Το τρέχον έτος ξεκίνησε με την Ευρώπη να ταλανίζεται για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες από έναν μεγάλο πόλεμο και τον πλανήτη να "παλεύει” με τον πληθωρισμό, τις κρίσεις κόστους ζωής, τις αναταράξεις στις ενεργειακές αγορές, την εκτίναξη των επιτοκίων, την πολιτική αβεβαιότητα και ένα ατελείωτο σπιράλ φυσικών καταστροφών που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή.
Στο πλαίσιο αυτό, τα κριτήρια ESG, που έχουν αναδειχθεί στο νέο must του επιχειρείν, και η βιώσιμη ανάπτυξη έχουν τεθεί στο προσκήνιο παγκοσμίως.
Την ίδια στιγμή, όμως, οι ρυθμιστικές αρχές σε όλο τον κόσμο βάζουν στο μικροσκόπιο κάθε πτυχή που σχετίζεται με τις πρακτικές ESG που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσουν περισσότερη διαφάνεια γύρω από την επιχειρηματική βιωσιμότητα που προσελκύει όλο και περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια, ενώ η ίδια η ιδέα της επένδυση στο ESG πολιτικοποιείται όλο και περισσότερο.
Για να αντιληφθεί κανείς τη σημασία που έχει η διαφάνεια όσο αφορά την προσέγγιση των στρατηγικών ESG από τις επιχειρήσεις, αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence, τα επενδυτικά κεφάλαια σε επενδύσεις ESG παγκοσμίως ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 45 τρισ. ευρώ έως το 2025, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 1/3 των συνολικών περιουσιακών στοιχεία που προβλέπονται για το συγκεκριμένο έτος.
Στο πλαίσιο αυτό, είναι κατανοητή η προσπάθεια των ρυθμιστικών αρχών να θέσουν υψηλότερα τον πήχη, αυστηροποιώντας τους κανόνες που αφορούν τη διαφάνεια από την πλευρά των επιχειρήσεων όσον αφορά τους στόχους τους για το κλίμα, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί και το φαινόμενο του "πράσινου ξεπλύματος” (greenwashing).
Με άλλα λόγια, οι εξελίξεις που αφορούν το ESG τρέχουν. Και διαμορφώνουν παγκοσμίως τόσο το επενδυτικό περιβάλλον όσο και τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις.
Δεδομένου όμως ότι οι κορυφαίες τάσεις που διαμορφώνουν τον κόσμο των επενδύσεων ESG είναι εδώ και καιρό γνωστές -η κλιματική αλλαγή και ο στόχος των μηδενικών ρύπων, η αυξανόμενη υπαρξιακή απειλή της απώλειας βιοποικιλότητας, οι κοινωνικές ανισότητες, το ρυθμιστικό πλαίσιο και, προσφάτως, η διαμάχη για το τι εστί ακριβώς ESG- η PwC επικεντρώνεται στα πεδία που αναμένεται να απασχολήσουν κυρίως το επιχειρείν το τρέχον έτος.
Σύμφωνα με την PwC, το 2023, οι επιχειρήσεις θα δώσουν έμφαση:
1. Στην ηθική και την ακεραιότητα
Το 2023 οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εστιάσουν ακόμη περισσότερο στο να κάνουν το ίδιο καλά όσα λένε ότι κάνουν.
Οι φιλοδοξίες και οι στόχοι ESG αυξάνονται, ωστόσο αυτοί πρέπει να μεταφραστούν και σε ποιοτικές δράσεις.
Κι αυτό γιατί οι καταναλωτές, οι επενδυτές και οι εργαζόμενοι, όπως και οι ρυθμιστικές αρχές εντείνουν την εγρήγορσή τους για ψευδείς ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με τις δράσεις ESG των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, οι συνέπειες του greenwashing αυξάνονται – όσον αφορά τη φήμη, την επιχειρηματική απόδοση και τις νομικές κυρώσεις.
Όπως σημειώνει η PwC, η διαφάνεια δημιουργεί εμπιστοσύνη, επομένως η ακριβής αναφορές των επιχειρήσεων για τις πρακτικές και τις δράσεις τους αποτελούν καθοριστικό παράγοντα.
2. Στην ασφάλεια, την ανθεκτικότητα και τη διαφάνεια της εφοδιαστικής αλυσίδας
Η PwC τονίζει ότι η πανδημία του κορονοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν αναδείξει περισσότερο από ποτέ τις εξαρτήσεις από τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, ζήτημα που θα εξακολουθήσει να απασχολεί τις επιχειρήσεις τόσο το τρέχον έτος όσο και μετά.
Όπως σημειώνει, η γεωπολιτική και ο COVID-19 έχουν ανατρέψει το status quo για τις αλυσίδες εφοδιασμού και έχουν οδηγήσει σε μια στροφή προς την τοπική μεταποίηση.
Ο δε έλεγχος στις αλυσίδες εφοδιασμού θα συνεχίσει να εντείνεται το 2023, καθώς το κοινό θέλει να έχει καλύτερη εικόνα για το πλήρες "ταξίδι” κάθε προϊόντος.
Στο πλαίσιο αυτό, η Pwc σημειώνει ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού μπορούν να αποτελέσουν πηγή λειτουργικού κινδύνου και κινδύνου φήμης, αλλά μπορούν επίσης να προσφέρουν νέες ευκαιρίες για βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της καινοτομίας και των επιδόσεων ESG, και ως εκ τούτου θα βρεθούν στο προσκήνιο.
3. Στην εύρεση κατάλληλου εργατικού δυναμικού
Οι φιλόδοξοι στόχοι των μηδενικών ρύπων, σύμφωνα με την PwC, δημιουργεί αυξημένες ανάγκες σε εργατικό δυναμικό, νέες δεξιότητες και πρωτοβουλίες κατάρτισης για να επιτευχθεί η μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.
Η μετάβαση αυτή, δε, πρέπει να είναι μια "δίκαιη μετάβαση" για το εργατικό δυναμικό και τις κοινότητες που επηρεάζονται από τη μεγάλη αυτή "στροφή”.
Στο πλαίσιο αυτό, η PwC σημειώνει ότι τα ισχυρά διαπιστευτήρια ESG θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να προσελκύσουν και να διατηρήσουν τα ταλέντα, ενώ προσθέτει ότι οποιαδήποτε πραγματική αλλαγή ενός οργανισμού προς τη βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί την αξιολόγηση της οργανωτικής δομής καθώς και της κουλτούρας και των συμπεριφορών που ακολουθούν.
4. Ένταξη και ενδυνάμωση των κοινωνιών
Ένας κρίσιμος παράγοντας της απόδοσης ESG οποιουδήποτε οργανισμού ή επιχείρησης είναι πάντοτε οι σχέσεις που αναπτύσσει και διατηρεί με τις κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιείται.
Στο πλαίσιο αυτό, οι επιχειρήσεις θα εστιάσουν το τρέχον έτος ακόμη περισσότερο στην ενίσχυση των δεσμών τους με τις τοπικές κοινωνίες, κάτι που αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερη απαίτηση και των ίδιων των πολιτών, που ζητούν από τις επιχειρήσεις να θεωρούν αυτά τα ζητήματα ως μέρος της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και να λαμβάνουν υπόψη τους την κοινωνική αξία που μπορεί να δημιουργηθεί από αυτήν.
5. Στο πολιτικό και ρυθμιστικό τοπίο
Το 2023 είναι σίγουρο ότι το ρυθμιστικό αλλά και το πολιτικό πλαίσιο που αφορά τις πρακτικές ESG και τις πολιτικές βιωσιμότητας θα παραμείνουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Κι αυτό γιατί οι παγκόσμιες κρίσεις έχουν ωθήσει τις κυβερνήσεις να κινητοποιηθούν πιο ενεργά. Ήδη, το 2022, σημειώθηκαν σημαντικές κυβερνητικές και ρυθμιστικές παρεμβάσεις στον ενεργειακό τομέα, οι οποίες αναμένεται ότι θα συνεχιστούν.
Σύμφωνα, δε, με την PwC, oι επιχειρήσεις θα πρέπει να προετοιμαστούν γιατί εφεξής θα πρέπει να μάθουν να συντάσσουν τις εκθέσεις βιωσιμότητάς τους σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.