Από την πολιτική απόφαση και το "μήνυμα" προς τις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας –όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά συνολικά στην Ευρώπη- στο επόμενο βήμα που είναι η υλοποίηση της φορολόγησης των υπερκερδών...υπάρχει μια μικρή απόσταση.
Με τη δημόσια τοποθέτηση του πρωθυπουργού για φορολόγηση των όποιων υπερκερδών υπολογιστούν από τις εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και με την ένταξη του συγκεκριμένου μέτρου στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, εκτιμάται ότι θα γίνει η "μισή δουλειά". Αν και θεωρείται πλέον αρκετά πιθανό το ενδεχόμενο οι καθετοποιημένοι όμιλοι ηλεκτρικής ενέργειας –οι οποίοι δραστηριοποιούνται από την παραγωγή του ρεύματος μέχρι την πώλησή του στον τελικό καταναλωτή- να διευρευνήσουν το ενδεχόμενο επιδότησης των πελατών τους αντί να συσσωρεύουν κέρδη, τα οποία θα καταλήξουν να υπερφορολογηθούν.
Η υπόλοιπη μισή δουλειά, θα είναι η τεχνική που θα αφορά στον υπολογισμό των όποιων υπερ-κερδών παρήχθησαν μέσα στην ενεργειακή κρίση η οποία πρακτικά έχει ξεκινήσει από τον Μάιο του 2021 αλλά κορυφώθηκε μετά τον Σεπτέμβριο. Το τεχνικό σκέλος στην Ελλάδα θα το αναλάβει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Ο υπολογισμός των υπερκερδών θα είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, καθώς θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η πηγή παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας –άλλο κέρδος αφήνει η παραγωγή από λιγνίτη ή φυσικό αέριο και άλλο κέρδος αφήνει η παραγωγή από υδροηλεκτρικό εργοστάσιο- το αν αυτό το υπερκέρδος επιστρέφεται ήδη (π.χ το μεγαλύτερο κέρδος από την παραγωγή ρεύματος από ανανεώσιμες πηγές ενέργειες μεταφέρεται αυτόματα στον Ειδικό Λογαριασμό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας τον γνωστό ΕΛΑΠΕ ο οποίος και χρηματοδοτεί το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης άρα και τις επιδοτήσεις που γίνονται στους καταναλωτές), αλλά και το ποια είναι η πολιτική που ακολουθεί ο παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας όταν φτάνει να τιμολογεί τον τελικό καταναλωτή.
Τα πρακτικά ζητήματα
Για παράδειγμα, όταν θα φτάσει η ώρα υπολογισμού των "υπερκερδών" της ΔΕΗ –τα οικονομικά στοιχεία για το 2021 αναμένεται να ανακοινωθούν μέσα στις επόμενες ημέρες- θα ληφθεί υπόψη το κέρδος που έχει προκύψει από τη διαφορά στο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και την τιμή πώλησής του στο σύστημα (σ.σ η τιμή πώλησης στο σύστημα καθορίζεται από το χρηματιστήριο ενέργειας), ωστόσο θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η έκπτωση που κάνει η ίδια η ΔΕΗ στους πελάτες λιανικής και η οποία εμφανίζεται σε διακριτό πεδίο πάνω στον λογαριασμό.
Ήδη, ο υπουργός Ενέργειας έχει ισχυριστεί ότι αυτές οι επιδοτήσεις έχουν ήδη ξεπεράσει τα 700-800 εκατ. ευρώ από τον περασμένο Αύγουστο μέχρι τώρα. Αντίστοιχα, και οι υπόλοιποι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας θα επικαλεστούν τις μειώσεις των τιμολογίων στο σκέλος που εισπράττουν οι ίδιοι (σ.σ. ο λογαριασμός ρεύματος απαρτίζεται πλέον από το τίμημα που εισπράττει η εταιρεία, από τη ρήτρα αναπροσαρμογής και από τις μη ανταγωνιστικές χρεώσεις) ακόμη και μέσα στην κρίση. Δηλαδή, στα κυμαινόμενα τιμολόγια ρεύματος, υπάρχουν εταιρείες που πωλούν προς 10-11 λεπτά την κιλοβατώρα και άλλες που την πωλούν προς το 5 ή 6 λεπτά.
Όλα αυτά θα καταλήξουν σε υπολογισμούς που θα διαφέρουν από εταιρεία σε εταιρεία. Αναμένεται ότι θα υπάρξουν εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας που δραστηριοποιούνται μόνο στο κομμάτι της εμπορίας, στις οποίες όχι μόνο δεν θα εντοπιστούν υπερ-κέρδη, αλλά αντίθετα θα διαγνωστούν και σοβαρά οικονομικά προβλήματα.
Στα όποια ποσά καταλήξει η ΡΑΕ θα επιβληθεί ο φόρος του 90%, στον οποίο αναφέρθηκε χθες ο πρωθυπουργός, και τα χρήματα θα διατεθούν για τις επιδοτήσεις των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς πολύ σύντομα- με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα στην αγορά- τα χρήματα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης θα πάψουν να επαρκούν και θα χρειαστεί να συνδράμει και ο κρατικός προϋπολογισμός.