέχνης είναι να δώσει στη ζωή σχήμα", σκοπός της αρχιτεκτονικής είναι να δίνει στην ύλη ζωή. Μας απασχολεί η εμπειρία που εισπράττει κανείς συνολικά από την ποιητική του χώρου και των υλικών. Σημασία για μας έχει η αξία των βιωμάτων που μπορεί να προκαλέσει η αρχιτεκτονική, όπως αντίστοιχα σημασία έχει ο βιωμένος χρόνος στη ζωή και όχι ο χρόνος γενικά και αόριστα.

Να προσθέσω το εξής: Δεν έχω εμμονή με το παρελθόν, το αντίθετο, παρόλο, που όλα έχουν ένα ιστορικό πλαίσιο, μια αρχή, και υπόκεινται σε μεταβολές προϊόντος του χρόνου. Έχω όμως "νοσταλγία", με την έννοια της διάθεσης "συμπερίληψης", αν και δεν είναι δόκιμος ο όρος, για ότι προκαλεί συναισθηματικά, ως εμπειρία, η μνήμη του Τόπου. Όπως το πρωινό αττικό φως, ή μια εικόνα από ελαιώνες, το ελληνικό καλοκαίρι, ή οι παραδοσιακοί οικισμοί των νησιών. Ή ακόμη η εσωστρέφεια της αυλής, η σκιά κάτω από την κληματαριά της πέργκολας, τα αρώματα της φύσης. Όλα αυτά, ως "θραύσματα", ως "υπαινιγμός", σε μια δεύτερη ανάγνωση, ενυπάρχουν με έναν τρόπο στα σχέδια του γραφείου. Αλλά η κατεύθυνσή μας είναι προς τα εμπρός. Το διαχρονικό ή το υπερχρονικό δεν με απασχολούν.

- Πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια "αειφόρος σχεδιασμός" και σε ποιον βαθμό πραγματώνεται στα έργα σας;

Ο αειφόρος σχεδιασμός αντιμετωπίζει τα κτίρια, τον ελεύθερο χώρο και τα οικιστικά σύνολα ως μια ενότητα αλληλοεξαρτώμενη, που επηρεάζει και επηρεάζεται από το κλίμα του τόπου. Στο πλαίσιο αυτού του σχεδιασμού οφείλουμε να εξασφαλίζουμε την τήρηση των βασικών αξόνων της αειφόρου ανάπτυξης, όπως είναι η προστασία και διατήρηση των τοπικών οικοσυστημάτων και η συνετή διαχείριση των φυσικών πόρων. Η αντίληψη αυτή θεωρεί το κλίμα ως έναν από τους κρίσιμους παράγοντες που καθορίζουν τον σχεδιασμό των κτιρίων, υιοθετεί φυσικά και ανακυκλώσιμα υλικά, ενώ λαμβάνει υπόψη της τις αρχές της οικολογικής, κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας. Τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τον αντιλαμβανόμαστε ως "εργαλείο" φιλικής δράσης προς το περιβάλλον, με σκοπό την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου από την δόμηση. Οι εναλλακτικές πηγές ενέργειας, η ανακύκλωση, η επανάχρηση, η βιώσιμη συνεργασία του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού με τις κοινωνικές και υλικοτεχνικές παραμέτρους στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, και η επανασύνδεση της ζωής μας με το φυσικό στοιχείο, αποτελούν σήμερα κεντρικό ζητούμενο στην αρχιτεκτονική πρακτική.

- Υπάρχουν κάποια βασικά χαρακτηριστικά στη σχεδιαστική σας προσέγγιση που μπορεί να εντοπίσει κανείς, έστω και ως ψήγματα, σε όλα σας τα έργα;

Όπως έχει γραφτεί σε αναφορές για το έργο του γραφείου μας, συνοψίζοντας, τέσσερεις θεωρούνται οι βασικοί άξονες προβληματικής που συνυπάρχουν στον σχεδιασμό μας: Ο πρώτος δίνει έμφαση στο νοηματικό περιεχόμενο της ιδέας, στην σημειολογική της διάσταση. Παράλληλα θέτει ως καθοριστικό αίτημα την "σκηνοθεσία" του αρχιτεκτονικού χώρου, τη μετατροπή της υλικής υπόστασης του κτιρίου σε βιωματική χωρική εμπειρία. O δεύτερος σχετίζεται με τον ρόλο του κτιρίου ως αστικού "κρίκου", που καλείται να ερμηνεύσει τις εσωτερικές αντιφάσεις της αστικής κατάστασης αλλά και να την επανακαθορίσει ενισχύοντας τις επιμέρους περιοχές της πόλης, οι οποίες μπορεί να είναι παραμελημένες, υποβαθμισμένες ή αδιαμόρφωτες, μέσα από την ίδια την χωρική τους δυναμική. O τρίτος αφορά στην σχέση αρχιτεκτονικής-φύσης, βάσει των αρχών της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας, με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας και την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου από την δόμηση. Ο τέταρτος, στην καταδήλωση της ατομικότητας της αρχιτεκτονικής έκφρασης μέσω της "εκφραστικότητας" του ίδιου του αρχιτεκτονικού αντικειμένου.

- Η έμπνευση είναι αποτέλεσμα γνώσης, ξαφνιάσματος της στιγμής, ευτυχής συγκυρία ή κάτι άλλο;

Όταν δεν έχεις ακόμη κάτι συγκεκριμένο, κάτι επεξεργασμένο στο μυαλό σου, κι' αυτό που "σκιτσάρεις" στο χαρτί ή στον υπολογιστή, το πρώτο "άγγιγμα" δηλαδή, σου μοιάζει πολύ καλό, αυτό είναι έμπνευση. Έμπνευση είναι να επιτρέπεις στον εαυτό σου να ονειροπολεί, να φαντασιώνεται, ακόμη και αυθαιρετώντας, ακόμη και κάνοντας λάθη, και να ξέρεις μετά τι θα κρατήσεις και τι όχι.

- Η πρωτοτυπία είναι ζητούμενο στον τρόπο που συνθέτετε;

Προϋπόθεση της πρωτοτυπίας, ή καινοτομίας πιο σωστά, είναι να μπορούμε να απαλλαγούμε από ιδεοληψίες, από τις συνήθειες και τους αυτοματισμούς μας, από ότι μας είναι εύκολο. Να θέλουμε να πειραματιστούμε.

Θεμελιώδης αρχή της νεωτερικότητας είναι η αυτοδιάθεση και αυτονομία του υποκειμένου που ορίζει την ταυτότητά του μέσω της σχέσης της ετερότητας. Ως ιδέα η νεωτερικότητα οφείλει τη διάρκειά της στην αυτοαμφισβήτησή της, στην συνεχή επανερμηνεία του παρελθόντος. Κατάφερε να κερδίσει τη μάχη με την παράδοση από την στιγμή που έγινε αποδεκτό ότι το ιστορικά κληρονομημένο δεν μας προσφέρεται τελεσίδικα, αλλά υπόκειται πάντοτε σε επανεξέταση και αναθεώρηση. Η νεωτερικότητα εμπεριέχει την "κουλτούρα του ρίσκου", μια έννοια που δεν συναντάται σε συντηρητικές κοινωνίες γιατί προϋποθέτει πολλαπλότητα επιλογών και όχι ανεξέταστη αποδοχή.

Το νεωτερικό στοιχείο, με την έννοια της έρευνας, είναι πράγματι ένα από τα ζητούμενα στη δουλειά μας. Η προβληματική που προσπαθούμε να αναδείξουμε αφορά στην υποχρέωση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με το "design προβολής" και την τεχνολογία, να εξετάσει πάλι τα "ουσιώδη" μέσα από τα αρχετυπικά χαρακτηριστικά που συγκροτούν -ή θα έπρεπε να συγκροτούν- τα κτίρια και τις πόλεις προκειμένου να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό του ίδιου του πυρήνα της αρχιτεκτονικής σκέψης.

3d visualization: Batis_Studio

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr