Μπορεί μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του ESM, να εκρίθηκαν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που αφορούν το ελληνικό χρέος, ωστόσο η σχετική απόφαση φαίνεται πως έκρυβε και κάποια δυσάρεστα νέα για την Αθήνα, καθώς αποσαφηνίσθηκε και επισήμως από τον ESM πως τα μέτρα για τη μεσοπρόθεσμη ελάφρυνση του χρέους θα προσδιοριστούν μετά το τέλος του προγράμματος. Kαι εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο.
H εξέλιξη αυτή έρχεται σε μια στιγμή που σύμφωνα με τις διαρροές από την ελληνική πλευρά, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να παρουσιάσει μια συμβιβαστική πρόταση στο επόμενο Eurogroup που θα περιλαμβάνει την παράταση του δημοσιονομικού κόφτη και μετά το 2018 αλλά και την περαιτέρω «εξειδίκευσή» του, με αντάλλαγμα μια περαιτέρω εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Η απόφαση του ESM καθιστά πλέον ακόμη πιο δύσκολη τη συμμετοχή του ΔΝΤ, πάγια θέση του οποίου είναι για να εμπλακεί χρηματοδοτικά στο πρόγραμμα θα πρέπει είτε να προσδιοριστούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος από τους Ευρωπαίους είτε να εξειδικευτούν περαιτέρω μέτρα από την Αθήνα.
Ειδικότερα, στο ενημερωτικό έντυπο με ερωτήσεις και απαντήσεις που εξέδωσε ο ESM ξεκαθαρίζεται πως το Eurogroup έχει αποσαφηνίσει ήδη από το Μάιο πως η Ελλάδα θα λάβει νέα ελάφρυνση χρέους για την περίοδο μετά το 2018, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος.
«Σε δήλωσή της, στις 25 Μαΐου 2016, η Ευρωομάδα αναφέρθηκε επίσης σε μια πιθανή δεύτερη δέσμη μέτρων, εάν απαιτηθεί, ακολουθούμενης της επιτυχούς υλοποίησης του προγράμματος του ESM από την Ελλάδα. Αυτά είναι τα επονομαζόμενα μεσοπρόθεσμα μέτρα. Σε μακροχρόνια βάση, η Ευρωομάδα συμφώνησε σε έναν μηχανισμό έκτακτης ανάγκης για την εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του χρέους σε περίπτωση που ανακύψει ένα πιο δυσμενές οικονομικό σενάριο» αναφέρεται στο ενημερωτικό έντυπο.
Την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ επισημαίνει πως μόνο η συνέχεια στην εφαρμοφή των μεταρρυθμίσεων μπορεί να οδηγήσει στην επιτυχία του ελληνικού προγράμματος, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα προς την Αθήνα.
Έγκριση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος
Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα του ESM και του EFSF θα ελαφρύνουν το βάρος χρέους της Ελλάδας, αλλά η τελική επιτυχία του προγράμματος εναπόκειται στην συνεχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από την ελληνική κυβέρνηση
«Τα μέτρα που εγκρίθηκαν από τα όργανα του ESM και του EFSF είναι σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Εκτιμούμε ότι όταν εφαρμοστούν στο σύνολο θα μπορούν να οδηγήσουν σε αθροιστική μείωση της σχέσης χρέους προς ΑΕΠ κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες ως το 2060. Αναμένουμε επίσης οι μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας να μειωθούν κατά σχεδόν πέντε ποσοστιαίες μονάδες στον ίδιο χρονικό ορίζοντα», δήλωσε ο Κλάους Ρέγκλινγκ.
«Η ουσιαστική ελάφρυνση χρέους δεν έχει επιπτώσεις στον προϋπολογισμό των κρατών μελών του ESM. Τα βραχυπρόθεσμα μέτρα του ESM και του EFSF θα ελαφρύνουν το βάρος χρέους της Ελλάδας, αλλά η τελική επιτυχία του προγράμματος εναπόκειται στην συνεχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων από την ελληνική κυβέρνηση», συμπληρώνει ο επικεφαλής του Ταμείου.
Τα μέτρα όπως είχαν περιγραφεί στην απόφαση του Eurogroup.
1) Ανταλλαγή ομολόγων. Νέοι τίτλοι σταθερού επιτοκίου θα εκδοθούν και θα αντληθεί μετρητό για να αντικαταστήσει τα κυμαινόμενου επιτοκίου ομόλογα που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Δεδομένου ότι τα νέα ομόλογα θα εκδοθούν με σταθερό επιτόκιο, το επιτοκιακό ρίσκο για την Ελλάδα θα μειωθεί.
2) Swaps επιτοκίων. Το Ταμείο θα εμπλακεί σε συμφωνίες ανταλλαγής (swap) επιτοκίου, για να σταθεροποιήσει το κόστος χρηματοδότησης της Ελλάδας και να μειώσει το ρίσκο η χώρα, ώστε να μη χρειαστεί να πληρώσει υψηλότερα επιτόκια στο μέλλον.
3) Προσαρμογή χρηματοδότησης. Ο ESM θα χρηματοδοτήσει μελλοντικές δόσεις προς την Ελλάδα με μακροπρόθεσμα ομόλογα που θα ταιριάζουν με τις ωριμάνσεις των ελληνικών δανείων. Αυτό επίσης θα σταθεροποιήσει το επιτοκιακό κόστος για τη χώρα.
«Πανηγυρίζει» το Μαξίμου για την απόφαση του ESM
«Η απόφαση του ESM εξανεμίζει και το τελευταίο φύλλο συκής που είχε μείνει στη Νέα Δημοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού και προσθέτει:
«Σε αντίθεση με τις προσδοκίες αλλά και την ακατάσχετη καταστροφολογία τους, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας ενέκρινε σήμερα τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το ελληνικό χρέος, τα οποία θα μειώσουν το δείκτη χρέους προς το ΑΕΠ κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες ως το 2060.
1) Ανταλλαγή ομολόγων
2)Swaps Επιτοκίων
3) Προσαρμογή χρηματοδότησης
Ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος προ ενός μηνός αρνήθηκε τη στήριξη σε 1,6 εκατομμύρια χαμηλοσυνταξιούχους με την εφάπαξ 13η σύνταξη, μετά τις αντιδράσεις από τους πλέον ακραίους κύκλους των δανειστών, αν και αρχικά είχε δηλώσει επισήμως πως θα την ψηφίσει, είναι βαρύτατα εκτεθειμένος.
Κατέρρευσε το έωλο επιχείρημά του πως η «μονομερής ενέργεια» της κυβέρνησης θα θέσει σε κίνδυνο την ελάφρυνση του χρέους, την οποία βέβαια νωρίτερα χλεύαζε ως ήσσονος σημασίας.
Σήμερα, ο κ. Μητσοτάκης βρίσκεται αντιμέτωπος με δύο άβολες διαπιστώσεις. Και η στήριξη στους χαμηλοσυνταξιούχους δόθηκε από την κυβέρνηση και η απομείωση του χρέους προχωρά κανονικά.
Αυτό που έμεινε στον κ. Μητσοτάκη είναι τα διαπιστευτήρια υποταγής που πρόθυμα κατέθεσε».