Πολύ πριν καν καταφτάσει η αμερικανίδα πρέσβης, Κίμπερλυ Γκιλφόιλ, στην Ελλάδα και αρχίσουν οι δηλώσεις για επιθυμία επενδύσεων σε κρίσιμες υποδομές, όπως αυτές της Ελευσίνας μέσω της ΟΝΕΧ, αλλά και τα ενεργειακά deals για το φυσικό αέριο που ανακοινώθηκαν στις αρχές του Νοεμβρίου, η πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης για επενδύσεις με στόχο να ενισχύσουν την παρουσία τους στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ήταν εμφανής.
Κοινωνός αυτής της πρόθεσης, η οποία είχε και συνεχίζει να έχει ως στόχο τον αναχαιτισμό της επενδυτικής επέλασης σταθερών αντιπάλων των ΗΠΑ, όπως η Ρωσία και η Κίνα, οι οποίες είχαν εδραιώσει την παρουσία τους μέσω επενδύσεων από τη δεκαετία της ελληνικής οικονομικής κρίσης, είναι ο αμερικανικός οργανισμός Development Finance Corporation (DFC).
Ο οργανισμός αυτός είναι η κρατική αναπτυξιακή τράπεζα των ΗΠΑ και αποτελεί τον επενδυτικό μοχλό τους σε όλο τον κόσμο με πορτφόλιο που ξεπερνά τα 49 δισ. δολάρια σε assets, ενώ έχει παρουσία μέσω επενδύσεων σε περισσότερες από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο.
Χαίρει της υποστήριξης και των δύο κομμάτων των ΗΠΑ και, όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα του οργανισμού, δημιουργήθηκε με το νόμο Build Act που τέθηκε σε ισχύ στα τέλη του 2018 κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ντόναλντ Τραμπ.
Το ενδιαφέρον για την Ελευσίνα, τη Βόρεια Ελλάδα και το Βόλο
Η πιο πρόσφατη εξέλιξη είναι η συμμετοχή της αμερικανικής κυβέρνησης στο νέο υπερκόμβο Ελευσίνας-Θριασίου αξίας 500 εκατ. € με τον οργανισμό να χρηματοδοτεί την αναβάθμιση των ναυπηγείων της Ελευσίνας, που έχει αναλάβει η ΟΝΕΧ, με το ποσό των 125 εκατ.€ μέσω παροχής δανείου από το καλοκαίρι του 2023.
Επιπλέον, εξετάζεται και το ενδεχόμενο της χρηματοδότησης του Θριασίου Εμπορευματικού Κέντρου, γεγονός και το οποίο σημαίνει πως οι ΗΠΑ εξετάζουν την αναβάθμιση των δυνατοτήτων logistics στην Ελευσίνα, την οποία η πρέσβης των ΗΠΑ ανέφερε ως βασικό ενεργειακό και μεταφορικό hub, τονίζοντας επίσης τη δρομολόγηση έργων LNG και την αξιοποίηση αγωγών φυσικού αερίου. Υπογραμμίστηκε, δε, και η σημασία του κάθετου διαδρόμου φυσικού αερίου, που συνδέει νοτιοανατολική και κεντρική Ευρώπη, με αμερικανική συμμετοχή στον εφοδιασμό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Θριάσιο Εμπορευματικό Κέντρο τελεί υπό τη διαχείριση των Goldair και ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ, ενώ δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε το DFC να ενώνει τις δυνάμεις του με τη Goldair.
Μάλιστα ο οργανισμός σύμφωνα με τα όσα έχουν γραφτεί και δεν έχουν διαψευστεί ενδιαφέρεται να χρηματοδοτήσει το τριπλό σχήμα Goldair-AKTOR-Trade Estates, σε μία μεγάλη μάχη που δίνεται αυτή την περίοδο στην Ελλάδα.
Αυτή δεν είναι άλλη από την παραχώρηση του Στρατοπέδου Γκόνου, το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, και για αυτό το λόγο το αντίπαλο δέος είναι ο ΟΛΘ, του οποίου ηγείται η Belterra Investments του Ιβάν Σαββίδη.
Στην παρούσα φάση ο διαγωνισμός, που τρέχει από το Υπερταμείο, εξελίσσεται χωρίς εμπόδια, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να έχουμε "λευκό καπνό" εντός του επόμενου τριμήνου. Η κίνηση αυτή του DFC δείχνει τη μεταστροφή της πολιτικής των ΗΠΑ, καθώς πλέον φαίνεται πως είναι έτοιμες να πληρώσουν προκειμένου να ενισχύσουν τη γεωπολιτική τους θέση στην Ανατολική Μεσόγειο, ύστερα από την επέλαση της Ρωσίας και της Κίνας στα λιμάνια της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά αντίστοιχα.
Μία ακόμα συνεργασία τoυ DFC με την Goldair ήταν η πρόθεση χρηματοδότησης στο διαγωνισμό για την παραχώρηση του λιμένος Βόλου, στον οποίο αντίπαλος ήταν πάλι ο ΟΛΘ. Επρόκειτο για έναν επεισοδιακό διαγωνισμό που είχε πραγματοποιήσει το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς επικράτησε ο ΟΛΘ και η Goldair είχε προσφύγει στην Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ) και ΣτΕ καθώς αμφισβητούσε τη βιωσιμότητα της κατά πολύ περισσότερο μεγαλύτερης προσφοράς που έδωσε το σχήμα που ηγείτο ο Ρώσος επιχειρηματίας. Μπορεί τότε η Goldair να μη κατάφερε να πετύχει την ανατροπή του αποτελέσματος, αλλά ο λιμένας Βόλου δε βρέθηκε ποτέ στα χέρια του Ιβάν Σαββίδη, καθώς ο διαγωνισμός ακυρώθηκε.
Ο δρόμος του φυσικού αερίου και της ενέργειας
Άλλες επενδύσεις και στρατηγικές υποδομές οι οποίες βρίσκονται ή περνούν διαμέσου της Ελλάδας και έχει δείξει ενδιαφέρον το DFC είναι το καλώδιο που θα συνδέει ενεργειακά την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, αλλά προς το παρόν τηρούν στάση αναμονής ώστε να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό, δηλαδή το ποσό που δεν καλύπτεται από την ΕΕ και τους εθνικούς πόρους.
Πρόκειται για το ίδιο έργο, το οποίο είχε βρεθεί πρόσφατα στο προσκήνιο λόγω της διαφωνίας της κυπριακής πλευράς, (σ.σ. Ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου, Μάκης Κεραυνός είχε αμφισβητήσει τη βιωσιμότητά του), αλλά όπως φαίνεται τα σχέδια της αμερικανικής κυβέρνησης αλλά και η επιθυμία των Βρυξελλών για τη συνέχιση του έργου, λόγω και του IMEC, δηλαδή της προσπάθειας να έρθει πιο κοντά η Ινδία στην Ευρώπη, έχουν ρίξει τους τόνους.
Ενδιαφέρον δείχνει, επίσης, το DFC και για τα έργα του κάθετου διαδρόμου Vertical Gas Corridor – VGC), που αφορά τη διασύνδεση επτά χωρών (Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας, Ουκρανίας, Ουγγαρίας, Σερβίας) μέσω των υφιστάμενων δικτύων.
Το έργο αυτό είναι κομβικό για την εισαγωγή και μεταφορά αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ελληνικές υποδομές, όπως τα FSRU, προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, και κυρίως τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και την Ουκρανία. Το έργο αυτό είναι κομβικό για τις ΗΠΑ καθώς έχει προηγηθεί η συμφωνία με την ΕΕ για τους δασμούς και τη προμήθεια φυσικού αερίου αξίας 750 δισ. δολαρίων, με στόχο την ενεργειακή απεξάρτηση της Γηραιάς Ηπείρου από τη Ρωσία.