H δοκιμασία της πανδημίας δεν έχει τελειώσει, αλλά η εμπειρία της μας έχει διδάξει ένα πράγμα: την ανάγκη μίας πολιτικής που θα έχει στο επίκεντρο την ανθρώπινη ζωή και θα διασφαλίζει τη θωράκιση της κοινωνίας και της οικονομίας. Αυτό το σημείο σύγκλισης με τη σειρά του υπογραμμίζει την ανάγκη μιας πολιτικής διαφορετικής από τα κυρίαρχα μέχρι πρότινος δόγματα που θεωρούσαν μονόδρομο την συρρίκνωση του δημόσιου συστήματος υγείας και την πρωτοκαθεδρία των πολιτικών της λιτότητας και της αυτορρύθμισης της αγοράς. Σήμερα, όλοι - εκτός από την ελληνική κυβέρνηση - αντιλαμβάνονται ότι η πανδημία ήταν και είναι ένα κρίσιμο καμπανάκι.
Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι προϊόν αυτής της ιστορικής μεταβολής. Σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή πλεύσης στην Ευρώπη, που αποφάσισε να αντιμετωπίσει την κρίση όχι με τιμωρητικές πολιτικές λιτότητας, όπως έκανε στο παρελθόν, αλλά με ένα πρόγραμμα κοινού δανεισμού και δημοσιονομικής επέκτασης.
Δυστυχώς, η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατασπαταλά αυτή την μεγάλη ευκαιρία. Σε πλήρη αντίθεση με αυτό που συζητά όλος ο πλανήτης - την ανάγκη για κατεπείγουσα θωράκιση της κοινωνίας απέναντι στην διπλή κρίση της πανδημίας και τις ακρίβειας και την χάραξη μιας αναπτυξιακής πολιτικής για μια θετική διέξοδο την επόμενη μέρα - χρησιμοποιεί ένα καινοτόμο χρηματοδοτικό εργαλείο για την αναπαραγωγή και εμβάθυνση ενός αποτυχημένου μοντέλου ανάπτυξης που μας οδηγεί από κρίση σε κρίση.
Καταρχάς, έχουμε διαχειριστικό χάος σε επίπεδο υλοποίησης. Από τις δαπάνες 2,6 δισ. που η ίδια η κυβέρνηση έθετε ως στόχο ένα χρόνο πριν, οι πραγματικές εισορές στην οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης για το 2021 δεν θα ξεπεράσουν τελικά τα 150 εκατ. Και ακόμη και αυτές οι ελάχιστες δαπάνες αφορούν προμήθειες υπολογιστών του Υπουργείου Παιδείας και προκαταβολές για τον Ε65. Ένα έργο που ωριμάζει εδώ και τρία ΕΣΠΑ! Τίποτα το νέο, τίποτα το αναπτυξιακό, τίποτα το παραγωγικό.
Η διαχειριστική ανεπάρκεια είναι αντανάκλαση της βαθύτερης απουσίας ενός σχεδίου ανασύνταξης της ελληνικής οικονομίας. Το παράδειγμα των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι το πλέον χαρακτηριστικό. Τα 12.8 δισ. ευρώ που θα λάβει η χώρα μας, θα κατευθυνθούν σε ιδιωτικές επενδύσεις σχεδόν αποκλειστικά μέσω των συστημικών τραπεζών - την στιγμή που το 95% των ελληνικών επιχειρήσεων βρίσκονται εκτός του τραπεζικού συστήματος. Αντί να αξιοποιηθούν δημόσια χρηματοδοτικά εργαλεία όπως η Αναπτυξιακή Τράπεζα για να στηριχθούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τα καινοτόμα εγχειρήματα υψηλού ρίσκου, δανειζόμαστε για να χρηματοδοτηθούν οι ίδιοι και οι ίδιοι. Στο ίδιο πνεύμα, η πράσινη μετάβαση προωθείται αποκλειστικά με συγκεκριμένα έργα μεγάλων ομίλων, καθώς, αντί για την υλοποίηση κρίσιμων υποδομών με όρους δημόσιου συμφέροντος, η κυβέρνηση προκρίνει αποσπασματικά ιδιωτικά έργα που δεν εξυπηρετούν την παραγωγική ανάπτυξη της χώρα μας.
Συνολικά, αντί για ένα στρατηγικό σχέδιο πνοής που να αναλογεί στις σημερινές συνθήκες, έχουμε την ανατροφοδότηση ενός παρωχημένου μοντέλου που κυριάρχησε τις προηγούμενες δεκαετίες. Ένα μοντέλο που βασίστηκε στα μεγάλα έργα, το χαμηλό επίπεδο της τεχνολογίας και σε λογικές εσωτερικής υποτίμησης - μείωσης δηλαδή μισθών και συντάξεων στο όνομα της αύξησης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Εκ νέου σήμερα, η κυβέρνηση επιλέγει να χρηματοδοτήσει με δημόσιο χρήμα μια ανάκαμψη τύπου Κ, με λίγους και ισχυρούς να φεύγουν προς τα πάνω και τους πολλούς να μένουν πίσω.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε εντελώς διαφορετική λογική και εξυπηρετεί μια διαφορετική στόχευση. Εμείς αντιλαμβανόμαστε το Ταμείο Ανάκαμψης ως ευκαιρία για στρατηγικό σχεδιασμό και δημόσιες πολιτικές που θα έχουν ως στόχο τη ριζική μεταβολή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Στο κρίσιμο σταυροδρόμι που βρισκόμαστε, το μεγάλο ερώτημα είναι αν το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα αξιοποιηθεί για την βιώσιμη επανεκκίνηση της οικονομίας, την δίκαιη πράσινη μετάβαση και την συμπεριληπτική ανάπτυξη ή αν θα χρησιμοποιηθεί για την βίαιη αναδιάρθρωση της οικονομίας με αναδιανομή προς τα πάνω και όξυνση των ανισοτήτων. Είναι ένα ερώτημα που δεν αφορά μόνο την χώρα μας αλλά όλη την Ευρώπη.
Για αυτό και διεκδικούμε αντίστοιχοι μηχανισμοί να αποκτήσουν μόνιμα χαρακτηριστικά. Αυτός ο στόχος συνδέεται με την αναμόρφωση του Συμφώνου Σταθερότητας σε Σύμφωνο Σύγκλισης και Βιώσιμης Ανάπτυξης, προσανατολισμένο στις ανάγκες κάθε κράτους-μέλους. Η πανδημία μας δείχνει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη προϋποθέτει κριτήρια και στόχους για την περιφερειακή σύγκλιση, την στήριξη της απασχόλησης και την προώθηση της πράσινης συμφωνίας με όρους συμμετοχής της κοινωνίας.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι προσκολλημένη στο σχέδιό της για αντιδραστική παλινόρθωση σε τέτοιο βαθμό ώστε υποβαθμίζει τις μεγάλες κρίσεις που μας απειλούν. Ούτε θέλει ούτε μπορεί να υλοποιήσει τις ριζικές τομές και τις δημόσιες πολιτικές με σχέδιο, παρεμβάσεις και κοινωνικό ορίζοντα που απαιτεί η εποχή μας. Μόνο μια προοδευτική κυβέρνηση μπορεί να σχεδιάσει και να εφαρμόσει μια τέτοια πολιτική. Για μια κοινωνία ισότητας και δικαιοσύνης και μια δημοκρατία στην υπηρεσία των πολιτών.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr