Δεκεμβριανά: Συγκλονιστικές εικόνες της Αθήνας του 1944 μέσα από το φακό του Ντμίτρι Κέσελ

Οι φωτογραφίες που έβγαλε, στην Ελλάδα το 1944, ήταν μοναδικές για την εποχή και την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα.

Οκτώβριος 1944. Βρετανικά στρατεύματα φτάνουν στον Πειραιά. Μαζί τους αποβιβάζεται ο Ντμίτρι Κέσελ, φωτογράφος που οι εικόνες των Δεκεμβριανών στην Αθήνα παραμένουν εμβληματικές μαρτυρίες μιας ολόκληρης εποχής.

Ο Ντμίτρι Κέσελ ήταν φωτογράφος στο περιοδικό Life, γνωστός για τη θαρραλέα κάλυψη του πολέμου στην πρώτη γραμμή, συμπεριλαμβανομένων αναφορών για την απελευθέρωση της Ευρώπης και των συγκρούσεων στο Κονγκό. Σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους φωτορεπόρτερ του κόσμου και η δουλειά του έχει παρουσιαστεί σε πολλά βιβλία. Οι φωτογραφίες που έβγαλε, όμως, στην Ελλάδα το 1944, ήταν μοναδικές για την εποχή και την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα.

Δεκεμβριανά: Συγκλονιστικές εικόνες της Αθήνας του 1944 μέσα από το φακό του Ντμίτρι Κέσελ

Ο Κέσελ φωτογράφιζε από τη "Μεγάλη Βρεταννία" τον κόσμο που έπεσε από τις σφαίρες της Κυριακής εκείνου του Δεκέμβρη του 44 με τους 23 νεκρούς και τους 140 τραυματίες.

Οι φωτογραφίες του Κέσελ δεν συλλαμβάνουν τυχαία στιγμιότυπα· συλλαμβάνουν την Ιστορία στη ροή της· τα πρόσωπα εδώ (και ακόμα οι έρημοι δρόμοι, τα ερείπια, τα τραυματισμένα σπίτια με τις κατεβασμένες γρίλιες, τα διπλοαμπαρωμένα μαγαζιά, οι τοίχοι με τα συνθήματα) αποτυπώνουν όχι την εικόνα του αιφνιδίως "παγωμένου", του σταματημένου χρόνου (πράγμα που συμβαίνει με τις περισσότερες φωτογραφίες) αλλά κατά έναν ανεξήγητο τρόπο την εικόνα του ρέοντος χρόνου· αποτυπώνουν δηλαδή μια ιστορική αρχή, που δυνητικά το τέλος της είμαστε εμείς, οι θεατές, οι απόγονοι αυτών εκεί αν εμείς είμαστε το τέλος αυτής της ιστορικής συγκυρίας.

Τα Δεκεμβριανά μέσα από το ημερολόγιο της εποχής

Η έναρξή τους, στις 3 Δεκεμβρίου του 1944, σηματοδοτείται από τους πυροβολισμούς των Αστυνομικών δυνάμεων μπροστά στο μνημείο του άγνωστου στρατιώτη ενάντια στη διαδήλωση του ΕΑΜ, που είχε οργανωθεί ως απάντηση στο τελεσίγραφο της κυβέρνησης εθνικής ενότητας (1-12-1944) για τον αφοπλισμό όλων των αντάρτικων ομάδων, με αποτέλεσμα το θάνατο 33 διαδηλωτών και τον τραυματισμό άλλων 148.

Παράλληλα ο στρατηγός Σκόμπυ προέβη σε διάγγελμα, ενώ άμεσες προσπάθειες για πολιτική λύση απαγορεύτηκαν από τον Τσώρτσιλ.

Οι μάχες κράτησαν 33 μέρες και τερματίστηκαν στις 5-6 Ιανουαρίου 1945. Επισημαίνεται ότι τα Δεκεμβριανά, όπως καταγράφηκαν στη συλλογική μνήμη οι μάχες του Δεκεμβρίου 1944, ήταν η μοναδική περίπτωση κατά την οποία σημειώθηκαν πολεμικές συγκρούσεις τέτοιας έκτασης στην ελληνική πρωτεύουσα από δημιουργίας του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους (1830).