"Ζωή είναι ο συνδυασμός μαγείας και ζυμαρικών" είχε πει κάποτε ο Federico Fellini, και φαίνεται πως η μαγεία αυτή συνεχίζει να εμπνέει την ελληνική αγορά ζυμαρικών, όπου ιστορικοί παίκτες ανασυντάσσονται, νέες στρατηγικές υλοποιούνται και οι πραγματικοί νικητές αναδεικνύονται μέσα από έναν ανελέητο ανταγωνισμό.
Σε μια αγορά που βιώνει έντονη αναδιάταξη, οι παραδοσιακές ισορροπίες αμφισβητούνται. Οι διακυμάνσεις στις τιμές των πρώτων υλών και της ενέργειας, οι γεωπολιτικές εντάσεις που αλλάζουν την εφοδιαστική αλυσίδα, η επέλαση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και οι αυξημένες απαιτήσεις για βιωσιμότητα και καινοτομία αναδιαμορφώνουν το τοπίο. Σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, μόνο όσοι καταφέρνουν να συνδυάσουν παράδοση με στρατηγική οραματίζονται ένα κερδοφόρο μέλλον.
Σύμφωνα με στοιχεία του Statista, η ελληνική αγορά ζυμαρικών στη λιανική (εξαιρουμένης της εστίασης) αναμένεται να φτάσει τα 262,39 εκατ. δολάρια το 2025, με προβλεπόμενη ετήσια ανάπτυξη 3,69% έως το 2030. Η μέση κατανάλωση ανά άτομο υπολογίζεται στα 12,7 κιλά ετησίως.
Μέλισσα Κίκιζας: "Είμαστε μακαρονάδες, τι να κάνουμε;"
Με 77 χρόνια ζωής στο ενεργητικό της, από την ίδρυσή της το 1947, η Μέλισσα της οικογένειας Κίκιζα έχει εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους τροφίμων που κάνει αισθητή την παρουσία του από την Ελλάδα μέχρι τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Αυστραλία.
Το 2024 αποτέλεσε μια χρονιά-ορόσημο. Ο κύκλος εργασιών του ομίλου, που περιλαμβάνει τη θυγατρική Βλάχα ΑΕ, όπου ελέγχει το 51% του μετοχικού κεφαλαίου, και την πολωνική Atlanta, της οποίας ελέγχει το 93%, αυξήθηκε στα 153,6 εκατ. ευρώ από 136,54 εκατ. ευρώ το 2023. Ο τζίρος της μητρικής αυξήθηκε το ίδιο διάστημα κατά 12,5% φθάνοντας τα 148 εκατ. ευρώ περίπου, ενώ τα καθαρά κέρδη ομίλου άγγιξαν τα 8,5 εκατ. ευρώ, με τα λειτουργικά κέρδη EBITDA να διαμορφώνονται στα 16,3 εκατ. ευρώ και το προτεινόμενο μέρισμα στα 2 εκατ. ευρώ.
Κινητήριος μοχλός της Μέλισσα Κίκιζας παραμένει η εξωστρέφεια που σημείωσε άλμα 27%, ενώ στην εγχώρια αγορά, η στρατηγική διαφοροποίηση με το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Terra Creta αποδίδει καρπούς.
Στις ΗΠΑ, η Μέλισσα Κίκιζας συνεργάζεται με τη Walmart παράγοντας ζυμαρικά "made in Greece" για λογαριασμό της μεγαλύτερης λιανεμπορικής αλυσίδας του κόσμου, που απορροφά περί τους 10.000 τόνους ετησίως. Η αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών αναδεικνύεται πλέον ως η καλύτερη εξαγωγική αγορά της ελληνικής βιομηχανίας ζυμαρικών, ενώ υπάρχουν προοπτικές και για την προώθηση επώνυμων προϊόντων.
Στην Αυστραλία, η ελληνική εταιρεία διαθέτει τα προϊόντα της στην ισχυρή αλυσίδα σούπερ μάρκετ Coles. Οι κωδικοί που ταξιδεύουν στη μακρινή ήπειρο αφορούν τις σειρές pasta kids και τα νέα ζυμαρικά "boost" με έξτρα πρωτεΐνη, ambassador των οποίων είναι ο κορυφαίος αθλητής Γιάννης Αντετοκούνμπο.
Παράλληλα, η εταιρεία πέρσι επένδυσε πάνω από 5 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό των εργοστασίων σε Λάρισα και Χανιά.
Barilla Hellas: Διττή στρατηγική για την κυριαρχία
Σε τροχιά σταθεροποίησης βρίσκεται φέτος η Barilla Hellas, με στόχο η παραγωγή ζυμαρικών να ξεπεράσει τα 37 εκατ. κιλά και με τη στρατηγική να στρέφεται όλο και περισσότερο στις εξαγωγές προς την Ανατολική Ευρώπη. Υπό την ηγεσία του Κάρλο Μερεγκέτι, η εταιρεία αντιμετωπίζει τον έντονο ανταγωνισμό, επενδύοντας στη μείωση του ενεργειακού κόστους και την περιβαλλοντική στρατηγική.
Με την ολοκλήρωση του νέου φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος 2 MW στη Θήβα τον Ιούνιο του 2025, καλύπτεται πλέον σχεδόν το 40% των ετήσιων ενεργειακών αναγκών, με μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 760 τόνους ετησίως.
Το 2024 αποτέλεσε χρονιά ισχυρής ανάκαμψης με ενοποιημένο κύκλο εργασιών 133,8 εκατ. ευρώ (+7,5%) και εντυπωσιακή βελτίωση κερδοφορίας: τα καθαρά κέρδη εκτοξεύτηκαν κατά 48,5% στα 4,83 εκατ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη EBIT ενισχύθηκαν κατά 42,9% στα 6,75 εκατ. ευρώ.
Η εταιρεία ξεχωρίζει για τη διττή της στρατηγική: λειτουργεί ως παραγωγός ζυμαρικών με βιομηχανική δραστηριότητα 72,38 εκατ. ευρώ και παράλληλα αναπτύσσει εντατική εμπορική δραστηριότητα 61,45 εκατ. ευρώ, με εξαγωγές που έφτασαν τα 44,57 εκατ. ευρώ. Πέραν των ζυμαρικών, δραστηριοποιείται στην εμπορία ειδών αρτοποιίας και προϊόντων τομάτας.
Το 2021 επέκτεινε τη δραστηριότητά της με την ίδρυση της "Barilla Romania S.R.L." στη Ρουμανία, ενώ το 2024 η μετοχική δομή απλοποιήθηκε με μοναδικό μέτοχο την "Barilla G.E R. Fratelli Societa per Azioni", αποδεικνύοντας τη στρατηγική σημασία της ελληνικής αγοράς.
Η ιστορία της εταιρείας ξεκινά το 1985, αλλά το νήμα φθάνει 100 χρόνια πίσω μέσω της εξαγοράς της ιστορικής MISKO το 1991 – της εταιρείας που δημιούργησε το εμβληματικό brand "Ακάκιος". Η κομβική επένδυση έγινε το 2000 με το εργοστάσιο στη Θήβα ύψους 30 εκατ. ευρώ, ενώ έκτοτε η ελληνική θυγατρική εξελίχθηκε σε περιφερειακό κόμβο για την Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Eurimac/ΜΑΚΒΕΛ: Το ελληνοϊταλικό success story
Η ΜΑΚΒΕΛ της Eurimac παίζει το χαρτί της διαφοροποίησης με την εισαγωγή ζυμαρικών χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη το 2024. Με μετοχική σύνθεση που μοιράζεται ισομερώς (50%-50%) μεταξύ της οικογένειας Κωνσταντινίδη και του ιταλικού ομίλου EURICOM spa, η εταιρεία κατέχει περίπου 6,5% του συνολικού όγκου στην ελληνική αγορά λιανεμπορίου και 5% στο οργανωμένο λιανεμπόριο.
Σύμφωνα με τη διοίκηση, οι πωλήσεις επώνυμων προϊόντων ανέρχονται στο 7% του συνολικού όγκου της αγοράς, με τη μάρκα ΜΑΚΒΕΛ να κατατάσσεται 4η μετά τη Melissa, τη Misco και τη Barilla. Η Eurimac διαθέτει ευρύ χαρτοφυλάκιο μαρκών, συμπεριλαμβανομένων των La Mediterranea, Famiglia, La Grande Pasta και Terra di Grano.
Το εντυπωσιακό στοιχείο παραμένει ότι το 55% των πωλήσεων προέρχεται από εξαγωγές σε περισσότερες από 60 χώρες. Η νέα επένδυση 12 εκατ. ευρώ σε νέες υποδομές, παραγωγή θερμικής ενέργειας από βιομάζα και νέες γραμμές παραγωγής έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενη επένδυση 11 εκατ. ευρώ.
Το 2024 έκλεισε με θετικό πρόσημο, με τις πωλήσεις σε όγκο να παρουσιάζουν αύξηση 5%. Παρά τη βελτίωση, ο τζίρος εμφάνισε ήπια υποχώρηση λόγω της μείωσης στο κόστος των πρώτων υλών, ωστόσο τα κέρδη ήταν ενισχυμένα χάρη στην άνοδο του όγκου πωλήσεων, ενώ η εταιρεία παραμένει αδάνειστη. Το 2023 είχε κλείσει με κύκλο εργασιών 73,95 εκατ. ευρώ, EBITDA 11,43 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 7,1 εκατ. ευρώ.
Η πιστοποίηση υψηλού επιπέδου για μηδενικά απόβλητα και η συνεχής καινοτομία σε προϊόντα ολικής άλεσης με 5 δημητριακά δείχνουν μια εταιρεία που επενδύει στο μέλλον.
ΗΛΙΟΣ: Όταν η παράδοση συναντά την κρίση
Στην άλλη άκρη του φάσματος, η Βιομηχανία Ζυμαρικών ΗΛΙΟΣ (Παναγιώτης Σπ. Δάκος Α.Ε.) πάλεψε το 2024 με αντίξοες συνθήκες. Η εταιρεία με τα 92 χρόνια ιστορίας, που ξεκίνησε το ταξίδι της το 1932 από την Ελευσίνα, μεταφέρθηκε το 1934 στο Μεταξουργείο και τελικά εγκαταστάθηκε το 1974 στις σημερινές της εγκαταστάσεις στη Μεταμόρφωση.
Από το 1995, όταν ο Παναγιώτης Δάκος - ένας βιομήχανος με οικογενειακή παράδοση στην επεξεργασία δημητριακών από τον 19ο αιώνα - ανέλαβε τον έλεγχο της εταιρείας, η ΗΛΙΟΣ εκσυγχρονίστηκε τεχνολογικά και κατατάχθηκε μεταξύ των πλέον σύγχρονων μονάδων παραγωγής ζυμαρικών στην Ευρώπη.
Παρά τη διεθνή παρουσία της με εξαγωγές σε 30 χώρες και στις 5 ηπείρους, καθώς και τις σημαντικές διακρίσεις που έχει κατακτήσει για τη γεύση και ποιότητα των προϊόντων της, το 2024 αποτέλεσε προκλητική χρονιά. Ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 11,73 εκατ. ευρώ, μειωμένος κατά 5,3% από τα 12,39 εκατ. του 2023, ενώ η εταιρεία κατέγραψε ζημιές 376.084 ευρώ έναντι κερδών 107.552 ευρώ το προηγούμενο έτος.
Τα αρνητικά λειτουργικά κέρδη (-143 χιλιάδες ευρώ) αντανακλούν τις δυσκολίες, ωστόσο η εταιρεία δεν σταμάτησε να επενδύει, προχωρώντας σε αναβάθμιση και ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού με επενδύσεις 1,07 εκατ. ευρώ, παραμένοντας προσηλωμένη στην παροχή υψηλής ποιότητας προϊόντων. Παράλληλα, μείωσε τον τραπεζικό δανεισμό κατά 23%, διατηρώντας στρατηγικό πλάνο εκσυγχρονισμού. Η πρόκληση για το 2025 είναι διπλή: ανάκτηση κερδοφορίας και αξιοποίηση των πρόσφατων επενδύσεων.
Πηγή: Capital