H αύξηση των καθαρών αποδοχών για περισσότερους από τέσσερα εκατομμύρια πολίτες θα είναι η κεντρική στόχευση της οικονομικής πολιτικής για το 2026 που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Στις προγραμματισμένες για την επόμενη χρονιά ονομαστικές αναπροσαρμογές μισθών και συντάξεων θα έρθουν να προστεθούν μέτρα μείωσης των κρατήσεων για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές ώστε το όφελος να φανεί άμεσα στους πολίτες από την 1η Ιανουαρίου του 2026. Βασικό ζητούμενο, το συνδυαστικό όφελος από την ονομαστική αύξηση και τη μείωση των κρατήσεων, να είναι μεγαλύτερο από τη "ζημιά" που θα προκαλέσει η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών. Ειδική στόχευση θα υπάρξει για την ενίσχυση των εργαζομένων με παιδιά, των νέων ζευγαριών και όσων βλέπουν το εισόδημά τους να πλήττεται από το συνεχιζόμενο ράλι στις τιμές των ακινήτων και των ενοικίων.
Η κυβέρνηση έχει στη διάθεσή της έναν δημοσιονομικό χώρο 1,5 δισ. ευρώ ο οποίος όμως θα προστεθεί στις ήδη δρομολογημένες και κοστολογημένες για την επόμενη χρονιά αυξήσεις αποδοχών. Έτσι:
1. Το πακέτο των 1,5 δις ευρώ δεν περιλαμβάνει το κόστος της αύξησης των κύριων συντάξεων. Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, η αύξηση αυτή θα κινηθεί στην περιοχή του 2,4-2,6% καθώς το ποσοστό θα προκύψει από το άθροισμα του πληθωρισμού (που αυτή τη στιγμή τρέχει με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 3%) και του ρυθμού ανάπτυξης που είναι στην περιοχή του 2,2%). Προσθετικά, η κυβέρνηση θα διερευνήσει το θέμα της προσωπικής διαφοράς (σ.σ αύξηση στην κύρια σύνταξη λαμβάνουν μόνο όσοι έχουν μηδενίσει την προσωπική διαφορά) και αυτό προκειμένου να αυξηθεί η περίμετρος αυτών που θα δουν αύξηση στις αποδοχές τους.
2. Για το 2026 -τον Απρίλιο- είναι δρομολογημένη η επόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού, πιθανότατα στην περιοχή των 920 ευρώ τον μήνα από 880 ευρώ σήμερα. Αυτά τα επιπλέον 40 ευρώ τον μήνα (που επίσης δεν περιλαμβάνονται στο "πακέτο" των 1,5 δις. ευρώ) δεν θα αφορούν μόνο στους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό αλλά και το σύνολο των απασχολούμενων στο δημόσιο. Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πάρουν και αυτοί αύξηση 40 ευρώ τον μήνα (μεικτά) καθώς δια νόμου ο εισαγωγικός μισθός σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα έχει πλέον εξισωθεί. Ο λογαριασμός για τις αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα πηγαίνει στους εργοδότες και ο αντίστοιχος για τον δημόσιο, στον κρατικό προϋπολογισμό. Όμως το κονδύλι έχει ενσωματωθεί στην "τακτική" αύξηση των δαπανών του 2026 και δεν ενσωματώνεται στο πακέτο της ΔΕΘ.
3. Αυξήσεις στον ιδιωτικό τομέα εκτιμούν στο οικονομικό επιτελείο ότι θα προκύψουν το 2026 και από τις δρομολογημένες παρεμβάσεις για την αναγέννηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες θα προχωρήσουν μέσα στο φθινόπωρο με στόχο να αποδώσουν μέσα στην επόμενη χρονιά. Άλλο ένα πεδίο από το οποίο μπορούν να προκύψουν αυξήσεις ονομαστικών αποδοχών χωρίς να επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός.
Το πακέτο της ΔΕΘ θα χρησιμοποιηθεί κατά κύριο λόγο για να μειωθούν οι κρατήσεις από τους μισθούς και τις συντάξεις. Μείωση κρατήσεων σημαίνει "προστασία" ή και διεύρυνση των όποιων αυξήσεων στις ονομαστικές αποδοχές. Θεωρείται δεδομένο ότι θα υπάρξει διπλή παρέμβαση στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος:
1. Η αλλαγή στα κλιμάκια ή στους συντελεστές ώστε να μειωθεί η παρακράτηση φόρου από το 2026 για τους εργαζόμενους που δηλώνουν αποδοχές υψηλότερες του αφορολογήτου δηλαδή πάνω από 10.000 ευρώ τον χρόνο. Οι μειώσεις αναμένεται ότι θα αφορούν και στα πολύ υψηλά εισοδήματα καθώς η Ελλάδα εμφανίζεται να υπερφορολογηθεί τους μισθωτούς με καλούς μισθούς δημιουργώντας ισχυρό αντικίνητρο για τη δήλωση υψηλών μισθών/.
2. Η αύξηση της έκπτωσης φόρου για εργαζόμενους με παιδιά που σήμερα κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Πιθανή είναι και η ανακοίνωση της αλλαγής των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος τέκνων αλλά και η αύξηση του σχετικού ποσού από το 2026.
Το πακέτο θα περιλαμβάνει στοχευμένες αυξήσεις για ένστολους και άλλες ειδικές κατηγορίες εργαζομένων στο δημόσιο αλλά και μέτρα για το στεγαστικό. Η αλλαγή στην κλίμακα φορολογίας ενοικίων, θα αποσκοπεί στην αύξηση του καθαρού εισοδήματος όσων εισπράττουν εισοδήματα από ενοίκια ενώ αναμένονται ισχυρότερα κίνητρα και για το άνοιγμα κλειστών ακινήτων.