Οταν οι φόροι δεν φέρνουν "ευτυχία" στα κρατικά ταμεία

Σε έναν φαύλο κύκλο μεγαλύτερων και περισσότερων φόρων και μικρότερων εσόδων έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία, φαινόμενο ιδιαίτερα επιβαρυντικό για την καθημερινότητα των πολιτών και άκρως επικίνδυνο μετά τη νομοθέτηση του λεγόμενο «κόφτη» σε περίπτωση που οι στόχοι πέσουν έξω.

Τα έσοδα το 2015 υπολείπονται κατά 1,8 δισ.έναντι εκείνων του 2006, παρά τη διπλάσια σχεδόν φορολογία πολιτών και επιχειρήσεων.

Και μπορεί ο πρωθυπουργός και τα περισσότερα κυβερνητικά στελέχη να εμφανίζονται σίγουροι ότι δεν θα ενεργοποιηθεί ο κόφτης αλλά οι αριθμοί λένε άλλα:

Για παράδειγμα δείχνουν ότι τα έσοδα το 2015 υπολείπονται κατά 1,8 δισ.έναντι εκείνων του 2006, παρά τη διπλάσια σχεδόν φορολογία πολιτών και επιχειρήσεων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία έκθεσης του ΔΝΤ, που δημοσιεύει στο αυριανό της φύλλο η Καθημερινή, από τα 100 ευρώ φόρων που επιβάλλονται στην Ελλάδα φτάσαμε το 2015 να εισπράττονται περίπου τα 45 με τον δείκτη εισπραξιμότητας να υποχωρεί σταθερά από το 2010 και μετά!

Αποτέλεσμα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορεία να να φτάσουν σε ιστορικό υψηλό της τάξεως των 87 δισ., δηλαδή περίπου το μισό ΑΕΠ της χώρας. Το νούμερο καταρρίπτει κάθε ρεκόρ στην ευρωζώνη. Αυτό άλλωστε είναι και το βασικό επιχείρημα του Ταμείου στη θέση του ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτύχει πλεονάσματα της τάξεως του 3,5% για συνεχή χρόνια.

Οι αριθμοί που σοκάρουν

Η επεξεργασία των μνημονιακών οικονομικών δεδομένων δείχνει ότι ουδέποτε επιβεβαιώθηκαν προβλέψεις είσπραξης των φορολογικών μέτρων που επιβλήθηκαν από το 2010 μέχρι σήμερα.

Το 2015, τα φορολογικά έσοδα όχι μόνο ήταν λιγότερα από το 2014 αλλά γύρισαν ουσιαστικά μια δεκαετία πίσω. Πέρυσι, το δημόσιο κατάφερε να βάλει στα ταμεία του περίπου 1,8 δισ. ευρώ λιγότερα συγκριτικά με το μακρινό πλέον 2006. Δεν υπάρχει χρονιά από τότε που η χώρα ενεπλάκη στα μνημόνια που να μην καταγραφεί μείωση φορολογικών εσόδων.

Συγκριτικά με το 2010, πρώτο έτος εφαρμογής των μνημονίων, τα φορολογικά έσοδα έχουν υποχωρήσει κατά 8,1 δις. ευρώ ή κατά… τρεις ΕΝΦΙΑ. Το 2015, με πολύ υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές συγκριτικά με το 2010, εισπράξαμε από φόρους μόλις 43,162 δις. ευρώ έναντι 51,266 δις. ευρώ το 2010. Ακόμη και οι άμεσοι φόροι –στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και ο φόρος ακινήτων ο οποίος εξαπλασιάστηκε συγκριτικά με το 2010- ήταν λιγότεροι το 2015 συγκριτικά με το 2010 κατά 466 εκατ. ευρώ. Όσο για τους έμμεσους φόρους, υποχώρησαν κατά 7,26 δις. ευρώ παρά την εκτόξευση του ΦΠΑ από τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες έως και 14 ποσοστιαίες μονάδες (σ.σ το 9% έγινε 13% και σε αρκετές περιπτώσεις 23%, ενώ τώρα το 23% θα γίνει 24%).

Όλοι οι δείκτες και φόροι κάτω

Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων απέφερε το 2015 μόλις 7,83 δισ. ευρώ από 9,39 δισ. ευρώ που απέφερε το 2010. Τα έσοδα υποχώρησαν κατά 1,581 δισ. ευρώ. Με εξαίρεση το 2012 που ήταν χρονιά καταιγισμού φόρων(σ.σ δραστική μείωση αφορολογήτου, επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης κλπ) με αποτέλεσμα τα έσοδα να φτάσουν στα 9,97 δισ. ευρώ, όλα τα υπόλοιπα μνημονιακά έτη έκλεισαν με μείωση στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων, απέδωσε το 2015 2,895 δισ. ευρώ δηλαδή 272 εκατ. ευρώ λιγότερα συγκριτικά με το 2010 (3,167 δις. ευρώ). Να σημειωθεί ότι η πραγματική απώλεια είναι μεγαλύτερη. Ωστόσο μετά την ψήφιση του τελευταίου κώδικα φορολογίας εισοδήματος το 2013, εισοδήματα που φορολογούνταν μέχρι τότε στο όνομα του φυσικού προσώπου (π.χ επιχειρηματική αμοιβή) άρχισαν να φορολογούνται στον ΑΦΜ της εταιρείας.

Οι φόροι στην περιουσία, εκτοξεύτηκαν αρχικά λόγω ΕΕΤΗΔΕ και στη συνέχεια λόγω ΕΝΦΙΑ. Έτσι, το 2015, εισπράχθηκαν 3,18 δισ. ευρώ έναντι μόλις 487 εκατ. ευρώ το 2010. Μάλιστα, για το 2016 υπάρχει πρόβλεψη για περαιτέρω αύξηση στα 3,788 δις ευρώ (σ.σ αυτό σε ένα βαθμό είναι και τεχνικό λόγω της μεταφοράς δύο δόσεων του ΕΝΦΙΑ από το 2015 στο 2016).

Ο ΦΠΑ έφερε το 2015 13,629 δισ. ευρώ οριακά περισσότερα συγκριτικά με το 2014 (13,618 δις. ευρώ) παρά την αύξηση των φορολογικών συντελεστών από τον Ιούλιο του 2015. Συγκριτικά δε με το 2010, η μείωση είναι δραματική καθώς τα έσοδα υποχώρησαν κατά 3,745 δισ ευρώ. Η κατάρρευση των εσόδων (είχαν διαμορφωθεί στα 17,37 δισ. ευρώ το 2010) αποδίδεται ξεκάθαρα στη μείωση της κατανάλωσης αλλά και στην αύξηση της φοροδιαφυγής.

Μειωμένοι κατά 3,062 δισ ευρώ ήταν και οι φόροι κατανάλωσης καθώς διαμορφώθηκαν στα 8,76 δισ. ευρώ από τα 11,8 δισ. ευρώ το 2010. Η μεγάλη ζημιά έγινε από τη μείωση στην κατανάλωση καυσίμων.

Εντυπωσιακή πτώση καταγράφεται και στα τέλη κυκλοφορίας καθώς συγκριτικά με το 2010 χάθηκε σχεδόν το ένα τρίτο των εσόδων. Από τη μία το δημόσιο αύξανε την επιβάρυνση ειδικά για τα ΙΧ άνω των 2000 κυβικών και από την άλλη οι οδηγοί κατέθεταν μαζικά τις πινακίδες. Πλέον τα έσοδα έχουν περιοριστεί στα 1,12 δισ. ευρώ όταν το 2010 εισπράττονταν 1,591 δισ. ευρώ.

Με απλά ελληνικά τα στοιχεία, αποδεικνύουν ότι τα φορολογικά έσοδα δεν εξαρτώνται από το ύψος των συντελεστών αλλά από την κατάσταση της οικονομίας, την αποτελεσματικότητα των φοροελεγκτικών μηχανισμών ακόμη και την ψυχολογία των αγορών.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr