Follow us

Ο πρώτος άνθρωπος στον πλανήτη ίσως να εμφανίστηκε στην Ελλάδα

Ο αρχαιότερος άνθρωπος στον κόσμο ηλικίας περίπου 7,2 εκατ. ετών πιθανότατα να εμφανίσθηκε στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και δη στη Βουλγαρία και την Ελλάδα.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: THETOC TEAM
Ο πρώτος άνθρωπος στον πλανήτη ίσως να εμφανίστηκε στην Ελλάδα

Ο αρχαιότερος άνθρωπος στον κόσμο ηλικίας περίπου 7,2 εκατ. ετών πιθανότατα να εμφανίσθηκε στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και δη στη Βουλγαρία και την Ελλάδα.

Η νέα αυτή «αιρετική» επιστημονική υπόθεση -που δεν αμφισβητεί ότι ο πρώτος σύγχρονος άνθρωπος (Homo sapiens) εμφανίσθηκε στην Αφρική, αλλά υποστηρίζει ότι ο πρώτος προάνθρωπος εμφανίσθηκε εκτός Αφρικής - βασίζεται σε δύο σπάνια απολιθώματα του Γκρεκοπίθηκου (Graecopithecus freybergi), μία κάτω γνάθο και έναν άνω προγόμφιο, που είχαν ανακαλυφθεί στην Ελλάδα και στη Βουλγαρία το 1944 και 2009 αντίστοιχα και τα οποία, όπως ανακοινώθηκε τώρα, έχουν σχεδόν την ίδια ηλικία, περίπου 7,2 εκατομμυρίων ετών.

Τη χρονολόγηση αυτή (στα 7,17 - 7,24 εκατ. έτη) έκαναν Γερμανοί, Βούλγαροι, Έλληνες, Καναδοί και άλλοι επιστήμονες, με επικεφαλής την καθηγήτρια Μάντλεν Μπέμε του Κέντρου Σένκενμπεργκ για την Ανθρώπινη Εξέλιξη & και το Παλαιοπεριβάλλον του Πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν και τον καθηγητή Νικολάι Σπασόφ της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών και του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Σόφια, οι οποίοι έκαναν δύο σχετικές επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό PLoS One.

Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο καθηγητής Παλαιοντολογίας-Στρωματογραφίας Γεώργιος Θεοδώρου και ο επίκουρος καθηγητής Σωκράτης Ρουσιάκης του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για απολιθώματα προανθρώπων, ενώ υποστηρίζουν μάλιστα πως δεν αποκλείεται να πρόκειται για το αρχαιότερο γνωστό είδος των Ανθρωπίνων (Hominini) που έζησε στην Ευρώπη. Αυτό, όπως λένε, σημαίνει ότι ο διαχωρισμός μεταξύ των ανθρώπων και των χιμπατζήδων έγινε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια νωρίτερα από ό,τι θεωρείτο μέχρι σήμερα.

Το πότε ζούσε ο τελευταίος κοινός πρόγονος ανθρώπων-χιμπατζήδων (των πιο στενών γενετικών συγγενών του ανθρώπου) αποτελεί «καυτό» θέμα διαμάχης στην παλαιοανθρωπολογία. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, ο πρόγονος αυτός ζούσε προ πέντε έως επτά εκατομμυρίων ετών και ο διαχωρισμός των ανθρώπων από τους χιμπατζήδες έγινε στην Αφρική, όπου και έζησαν οι πρώτοι προ-άνθρωποι.

Οι ερευνητές, όμως, προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι, με βάση τα νέα ευρήματα, ο διαχωρισμός ανθρώπων και χιμπατζήδων δεν έγινε στην Αφρική όπως συνήθως πιστεύεται, αλλά στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Οι ερευνητές ανέλυσαν τα δύο δείγματα Γκρεκοπίθηκου, την ελληνική κάτω γνάθο (που έχει το υποκοριστικό «Ελ Γκρέκο») και το βουλγαρικό δόντι (άνω προγόμφιο), χρησιμοποιώντας εξελιγμένες μεθόδους υπολογιστικής τομογραφίας. Κατάφεραν έτσι να κάνουν την οπτική απεικόνιση της εσωτερικής δομής των απολιθωμάτων, ιδίως των δοντιών, αποκαλύπτοντας ανατομικά χαρακτηριστικά περισσότερο ανθρώπινα και προανθρώπινα (όπως του Αυστραλοπίθηκου και του Αρδιπίθηκου), παρά χαρακτηριστικά μεγάλων πιθήκων.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι ο Γκρεκοπίθηκος, ως είδος, πρέπει να ενταχθεί στην προ-ανθρώπινη εξελικτική γραμμή. «Εκπλαγήκαμε από τα ευρήματά μας, επειδή οι προ-άνθρωποι προηγουμένως ήσαν γνωστοί μόνο από την υποσαχάρια Αφρική» δήλωσε ο ερευνητής Γιόχεν Φους.

Παλαιότερος του αφρικανικού Σαχελάνθρωπου

Πολλοί επιστήμονες θεωρούν ως αρχαιότερο γνωστό είδος προανθρώπου τον Σαχελάνθρωπο του Τσαντ (Sahelanthropus tchadensis), που ζούσε πριν από έξι έως επτά εκατομμύρια χρόνια στην Αφρική. Ο Γκρεκοπίθηκος, όμως, είναι εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια παλαιότερος του Σαχελάνθρωπου.

«Η χρονολόγηση του Γκρεκοπίθηκου μάς επιτρέπει να μετακινήσουμε τον διαχωρισμό ανθρώπου-χιμπατζή στην περιοχή της Μεσογείου» δήλωσε ο καθηγητής Ντέηβιντ Μπέγκαν του Τμήματος Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο.

Σύμφωνα με τις αναλύσεις των επιστημόνων, ο Γκρεκοπίθηκος ζούσε σε ένα περιβάλλον στη νοτιοανατολική Ευρώπη, που εκείνη την εποχή είχε χαρακτηριστικά σαβάνας και φιλοξενούσε επίσης ρινόκερους, καμηλοπαραδάλεις, αντιλόπες και γαζέλες. Μάλιστα, στις τοποθεσίες όπου βρέθηκαν τα απολιθώματα του Γκεροκοπίθηκου στην Ελλάδα και στη Βουλγαρία, ανακάλυψαν ίχνη από πανάρχαια σκόνη της βορειοαφρικανικής Σαχάρας, που είχε ταξιδέψει προς τα βόρεια από τον άνεμο.

Σύμφωνα με τη Μπέμε, «ο σχηματισμός μιας ερήμου πριν από περισσότερα από επτά εκατομμύρια χρόνια στη βόρεια Αφρική και η εξάπλωση της σαβάνας στη Νότια Ευρώπη μπορεί να έπαιξε κεντρικό ρόλο για το διαχωρισμό του κλάδου των ανθρώπου από τον κλάδο του χιμπατζή».

Ο όχι ιδιαίτερα γνωστός Γκρεκοπίθηκος (Graecopithecus freybergi) θεωρείται κατοπινό είδος από τον Ουρανοπίθηκο τον μακεδονικό (Ouranopithecus macedoniensis). Το απολίθωμα του πρώτου ανακαλύφθηκε στον Πύργο Βασιλίσσης στην Αττική το 1944 και βρίσκεται σήμερα στην Γερμανία. Ενώ αρκετά απολιθώματα του Ουρανοπίθηκου βρέθηκαν στην κεντρική Μακεδονία (στην κοιλάδα του Αξιού-περιοχή Ν.Μεσήμβριας το 1973, στο Ξηροχώρι το 1989 και στη Νικήτη Χαλκιδικής το 1990).

Ο Ουρανοπίθηκος, που είχε βάρος περίπου 70 κιλών, χρονολογείται από την Ανώτερη (Ύστερη) Μειόκαινο πιθανώς προ περίπου 9,5 εκατ. ετών και μοιάζει πολύ με τους σύγχρονους μεγάλους αφρικανικούς πιθήκους, ιδίως τους θηλυκούς γορίλες. Είναι το αρχαιότερο γνωστό ανθρωποειδές (όχι προ-άνθρωπος) που έζησε στον ελλαδικό χώρο και φαίνεται ότι αντιπροσωπεύει τον κοινό πρόγονο των μεγάλων πιθήκων της Αφρικής (γορίλας, χιμπατζής) και του κλάδου του Ανθρωπίνων (Hominini).

Δηλώσεις Ελλήνων παλαιοντολόγων

'Αλλοι ξένοι παλαιοντολόγοι εμφανίσθηκαν επιφυλακτικοί και ανέφεραν στο "New Scientist" ότι πρέπει να υπάρξουν περισσότερα απολιθώματα για να στηριχθεί η νέα θεωρία. Από την πλευρά τους, οι Έλληνες παλαιοντολόγοι θεωρούν σημαντικές τις νέες μελέτες, που βάζουν πιο δυναμικά την Ελλάδα στον «χάρτη» της διεθνούς παλαιοντολογίας. Αλλά κι αυτοί τονίζουν ότι θα χρειασθεί να βρεθούν περισσότερα απολιθώματα του Γκρεκοπίθηκου, μέσω ανασκαφών.

Ο καθηγητής Παλαιοντολογίας-Στρωματογραφίας Γεώργιος Θεοδώρου του ΕΚΠΑ, που συμμετείχε στη νέα βιοστρωματογραφική και παλαιοπεριβαλλοντική μελέτη, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στις νέες μελέτες «δίδεται μια εντελώς νέα διάσταση στην διαδοχή στον χώρο και στο χρόνο των προανθρώπων, καθώς για πρώτη φορά διεθνώς δίδεται η Αττική, με το είδος Graecopihecus freibergi προερχόμενο από τις 'Ανω Μειοκαινικές αποθέσεις της Δυτικής Αττικής (Πύργος Βασιλίσσης) και των Βαλκανίων, ως ο τόπος διαχωρισμού του κλάδου των προανθρώπων από τον κλάδο των χιμπατζήδων. Το πολύ σημαντικό είναι ότι από την μελέτη που αφορά το περιβάλλον και τη στρωματογραφία των Μειοκαινικών αποθέσεων Πικερμίου και Αγίων Αναργύρων, προκύπτει ότι ο διαχωρισμός των δύο εξελικτικών κλάδων πραγματοποιήθηκε λίγο πριν από την εμφάνιση του μέχρι σήμερα θεωρούμενου παλαιότερου προανθρώπου, του Sahelanthropus tchadensis».

«Eίναι βέβαιο ότι θα χρειαστούμε πολλή δουλειά και πολλά ακόμη δείγματα για να γίνει οριστικά και διεθνώς αποδεκτή αυτή η άποψη. Είναι απόλυτα βέβαιο ότι χρειαζόμαστε πολλά νέα καλά δείγματα του Graecopihecus. Ο δρόμος είναι σίγουρα πολύ μακρύς, αλλά το πρώτο βήμα έγινε» τόνισε ο κ.Θεοδώρου, ο οποίος πραγματοποιεί ήδη ανασκαφές στην περιοχή Πικερμίου, μαζί με τον κ.Ρουσιάκη και ομάδα μεταπτυχιακών και προπτυχιακών φοιτητών του ΕΚΠΑ.

Όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η ανασκαφική ομάδα παράλληλα αναζητεί από το 2015-2016 νέα ανασκαφική θέση στην πυκνοκατοικημένη περιοχή των Αγίων Αναργύρων. Η έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών χρηματοδοτείται και στηρίζεται έμπρακτα από τους Δήμους Ραφήνας Πικερμίου και Αγίων Αναργύρων Καματερού.

«Οι πρόσφατες μελέτες και τα αποτελέσματα των χρονολογήσεων δημιουργούν βάσιμες ελπίδες για τον εντοπισμό του πολύ σημαντικού Graecopithecus freybergi και στα νεότερα στρώματα του Πικερμίου Aττικής και όχι μόνον των Αγίων Αναργύρων» τόνισε ο κ. Θεοδώρου.

Ο καθηγητής Παλαιοντολογίας και Στρωματογραφίας του Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιώργος Κουφός δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Η χρονολόγηση των ευρημάτων του Γκρεκοπίθηκου είναι πολύ σημαντική, γιατί μας δίνει την γεωλογική ηλικία του για πρώτη φορά και επιβεβαιώνει παλαιότερες απόψεις σχετικά με τη διαφορετικότητα του Γκρεκοπίθηκου από τον Ουρανοπίθηκο. Όσον αφορά στην άποψη ότι ο διαχωρισμός ανθρώπων και χιμπατζήδων δεν έγινε στην Αφρική όπως συνήθως πιστεύεται, αλλά στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, νομίζω ότι υπάρχει κάποια ένδειξη, αλλά χρειάζονται περισσότερα ευρήματα με σαφή χαρακτηριστικά και από σαφώς γνωστές θέσεις για να αποδειχθεί πλήρως. Τίποτα όμως δεν αποκλείει να έχει συμβεί στον Ευρωπαϊκό χώρο».

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Σύντομα όλοι θα μιλούν για μια Καμηλοπάρδαλη στα Εξάρχεια: Ποιο είναι το νέο cool wine bar της γειτονιάς

Το ολοκαίνουργιο "Ζιράφ", το cool wine bar των Εξαρχείων μιλάει τη γλώσσα της πόλης: street και comfort, αλλά με τεχνογνωσία που κερδίζει με ειλικρινείς και σημερινούς όρους.

26 Σεπ 2025 | 12:46

Κοφτό μακαρονάκι με κιμά φακής: Το σπιτικό comfort food που θα ζητάς ξανά και ξανά

Η εναλλακτική που κάνει το κοφτό μακαρονάκι πιο υγιεινό και πεντανόστιμο.

26 Σεπ 2025 | 09:30

Η πιο νόστιμη γαλατόπιτα με 3 υλικά- Χωρίς φύλλο και χωρίς αυγά

Με μόνο 3 υλικά μπορείς να την φτιάχνεις συνέχεια για το γλυκό σνακ της οικογένειας!

26 Σεπ 2025 | 09:29

Είναι το παιδί μου έτοιμο για το δικό του κινητό τηλέφωνο;

Οι ερωτήσεις που πρέπει να κάνεις - Plus: το σχεδιάγραμμα που θα σε βοηθήσει να απαντήσεις!

25 Σεπ 2025 | 17:51

Το μαγικό μυστικό των make-up artists για πρόσωπο χωρίς πρήξιμο

Μηδενικό κόστος, μηδενική πολυπλοκότητα, μέγιστη απόδοση.

25 Σεπ 2025 | 17:33

Τι δεν χρειάζεται να ξέρει το παιδί πριν την Α' Δημοτικού;

Ο δάσκαλος Νίκος Γαλάνης εξηγεί γιατί τα παιδιά δεν χρειάζεται να ξέρουν ανάγνωση ή γραφή πριν το δημοτικό!

25 Σεπ 2025 | 11:40

Αντί για πρωινό καφέ: Το ρόφημα που λατρεύουν όσοι αποφεύγουν την καφεΐνη

Μια υγιεινή επιλογή για καλύτερη πέψη και ενέργεια!

25 Σεπ 2025 | 10:00

Ναπολιτάνα της στιγμής: Η ονειρική μακαρονάδα του Άκη είναι η καλύτερη απάντηση στο "τι να φτιάξω για βράδυ"

Ο Άκης Πετρετζίκης δείχνει τον πιο εύκολο τρόπο για να έχεις πεντανόστιμο αποτέλεσμα.

24 Σεπ 2025 | 10:26

Αυτά είναι τα πιο δημοφιλή αγορίστικα ονόματα στην Ελλάδα από το 1940 έως σήμερα

Τα επικρατέστερα ονόματα για αγόρια στην Ελλάδα από το 1940 έως σήμερα

24 Σεπ 2025 | 09:43

Λαζάνια με μανιτάρια σε σάλτσα ντομάτας- Χαμηλά σε θερμίδες, φουλ στην πρωτεΐνη

Μια εύκολη συνταγή για όσους προσέχουν τη διατροφή τους.

ΣΥΝΤΑΓΗ 24 Σεπ 2025 | 07:03

Πανεύκολα και λαχταριστά muffins χωρίς μίξερ - Με σταγόνες σοκολάτας, τέλειο σνακ

Φτιάξτε τα πιο νόστιμα και εύκολα muffins με σταγόνες σοκολάτας χωρίς μίξερ!

24 Σεπ 2025 | 06:25

Κάθε πότε πρέπει να αλλάζεις τις πετσέτες της κουζίνας;

Οι πετσέτες της κουζίνας είναι ένα από τα πιο χρήσιμα, αλλά και τα πιο βρώμικα αντικείμενα στο σπίτι.

24 Σεπ 2025 | 06:25
23 Σεπ 2025 | 12:12

Λαχταριστή και φθινοπωρινή: Συνταγή για αχλαδόπιτα χωρίς ζάχαρη

Μια υπέροχη συνταγή για τις αρχές του φθινοπώρου.

23 Σεπ 2025 | 10:18

"Μαμά, με πονάνε τα πόδια!" – Τι σημαίνει όταν το παιδί κουράζεται

Το σωστό παπούτσι και, όπου χρειάζεται, οι ανατομικοί πάτοι μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην άνεση και την υγεία του.

23 Σεπ 2025 | 10:10

"Από το σχολείο στις δραστηριότητες – Το παιδί σου είναι όλη μέρα όρθιο;"

Τα πόδια τους επιβαρύνονται καθημερινά – ειδικά αν τα παπούτσια που φορούν δεν προσφέρουν σωστή στήριξη.

ΠΑΝΕΥΚΟΛΗ ΣΥΝΤΑΓΗ 23 Σεπ 2025 | 07:46

Θεϊκά και υγιεινά brownies μόνο με 2 υλικά - Χωρίς ζάχαρη και χωρίς ψήσιμο

Ποιος είπε ότι για να φτιάξεις brownies χρειάζεσαι αλεύρι, αυγά ή φούρνο;

22 Σεπ 2025 | 14:15

Τέλειο σνακ: Συνταγή για φθινοπωρινά "σταφιδομάφιν" με κανέλα - χωρίς ζάχαρη

Το ιδανικότερο σνακ για παιδιά, αλλά και για ενήλικες.

20 Σεπ 2025 | 22:31

Τα πιο δημοφιλή κοριτσίστικα ονόματα στην Ελλάδα από το 1940 έως σήμερα

Τα 3 ονόματα που δεν χάνουν "την πρωτιά" τους όσα χρόνια κι αν περάσουν.

19 Σεπ 2025 | 11:10

Το πιο εύκολο κέικ καρότου: Υγιεινό, γρήγορο και με έγκριση διατροφολόγου

Ένα πεντανόστιμο κέικ καρότου χωρίς γλουτένη και γαλακτοκομικά που θα λατρέψεις αν θες γλυκό χωρίς τύψεις.

19 Σεπ 2025 | 11:05

Δεν είναι μήλο, ούτε ακτινίδιο: Το καθημερινό φρούτο με τις περισσότερες φυτικές ίνες

Αν πιστεύεις ότι ακτινίδιο ή μήλο είναι ο βασιλιάς των ινών, η αλήθεια θα σε εκπλήξει.

19 Σεπ 2025 | 10:02

To παιχνιδιάρικο κόλπο για να τρώνε τα παιδιά το πρωινό τους χωρίς γκρίνια

Η γνωστή ψυχολόγος Dr Becky Kennedy το παρουσίασε και εμείς το δοκιμάσαμε!

19 Σεπ 2025 | 09:52

Μοσχάρι με πατάτες στο φούρνο- Η συνταγή με το μυστικό για να λιώνει στο στόμα

Αν δεν σου βγαίνει το μοσχαράκι μαλακό, τότε μάλλον δεν ξέρεις το μυστικό!

Η ΣΥΝΤΑΓΗ 19 Σεπ 2025 | 08:38

Κλασικό κέικ βανίλια-σοκολάτα - Πανεύκολο, τέλειο συνοδευτικό για τον καφέ σας

Με πολύ απλά υλικά φτιάχνουμε το αγαπημένο μας κέικ βανίλια-κακάο.

ΟΛΗ Η ΣΥΝΤΑΓΗ 18 Σεπ 2025 | 07:54

Φθινοπωρινό αφράτο κέικ κολοκύθας με σοκολάτα - Εύκολο, χωρίς μίξερ

Ενα απόλυτα φθινοπωρινό κέικ κολοκύθας που θα σας ενθουσιάσει. Αυτό το κέικ κολοκύθας ετοιμάζεται τόσο γρήγορα και εύκολα.

17 Σεπ 2025 | 13:00

Μουστοκούλουρα μαλακά: Συνταγή με πετιμέζι – χωρίς ζάχαρη

Απόλαυσε αφράτα, μαλακά μουστοκούλουρα με φυσικό πετιμέζι – το ιδανικό σνακ για κάθε στιγμή της ημέρας.

17 Σεπ 2025 | 09:36

Τυροπιτάκια σε 5 λεπτά- Πλάθονται στο χέρι και διατηρούνται στην κατάψυξη

Η εύκολη και νόστιμη συνταγή για όποιον δεν έχει χρόνο για την κουζίνα!

ΣΥΝΤΑΓΗ 17 Σεπ 2025 | 06:47

Μαμαδίστικο γλυκό ψυγείου - Κάθε μπουκιά σε στέλνει στον... παράδεισο

Κάθε μπουκιά από αυτό το σοκολατένιο μαμαδίστικο γλυκό ψυγείου με παντεσπάνι, σε στέλνει στον παράδεισο.

16 Σεπ 2025 | 10:33

Τα πιο αφράτα και ζουμερά μπιφτέκια: Η συνταγή για να μην σου βγαίνουν στεγνά

Γιατί στις ταβέρνες τα μπιφτέκια είναι ζουμερά κι εσένα σου βγαίνουν στεγνά;

15 Σεπ 2025 | 13:15

Κέικ μούστου με ελαιόλαδο και ξηρούς καρπούς - παραδοσιακή συνταγή

Αφράτο, μυρωδάτο και παραδοσιακό, το κέικ μούστου με ξηρούς καρπούς θα γίνει το αγαπημένο σου φθινοπωρινό γλυκό.

15 Σεπ 2025 | 11:21

Γεμιστές φλογέρες με τυρί- Η συνταγή που εγκρίνουν οι Ελληνίδες γιαγιάδες

Γίνονται στο τηγάνι, το αγαπημένο των γιαγιάδων μας- Γιατί αν δεν μπει λάδι δεν γίνεται νόστιμο!

ΣΥΝΤΑΓΗ 15 Σεπ 2025 | 08:14

Γλυκό που μυρίζει μαμά: Με μπισκότα και σοκολάτα, έτοιμο σε λίγα λεπτά

Συνταγή για μαμαδίστικο γλυκό που τρώγεται όλες τις ώρες! Δεν χρειάζεται ψήσιμο, μόνο ψυγείο.

12 Σεπ 2025 | 10:47

Ψωμάκια τυριού με 2 μόνο υλικά- Το σνακ που είναι τόσο εύκολο που θα το φτιάχνεις κάθε μέρα

Με 2 μόνο υλικά μπορείς να φτιάξεις πεντανόστιμα ψωμάκια με τυρί κότατζ!

ΟΛΗ Η ΣΥΝΤΑΓΗ 12 Σεπ 2025 | 07:33

Φθινοπωρινό κέικ με κολοκύθα - Αφράτο και αρωματικό, δεν χρειάζεται καν μίξερ

Ενα πανεύκολο, νηστίσιμο και ζουμερό κέικ κολοκύθας. Το φτιάχνουμε όλο στο χέρι.

11 Σεπ 2025 | 11:59
ΠΑΝΕΥΚΟΛΗ ΣΥΝΤΑΓΗ 11 Σεπ 2025 | 11:25

Αφράτο και μυρωδάτο κέικ καρύδας - Πανεύκολο, χωρίς αλεύρι

Το κέικ είναι το αγαπημένο γλυκό σνακ μικρών και μεγάλων.

ΣΥΝΤΑΓΗ 10 Σεπ 2025 | 06:40

Γλυκό ψυγείου με πτι μπερ και σοκολάτα - Πανεύκολο, δροσερό και πολύ απολαυστικό

Πανεύκολο γλυκό, δροσερό νοστιμότατο και απολαυστικό. Συνταγή από την Αργυρώ Μπαρμπαρίγου.

09 Σεπ 2025 | 09:49

Εύκολα ελιοτυροπιτάκια κατάψυξης- Έτοιμα σε λίγα λεπτά

Υγιεινά ελιοτυροπιτάκια που μπορείς να καταψύξεις για να τα απολαμβάνεις όποτε θέλεις!

ΟΛΗ Η ΣΥΝΤΑΓΗ 09 Σεπ 2025 | 08:06

Το πιο αφράτο και μοσχομυριστό κέικ καρότου χωρίς μίξερ

Πανεύκολο μοσχομυριστό κέικ καρότου χωρίς μίξερ.

08 Σεπ 2025 | 18:20

Συνταγή για τη viral σαλάτα California - Είναι γεμάτη αντιοξειδωτικά

Η σαλάτα που θυμίζει sushi και θα σε ξετρελάνει με γεύση και θρεπτική αξία.

ΠΑΝΕΥΚΟΛΟ 07 Σεπ 2025 | 09:50

Συνταγή: Ζουμερό και αφράτο κέικ σοκολάτας με καρύδια και γλάσο

Μία πανεύκολη συνταγή για ένα τέλειο και αφράτο κέικ, που θα αρέσει σε μικρούς και μεγάλους.

05 Σεπ 2025 | 14:53

Τα πιο αφράτα σπανακοτυρομπαλάκια - Γρήγορα και χωρίς μίξερ

Απόλαυσε μικρές μπουκιές γεμάτες άρωμα και νοστιμιά, έτοιμες σε λίγα λεπτά!

05 Σεπ 2025 | 10:24

Βάφλες γιαουρτιού- Η υγιεινή αλλά νόστιμη συνταγή χωρίς ζάχαρη

Με γιαούρτι και μέλι- Χωρίς ζάχαρη ή βούτυρο!

04 Σεπ 2025 | 16:16

Φτιάξε σπιτική πραλίνα φουντουκιού με μόλις 4 υλικά

Απόλαυσε βελούδινη πραλίνα φουντουκιού στο σπίτι εύκολα, γρήγορα και χωρίς περιττά υλικά!

04 Σεπ 2025 | 16:08

Πέντε τροφές που απαγορεύεται να βάζεις στην πόρτα του ψυγείου

Δες ποια τρόφιμα χαλάνε πιο γρήγορα αν τα βάλεις στην πόρτα του ψυγείου.

04 Σεπ 2025 | 10:18

Αφράτο ψωμί του τοστ: Η σπιτική συνταγή χωρίς συντηρητικά

Μια υγιεινή εκδοχή του ψωμιού που τρώμε εμείς και τα παιδιά μας καθημερινά!

ΒΗΜΑ-ΒΗΜΑ 04 Σεπ 2025 | 08:09

Συνταγή: Γλυκό του κουταλιού σταφύλι σαν της γιαγιάς

Παραδοσιακή συνταγή με όλα τα μυστικά για να κάνεις το καλύτερο γλυκό του κουταλιού ακριβώς σαν της γιαγιάς.

03 Σεπ 2025 | 16:52

Πόσο καιρό θέλουν τα φρύδια σου να ξαναμεγαλώσουν; 6 τρόποι για να επιταχύνεις τη διαδικασία

Αναρωτιέσαι αν τα φρύδια σου θα ξαναμεγαλώσουν; Η απάντηση είναι ναι, αρκεί να ξέρεις τι να προσέξεις.

03 Σεπ 2025 | 15:29

Σπιτική σοκολάτα με σταφύλια - Θα χρειαστείς μόνο 2 υλικά

Και γλυκό και υγιεινό και άκρως καλοκαιρινό!

03 Σεπ 2025 | 14:01

Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για την πρώτη μέρα στο σχολείο;

Τα πρωτάκια χρειάζονται ενθάρρυνση και οι μεγαλύτεροι μαθητές που επιστρέφουν χρειάζονται ενσυναίσθηση.

ΟΛΗ Η ΣΥΝΤΑΓΗ 03 Σεπ 2025 | 08:00

Συνταγή για κέικ μήλου - Ζουμερό και αρωματικό, ταιριάζει τέλεια με παγωτό

Μυρωδάτο και ζουμερό κέικ μήλου, ιδανικό για τους φθινοπωρινούς μήνες.

02 Σεπ 2025 | 15:48
02 Σεπ 2025 | 10:29

Τυρόπιτα βρώμης: Η εύκολη επιλογή για ένα αλμυρό πρωινό

Φτιαγμένη με υλικά χαμηλών λιπαρών και χωρίς αλεύρι.

VAMVAKOU REVIVAL 02 Σεπ 2025 | 08:49

Σεπτέμβριος ευεξίας στη Βαμβακού Λακωνίας: Ποδηλατάδες, γιόγκα και πεζοπορίες στο βουνό

Σεπτέμβριος και το φθινόπωρο ξεπρόβαλλε, όμως στη Βαμβακού κρατάμε ακόμα τη ζεστασιά του καλοκαιριού και ζούμε μοναδικές στιγμές χαλάρωσης και αναζωογόνησης στις πλαγιές του Πάρνωνα.

ΟΛΗ Η ΣΥΝΤΑΓΗ 02 Σεπ 2025 | 07:08

Γλυκό ψυγείου ρολό μπισκότο - Ο,τι πιο δροσερό, τραγανό και με αέρινη σαντιγί

Αυτό το γλυκό ψυγείου ρολό μπισκότο είναι το τέλειο απογευματινό γλύκισμα για αυτό το διάστημα που ακόμα έχει ζέστη.

01 Σεπ 2025 | 17:25

Δίαιτα μετά τις 6 μ.μ: Το κόλπο που αλλάζει το σώμα σου και τα κιλά σου

Μπορείς να χάσεις βάρος αν σταματήσεις να τρως μετά τις 6 μ.μ; Τι λένε οι ειδικοί;

01 Σεπ 2025 | 17:25

Τα οκτώ δημοφιλέστερα fast food και οι έξυπνες healthy εναλλακτικές τους - Τι προτείνει η ειδικός

Λατρεύεις το fast food ή αποτελεί επιλογή σου σε δύσκολες περιόδους; Κανένα πρόβλημα, καμία ενοχή! Αρκεί να δεις πώς οι παραγγελίες σου απέξω μπορούν να μετατραπούν σε σούπερ υγιεινές επιλογές!

01 Σεπ 2025 | 17:23

Θέλεις να μυρίζεις σαν μωρό; 5 αρώματα πούδρας που θυμίζουν ταλκ

Χαρίζουν ένα ανάλαφρο άρωμα και αποπνέουν την απόλυτη αίσθηση φρεσκάδας για το καλοκαίρι.

Η ΣΥΝΤΑΓΗ 01 Σεπ 2025 | 06:34

Εύκολο κέικ της στιγμής - Χωρίς μίξερ, με απλά υλικά που έχουμε στο σπίτι

Κέικ απλό χωρίς μίξερ από την Αργυρώ Μπαρμπαρίγου. Γίνεται με λίγα υλικά που όλοι έχουμε στο σπίτι.

ΠΑΝΕΥΚΟΛΗ ΣΥΝΤΑΓΗ 29 Αυγ 2025 | 06:36

Το γλυκό της τεμπέλας: Το πιο λαχταριστό και γρήγορο γλυκό μόνο με 4 υλικά

Ένα απίστευτα λαχταριστό και πανεύκολο γλυκό ιδανικό ακόμα και για όσους δεν έχουν καλή σχέση με την κουζίνα.

28 Αυγ 2025 | 14:18

Καλαμάκι κοτόπουλο απ’ έξω: Πόσο υγιεινή επιλογή είναι τελικά;

Το πιο "αθώο" fast food ή μια θερμιδική παγίδα; Όλα όσα χρειάζεται να ξέρεις πριν παραγγείλεις.

28 Αυγ 2025 | 11:15

Γεμιστοί κολοκυθοκορφάδες με ρύζι: Μια απλή, νόστιμη και απόλυτα ελληνική συνταγή

Πώς να φτιάξεις γευστικούς γεμιστούς κολοκυθοκορφάδες με ρύζι, εύκολα και γρήγορα, για το καλοκαιρινό σου τραπέζι.

ΟΛΗ Η ΣΥΝΤΑΓΗ 28 Αυγ 2025 | 06:50

Γλυκό που μυρίζει γιαγιά: Μπισκοτένια γαλατόπιτα με βελούδινη κρέμα που μοσχοβολάει

Το ταψί βγαίνει από τον φούρνο, η μπισκοτένια βάση τραγανή, η κρέμα βελούδινη και η κανέλα γεμίζει τον αέρα με αρώματα.

TASTE ATLAS 27 Αυγ 2025 | 07:59

Αυτά είναι τα 10 καλύτερα λικέρ παγκοσμίως - Το ελληνικό που βρίσκεται στα πρώτα και η ιστορία του

Ανάμεσα στα δέκα λικέρ που ξεχώρισαν για τη γεύση και την παράδοσή τους, συναντάμε και ένα ελληνικό απόσταγμα.