Η «μητέρα των μαχών» για τα αναδρομικά των συνταξιούχων είναι εδώ. Στη σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου της Επικρατείας θα κριθεί οριστικά ένα θέμα που εκκρεμεί περισσότερα από 7 χρόνια ενώ ο δημοσιονομικός αντίκτυπος θα είναι τέτοιος που θα αγγίξει όχι μόνο τα 2,5 εκατομμύρια των συνταξιούχων που περιμένουν να πάρουν χρήματα αλλά και το σύνολο των πολιτών της χώρας λόγω των πιθανών δημοσιονομικών επιπτώσεων.
Το θέμα έχει τεράστια δημοσιονομική διάσταση καθώς οι πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις ανεβάζουν το κόστος των αναδρομικών στα 8,5 με 9 δις. ευρώ ανάλογα βέβαια και με το ποια θα είναι η τελική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Το ΣτΕ παραλαμβάνει τη σκυτάλη από εκεί που την άφησε το ίδιο πριν από περίπου πέντε χρόνια. Το 2015, είχε εκδώσει τέσσερις αποφάσεις με τις οποίες έκρινε το θέμα στο πλαίσιο πρότυπης-πιλοτικής δίκης. Αποφάνθηκε λοιπόν ότι όσοι δεν είχαν ασκήσει αγωγές μέχρι την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ, δηλαδή μέχρι τον Ιούνιο του 2015, δεν μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά για το χρονικό διάστημα πριν την έκδοση των αποφάσεων του ΣτΕ.
Αναμφίβολα όμως, μπορούν να διεκδικήσουν ποσά που αντιστοιχούν σε περικοπές οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές για περίοδο που ανάγεται σε χρόνο μεταγενέστερο της έκδοσης των αποφάσεων δηλαδή μετά τον Ιούλιο του 2015 και για το μέλλον δηλαδή για όσο χρονικό διάστημα συνεχίζουν να γίνονται οι περικοπές αυτές. Εδώ λοιπόν καλείται και πάλι να αποφανθεί το ΣτΕ; Μέχρι πότε θα πρέπει να αποδοθούν αναδρομικά στους συνταξιούχους; Μέχρι τον Μάιο του 2016 που ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου ή μέχρι τον Δεκέμβριο του 2018 που έγινε ο επανυπολογισμός των συντάξεων;
Τι έχει ως κρίνει ως αντισυνταγματικό το Συμβούλιο της Επικρατείας από το 2015;
Μια σειρά περικοπών που ψηφίστηκαν με δύο νόμους του 2012: τον 4051 και τον 4093. Είναι η περικοπή για τις κύριες συντάξεις άνω των 1300 ευρώ κατά 12%, η μείωση των επικουρικών με κλιμάκωση του ποσοστού περικοπής από 10 έως 20% αλλά και η δεύτερη περικοπή σε ποσοστό από 5% έως 20% για το άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων άνω των 1000 ευρώ. Επίσης, αντισυνταγματική έχει κριθεί και η κατάργηση των δώρων που είχαν απομείνει το 2012 (αθροιστικά 800 ευρώ τον χρόνο)
Για ποιες χρονιές μπορούν να διεκδικήσουν αναδρομικά οι συνταξιούχοι;
Η απόφαση του Σ.τ.Ε δεν αφήνει περιθώρια διεκδικήσεων για την περίοδο πριν από τον Ιούνιο του 2015. Ωστόσο αποφάσεις δικαστηρίων που εκδόθηκαν μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, δικαίωσαν συνταξιούχους και για την προγενέστερη περίοδο. Για όλες αυτές τις περιπτώσεις τα ασφαλιστικά ταμεία έχουν ασκήσει εφέσεις ενώ με τη σειρά τους δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι προχώρησαν σε αγωγές (κυρίως ομαδικές αγωγές) προκειμένου να εισπράξουν τα αναδρομικά. Έτσι, φτάσαμε στη σημερινή συνεδρίαση του ΣτΕ η οποία θα κρίνει οριστικά το ζήτημα. Όχι μόνο για την αντισυνταγματικότητα των συγκεκριμένων περικοπών όσο και για το χρονικό πλαίσιο διεκδίκησης των αναδρομικών. Είτε θα αποδοθούν χρήματα από τον Ιούνιο του 2015 μέχρι και τον Μάιο του 2016 οπότε δημοσιεύτηκε ο νόμος Κατρούγκαλου, είτε μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2018 καθώς από 1/1/2019 έγινε ο λεγόμενος επανυπολογισμός των συντάξεων.
Οι διεκδικήσεις αφορούν στο διηνεκές; Δηλαδή μπορεί να αυξηθεί και το σημερινό ύψος της σύνταξης;
Υποτίθεται ότι μετά την 1/1/2019 οι συντάξεις υπολογίζονται με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου. Άρα δεν τίθεται θέμα να διαφοροποιηθεί το σημερινό ποσό της σύνταξης.
Χιλιάδες συνταξιούχοι έχουν κάνει αγωγές για τα συγκεκριμένα αναδρομικά. Τι θα γίνει με αυτές;
Είναι τόσο μεγάλος ο αριθμός που θα χρειαστούν 3-4 χρόνια για να εκδικαστούν όλες. Φυσικά, η νέα απόφαση του ΣτΕ θα είναι καθοριστική για τις αποφάσεις που θα βγάλουν τα δικαστήρια σε αυτές τις αγωγές. Βέβαια, ανάλογα και με την απόφαση που θα βγάλει το Συμβούλιο Επικρατείας, η κυβέρνηση μπορεί να καταλήξει σε μια πολιτική απόφαση και να κλείσει το θέμα οριστικά καταβάλλοντας τις διεκδικήσεις σε ετήσιες δόσεις.
Ποιο είναι το δημοσιονομικό κόστος της υπόθεσης;
Τουλάχιστον… τρεις ΕΝΦΙΑ. Μόνο η κατάργηση του δώρου των 800 ευρώ ετησίως η οποία αφορά στο σύνολο των συνταξιούχων, έχει δημοσιονομικό κόστος δύο δις. ευρώ ετησίως για κάθε χρόνο αναδρομικότητας. Αν τα αναδρομικά που θα αποδοθούν στους συνταξιούχους φτάσουν μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2018, θα μιλάμε για ένα ποσό της τάξεως των 9 δις. ευρώ. Αν περιοριστούν στο 10μηνο, τότε συνολικά θα είναι περίπου 2,5 δις. ευρώ.
Πότε θα αποδοθούν τα χρήματα;
Θα εξαρτηθεί από το ύψος του ποσού. Το πιθανότερο είναι ότι θα δοθούν σε ετήσιες δόσεις ενώ το οικονομικό επιτελείο θα επιδιώξει να συμπεριλάβει τη δαπάνη στα έκτακτα περιστατικά ώστε να μην επηρεαστεί το ύψος του μνημονιακού πρωτογενούς πλεονάσματος.