Ξημερώματα 5ης Μαΐου 1916: Η αντιαεροπορική άμυνα της Θεσσαλονίκης και οι προβολείς του συμμαχικού στόλου στον Θερμαϊκό Κόλπο, εντοπίζουν το γερμανικό αερόπλοιο "Ζέπελιν LZ 85" στον ουρανό της πόλης... «Όλα τα αντιεροπορικά πυροβόλα είναι στραμμένα στον ουρανό και με μία εύστοχη βολή από το βρετανικό αντιτορπιλικό με το ελληνικό όνομα "Αγαμέμνων" το καταρρίπτει. Το Ζέπελιν καταπέφτει φλεγόμενο στις εκβολές του Αξιού ποταμού στην περιοχή της Χαλάστρας» όπως εξιστορεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο Συνταγματάρχης ε.α., Βασίλειος Νικόλτσιος, διευθυντής του Ελληνικού Φαρμακευτικού Μουσείου, ένας από τους δύο κεντρικούς ομιλητές στην εκδήλωση με τίτλο «Ο Μεγάλος Πόλεμος και η κατάρριψη του Ζέπελιν στις εκβολές του Αξιού ποταμού», που πραγματοποιείται σήμερα Τετάρτη, στις 6 το απόγευμα, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Χαλάστρας «Δημήτριος Κ. Χαντές», στο πλαίσιο της έκθεσης «Souvenirs de Salonique».
Όπως αφηγείται ο κ. Νικόλτσιος, «το Ζέπελιν LZ 85 ερχόταν για τρίτη φορά, είχε βομβαρδίσει τη Θεσσαλονίκη τον Ιανουάριο και τον Μάρτιο. Ήξεραν ότι εμφανιζόταν κάθε δύο μήνες περίπου. Μάλιστα είχε δοθεί εντολή στον στρατό στα ελληνοσερβικά σύνορα, αν παρατηρήσουν κάτι να ειδοποιήσουν άμεσα τη Θεσσαλονίκη».
«Το πλήρωμα του αερόπλοιου διασώθηκε και αφού συνελήφθη οδηγήθηκε στη Γερμανική Σχολή στην οδό Φράγκων. Αργότερα, ο συμμαχικός στρατός περιέφερε τον κυβερνήτη και το υπόλοιπο πλήρωμα, οκτώ άτομα συνολικά, στους δρόμους της πόλης για να τους δει ο κόσμος, κατόπιν τους έστειλαν στη Γαλλία» αφηγείται ο κ. Νικόλτσιος. Λίγο αργότερα, ό,τι είχε απομείνει από το τεράστιο κουφάρι του αερόπλοιου-"παρατηρητή" αποσυναρμολογήθηκε, μεταφέρθηκε και ανασυναρμολογήθηκε στον Λευκό Πύργο, ως "τρόπαιο" των συμμαχικών δυνάμεων.
Όπως σημειώνει ο συνταγματάρχης ε.α από εκείνη την σημαντική στιγμή για τα συμαχικά στρατεύματα υπάρχουν φωτογραφίες και κάρτες οι οποίες θα εκτεθούν σήμερα μαζί με άλλα κειμήλια από την ιστορία κατάρριψης του Ζέπελιν στους βάλτους της Χαλάστρας, από την ιδιωτική συλλογή του κ. Νικόλτσιου." Θα εκτεθούν ένα κομμάτι από το κάλλυμα του αερόπλοιου -που είναι πολύ σπάνιο, το μεγαλύτερο μέρος κάηκε, προφανώς αυτό το τμήμα γλίτωσε από τα νερά του βάλτου - ένα κομμάτι αλουμίνιο αλλά και στολές , φωτογραφίες από το αντιτορπιλικό «Αγαμέμνων».
Όπως επισημαίνει ο Βασίλειος Νικόλτσιος, το αντιτορπιλικό «Αγαμέμνων» έχει διπλή σύνδεση με τη νεότερη Ελληνική ιστορία. «Εκτός από την κατάρριψη του Ζέπελιν, πάνω στο κατάστρωμα του βρετανικού αντιτορπιλικού υπεγράφη η "Συνθήκη του Μούδρου" η συνθήκη ανακωχής Οθωμανικής αυτοκρατορίας και Συμμαχικών Δυνάμεων στον Α' Παγκόσμιο Πολέμο» υπογράμμισε.
Στην εκδήλωση, που συνδιοργανώνουν ο Δήμος Δέλτα με το Γαλλικό Προξενείο και το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης, θα μιλήσει επίσης ο Βλάσης Βλασίδης, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών), με θέμα: «Ο Μεγάλος Πόλεμος και το Μακεδονικό Μέτωπο». Όπως ενημερώνει ο Δήμος Δέλτα, από τις 5.00 μ.μ. έως τις 8.00 μ.μ., θα λειτουργεί η έκθεση με αντικείμενα του Ζέπελιν.
Η ενασχόληση του Συνταγματάρχη ε.α με την κατάρριψη του αερόπλοιου ξεκίνησε, όπως λέει, από τη γνωριμία του με ένα Άγγλο, "ο προπάππους του οποίου ήταν Έλληνας και είχε αποσπάσει ένα κομμάτι αλουμινίου όταν το Ζέπελιν εκτίθετο στον Λευκό Πύργο" . Ο Βασίλειος Νικόλτσιος διαθέτει πλούσια ιδιωτική συλλογή. "Από τα 20.000 αντικείμενα, τα 7.500 εκτίθενται στο Πολεμικό Μοτσείο Θεσσαλονίκης ενώ πολλά σε πολεμικά, ιστορικά μουσεία σε Ελλάδα και Κύπρο" σημείωσε.
«Η ιστορία του Ζέπελιν είναι μια ακόμη ιστορία που ξεκινά από το Δήμο Δέλτα και ξεπερνά τα ελληνικά σύνορα μιας και η κατάρριψή του ήταν σημαντική για το Μέτωπο της Ανατολής ενώ κυκλοφορούν διεθνώς κομμάτια του ως αναμνηστικά έργα τέχνης που έφτιαξαν τότε οι στρατιώτες που βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη» δήλωσε, μεταξύ άλλων, με αφορμή τη σημερινή εκδήλωση, ο δήμαρχος Δέλτα, Ευθύμιος Φωτόπουλος.
«Τα αερόπλοια Ζέπελιν ανακαλύφθηκαν και παρήχθησαν από τον Κόμη Φερδινάνδο Φον Ζέπελιν το 1900 και κατά τη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκαν για βομβαρδισμούς και παρατήρηση» σημείωσε ο κ. Νικόλτσιος.
Πηγή/Φωτο: ΑΠΕ-ΜΠΕ