Πώς η φωτιά στον Βαρνάβα έφτασε να καίει το Χαλάνδρι: Το πρόβλημα με τα εναέρια μέσα - Ψάχνουν για εμπρησμό ή βραχυκύκλωμα

Μια δασική πυρκαγιά έγινε αστική…

Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας γνώριζε, προειδοποιούσε για τον ακραίο κίνδυνο εκδήλωσης επικίνδυνων πυρκαγιών, αλλά τελικά δεν μπόρεσε να αποτρέψει ή να περιορίσει την επέκταση της φωτιάς και τις καταστροφές που επέφερε. Υψηλές θερμοκρασίες, ξηρασία, άνεμοι εντάσεων 7-8 μποφόρ, ήταν δυσοίωνα μετεωρολογικά δεδομένα, που μελλοντικά θεωρούνται μόνιμα. Στελέχη της πολιτικής προστασίας και ειδικοί αναφέρουν πως είναι επιτακτική η ανάγκη επιπλέον προληπτικών μέτρων άμεσης αντιμετώπισης των πυρκαγιών στα σημεία έναρξης και απόκτησης προγνωστικών "εργαλείων" τα οποία συνυπολογίζοντας μετεωρολογικές συνθήκες, καύσιμη ύλη, τοπογραφία, αλληλεπίδραση της φωτιάς με τον καιρό, μπορούν να έχουν εξάωρη πρόβλεψη "συμπεριφοράς" της πυρκαγιάς για την καλύτερη κατανομή επίγειων και εναέριων πυροσβεστικών δυνάμεων.

Μια φωτιά που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα στις 15:02 το μεσημέρι της Κυριακής, σχεδόν 23 ώρες μετά έφθασε στις αστικές περιοχές της Πεντέλης, Χαλανδρίου και Βριλησσίων. Σε όλη αυτή την πύρινη διαδρομή, περίπου 30 χιλιομέτρων, προκάλεσε καταστροφές, οικιών, εγκαταστάσεων και επιχειρήσεων σε Βαρνάβα, Καλέντζι, Σταμάτα, Μικροχώρι, Γραμματικό, Μαραθώνα, Νέα Μάκρη, Ροδόπολη, Ραπεντόσα, Διόνυσο, Ντράφι, Διώνη, Καλλιτεχνούπολη, Νταού Πεντέλης, Νέα και Παλιά Πεντέλη, Πάτημα Βριλησσίων, Χαλάνδρι και άλλες περιοχές.

Προβληματική κατανομή μέσων

Η κατανομή των εναέριων μέσων φαίνεται πως δεν ήταν απόλυτα ενδεδειγμένη για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, ωστόσο αιτιολογία ήταν η διασπορά τους σε διάφορα σημεία, που και αυτά αντιμετώπιζαν ακραίο κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς. Από τα συνολικά 36 (17 αεροσκάφη και 19 ελικόπτερα) εναέρια μέσα, που επιχειρούσαν σταδιακά, σχεδόν 15-18 βρίσκονταν στον αέρα προβαίνοντας σε ρίψεις. Τα πυροσβεστικά αεροσκάφη περιορίζονταν σε ρίψεις που τους επέτρεπε το δύσκολο γεωγραφικό ανάγλυφο των περιοχών που πλήττονταν από την πυρκαγιά. Οι ορεινοί όγκοι, οι χαράδρες και τα κοιλώματα, απαιτούσαν τις ρίψεις από τα ευέλικτα πυροσβεστικά ελικόπτερα. Αρμόδιες πηγές υποστηρίζουν ότι ενδεχομένως ήταν αναγκαίο το αίτημα βοήθειας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για την αποστολή ξένων πυροσβεστικών δυνάμεων, να υποβληθεί νωρίτερα.

Επίσης, όταν η πυρκαγιά επεκτάθηκε σε αστικό περιβάλλον και συγκεκριμένα στη Νέα και Παλιά Πεντέλη, στο Πάτημα Βριλησσίων και Πάτημα Χαλανδρίου, τα υδροφόρα πυροσβεστικά οχήματα εμφανίστηκαν δυσκίνητα να επέμβουν έγκαιρα. Χρησιμοποιήθηκαν και δύο Αίαντες (οχήματα εκτόξευσης νερού) της αστυνομίας για κατασβέσεις εστιών φωτιάς σε αυλές και περιβόλους επιχειρήσεων, ενώ σημαντική ήταν προσπάθεια εθελοντών και κατοίκων των συγκεκριμένων περιοχών.

15:02 η έναρξη, 15:07 η ρίψη

Την μία έναρξη της πυρκαγιάς στον Βαρνάβα κατέγραψε το drone της Πάρνηθας στις 15:02 και 18 δευτερόλεπτα και λίγο αργότερα αυτό του Διονύσου. Στις 15:06 εμφανίζεται το πρώτο ελικόπτερο και στις 15:07 προβαίνει σε ρίψη. Οι άνεμοι που πνέουν με ένταση 8 μποφόρ και οι έντονες κηλιδώσεις αναπτύσσουν γρήγορα τη φωτιά. Στις 15:12 φθάνει το πρώτο πυροσβεστικό όχημα το οποίο εγκλωβίζεται και παραδίδεται στις φλόγες. Σχεδόν 10 λεπτά μετά την έναρξη της φωτιάς ένα 2ο εναέριο μέσο προβαίνει σε ρίψη, ένα 3ο στις 15:25 και ένα 4ο στις 15:35. Στο σημείο της πυρκαγιάς στις 15:23 και 15:25 έφθασαν και δύο πυροσβεστικά οχήματα με 6 πυροσβέστες.

Από εκεί και έπειτα τα εναέρια μέσα που καλούνται να εκτραπούν και να συγκλίνουν στη φωτιά, σταδιακά γίνονται 12, έπειτα 16, μετά 19 για να καταλήξουν 29 έως ότου έρθει η νύχτα. Αυτές τις περίπου 6 ώρες συνεχών ρίψεων, η πυρκαγιά είχε κινηθεί προς Μικροχώρι, Καλέντζι, Σταμάτα, Λίμνη Μαραθώνα, Γραμματικό, Μαραθώνα, δημιουργώντας ένα πύρινο "τόξο". Κατά τη διάρκεια της νύχτας έκανε η φωτιά έκανε παρακάμψεις και μέσω Ροδόπολης και Ραπεντώσας έφθασε στο Διόνυσο και από εκεί σε 14,5 λεπτά πέρασε στο Πεντελικό Όρος, απειλώντας Ντράφι, Διώνη, Νταού Πεντέλης, Καλλιτεχνούπολη, Δασαμάρι Ραφήνας και στη συνέχεια Νέα Μάκρη, Μαραθώνα και Γραμματικό.

36 εναέρια μέσα σε "κύκλους"

Τα εναέρια μέσα επιχειρούσαν στην πυρκαγιά "σε κύκλους", σχεδόν τα μισά από αυτά που ήταν διαθέσιμα, καθώς τα υπόλοιπα ανεφοδιάζονταν με καύσιμα ή προέβαιναν σε υδροληψίες για να επιχειρήσουν ξανά. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Αρχηγείου του Πυροσβεστικού Σώματος, στις 11 Αυγούστου επιχείρησαν 29 εναέρια μέσα (14 αεροσκάφη και 15 ελικόπτερα), στις 12 Αυγούστου 36 εναέρια μέσα (17 αεροσκάφη και 19 ελικόπτερα) και στις 13 Αυγούστου, 20 εναέρια μέσα (10 αεροσκάφη και 10 ελικόπτερα).

Το κρίσιμο χρονικό διάστημα που η φωτιά βρισκόταν σε αστικό περιβάλλον, από τις 19:30 έως τις 21:00 το βράδυ της περασμένη Δευτέρας επιχειρούσαν σε όλα τα μέτωπα της πυρκαγιάς 20 εναέρια μέσα.

Διαβάστε Επίσης

Φωτιά στην Αττική: Η αγορά "καρφώνει" την κυβέρνηση για την αποτυχία στην αντιμετώπισή της: Αυτά ήταν τα περίφημα μέτρα πρόληψης;

Εμπρησμός ή "βραχυκύκλωμα"

Αναφορικά με τα αίτια της πυρκαγιάς, τα αρμόδια στελέχη του Πυροσβεστικού Σώματος ερευνούν τις επισημάνσεις για δύο σημεία έναρξης, το ένα στην αρχή του χωριού και το άλλο πίσω από το γήπεδο, με καταγγελίες για την πιθανότητα εμπρησμού. Σε αυτό το επίπεδο αναζητούν μαρτυρίες και βιντεοληπτικό υλικό από κάμερες ασφαλείας οικιών και καταστημάτων. Το δεύτερο σημείο είναι αυτό που αποτυπώνεται στην εικόνα που μετέφεραν τα drones Πάρνηθας και Διονύσου.

Παράλληλα, εξετάζεται και το ενδεχόμενο βραχυκυκλώματος σε μία σύνδεση καλωδίων ηλεκτροδότησης κατοικίας στην οδό Αμάλθειας.

Φθαρμένα μεταλλικά υλικά στήριξης και καλυμμάτων στις εξωτερικές ηλεκτρικές συνδέσεις, μπορεί να προκάλεσε βραχυκύκλωμα, σπινθήρες, πτώση πυρακτωμένων τμημάτων σε ξερά χόρτα και έναρξη της φωτιάς, όπως αναφέρουν στελέχη της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού του Πυροσβεστικού Σώματος, που συνέλεξαν πειστήρια από το συγκεκριμένο σημείο.

Ένας 76χρονος κάτοικος εκεί κοντά κατέθεσε ότι ένα άγκιστρο που συγκρατεί την πλεξούδα της χαμηλής τάσης, λόγω φθοράς ή αέρα κρέμασε και δεν αποκλείεται λόγω τριβής να προκλήθηκε βραχυκύκλωμα και έναρξη της φωτιάς.

Ωστόσο το συγκεκριμένο σημείο δεν φαίνεται να είναι το ίδιο με αυτό της έναρξης που έχουν καταγράψει τα drones Πάρνηθας και Διονύσου, στο λόφο μέσα στο χωριό του Βαρνάβα, στις 15:02 το μεσημέρι της Κυριακής. Οι αρμόδιοι αξιωματικοί ερευνούν όλες τις παραμέτρους χωρίς προς τα παρόν να έχουν ακριβή συμπεράσματα για τις αιτίες έναρξης της καταστροφικής πυρκαγιάς. Υπάρχει και μία καταγγελία, πως η φωτιά ξεκίνησε από το "ψήσιμο" κρέατος σε κατοικία της περιοχής, χωρίς προς το παρόν να επιβεβαιώνεται, αλλά αποτελεί αντικείμενο έρευνας.

"Οι ακραίες συνθήκες κάνουν το πρόβλημα ανυπέρβλητο"

Ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας εξηγώντας τι συνέβη με την καταστροφική πυρκαγιά είπε μεταξύ άλλων: "Παρά την ταχύτατη επιχειρησιακή απόκριση -το νέο δόγμα που σε συνδυασμό με την τεχνολογική υποστήριξη των drones, όλο το καλοκαίρι εφαρμόστηκε σε εκατοντάδες πυρκαγιές που αντιμετωπίστηκαν - όταν επικρατούν ακραίες συνθήκες το πρόβλημα γίνεται ανυπέρβλητο. Είχαμε επίπεδο επικινδυνότητας 5 με ανέμους 7-8 μποφόρ παρατεταμένη ξηρασία και σε περιοχή δύσβατη με τα χαρακτηριστικά αυτά -βουνό, δάσος αλλά και οικισμοί διάσπαρτα σπίτια. Δεν μιλάμε δηλαδή για μια απλή φωτιά που δυστυχώς ξέφυγε… Μιλάμε για το δυσκολότερο και πιο επικίνδυνο για όλους τους πυροσβέστες, επιχειρησιακούς και κατοίκους, σκηνικό. Αυτή είναι η πραγματικότητα και αυτήν αντιμετωπίσαμε".

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr