
Την περασμένη χρονιά, η χώρα μας κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια περιβαλλοντική καταστροφή με δραματικές συνέπειες για τη ζωή μας. Οι πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα μας είχαν τεράστιο περιβαλλοντικό αλλά και προσωπικό κόστος σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και τους κατοίκους τους.
Γίνεται να προλάβουμε αυτή την καταστροφή; Υπάρχει τρόπος να προστατεύσουμε τα δάση μας που αποτελούν το καταφύγιο για χιλιάδες είδη φυτών και ζώων, είναι η φυσική μας ασπίδα έναντι των πλημμυρών, της διάβρωσης του εδάφους και της κλιματικής κρίσης, ενώ είναι οι πνεύμονες Γης και ανθρώπου;
Η πρόληψη είναι μονόδρομος για την προστασία των δασών μας
Σήμερα περισσότερο από ποτέ απαιτούνται δράσεις, ιδίως πρόληψης – ώστε να προλαβαίνουμε "το κακό", πριν αυτό εκδηλωθεί και γιγαντωθεί.
Πλέον όλοι συνειδητοποιούμε ότι η καταστολή από μόνη της δεν αρκεί και η πρόληψη στην πράξη είναι ο μονόδρομος που θα μας οδηγήσει στην αποτελεσματική διαχείριση των πυρκαγιών και εν τέλει στην προστασία των δασών παγκοσμίως.
Σε αυτή τη κατεύθυνση κινείται η πιλοτική εφαρμογή για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών από το WWF Ελλάς και το Ινστιτούτο Δασικών Μεσογειακών Οικοσυστημάτων, με την υποστήριξη της Procter & Gamble, ένα καινοτόμο έργο που εφαρμόζεται ήδη στο νησί της Χίου.

Η προδιαγεγραμμένη καύση ως εργαλείο πρόληψης δασικών πυρκαγιών
Από τη δεκαετία του 1970, σχεδόν πριν μισό αιώνα, μέλη της δασικής επιστημονικής κοινότητας και της δασικής υπηρεσίας της χώρας μας, είχαν ξεκινήσει τις προσπάθειες για τη μελέτη και την εφαρμογή της προδιαγεγραμμένης καύσης ως εργαλείο πρόληψης δασικών πυρκαγιών.
Σήμερα, η προδιαγεγραμμένη καύση χρησιμοποιείται ευρέως για τη διαχείριση της καύσιμης ύλης στις Η.Π.Α., στη νοτιοδυτική Αυστραλία όπου το κλίμα είναι μεσογειακό, στον Καναδά, στην Πορτογαλία, στην Ισπανία, στη νότια Γαλλία, στην Ιταλία και τη Σουηδία.

Στόχος, η διαχείριση της δασικής καύσιμης ύλης και η αύξηση της ανθεκτικότητας των δασικών οικοσυστημάτων απέναντι στις πυρκαγιές και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Γιατί επιλέχθηκε η Χίος
Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα ξεκίνησε από τη Χίο καθώς είναι ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά νησιά, που φιλοξενεί αντιπροσωπευτικά μεσογειακά δασικά οικοσυστήματα σε τοπία με ποικίλα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά.
Με οδηγό τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες, το διάστημα 11-18 Φεβρουαρίου 2022, πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες πειραματικές καύσεις αλλά και μετρήσεις των απαραίτητων επιστημονικών παραμέτρων σε τρεις επιλεγμένες περιοχές της Κεντρικής και Βόρειας Χίου με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Οι εργασίες θα συνεχιστούν τον Απρίλιο μέχρι την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου (1 Μαΐου 2022) και μετά τη λήξη αυτής και μέχρι την έναρξη της επόμενης αντιπυρικής, το 2023.

Όλα αυτά με την πολύτιμη βοήθεια της Διεύθυνσης Δασών Χίου της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου και την ομάδα εθελοντικής δράσης Χίου "Όμικρον" καθώς και άλλων τοπικών φορέων όπως η Πυροσβεστική Υπηρεσία Χίου, ο Δήμος Χίου και η Περιφερειακή Ενότητα Χίου.
Πώς πραγματοποιείται η εργασία;
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εργασία της προδιαγεγραμμένης καύσης.
Η ημέρα ξεκινάει με δειγματοληψίες βλάστησης, καθώς και μέτρηση και καταγραφή άλλων κρίσιμων στοιχείων (π.χ. μετεωρολογικά δεδομένα).
Ακολουθούν α) η δημιουργία αποψιλωμένων ζωνών περιμετρικά των επιφανειών που πρόκειται να καούν και ενίοτε αποκλαδώσεων, για την αποφυγή εξάπλωσης της φωτιάς στα δέντρα ή εκτός της επιλεγμένης επιφάνειας καύσης και β) η ανάπτυξη των απαραίτητων πυροσβεστικών εγκαταστάσεων και τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων προφύλαξης.
Στη συνέχεια, καίγονται οι μικρές αυτές επιλεγμένες εκτάσεις, και γίνονται οι απαραίτητες μετρήσεις και χαρτογραφήσεις με τη χρήση ΣμηΕΑ(drones) και άλλου εξειδικευμένου εξοπλισμού. Τέλος, ακολουθεί πλήρης κατάσβεση και αξιολόγηση των παραπάνω ενεργειών.
Η δράση περιλαμβάνει και συντήρηση αντιπυρικών και στεγασμένων ζωνών, προκειμένου να μειωθεί η καύσιμη ύλη, ενόψει της ερχόμενης αντιπυρικής περιόδου.

Αυτή η ενέργεια θα βοηθήσει στο μέλλον και άλλες περιοχές της χώρας μας, αφού η πρακτική της μείωσης της καύσιμης ύλης μέσα από το προδιαγεγραμμένο πυρ καταγράφεται με λεπτομέρειες και τα εγχειρίδια θα παραδοθούν στις αρμόδιες αρχές ολοκληρωμένα και έτοιμα προς εφαρμογή.
Ακόμα θα υπάρξει και επιστημονική τεκμηρίωση της μεθόδου με τη συμβολή εξειδικευμένων επιστημόνων του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του ΕΛΓΟ "ΔΗΜΗΤΡΑ", οι οποίοι θα μετρήσουν συγκεκριμένες παραμέτρους πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά τις καύσεις.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr