To πρόβλημα για την κυβέρνηση με τα ATM δεν είναι αν η μια ή η άλλη τράπεζα θα αποφασίσει να πουλήσει μερικές εκατοντάδες μηχανήματα κρίνοντας ότι αυτή η απόφαση κινείται προς το συμφέρον της. Είναι ότι αυξάνεται ο αριθμός των ATMs που δεν ελέγχονται πλέον από μια εκ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, κάτι που σημαίνει ότι πληθαίνει ο αριθμός των σημείων στα οποία οι καταθέτες έρχονται αντιμέτωποι με υψηλές χρεώσεις όταν σπεύδουν να κάνουν ανάληψη των χρημάτων τους.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι τέσσερις τράπεζες, ελέγχουν πλέον περίπου 5100 ATM, εκ των οποίων τα 2400 βρίσκονται στα καταστήματά τους και τα 2689 εκτός αυτών. Ενώ λοιπόν τα μηχανήματα των τραπεζών μειώνονται, τα αντίστοιχα άλλων ιδιωτικών εταιρειών που μπαίνουν στην αγορά αυξάνονται με ραγδαίο ρυθμό. Αυτή τη στιγμή, δραστηριοποιούνται στην αγορά τουλάχιστον τρεις εταιρείες οι οποίες μετρούν περισσότερα από 3200 μηχανήματα. Και όποιος εκ των πολιτών προσπαθήσει να σηκώσει χρήματα από αυτά, θα έρθει αντιμέτωπος με χρεώσεις οι οποίες ξεκινούν από το 1,5 ευρώ και φτάνουν στα 4,95 ευρώ.
Μάλιστα, για τους πελάτες των τεσσάρων τραπεζών υπάρχει και μια έξτρα χρέωση: αν σηκώσεις χρήματα με την τράπεζά σου από το ΑΤΜ που δεν ανήκει στην ίδια, τότε επιβάλλεται το λεγόμενο disloyalty fee το οποίο προσαυξάνει το τελικό κόστος της συναλλαγής από 0,5 € ανά συναλλαγή έως και 0,75 ευρώ. Έτσι, μια απλή ανάληψη χρημάτων μπορεί να φτάνει να κοστίζει ακόμη και 5,7 €.
Η αύξηση των "ιδιωτικών" ATMs έναντι αυτών που ελέγχουν οι ίδιες οι τράπεζες, δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στους πολίτες της περιφέρειας οι οποίοι διαπιστώνουν ότι πρέπει να διανύσουν ολοένα και μεγαλύτερη απόσταση για να κάνουν ανάληψη μετρητών χωρίς κόστος. Ο νόμος που πέρασε η κυβέρνηση από τη Βουλή –και ο οποίος ενεργοποιήθηκε στις αρχές του 2025- έθεσε μια υποχρέωση: σε απομακρυσμένη περιοχή στην οποία δεν υπάρχουν ATMs και των τεσσάρων τραπεζών, οι καταναλωτές μπορούν να σηκώνουν χρήματα χωρίς προμήθεια σαν να έκαναν ανάληψη από το ATM της δικής τους τράπεζας. Και το ερώτημα που γεννάται τώρα είναι το εξής: Τι γίνεται αν δεν υπάρχει ATM καμίας τράπεζας παρά μόνο ένα μηχάνημα με σήμα ιδιωτικής εταιρείας;
Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο ζήτημα που θα απασχολήσει το υπουργείο Οικονομικών ενόψει της αναθεώρησης του νόμου. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί λύση ώστε να διασφαλιστεί η "καθολικότητα" της υπηρεσίας: Δηλαδή η δυνατότητα του πολίτη ακόμη και αν είναι κάτοικος νησιού ή ορεινού χωριού, να μπορεί να έχει χωρίς υψηλό κόστος, πρόσβαση στα χρήματά του. Θα αποτελέσουν οι ιδιωτικές εταιρείες κομμάτι του δικτύου που θα διασφαλίζει την καθολικότητα; Αυτό είναι το ένα βασικό ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί δια νόμου. Διότι σε πολλές περιοχές –κυρίως τουριστικές-νησιωτικές- πλέον υπάρχει απουσία των "συστημικών" τραπεζών σε πολύ μεγάλο βεληνεκές.
Το δεύτερο ζήτημα, έχει να κάνει με αυτές καθ’ αυτές τις χρεώσεις. Η "ελεύθερη αγορά" έχει ανεβάσει το κόστος ανάληψης ακόμη και στα 5,7 ευρώ κάτι που χτυπά "καμπανάκι" στο υπουργείο Οικονομικών λόγω της εξάπλωσης των "ιδιωτικών" ATM.