Οι δραματικές βελτιώσεις στην ποιότητα του αέρα που συνδέονται με το λockdown του κορονοϊού θα μπορούσαν να αυξήσουν το φως του ήλιου και να επηρεάσουν τα καιρικά φαινόμενα, λένε οι επιστήμονες.
Μάλιστα μια τέτοια αναφορά έκανε και ο Σωτήρης Τσιόδρας κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τα κλιματιστικά.
Όπως είπε ο κ. Τσιόδρας "είναι σημαντικό το θέμα των κλιματιστικών, ειδικά σε μια χώρα που ασφυκτιά από τον καύσωνα" και επικαλούμενος μελέτες που έχει διαβάσει, ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας είπε ότι "πιθανώς τα καλοκαίρια να είναι ακόμη πιο ευαίσθητα στην ηλικιακή ακτινοβολία και το lockdown να επηρέασε με κάποιο τρόπο την προσέγγιση των ακτινών του ηλίου και θα οδηγήσει σε άνοδο των θερμοκρασιών".
Τι δείχνουν οι μελέτες
Επιστήμονες υποστηρίζουν πως με τα εργοστάσια κλειστά και τους δρόμους σχετικά άδειους, η ατμοσφαιρική ρύπανση σε πόλεις σε ολόκληρη την Ασία, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ έχει μειωθεί κατά 60% τις τελευταίες εβδομάδες. Η έλλειψη θολότητας έχει κάνει τους ουρανούς πιο μπλε και μάλιστα, ορισμένοι άνθρωποι στη βόρεια Ινδία μπόρεσαν να δουν τα Ιμαλάια για πρώτη φορά σε 30 χρόνια.
Σημαίνει επίσης ότι με λιγότερα σωματίδια και ρυπογόνα αέρια που εμποδίζουν την πορεία του, περισσότερο ηλιακό φως μπορεί να φτάσει στην επιφάνεια της Γης.
Νωρίτερα φέτος, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι οι καθαρότεροι ουρανοί τις τελευταίες δεκαετίες προκάλεσαν μια λάμψη της επιφάνειας της Γης. Οι δορυφορικές μετρήσεις δείχνουν ότι η Ευρώπη γνώρισε ένα φαινόμενο εξασθένισης της επιφάνειας μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980, ακολουθούμενη από μια φωτεινότερη επίδραση καθώς ξεκίνησαν οι κανονισμοί για την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Οι καθαρότεροι ουρανοί που προκύπτουν από το lockdown εξαιτάις του θανατηφόρου ιου είναι πιθανό να έχουν βελτιώσει ακόμη περισσότερο τη φωτεινότητα, αλλά η μέτρηση των επιπτώσεων στο κλίμα δεν είναι απλή. "Τα αερολύματα μπορούν να διασκορπίσουν και να απορροφήσουν την ακτινοβολία. Μπορούν επίσης να τροποποιήσουν τα σύννεφα για να τα κάνουν πιο ανακλαστικά και να ζουν περισσότερο", εξηγεί η Laura Wilcox, επιστήμονας του κλίματος στο Πανεπιστήμιο του Reading.
Σε αντίθεση με το διοξείδιο του άνθρακα, τα αερολύματα παραμένουν στην ατμόσφαιρα μόνο για μία ή δύο εβδομάδες, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε μείωση της ρύπανσης θα γίνει γρήγορα αισθητή. "Με μικρότερες ποσότητες αερολύματος στην ατμόσφαιρα θα βλέπουμε ήδη περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία να φτάνει στην επιφάνεια, και επομένως δυνητικά θερμότερες επιφανειακές θερμοκρασίες σε περιοχές που συνήθως έχουν υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης", λέει ο Wilcox.
Αλλά η ανίχνευση της επίδρασης της πτώσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η αποσύνδεσή της από τα τυχαία σκαμπανεβάσματα στον καιρό θα είναι εξαιρετικά δύσκολη.
"Εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαμε ρεκόρ ποσότητας ηλιοφάνειας λόγω του αποκλεισμού συστήματος υψηλής πίεσης που έχει καθίσει πάνω από τη χώρα μέχρι τον Απρίλιο", λέει ο Richard Allan, ένας άλλος ατμοσφαιρικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Reading. "Αυτές οι ασυνήθιστες καιρικές συνθήκες είναι πιθανό να αποκρύψουν οποιαδήποτε αύξηση της θερμοκρασίας που προκύπτει από τους καθαρότερους ουρανούς".
Ωστόσο, οι μετρήσεις σε μεγαλύτερη περιοχή και μεγαλύτερη χρονική κλίμακα ενδέχεται να καταδείξουν ένα... Covid κλιματικό αποτέλεσμα. Χρησιμοποιώντας προσομοιώσεις υπολογιστών, η Wilcox και οι συνεργάτες της είχαν δείξει στο παρελθόν ότι οι ραγδαίες περικοπές στην ατμοσφαιρική ρύπανση ήταν πιθανό να επιταχύνουν την κλιματική αλλαγή στο μέλλον.
Τα ακραία σενάρια
Στα πιο ακραία σενάρια (με ταχείες αυξήσεις στην ποιότητα του αέρα) τα αποτελέσματά τους υποδηλώνουν ότι η πιο καυτή ημέρα του έτους μπορεί να είναι έως και 4C θερμότερη έως το 2050, με περίπου το ένα τρίτο αυτής της αύξησης λόγω καθαρότερου ουρανού.
Η τελευταία έρευνα του Wilcox προβλέπει επίσης ότι οι μειώσεις της ασιατικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα οδηγήσουν επίσης σε πιο έντονες τροπικές βροχές μουσώνων, λόγω της μεγαλύτερης αντίθεσης στη θερμοκρασία μεταξύ ωκεανών και ξηράς.
Εάν η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης διατηρηθεί για αρκετό καιρό τότε μπορεί να είναι δυνατόν να δούμε τις επιπτώσεις της στο κλίμα.
"Θα παρακολουθώ προσεκτικά την Ινδία τις επόμενες εβδομάδες. Συνήθως θα περιμέναμε να δούμε την έναρξη των θερινών μουσώνων μέσα στις επόμενες τέσσερις εβδομάδες, και συνήθως θα δούμε τόσο πολύ θερμές θερμοκρασίες όσο και υψηλά επίπεδα αεροζόλ πριν από την έναρξη των μουσώνων ", λέει ο Wilcox.
Αντ 'αυτού, η πτώση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη βόρεια Ινδία μπορεί να βοηθήσει να οδηγήσει σε έναν πιο έντονο μουσώνα και η Wilcox και οι συνεργάτες της είναι σε κατάσταση αναμονής, έτοιμες να συγκεντρώσουν μετρήσεις και να συγκρίνουν με τα προηγούμενα χρόνια.
Αλλά ακόμη και αν οι καθαρότεροι ουρανοί επιταχύνουν προσωρινά την κλιματική αλλαγή, οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι που σχετίζονται με την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πολύ μεγαλύτεροι.