Εκπνέει η προθεσμία για το διαγωνισμό υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης - Chevron και Helleniq Energy οι βασικοί παίκτες

Η παρουσία της Chevron στον διαγωνισμό αποκτά χαρακτήρα στρατηγικής αποτροπής: κάθε τουρκική πρόκληση θα έχει διάσταση σύγκρουσης με αμερικανικά συμφέροντα.

iStock

Σήμερα εκπνέει η προθεσμία για την υποβολή προσφορών στον διεθνή διαγωνισμό που αφορά τα θαλάσσια blocks υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης και στη Νότια Πελοπόννησο.

Πρόκειται για μια διαδικασία με διαστάσεις που ξεπερνούν την έρευνα για φυσικό αέριο: αφορά την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, την αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο και την απάντηση στην τουρκική αμφισβήτηση της ελληνικής ΑΟΖ μέσω του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.

Συμπίπτει δε με την επίσκεψη στη χώρα μας του αμερικανού υπουργού εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκαμ στη χώρα μας, με την ιδιότητα του επικεφαλής του πανίσχυρου Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας του Λευκού Οίκου.

Οι δύο βασικοί παίκτες

Μέχρι στιγμής, δύο εταιρείες έχουν αποκτήσει τα σεισμικά δεδομένα –προϋπόθεση για συμμετοχή στον διαγωνισμό: η Chevron και η Helleniq Energy. Η κίνηση αυτή δεν συνεπάγεται αυτομάτως προσφορά, ωστόσο συνιστά σαφές δείγμα πρόθεσης. Αντίθετα, οι BP και Eni που αρχικά εξέτασαν το data room δεν προχώρησαν σε αγορά, αφήνοντας το παιχνίδι στους δύο "μνηστήρες".

Η Helleniq Energy, μέσω της Helleniq Upstream, έχει ήδη ιδρύσει τρεις θυγατρικές που αντιστοιχούν σε κάθε ένα από τα blocks ("Νότια Κρήτης Ι", "Νότια Κρήτης ΙΙ", "Νότια Πελοποννήσου"), δείχνοντας ξεκάθαρη δέσμευση για συμμετοχή. Η στρατηγική της περιλαμβάνει την αναζήτηση διεθνούς εταίρου.

Από την άλλη, η Chevron είναι το μεγάλο χαρτί του διαγωνισμού. Η εκδήλωση ενδιαφέροντός της αποτέλεσε τον βασικό λόγο που το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχώρησε στην προκήρυξη. Ο αμερικανικός κολοσσός επιστρέφει δυναμικά στη Μεσόγειο, με παράλληλη δραστηριότητα στη Λιβύη, ενώ η παρουσία του νοτίως της Κρήτης θεωρείται κόκκινη γραμμή για την Άγκυρα.

Εκπνέει η προθεσμία για το διαγωνισμό υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης - Chevron και Helleniq Energy οι βασικοί παίκτες

Το γεωπολιτικό διακύβευμα

Η Τουρκία συνεχίζει να εργαλειοποιεί το μνημόνιο με τη Λιβύη, αποστέλλοντας χάρτες στον ΟΗΕ που τέμνουν την ελληνική ΑΟΖ. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρουσία της Chevron αποκτά χαρακτήρα στρατηγικής αποτροπής: κάθε τουρκική πρόκληση θα έχει διάσταση σύγκρουσης με αμερικανικά συμφέροντα.

Ειδική σημασία έχει το block "Νότια Κρήτης ΙΙ", το οποίο σε ποσοστό 20%–25% επικαλύπτει την περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου. Εάν αυτό ανατεθεί στην Chevron, θα σημαίνει ακύρωση στην πράξη των τουρκικών ισχυρισμών, επιβεβαιώνοντας ότι η μέση γραμμή –όπως ορίζεται στον νόμο Μανιάτη– είναι το όριο δικαιοδοσίας Ελλάδας – Λιβύης.

Ο διαγωνισμός για τα δύο νέα θαλάσσια οικόπεδα έχει μεγάλη σημασία και για έναν ακόμη λόγο: σύμφωνα με τον επικεφαλής της Helleniq Energy Α. Σιάμισιη, η επικεφαλής της κοινοπραξίας για την αξιοποίηση των άλλων δύο μπλοκ της Κρήτης ExxonMobil φέρεται να έχει μεταθέσει για το 2027 την απόφαση για την διενέργεια ή όχι γεώτρησης στην Ελλάδα.

Οι προοπτικές των ερευνών

Η γεωλογική εικόνα νοτίως της Κρήτης παραπέμπει σε δομές όμοιες με τα μεγάλα κοιτάσματα Zohr (Αίγυπτος) και Leviathan (Ισραήλ). Μια πιθανή ανακάλυψη εκμεταλλεύσιμων ποσοτήτων φυσικού αερίου θα μπορούσε:

να ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας,
να δημιουργήσει εξαγώγιμο προϊόν για την Ευρώπη,
να φέρει νέες επενδύσεις και φορολογικά έσοδα.

Ωστόσο, οι επενδύσεις είναι υψηλού ρίσκου. Το βάθος των υδάτων και το κόστος μιας γεώτρησης –που μπορεί να ξεπεράσει τα 100 εκατ. δολάρια– καθιστούν κρίσιμη τη συμμετοχή μεγάλων εταιρειών με τεχνογνωσία.