X

Αλήθειες και ψέματα για την 6ήμερη και τη 10ωρη απασχόληση

"6ήμερη απασχόληση", 10ωρα και 12ωρα, απλήρωτες υπερωρίες, κακές συνθήκες εργασίας. Τι προβλέπει η εργατική νομοθεσία και τι πραγματικά ισχύει στην αγορά εργασίας;

Γράφει: Αρης Παπαθανασιου

Άλλη μια προκλητική συμπεριφορά εργοδότη απασχόλησε τα προηγούμενα 24ωρα την επικαιρότητα: ζήτησε από την νεοπροσληφθείσα υπάλληλο, να προσφέρει εργασία και η ανήλικη κόρη της ως "αντάλλαγμα" για το γεγονός ότι έμενε μαζί με την μητέρα της στο κατάλυμα που της είχε προσφερθεί. Εκβιασμός; Εκφοβισμός; Αυτό που έχει σημασία είναι η στάση που τήρησαν οι αρμόδιες ελεγκτικές αρχές, μια στάση η οποία είναι ανάλογη στα περισσότερα περιστατικά εργοδοτικής αυθαιρεσίας: για να υπάρξει παρέμβαση των ελεγκτικών οργάνων και εν προκειμένω της Επιθεώρησης Εργασίας, θα πρέπει να υπάρξει καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας.

"6ήμερη απασχόληση", 10ωρα και 12ωρα, απλήρωτες υπερωρίες, κακές συνθήκες εργασίας. Το τι προβλέπει η εργατική νομοθεσία και το τι πραγματικά ισχύει στην αγορά εργασίας είναι δύο διαφορετικές "πραγματικότητες" της ελληνικής αγοράς εργασίας. Στο "6ημερο" για το οποίο πολύς λόγος γίνεται μετά την 1η Ιουλίου, ημερομηνία ενεργοποίησης του νέου νόμου, οι δύο "πραγματικότητες" αποτυπώνονται έντονα. Από τη μία έχουμε το γράμμα του νόμου το οποίο η κυβέρνηση επιδίωξε να αναλύσει με κάθε τρόπο με το που άλλαξε ο μήνας και ύστερα από τον θόρυβο που προκλήθηκε: "Πρόκειται για μία ρύθμιση που αφορά αποκλειστικά επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, 7 ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες την ημέρα. Δηλαδή, αφορά ελάχιστες επιχειρήσεις κυρίως βιομηχανίες με αδιάκοπη λειτουργία. Κατ’ εξαίρεση μπορεί να εφαρμοσθεί για επιχειρήσεις που λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως 5 ή 6 ημέρες την εβδομάδα, αλλά μόνο σε περίπτωση αυξημένου φόρτου εργασίας και αφού πρώτα υποβληθεί σχετική δήλωση στο σύστημα "Εργάνη" έλεγε η μία από τις 10 απαντήσεις που δημοσίευσε σχετικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος για να συνεχίσει: "Οι εργαζόμενοι, παλαιότεροι ή νέοι, σε εμπορικά, υπηρεσίες, σούπερ μάρκετ, γραφεία, κλπ δεν επηρεάζονται στο παραμικρό. Και όμως υπάρχουν εργαζόμενοι σε supermarket ή και υποψήφιοι εργαζόμενοι οι οποίοι γνωρίζουν ότι τους ζητήθηκε να δουλέψουν και για 6η ημέρα λόγω των "αυξημένων αναγκών". Όπως επίσης, οι εργαζόμενοι σε κλάδους αυξημένης εντάσεως όπως είναι η εστίαση και ο τουρισμός έχουν στην καθημερινότητά τους το 6ήμερο: "Συγκεκριμένοι κλάδοι εργαζομένων, έχουν συμφωνήσει με τους εργοδότες, μέσω Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, ότι μπορούν να δουλεύουν και 6η ημέρα, με ένα επιπλέον ημερομίσθιο. Ο λόγος που έχει συμβεί αυτό είναι οι ιδιαίτερες συνθήκες της παρεχόμενης υπηρεσίας, όπως είναι, για παράδειγμα, η περίπτωση της εστίασης και του τουρισμού" έλεγε η μια από τις 10 απαντήσεις του Παύλου Μαρινάκη.

Άρα, έχουμε ένα νομοθετικό πλαίσιο που επιτρέπει την εξαήμερη απασχόληση σε δύο κατηγορίες επιχειρήσεων:

·Επιχειρήσεις που λειτουργούν 24/7, όπως για παράδειγμα εργοστάσια με κυλιόμενες βάρδιες.

·Επιχειρήσεις που λειτουργούν 5 ή 6 ημέρες επί 24 ώρες με κυλιόμενες βάρδιες.
Μάλιστα, οι επιχειρήσεις της δεύτερης κατηγορίας, πριν κάνουν χρήση της έκτακτης ημέρας εργασίας, πρέπει υποχρεωτικά να προδηλώνουν τον έξτρα φόρτο εργασίας τους στην ΕΡΓΑΝΗ. Όποιος εργοδότης επιλέξει να κάνει χρήση της έκτακτης μέρας, υποχρεωτικά καταβάλλει υψηλότερο ημερομίσθιο, προσαυξημένο κατά 40% στον εργαζόμενο αν πρόκειται για ημέρα Σάββατο και 115% αν πρόκειται για Κυριακή ή αργία.

Επίσης, με υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας επιτρέπεται η 6ήμερη απασχόληση. Όπως επιτρέπεται και η "διευθέτηση του χρόνου εργασίας" δηλαδή να συμφωνούν εργοδότες και εργαζόμενοι να απασχολούνται για περισσότερες από 8 ή 9 ώρες την ημέρα αρκεί ο συνολικός χρόνος εργασίας σε ένα διάστημα μηνών να μην υπερβαίνει τον νόμιμο (8ωρο). Ακόμη συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις και οι απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων σε εταιρεία του μεταλλευτικού κλάδου για την νέα συλλογική σύμβαση καθώς είχε πέσει στο τραπέζι από τον εργοδότη η 12ωρη απασχόληση μέσα στα λατομεία.

Αυτές οι αναφορές του νομοθετικού πλαισίου που αφήνουν το περιθώριο για την διευθέτηση του χρόνου εργασίας είτε κατά ημέρα είτε κατά ώρα, είναι που ουσιαστκά μεταθέτουν το βάρος στη σχέση του εργαζόμενου με τον εργοδότη. Έχει διαπραγματευτική δύναμη ο εργαζόμενος; Καλύπτεται από συλλογική σύμβαση; Μπορεί να εξασφαλίσει καλύτερες συνθήκες. Είναι μόνος του όπως η μητέρα με το ανήλικο στο νησί; Έχει να επιλέξει ανάμεσα στο κρατήσει τη δουλειά υπό τις δυσμενείς συνθήκες ή να κάνει καταγγελία και πρακτικά να αναζητήσει μια καινούργια θέση εργασίας.

Διαβάστε Επίσης