Τα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων μπορεί να γίνουν χιλιάδες, με την Ευρώπη να είναι αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο της μετάδοσης.
Είναι ένα πολύ πιθανό σενάριο, καθώς η νόσος λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας- με την Ελλάδα προς το παρόν να μην έχει καταγράψει επιβεβαιωμένο κρούσμα- και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επεκτείνει την επιτήρηση σε χώρες όπου η νόσος αυτή δεν είναι ενδημική.
Στο επίκεντρο βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο τρόπος με τον οποίο μεταδίδεται η λοίμωξη, την ώρα που οι υγειονομικές αρχές αναζητούν τα αίτια για το ξέσπασμά της.
Τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν πως η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται στην πρώιμη φάση, αλλά αφού κάποιος εκδηλώσει συμπτώματα και μόνο με την στενή και παρατεταμένη σωματική επαφή, με επαφή με τα εξανθήματα και μέσω σωματικών υγρών, καθώς και μέσω των κλινοσκεπασμάτων.
Εντούτοις οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν πως δεν είμαστε αντιμέτωποι με τη μεταδοτικότητα που υπάρχει στον κορονοϊό και πως ο ιός που προκαλεί την ευλογιά των πιθήκων είναι πολύ λιγότερο μεταδοτικός. Φαίνεται δε πως η πιθανότητα εξάπλωσης στον ευρύτερο πληθυσμό είναι επί του παρόντος χαμηλή.
"Πρέπει να έρθεις σε παρατεταμένη στενή επαφή για πολλά λεπτά για να κολλήσεις. Τα σταγονίδια τα οποία εκπέμπονται δεν μπορούν να πάνε σε απόσταση μεγαλύτερη του ενός μέτρου. Μιλάμε για μεγαλύτερα σταγονίδια, όχι για μικρά όπως του κορονοϊού, μπορούν να παραμείνουν μέσα σε ένα δωμάτιο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα", τόνισε ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας του London School of Economics (LSE) Ηλίας Μόσιαλος.
"Η θνητότητα δεν είναι πάρα πολύ μεγάλη, είναι 3 με 6% με το στέλεχος της Δυτικής Αφρικής - στα επιβεβαιωμένα περιστατικά. Εκεί δεν υπάρχουν επαρκείς φαρμακευτικές και θεραπευτικές αγωγές και οι υποδομές της Δύσης. Η συντριπτική πλειοψηφία θα αυτοϊαθούν", συμπλήρωσε.
Τι θα γίνει με τον εμβολιασμό
Ο εμβολιασμός είναι ένα θέμα που θα τεθεί επί τάπητος από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών. Εφόσον χρειαστεί, σύμφωνα με πληροφορίες, ο εμβολιασμός θα αφορά συγκεκριμένες κατηγορίες που θα μπορούσαν να έρθουν σε επαφή με τον ιό, όπως οι κτηνίατροι και ερευνητές.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πάντως, δεν διαθέτει αποδείξεις ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων έχει μεταλλαχθεί, όπως δήλωσε υψηλόβαθμο στέλεχος του ΠΟΥ, επισημαίνοντας ότι αυτή η μολυσματική νόσος που είναι ενδημική στη δυτική και κεντρική Αφρική έχει την τάση να μην αλλάζει.
Ο EMA έχει αξιολογήσει δύο φαρμακευτικά προϊόντα με δυνατότητα χρήσης κατά της ευλογιάς των πιθήκων, τα οποία έχουν εγκριθεί μέσω της κεντρικής διαδικασίας στην ΕΕ:
-Το φάρμακο Tecovirimat SIGA είναι εγκεκριμένο για τη θεραπεία της ευλογιάς, της ευλογιάς των πιθήκων και της ευλογιάς των αγελάδων.
-Το Imvanex είναι ένα εμβόλιο εγκεκριμένο για την προστασία από την ευλογιά, για το οποίο υπάρχουν δεδομένα για την πρόληψη της ευλογιάς των πιθήκων στα ζώα.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η αντιμετώπιση της νόσου αποσκοπεί στη βελτίωση των συμπτωμάτων. Συνήθως η πορεία είναι ήπια και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν σε 2 με 4 εβδομάδες. Συχνά χρειάζεται παραμονή στο νοσοκομείο προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα αλλά και να αποτραπεί η μετάδοση της νόσου.
Οι οδηγίες του ECDC και η επιστροφή της καραντίνας
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) συνιστά στις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ να επικεντρωθούν στον έγκαιρο εντοπισμό, τη διαχείριση, τον εντοπισμό επαφών και την αναφορά νέων κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων. Οι χώρες θα πρέπει επίσης να ενημερώσουν τους μηχανισμούς ανίχνευσης των επαφών τους, τη διαγνωστική ικανότητα για τους ιούς orthopox και να επανεξετάσουν τη διαθεσιμότητα εμβολίων κατά της ευλογιάς, αντιικών και ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού για επαγγελματίες υγείας.
Σύμφωνα με τις οδηγίες, τα μολυσμένα άτομα θα πρέπει να παραμένουν απομονωμένα έως ότου πέσουν οι κρούστες και θα πρέπει ιδιαίτερα να αποφεύγουν τη στενή επαφή με άτομα με ανοσοκαταστολή και κατοικίδια ζώα. Η αποχή από τη σεξουαλική δραστηριότητα και η στενή σωματική επαφή συνιστάται επίσης μέχρι να επουλωθεί το εξάνθημα. Οι περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να παραμείνουν στο σπίτι με υποστηρικτική φροντίδα.
Σημειώνεται πως το Βέλγιο έγινε η πρώτη χώρα παγκοσμίως που επιβάλλει καραντίνα 21 ημερών, ενώ η Νέα Υόρκη επανέφερε τη μάσκα.