Η Ελλάδα αντιμέτωπη με το δημογραφικό αδιέξοδο της υπογεννητικότητας και οι ακριτικές περιοχές που αντιστέκονται

istock

Η δημογραφική εικόνα της Ελλάδας παραμένει έντονα πιεστική. H συνεχιζόμενη πτώση των γεννήσεων, σε συνδυασμό με τη μεταβολή των κοινωνικών και οικογενειακών δομών, συνθέτουν ένα περιβάλλον που εντείνει τις προκλήσεις για το μέλλον του πληθυσμού της χώρας.

Σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το 2023, οι θάνατοι ξεπέρασαν τις γεννήσεις κατά 56.646 άτομα, επιβεβαιώνοντας τη συνεχιζόμενη δημογραφική κάμψη. Αν και η διαφορά είναι μικρότερη σε σχέση με το 2022, όταν είχαν καταγραφεί 64.706 περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις, η τάση παραμένει σταθερά αρνητική.

Ειδικότερα, το 2023 καταγράφηκαν 71.455 γεννήσεις, αριθμός μειωμένος κατά 6,1% σε σχέση με το 2022, οπότε είχαν σημειωθεί 76.095 γεννήσεις. Οι θάνατοι για το ίδιο διάστημα ανήλθαν σε 128.101.

Σύμφωνα επίσης με προβλέψεις της Eurostat, ο πληθυσμός της Ελλάδας αναμένεται να υποχωρήσει από περίπου 10,4 εκατομμύρια σήμερα σε κάτω από 9 εκατομμύρια μέχρι το 2050, ενώ θα συνεχίσει να αυξάνεται το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών.

Οι επιπτώσεις είναι εξόχως αρνητικές. Πέρα από το συνταξιοδοτικό που καθίσταται μη βιώσιμο και τη μείωση των παραγωγικών δυνάμεων, η καθυστέρηση δημιουργίας οικογένειας και η μείωση των γεννήσεων αλλάζουν τις κοινωνικές ισορροπίες, ενώ οι οικονομικές πιέσεις και η αδυναμία στήριξης των νέων οικογενειών εντείνουν τις ανισότητες μεταξύ κοινωνικών ομάδων και περιοχών.

Στην Περιφέρεια, και δη στις ακριτικές περιοχές της χώρας, το δημογραφικό πρόβλημα είναι ακόμη πιο έντονο. Οι απομακρυσμένες περιοχές της χώρας – από τα νησιά του Αιγαίου έως τα σύνορα του Έβρου και τα ορεινά χωριά της Ηπείρου και της Δυτικής Μακεδονίας – αντιμετωπίζουν σταθερά μείωση πληθυσμού. Η εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση των νέων αποτελεί ίσως τον σημαντικότερο παράγοντα αυτής της πληθυσμιακής συρρίκνωσης. Παράλληλα, η έλλειψη βασικών υποδομών, όπως σχολεία, παιδικοί σταθμοί, νοσοκομεία, συγκοινωνιακά δίκτυα και υπηρεσίες υγείας, επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα των κατοίκων. Για πολλά νέα ζευγάρια, η δυσκολία πρόσβασης σε μαιευτικές και παιδιατρικές μονάδες λειτουργεί αποτρεπτικά απέναντι στην απόφαση να αποκτήσουν παιδιά. Η ανασφάλεια για το μέλλον, σε συνδυασμό με την αίσθηση εγκατάλειψης από το κράτος, ενισχύει τη μετανάστευση και περιορίζει τις προοπτικές ανανέωσης του τοπικού πληθυσμού.

Υπάρχουν όμως και περιοχές που αντιστέκονται και δίνουν ελπίδα και αισιοδοξία με κάθε νέα γέννηση, παρά τις πολλές δυσκολίες. Πρόκειται για ζευγάρια που με την κατάλληλη στήριξη έκαναν πραγματικότητα ένα διπλό όνειρο: και να δημιουργήσουν την οικογένεια που πάντα επιθυμούσαν, αλλά και να μείνουν στον τόπο τους - τα παιδιά τους να μεγαλώσουν και να πάνε σχολείο εκεί.

Την προηγούμενη Κυριακή 5 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του πρώτου Δημοτικού Παιδικού Σταθμού στην Ηρωική Νήσο Κάσο, στο πλαίσιο της συνεργασίας της Eurolife FFH με τη HOPEgenesis για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας. Η Eurolife FFH έχει "υιοθετήσει" 12 ακριτικές περιοχές (Πάτμο, Άγραφα, Καστελόριζο, Ανάφη, Άνω Κουφονήσι, Νίσυρο, Χάλκη, Κάσο, Τήλο και Λειψούς, καθώς και Σίκινο και Οινούσσες από το 2024), και μια από τις δεσμεύσεις της μεταξύ άλλων είναι η δημιουργία παιδικών σταθμών σε κάθε μία από αυτές, σε συνεργασία με τους τοπικούς Δήμους.

Ήδη, μαζί με την Κάσο, έχουν πλέον παραδοθεί 6 παιδικοί σταθμοί συνολικά στις τοπικές κοινωνίες, μετά από εκείνους σε Πάτμο, Άγραφα, Λειψούς, Καστελόριζο και Χάλκη, ενώ συνεχίζονται οι εργασίες για την κατασκευή των υπόλοιπων 6.

Με τη λειτουργία των πρώτων παιδικών σταθμών σε αυτές τις ακριτικές περιοχές, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας θα αποκτήσουν τον δικό τους χώρο για να μάθουν και να καλλιεργήσουν δημιουργικά τις δεξιότητές τους, δίνοντας ταυτόχρονα νέα ζωντάνια και παιδικές φωνές στις απομακρυσμένες γωνιές της Ελλάδας. Το πρόγραμμα έχει πλέον διανύσει με επιτυχία και επισήμως το πρώτο μισό της διαδρομής του.

Χαμόγελα σε 270 οικογένειες

Η Eurolife FFH, μέλος της οικογένειας της Fairfax Financial Holdings Ltd., μέσω της HOPEgenesis προσφέρει ολοκληρωμένη υποστήριξη και ιατρική φροντίδα σε γυναίκες που ζουν στα μέρη αυτά και επιθυμούν να δημιουργήσουν οικογένεια.

Μέχρι στιγμής μέσα από το πρόγραμμα, που ξεκίνησε το 2019, έχουν γεννηθεί 246 παιδιά, ενώ 28 ακόμη αναμένονται. Συνολικά έχουν ωφεληθεί 270 οικογένειες, οι οποίες απέκτησαν πρόσβαση σε ιατρική φροντίδα, ψυχολογική υποστήριξη αλλά και σε δομές προσχολικής εκπαίδευσης, ήδη ή στο άμεσο μέλλον - με την πρωτοβουλία να τους προσφέρει ουσιαστική ενίσχυση προκειμένου να μείνουν στον τόπο τους και να κάνουν παιδιά.

Στόχος του προγράμματος είναι η στήριξη των ελληνικών οικογενειών που κατοικούν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας και επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά, αλλά δεν διαθέτουν εύκολη ή άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και φροντίδας. Μέσα από τη συνεργασία Eurolife FFH και HOPEgenesis, το πρόγραμμα παρέχει ουσιαστική βοήθεια σε γυναίκες και ζευγάρια που θέλουν να δημιουργήσουν οικογένεια, προσφέροντάς τους την ασφάλεια και τη σιγουριά που χρειάζονται για να φέρουν τα παιδιά τους στον κόσμο με ασφάλεια.

Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υποστήριξης, από την εγκυμοσύνη έως τον τοκετό, με την παροχή ιατρικών υπηρεσιών και άμεσης φροντίδας από γυναικολόγους, την τακτική παρακολούθηση της κύησης, τη βοήθεια κατά τον τοκετό, ψυχολογική υποστήριξη, καθώς και τη μεταφορά των εγκύων σε κέντρα υγείας και μαιευτήρια όταν αυτό απαιτείται. Με τον τρόπο αυτό, καλύπτεται κάθε ανάγκη που μπορεί να προκύψει καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης.

Παράλληλα, στο πλαίσιο του προγράμματος πραγματοποιούνται επισκέψεις και δράσεις ενημέρωσης στις συγκεκριμένες περιοχές, μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται το έργο της Eurolife FFH και της HOPEgenesis και ενθαρρύνονται οι γυναίκες να επωφεληθούν από την ιατρική φροντίδα και την ψυχολογική υποστήριξη που τους προσφέρονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr