Την έντονη δυσαρέσκειά τους εκφράζουν οι εταιρείες Βίκος, Λουξ και ΕΨΑ σε συνέχεια της ανακοίνωσης που εξέδωσε το υπουργείο Πολιτισμού, αναφορικά με την εξώδικη διαμαρτυρία τους για την επικοινωνιακή στρατηγική της Coca Cola Hellas και την χρήση εθνικών συμβόλων στις συσκευασίες της.
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι «με τη στάση του υπουργείου Πολιτισμού γίνεται ξεκάθαρη η εμμονή του στην στήριξη της άποψης ενός προσώπου με σχέση έμμισθης εντολής και πάγιας αντιμισθίας, την οποία φαίνεται να υιοθετεί εκ του προχείρου ανώτερη υπάλληλος, χωρίς να έχει επιζητηθεί η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ή κάποιου άλλου οργάνου αρμοδίου για την επίλυση τόσο σοβαρών ζητημάτων που αφορούν το υπουργείο Πολιτισμού».
Επίσης, σημειώνεται ότι «καθίσταται σαφές για μια ακόμα φορά ότι η Λουξ, ΕΨΑ και Βίκος με τις ενέργειες που ακολουθούν δεν επιδιώκουν ίδιον οικονομικό όφελος, αντιθέτως κοινός και μοναδικός στόχος τους παραμένει ο άμεσος περιορισμός παράνομων πρακτικών εμπορευματοποίησης των εθνικών μας συμβόλων αλλά και φαινομένων αθέμιτου ανταγωνισμού. Αξίζει να τονιστεί ότι οι τρεις εταιρείες-μέλη της πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ, η ΕΨΑ, Βίκος και Λουξ δεν υψώνουν καμία κομματική σημαία στη διαμάχη που διαφαίνεται ότι έχει προκύψει ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση. Κλείνοντας, ενώ όλη η Ελλάδα αντιλαμβάνεται την εμπορική χρήση και εκμετάλλευση των εθνικών μας συμβόλων, το ΥΠΠΟΑ βλέπει "παιδιά που ζωγραφίζουν" ενώ άλλοι θησαυρίζουν. Τις απαντήσεις η ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού τις οφείλει στους πολίτες αυτής της χώρας».
ΣΥΡΙΖΑ: Η ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού είναι ανακριβής
Στο θέμα παρενέβη και ο ΣΥΡΙΖΑ με τον τομεάρχη Πολιτισμού, Πάνο Σκουρολιάκο, να απαντά στην υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, για το ζήτημα της εμπορικής χρήσης μνημείων
Ολόκληρη η απάντηση:
«Η ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού για το ζήτημα που προέκυψε με την απεικόνιση πολιτισμικών συμβόλων σε διαφήμιση εταιρείας αναψυκτικών είναι ανακριβής, συσκοτίζει την πραγματικότητα, αποσιωπά τα γεγονότα και δημιουργεί σημαντικούς προβληματισμούς για την πρόθεση της κ. Μενδώνη να προασπίσει το δημόσιο συμφέρον.
Είναι ανακριβής καθώς υποστηρίζει ότι δεν απαιτείται άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού για την εμπορική και διαφημιστική χρήση μνημείων της χώρας. Αν η κ. Μενδώνη, που έχει θητεύσει ποικιλοτρόπως στο Υπουργείο αγνοεί τη νομοθεσία ογδόντα χρόνων, τις διοικητικές εισηγήσεις, το θεσμικό κεκτημένο και τη κοινή λογική μπορεί να ρωτήσει έναν οποιοδήποτε υπάλληλο για τη κείμενη νομοθεσία, θα την ενημερώσει.
Συσκοτίζει την πραγματικότητα μιας και κάνει μνεία στην υπουργική απόφαση της 4ης Ιουλίου αναφέροντας, ψευδώς, πως αγνόησε το υφιστάμενο καθεστώς περί είσπραξης τελών και περιόριζε την καλλιτεχνική δημιουργία και την παιδική ζωγραφική (!).
Αποσιωπά το γεγονός ότι η προηγούμενη κυβέρνηση, αμέσως μόλις γνωστοποιήθηκε το ζήτημα της διάθεσης των συγκεκριμένων εμπορικών προϊόντων από την COCA COLA, έστειλε κατεπείγον έγγραφο για άμεσες ενέργειες στις Γενικές Διευθύνσεις του Υπουργείου για τη διερεύνηση της υπόθεσης παραχώρησης δικαιωμάτων χρήσης. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον να μάθουμε τι έγινε μετά την 7η Ιουλίου. Είμαστε σίγουροι ότι κινητοποιήθηκε όλος ο υπηρεσιακός μηχανισμός και περιμένουμε τα αποτελέσματα της έρευνας…
Τέλος, δημιουργεί προβληματισμούς για το μέλλον καθώς η σύσταση ομάδας εργασίας για την επανεξέταση - βλέπε κατάργηση- της Υπουργικής απόφασης της 4ης Ιουλίου δεν προοιωνίζει θετικές εξελίξεις για την προστασία του δημοσίου συμφέροντος από την εμπορική και ανεξέλεγκτη χρήση των μνημείων της χώρας.
Η κ. Μενδώνη, δεν απάντησε επί της ουσίας για το τεράστιο ζήτημα που έχει προκύψει. Ωστόσο, στο πλαίσιο των κοινοβουλευτικών της υποχρεώσεων θα κληθεί να τεκμηριώσει όσα ισχυρίζεται, γιατί το ζήτημα που με τόση ελαφρότητα αντιμετωπίζει δεν μπορεί να κλείσει με αυτό τον τρόπο.
Ελπίζουμε μόνο, το συγκεκριμένο δελτίο τύπου να είναι απλώς ένα στιγμιότυπο αδράνειας, συγκάλυψης ευθυνών και ελλιπούς τεκμηρίωσης και όχι το προανάκρουσμα για μια γενική χαλάρωση των όρων χρήσης των πολιτισμικών συμβόλων από την ιδιωτική οικονομία που με τόση σπουδή υπερασπίζεται η κυβέρνηση της ΝΔ και η κ .Μενδώνη ειδικότερα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ τα προστάτευσε και αυτή είναι η διαφορά μας με την σημερινή κυβέρνηση».
Η απάντηση της Λίβνας Μενδώνη
Σε ερώτηση δημοσιογράφων για την ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη δήλωσε τα εξής:
«Οι κυρίες και οι κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ που άσκησαν διοίκηση στον τομέα του Πολιτισμού, χρησιμοποιώντας και ερμηνεύοντας τους νόμους κατά το δοκούν, εξακολουθούν να προβάλλουν ανυπόστατους ισχυρισμούς, νομικά και ουσιαστικά αβάσιμους, για να καλύψουν τις παραλείψεις τους και τα σφάλματά τους. Αδυνατώντας να κατανοήσουν τις συνέπειες των πεπραγμένων τους, με ασαφή και ιδεοληπτικό λόγο, εις μάτην φλυαρούν. Θα ήταν προτιμότερο να σιωπήσουν».
Υπενθυμίζεται ότι μετά το εξώδικο που είχαν αποστείλει οι εταιρείες Βίκος, ΕΨΑ και Λουξ το ΥΠΠΟΑ είχε ανακοινώνει τα ακόλουθα:
• Η εταιρεία «Coca Cola Ελλάς» είχε απευθυνθεί τον Νοέμβριο 2018 στις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να λάβει άδεια ελεύθερης σχεδιαστικής σύνθεσης-σκίτσου για τη διαφήμιση συλλεκτικής συσκευασίας αφιερωμένης στην Αθήνα. Οι Υπηρεσίες, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, απάντησαν στους ενδιαφερομένους ότι δεν απαιτείται άδεια χρήσης για την ελεύθερη σχεδιαστική απεικόνιση από πλευράς αρμοδιοτήτων Υπουργείου Πολιτισμού.
• Στις 4 Ιουλίου 2019 -τρεις μέρες πριν από τις Εθνικές Εκλογές- δημοσιεύθηκε εσπευσμένα η Υπουργική Απόφαση Ζορμπά-Στρατή σχετικά με τους «Όρους, προϋποθέσεις, διαδικασίες και καθορισμό των οργάνων χορήγησης άδειας παραγωγής, αναπαραγωγής και διάδοσης στο κοινό, με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο, αντιγράφων και απεικονίσεων μνημείων που ανήκουν στο Δημόσιο». Η υπουργική απόφαση αφορά, ανάμεσα στα άλλα, «και στην παραγωγή αντιγράφων, απεικονίσεων και λοιπών αναπαραστάσεων, τρισδιάστατων ή μη, με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο -ανεξαρτήτως μεθοδολογίας- μνημείων που ανήκουν στο Δημόσιο…».
• Η υπουργική απόφαση εκδόθηκε μετά από τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ της 1ης Αυγούστου 2018. Δηλαδή, με 11 μήνες καθυστέρηση και με σημαντικές αλλαγές -μη αιτιολογημένες- σε σχέση με τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ και τις αντιρρήσεις των αρμοδίων Υπηρεσιών.
• Σε αντίθεση με την ύπαρξη θεσμικού πλαισίου, που δημιουργήθηκε το 2005, το 2011 και το 2012, και που αφορά στην καταβολή τελών στο Δημόσιο στην περίπτωση κινηματογραφήσεων, βιντεοσκοπήσεων, φωτογραφήσεων μνημείων και χρήσης τους στο διαδίκτυο, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν φρόντισε για την έκδοση αντίστοιχης απόφασης καταβολής τελών για τις προβλεπόμενες στην υπουργική απόφαση Ζορμπά-Στρατή χρήσεις. Ως εκ τούτου δεν διασφάλισε την διαδικασία είσπραξης εσόδων για το Δημόσιο.
• Με την υπουργική απόφαση Ζορμπά-Στρατή εισάγεται προληπτική λογοκρισία για αναπαραστάσεις, είτε αφορά στα παιδιά που ζωγραφίζουν μνημεία, είτε σε οποιονδήποτε καλλιτέχνη εμπνέεται, σχεδιάζει και απεικονίζει μνημεία, καθώς απαιτείται σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και μάλιστα κατόπιν γνωμοδότησης του ΚΑΣ.
• Με εισήγησή τους όλες οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού ζήτησαν από την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνα Μενδώνη, την ανάκληση της υπουργικής απόφασης Ζορμπά-Στρατή, διότι δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην εφαρμογή της, καθώς εκδόθηκε χωρίς σαφή νομική εξουσιοδότηση, παρουσιάζει ζητήματα συνταγματικότητας ως προς την κατοχύρωση της προστασίας της Τέχνης και αντίκειται στις διατάξεις του θεσμικού πλαισίου για την πνευματική ιδιοκτησία.
• Με απόφαση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, έχει συγκροτηθεί ομάδα εργασίας ώστε μέχρι τις 30 Νοεμβρίου 2019 να επανεξετάσει την Υπουργική απόφαση Ζορμπά-Στρατή, προκειμένου να προτείνει νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο σύμφωνα με τον ν. 3028/2002 θα εισαχθεί εντός του έτους ενώπιον του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου για την κατά νόμον γνωμοδότηση.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Φωτογραφία: Eurokinissi