Αμμόχωστος: Η κοσμοπολίτισσα της Κύπρου που μετατράπηκε σε πόλη - φάντασμα - Μια ανοιχτή πληγή για 47χρόνια [εικόνες]

Δήμος Αμμοχώστου

Εγκατάλειψη, στασιμότητα, φθορά είναι οι τρεις λέξεις που χαρακτηρίζουν τη σημερινή εικόνα του εγκαταλελειμμένου τμήματος της Αμμοχώστου που βρίσκεται στο νότιο άκρο της κατεχόμενης Κύπρου. Ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει στις 14 Αυγούστου 1974. Την ημέρα που η πόλη καταλήφθηκε από τον τουρκικό στρατό.

Διαβάστε Επίσης

Αίγινα η διαχρονική: Τα μυστικά του νησιού που λάτρεψε ο Καζαντζάκης και ο Βάρναλης

Ετοιμόρροπα κτίρια, βλάστηση που ξεπροβάλλει μέσα από κτίρια και που καλύπτει τα πάντα σβήνοντας τα όρια δρόμων και πεζοδρομίων είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία τα οποία συνθέτουν το περιφραγμένο τμήμα της Αμμοχώστου αυτήν τη στιγμή. Στις καταστροφές που έχει προκαλέσει η τουρκική εισβολή και η οργανωμένη λεηλασία η οποία ακολούθησε, έχουν προστεθεί και αυτές του χρόνου.

Η δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η άλλοτε λαμπερή πόλη περιγράφηκε με ιδιαίτερη παραστατικότητα και με μελανά χρώματα στην έκθεση της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου του 2008: "Από το φράκτη που αποτρέπει τους πεζούς να έχουν πρόσβαση στο Βαρώσι, τα παραλιακά ξενοδοχεία, τα διαμερίσματα και τα εστιατόρια δεν είναι τίποτε περισσότερο από σαθρούς σκελετούς από μπετόν – τεράστιες αστικές ταφόπλακες που στέκονται αποφασιστικά ενάντια στο πέρασμα του χρόνου".

View this post on Instagram

A post shared by City of Famagusta | Αμμόχωστος (@cityoffamagusta)

View this post on Instagram

A post shared by City of Famagusta | Αμμόχωστος (@cityoffamagusta)

Τουριστικό θέρετρο

Μέχρι τα μέσα Αυγούστου του 1974, η Αμμόχωστος έσφυζε από ζωή και ήταν ένα από τα πιο διάσημα κέντρα παραθερισμού στην περιοχή.Υπήρξε παγκόσμια γνωστό τουριστικό θέρετρο, μεταξύ του 1960 και 1974 λόγω της αμμώδους παραλίας της. Άλλωστε και το όνομά της σημαίνει κυριολεκτικά η πόλη που είναι χωμένη στην άμμο. Ανάμεσα στους εκτεταμένους πορτοκαλεώνες που περιέβαλλαν την πόλη, και δίπλα στην αμμώδη παραλία της, είχαν ανεγερθεί σύγχρονα ξενοδοχεία και η Αμμόχωστος είχε πάρει μια έντονα κοσμοπολίτικη όψη.

Πριν από την τουρκική εισβολή αποτελούσε την κεντρική περιοχή της πόλης, η οποία συγκέντρωνε μεγάλο αριθμό λειτουργιών. Πέρα από τις πολυκατοικίες εντός του περιφραγμένου τμήματος βρίσκονταν χωροθετημένα η πλειονότητα των εκπαιδευτηρίων, των διοικητικών υπηρεσιών, το Μουσείο Αμμοχώστου, οι δύο κύριες αθλητικές εγκαταστάσεις της πόλης καθώς και γραφεία, εμπορικά καταστήματα, εγκαταστάσεις αναψυχής και πάρκα.

Η περιοχή συγκέντρωνε την πλειονότητα των προσφερόμενων ξενοδοχειακών κλινών της Αμμοχώστου και αποτελούσε το πιο ανεπτυγμένο τουριστικά τμήμα του νησιού. Σχετικά με τον πληθυσμό ο οποίος κατοικούσε εντός της περιφραγμένης περιοχής δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία καθώς μετά την τουρκική εισβολή δεν έγινε η σχετική καταγραφή. Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία ο αριθμός των κατοίκων της συγκεκριμένης περιοχής το 1974 υπολογίζεται γύρω στις 15,000.

To King George και η αγάπη του Σεφέρη για την πόλη

Η Αμμόχωστος ήταν μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη που έσφυζε από ζωή και που χιλιάδες τουρίστες έβρισκαν φιλοξενία στα άνετα και πολυτελή της ξενοδοχεία και απολάμβαναν τη ζεστή γαλανή της θάλασσα με την ανεπανάληπτη χρυσή αμμουδιά της. Παντού σε όλη την Αμμόχωστο ανεγείρονταν πριν από την εισβολή νέες κατοικίες, νέα δημόσια κτίρια και εκπαιδευτήρια, νέα ξενοδοχεία και ξενοδοχειακά διαμερίσματα, νέα μεγάλα γραφεία με εντελώς σύγχρονο εξοπλισμό. Το λιμάνι της ήταν το μεγαλύτερο της Κύπρου. Τα 75% των εισαγωγών και εξαγωγών περνούσαν από το λιμάνι της Αμμοχώστου.

Ξακουστό είναι μέχρι της μέρες μας το περίφημο ξενοδοχείο King George. Στις αυλές του, τα μπαλκόνια του και όλη την γύρω περιοχή της θάλασσας της Αμμοχώστου ήπιαν το ποτό τους ποιητές, συγγραφείς, καλλιτέχνες: Η αφρόκρεμα της Λογοτεχνίας, της Ποίησης και του καλλιτεχνικού κόσμου της εποχής, όχι μόνο από την Κύπρο, αλλά και παγκοσμίως σύμφωνα με την ΕΡΤ.

Το ξενοδοχείο αποτέλεσε αγαπημένο θέρετρο του αείμνηστου ποιητή, διπλωμάτη και κατόχου του βραβείου νόμπελ Λογοτεχνίας, Γιώργου Σεφέρη, ο οποίος επισκέφθηκε την Κύπρο τουλάχιστον τρεις φορές σύμφωνα με το δημοσίευμα, καθώς είχε στενές σχέσεις, τόσο με τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, όσο και με αξιωματούχους της Μεγαλονήσου. Στην περίφημη Σαλαμίνα είχε γράψει άλλωστε το περίφημο ομώνυμο ποίημα του το 1953.

Σήμερα το King George όπως και όλη η περιοχή δεν θυμίζει σε τίποτα τις ένδοξες, αλλά περασμένες εποχές. Η οροφή από τον πρώτο όροφο του ξενοδοχείου έχει καταρρεύσει ενώ ολόκληρο το κτίριο είναι στα πρόθυρα της ολοκληρωτικής κατάρρευσης. Μόνο η πρόσοψή του στέκεται ακόμα εκεί, να θυμίζει πως κάποτε αποτελούσε ένα κορυφαίο κοσμοπολίτικο προορισμό.

Τουρκική εισβολή και ξεριζωμός

Στις 20 Ιουλίου του 1974 ηχούν οι σειρήνες της Κύπρου καθώς ξεκινά η τουρκική εισβολή πέντε ημέρες μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και την ανατροπή του Μακάριου. Οι τούρκικες δυνάμεις εντός τριών ημερών κατέλαβαν την Κερύνεια και την περιοχή γύρω από την πόλη. Στις 23 Ιουλίου κηρύχθηκε εκεχειρία και τόσο η Χούντα των Αθηνών όσο και η πραξικοπηματική κυβέρνηση της Κύπρου κατέρρευσαν. Μετά την κατάρρευση των διαβουλεύσεων με τη διεθνή κοινότητα η Τουρκία ξεκίνησε στις 14 Αυγούστου δεύτερη επιχείρηση κατά την οποία κατέλαβε το 36,2% του νησιού.

Οι εικόνες που εκτυλίχθηκαν εκείνη την περίοδο ήταν δραματικές καθώς εκδιώχθηκαν 120 χιλιάδες Κύπριοι από τα σπίτια τους και τις περιουσίες τους.

View this post on Instagram

A post shared by City of Famagusta | Αμμόχωστος (@cityoffamagusta)

Χαρακτηριστικό της κατάστασης που επικράτησε είναι ένα συγκλονιστικό βίντεο τριών λεπτών που ανέβηκε στο διαδίκτυο πριν λίγα χρόνια και το οποίο δείχνει την εκδίωξη της τελευταίας κατοίκου των Βαρωσίων στις 28 Αυγούστου 1974. Με το μπαστούνι, με ένα μπογαλάκι ρούχα στο χέρι και ένα μικρό κασόνι σταφύλι η γριούλα υποχρεώνεται να εγκαταλείψει το σπίτι της, την αυλή της, ελπίζοντας ότι κάποια μέρα θα γυρίσει...Κάτι που δεν έχει γίνει 47 σχεδόν χρόνια μετά.

"Ανοιχτή πληγή για 47 χρόνια"

Η Αμμόχωστος μετά την κατάληψή της από τα τουρκικά στρατεύματα, λεηλατήθηκε και σφραγίστηκε. Από τότε έχει χαρακτηριστεί "πόλη-φάντασμα", καθώς το μεγαλύτερο μέρος της πόλης παραμένει κλειστό και ερημωμένο με τον κατοχικό στρατό να μην επιτρέπει την επιστροφή των νόμιμων κατοίκων του, παρά τα σχετικά ψηφίσματα και τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών.

Τον χαρακτηρισμό "πόλη-φάντασμα" έδωσε ο Σουηδός δημοσιογράφος Jan-Olof Bengston, ο οποίος επισκέφθηκε το λιμάνι της Αμμοχώστου, αγναντεύοντας τη σφραγισμένη πόλη έγραψε: "Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος γέμισε ρωγμές και στα πεζοδρόμια βλάστησαν θάμνοι. Σήμερα – Σεπτέμβριος 1977 –, τα τραπεζάκια όπου σερβίρεται το πρόγευμα είναι εκεί, η μπουγάδα απλωμένη στα σχοινιά και οι ηλεκτρικοί λαμπτήρες αναμμένοι. Το Βαρώσι είναι μια πόλη-φάντασμα".

Από τότε, το αίτημα για την επιστροφή στους νόμιμους κατοίκους της σφραγισμένης περιοχής παραμένει ένα από τα κεντρικά ζητήματα της Κύπρου. Ένα θέμα που συνεχίζουν προκλητικά να αγνοούν οι Τούρκοι.

View this post on Instagram

A post shared by City of Famagusta | Αμμόχωστος (@cityoffamagusta)

Πηγές: Δήμος Αμμοχώστου, ertnews.gr, Βικιπαίδεια

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr