Πυρκαγιές: Το θέμα της εκκένωσης και τα αναπάντητα ερωτήματα

Ένα από τα ερωτήματα για την πύρινη τραγωδία στο Μάτι που παραμένει εν πολλοίς αναπάντητο, είναι εκείνο της εκκένωσης καθώς οι κρατικοί αξιωματούχοι δίνουν διαφορετικές και ορισμένες φορές αντικρουόμενες εκδοχές του τι έγινε ή τι έπρεπε να γίνει. Το θέμα είναι πολύ πιθανόν να απασχολήσει την επόμενη περίοδο την επικαιρότητα, ιδίως εάν δεν δοθούν επαρκείς απαντήσεις για τα κενά που υπάρχουν.

Αξίζει ακόμη να σημειωθεί ότι το ζήτημα γίνεται καθημερινά... «μπαλάκι» μεταξύ των αρμοδίων που κατά τα άλλα επικαλούνται τις ακραίες καιρικές συνθήκες με τους σφοδρούς ανέμους, υποστηρίζοντας ότι σε κάθε περίπτωση ακόμη και να δινόταν σχετική εντολή εκκένωσης αυτή δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί καθώς η φωτιά εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα.

Σημειώνεται ότι η νομοθεσία ορίζει ότι η λήψη της απόφασης για την οργανωμένη απομάκρυνση των πολιτών είναι ευθύνη του δήμου, κι εφόσον εμπλέκονται περισσότεροι από έναν δήμο (στη συγκεκριμένη περίπτωση η πυρκαγιά αφορούσε τους δήμους Ραφήνας και Μαραθώνα) η απόφαση λαμβάνεται από την Περιφέρεια. Σύμφωνα πάντα με την κείμενη νομοθεσία, η απόφαση λαμβάνεται κατόπιν σχετικής εισηγήσεως της Πυροσβεστικής.

Οι πολλές και ενίοτε διαφορετικές εκδοχές

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έγινε την περασμένη Πέμπτη και ερωτηθείς σχετικά από δημοσιογράφο, ο αρχηγός του πυροσβεστικού σώματος ανέφερε ότι η σχετική εισήγηση εκκένωσης δόθηκε προς τις τοπικές αρχές. «Μάλιστα, ναι το ερεύνησα και ο επικεφαλής της πυρκαγιάς με διαβεβαίωσε ότι εισηγήθηκε σχετικώς» είπε χαρακτηριστικά. Από τις ερωτήσεις, πάντως, προέκυψε ότι η εισήγηση της Πυροσβεστικής προς τον δήμαρχο έγινε μετά τις 18:00 το απόγευμα όταν η φωτιά ήταν ήδη στο Νέο Βουτζά, και εντός ενός 20λέπτου είχε φτάσει ήδη στο Μάτι.

Στην ίδια συνέντευξη Τύπου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υποστήριξε ότι ούτως ή άλλως η εκκένωση δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί λόγω του πολύ μικρού χρονικού παραθύρου. «Το συγκεκριμένο φαινόμενο που ολοκληρώθηκε σε 1,5 ώρα και προξένησε τους τραγικούς θανάτους, ήταν τόσο γρήγορο που σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να γίνει εκκένωση ενός οικισμού 15-20 χιλιάδων κατοίκων. Χρειάζεται 5-6 ώρες ίσως και μία ημέρα για να εκκενωθεί η πόλη. Ούτε καν να αρχίσει ένα τέτοιο σχέδιο δεν θα μπορούσε. Δεν ήταν ανθρωπίνως δυνατόν να γίνει εκκένωση σε 1,5 ώρα», σημείωσε. Αντίστοιχη ήταν και η τοποθέτηση του υπευθύνου για τη διαχείριση ανθρώπινου υλικού της Πυροσβεστικής, Δημοσθένη Αναγνωστάκη: «Κάθε σχέδιο εκκένωσης απαιτεί χρόνο. Βεβαίως και έγιναν οι προσπάθειες. Μπορούσε όμως να το υλοποιήσει; Σε 30 λεπτά μπορείτε να προλάβετε μία απόσταση 4 χιλιομέτρων; Η περιφέρεια έστειλε 11 λεωφορεία αλλά στη 01:20 κανείς δεν ήθελα να απομακρυνθεί. Είχε επέλθει το συμβάν».

Το Σάββατο, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη υποστήριξε και τους δύο ανωτέρω ισχυρισμούς. Σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ και ερωτηθείς για το εάν μπορούσε να γίνει εκκένωση της περιοχή, ο κ. Τόσκας απάντησε ότι «σε μιάμιση ώρα εκκενώσεις περιοχών που έχουν γύρω στους 20.000 ανθρώπους δεν έχουν γίνει παγκόσμια. Κοιτάξτε αυτές τις μέρες τα μέσα ενημέρωσης που αναφέρονται σε εκκένωση περιοχής στην περιοχή του Σακραμέντο, στην Καλιφόρνια. Ξέρετε για πόσους ανθρώπους μιλάνε; Για 3.000 ανθρώπους». Πρόσθεσε όμως ότι η Πυροσβεστική... πρότεινε εκκένωση όταν ακόμα η φωτιά ήταν στον Νέο Βουτζά.

Τι λένε οι δήμαρχοι

Από τη μεριά τους, πάντως, οι δήμαρχοι και η Περιφέρεια δείχνουν να έχουν επιδοθεί σε ένα πινγκ-πονγκ, πετώντας το μπαλάκι άλλοτε ο ένας στον άλλο και άλλοτε και οι δύο στην Πυροσβεστική. Ερωτώμενος σχετικά με την εκκένωση, ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης, ανέφερε ότι «δεν προλάβαιναν να κάνουν τίποτα λόγω του αέρα και της μεγάλης ταχύτητας που έτρεχε η πυρκαγιά. «Δεν υπήρχε εκκένωση εκείνη τη στιγμή. Καταλαβαίνετε πόσα θύματα θα είχαμε αν ο καθένας έδινε εντολές; Σε τέτοιες μεγάλες καταστροφές αναλαμβάνει πλήρως η πυροσβεστική υπηρεσία», δήλωσε σε τηλεοπτικές του δηλώσεις τις προηγούμενες ημέρες στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ. «Την εντολή εκκένωσης τη δίνει μόνο το ΥΠΕΣ και η Πυροσβεστική. Πρέπει να ξέρουμε ποιος είναι ο επικεφαλής, διότι σκεφθείτε τι θα γινόταν αν έδινε ο καθένας τις δικές του εντολές, θα είχαμε μεγαλύτερη τραγωδία», σημείωσε, δείχνοντας έτσι να αγνοεί ότι την σχετική αρμοδιότητα τη διέθετε και ο ίδιος.

Την ίδια στιγμή, ο δήμαρχος Ραφήνας Βαγγέλης Μπουρνούς υποστηρίζει ότι δεν έλαβε ποτέ εντολή εκκένωσης. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά την περασμένη Παρασκευή στον Real Fm: «Εγώ ρώτησα το Τμήμα Πολιτικής Προστασίας και το Κέντρο Ελέγχου, δηλαδή αυτό που δίνει τις εντολές και είναι το συντονιστικό όργανο. Μου είπαν ότι δεν πήραν sms. Αυτή την ενημέρωση έχω. Αν το έστειλε σε κάποιον που δεν είναι στο κέντρο επιχειρήσεων, είναι σαν μην το έχει στείλει. Πρέπει να το στείλει στο κέντρο επιχειρήσεων και να με ειδοποιήσει». Προσέθεσε δε ότι «Μια περιοχή που είναι εκτός σχεδίου δεν έχει αυτό το σχέδιο εκκένωσης.»

Κόντρες με την Περιφέρεια

Tην ίδια στιγμή, εντύπωση προκαλεί η διαμάχη μεταξύ του δημάρχου Ραφήνας-Πικερμίου κ. Μπουρνού και της Περιφέρειας Αττικής η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες ημέρες.

Η περιφερειακή σύμβουλος, εντεταλμένη για την Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας Αττικής, κ. Τσούπρα ανέφερε ότι την ώρα της φωτιάς βρέθηκαν στο ίδιο σημείο με τον δήμαρχο Ραφήνας - Πικερμίου κ. Μπουρνούς και τον υπεύθυνο αξιωματικό της Πυροσβεστικής για την περιοχή. Ο αξιωματικός ρώτησε «ποιανού είναι η περιοχή», ο κ. Μπουρνούς απάντησε «δικιά μου» και ο αξιωματικός συνέχισε «απομάκρυνε τον κόσμο». Η ίδια η κ. Τσούπρα τη συγκεκριμένη στιγμή, σύμφωνα με τα δικά της λεγόμενα συναίνεσε «ναι, πρέπει να φύγει ο κόσμος». Ο κ. Μπουρνούς πάντως αρνείται κατηγορηματικά ότι έγινε ο συγκεκριμένος διάλογος.

Την Τρίτη, μάλιστα, η κόντρα φαίνεται πως βγήκε εκτός ελέγχου. Ο δήμαρχος Ραφήνας κατήγγειλε την κ. Τσούπρα για πλαστογράφηση εγγράφου που αφορούσε τα πρακτικά της έκτακτης Συνεδρίασης του Συντονιστικού Οργάνου που έγινε το βράδυ της Δευτέρας κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών. «Φέρεται και πως καταγράφεται ότι τάχα μου έδωσαν προφορικώς εντολή εκκένωσης, σε συνάντηση μέσα στη φωτιά, σε απροσδιόριστο τόπο και χρόνο -τόσο γενναίοι ήταν-, με τη συμμετοχή της κ. Τσούπρα και της Πυροσβεστικής. Επομένως, εγώ προσδιορίζω στην κ. Τσούπρα και στη διοίκηση της Πυροσβεστικής μια τεράστια προσπάθεια, ότι επειδή αυτοί είναι πολλοί και εγώ ένας, αυτοί λένε την αλήθεια και εγώ ψέματα. Δυστυχώς για αυτούς έχω τις αποδείξεις στα χέρια μου. Την επόμενη φορά που θα πάω στην ανακρίτρια θα τις καταθέσω και τότε θα δούμε ποιοι θα πάνε φυλακή» υποστήριξε ο δήμαρχος.

«Το Πρακτικό της έκτακτης Συνεδρίασης του Συντονιστικού Οργάνου που έλαβε χώρα στην Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής στις 23/7, δεν δύναται να πλαστογραφηθεί καθώς τα Πρακτικά ενός Συλλογικού οργάνου συντάσσονται και επικυρώνονται δεόντως και αποστέλλονται στους συμμετέχοντες σε αυτό όπως και έγινε στη συγκεκριμένη περίπτωση» ανέφερε σε σχετική απάντησή της η Περιφέρεια και πρόσθεσε: «Στο Πρακτικό αυτό, περιγράφεται η κατάσταση της μεγάλης πυρκαγιάς, οι δράσεις και οι ενέργειες των αρμόδιων φορέων εκείνες τις δραματικές ώρες, προσθέτει η Περιφέρεια, η οποία αναφέρει ότι το έγγραφο δεν αναφέρεται σε απόφαση «εκκένωσης». Το έγγραφο δεν προχωρά σε κανενός είδους αξιολογικές κρίσεις έναντι ουδενός παράγοντα ή φορέα».

Τα ερωτήματα που παραμένουν

Εννέα ημέρες μετά την τραγωδία, τα ερωτήματα παραμένουν.

• Δόθηκε από την Πυροσβεστική εισήγηση εκκένωσης των περιοχών ή όχι, όπως ισχυρίζονται οι δήμαρχοι της περιοχής, που είχαν και την ευθύνη των αποφάσεων;
• Εάν δόθηκε ποια ήταν η ακριβής ώρα που δόθηκε; Και με βάση αυτήν την ώρα, υπήρχε ή όχι χρόνος για να πραγματοποιηθεί η εκκένωση;
• Τι ακριβώς από όσα προβλέπονται στα σχετικά σχέδια δράσης και τις εγκυκλίους για το συγκεκριμένο ζήτημα έγινε από τις αρμόδιες αρχές, εφόσον βέβαια υπήρχε χρόνος;
• Αν όντως η κατάσταση ήταν τόσο κρίσιμη, γιατί το ζήτημα της εκκένωσης έγινε μπαλάκι μεταξύ περιφέρειας και δήμων όταν και οι δύο είχαν τη δικαιοδοσία να πάρουν την απόφαση και να προχωρήσουν κάποιες διαδικασίες;

Φωτογραφία: Reuters

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr