Αν η επιβάρυνση ενός νοικοκυριού από τη λεγόμενη "ρήτρα αναπροσαρμογής" φτάνει στα 80 ευρώ ανά μήνα όπως συνέβη τον Μάρτιο, το αόρατο χέρι του κράτους θα φροντίζει ο καταναλωτής να επιβαρύνεται μόνο με 16 ευρώ ή και λιγότερα αν ανήκει σε ευπαθή κοινωνική ομάδα, όπως είναι οι δικαιούχοι του κοινωνικού τιμολογίου.
Και αν συνθήκες στην αγορά χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας συμβάλλουν στο να υποχωρήσει η επιβάρυνση από τη ρήτρα αναπροσαρμογής στα 50 ευρώ ανά μήνα, το κράτος θα απορροφά τα 40 ευρώ με τον πολίτη να καταβάλλει τα υπόλοιπα 10.
Αυτή θα είναι η ουσία του νέου μηχανισμού στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των υψηλών λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος. Οι πολίτες να γνωρίζουν ότι θα βγάλουν το καλοκαίρι και τον χειμώνα του 2022 με τιμές ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν θα είναι υψηλότερες κατά περισσότερο από 20% σε σχέση με τα επίπεδα που ίσχυαν τον Μάιο του 2021, όταν και ξεκίνησε το ράλι στην τιμή χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην πραγματικότητα, ο νέος μηχανισμός δημιουργείται για να καλύψει αυτούς που έμειναν ακάλυπτοι φέτος τον χειμώνα από το υφιστάμενο σύστημα επιδοτήσεων. Και ήταν πολλοί. Εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά υποχρεώθηκαν να καταναλώσουν περισσότερες από 300 κιλοβατώρες ανά μήνα μέσα στον χειμώνα για να ανταπεξέλθουν στις χαμηλές θερμοκρασίες.
Οι περισσότεροι δεν το έκαναν από επιλογή αλλά από ανάγκη, καθώς εναλλακτική μορφή θέρμανσης δεν μπορούσε να υπάρξει. Και παρέλαβαν εξωφρενικούς λογαριασμούς. Στις 2400 κιλοβατώρες, ο λογαριασμός εκτοξεύτηκε στα 730 ευρώ στο τετράμηνο Δεκεμβρίου-Μαρτίου ενώ στις 3200 κιλοβατώρες έσπασε και το φράγμα των 1000 ευρώ με τα 750 ευρώ να αφορούν στη λεγόμενη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Η βασική αλλαγή επομένως του νέου μηχανισμού θα αφορά σε αυτούς που καταναλώνουν πάνω από 300 κιλοβατώρες αλλά και σε αυτούς που χρησιμοποιούν τα ακίνητα ως δευτερεύουσες ή εξοχικές κατοικίες ή ακόμη και σε αυτούς που για κάποιο λόγο δεν έχουν δηλώσει την κατοικία ως κύρια (π.χ εμφανίζονται φιλοξενούμενοι).
Χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα παραδείγματα:
1. Νοικοκυριό με κατανάλωση 600 κιλοβατώρες ανά μήνα, (2400 στο τετράμηνο) επιβαρύνθηκε τον χειμώνα με ρήτρα αναπροσαρμογής 563 ευρώ στο τετράμηνο. Έλαβε επιδότηση 205 ευρώ και πλήρωσε τη διαφορά των περίπου 360 ευρώ. Με το νέο σχήμα, η επιβάρυνση που θα υφίστατο για ένα επόμενο τετράμηνο δεν θα ξεπερνούσε τα 115 ευρώ.
2. Νοικοκυριό με κατανάλωση 800 κιλοβατώρες ανά μήνα επιβαρύνθηκε με ρήτρα αναπροσαρμογής 750 ευρώ, επιδοτήθηκε με 205 ευρώ και πλήρωσε διαφορά 545 ευρώ. Με το νέο σύστημα η επιβάρυνση του θα πέσει στα 150 ευρώ.
Τα νοικοκυριά που είτε δεν δικαιούνται επιδότηση είτε έχουν μεγάλες καταναλώσεις ξεπερνούν τα 1,5 με 1,8 εκατομμύρια. Είναι αυτοί που έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη πίεση από τους λογαριασμούς ρεύματος και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να τεκμηριωθεί ότι έχουν τα υψηλότερα εισοδήματα καθώς οι καταναλώσεις ρεύματος μπορεί να ξεφύγουν στα και στα φτωχά νοικοκυριά από ανάγκη και όχι από επιλογή.