Δεδομένου ότι η αντιπαράθεση ανάμεσα στην Αθήνα και τους πιστωτές της κλιμακώνεται, ορισμένοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προτείνουν κάτι που κάποτε ήταν αδιανόητο: H Ελλάδα να κρατήσει το ευρώ ως νόμισμα, ακόμη και αν κηρύξει στάση πληρωμών στα δάνεια διάσωσης.
Οπως σημειώνει σε νέο της δημοσίευμα η Wall Street Journal, αυτή η ιδέα πάει κόντρα στην «λογική» που κυριαρχεί σε όλη την διάρκεια της κρίσης χρέους, όπου το σοκ της αθέτησης έχει «μεταφραστεί» ότι θα στείλει την Ελλάδα σε έναν αδυσώπητο δρόμο γεμάτο bank runs, capital controls και τελικά της εξόδου από την ευρωζώνη.
Ωστόσο, με τον κίνδυνο της αθέτησης πληρωμών να είναι πλέον μεγαλύτερο από ποτέ, το να βρεθεί ένας τρόπος να αποφευχθεί το χάος της επιστροφής στη δραχμή, φαίνεται όλο και πι ελκυστικός, όπως σημειώνεται.
Οι υποστηρικτές αυτής της ιδέας λένε ότι θα μπορούσε να «σώσει» την Ευρώπη από την... αμηχανία του να κλωτσήσει ένα από τα μέλη της έξω από την ευρωζώνη και να αποφευχθεί ένα προηγούμενο που θα μπορούσε να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στο ευρώ.
Η ιδέα της διατήρησης Ελλάδα στη ζώνη του ευρώ, παρά το default συζητήθηκε από υψηλούς αξιωματούχους των υπουργείων οικονομικών της ευρωζώνης την περασμένη εβδομάδα, αν και πολλοί εξέφρασαν σοβαρές αμφιβολίες για το αν αυτό θα λειτουργήσει, σύμφωνα με πηγές της WSJ.
«Δεν αποτελεί ακριβώς σχέδιο, αλλά μία εξέλιξη της σκέψης γύρω από το αύριο της Ελλάδας», ανέφερε στην εφημερίδα πηγή κοντά στις διαπραγματεύσεις.
Οι υποστηρικτές του σεναρίου του default χωρίς έξοδο έχει δύο... στρατόπεδα: Εκείνους που πιστεύουν ότι το σοκ της προσωρινής χρεοκοπίας θα εξαναγκάσει τον Αλέξη Τσίπρα να σφραγίσει τελικά μια συμφωνία χρηματοδότησης με τους πιστωτές, και εκείνους που πιστεύουν ότι η άμεση αποπομπή της Ελλάδας από το ευρώ θα προκαλούσε χάος, όχι μόνο στην ίδια τη χώρα.
«Η Ελλάδα δεν έχει την ικανότητα να υιοθετήσει ένα νέο νόμισμα και να οργανώσει ένα Grexit», δήλωσε αξιωματούχος της ευρωζώνης που γνωρίζει τις συζητήσεις που έγιναν την περασμένη εβδομάδα.
Παράλληλα νομίσματα υπάρχουν εδώ και αιώνες. Στα τέλη του Μεσαίωνα, οι έμποροι στη Φλωρεντία και την Ολλανδία πλήρωναν τους ντόπιους εργάτες και τους προμηθευτές σε ασημένια νομίσματα, ενώ οι μεγαλύτερες συναλλαγές γινόντουσαν σε χρυσό χωρίς μια σταθερή συναλλαγματική ισοτιμία μεταξύ των δύο, αναφέρει η εφημερίδα.
Σε έναν κόσμο όπου οι συναλλαγές ξένου συναλλάγματος πραγματοποιούνται σε δέκατα του δευτερολέπτου, τη διαχείριση δύο διαφορετικών νομισμάτων θα δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα.
Όπως και στην Καλιφόρνια, η οποία έκδωσε IOUs το 2009, όταν ένα αδιέξοδο του προϋπολογισμού δεν άφησε την πολιτεία να καταβάλει επιστροφές φόρου, να πληρώσει τους πωλητές και τις τοπικές κυβερνήσεις, στην Ελλάδα ένα παράλληλο νόμισμα πιθανότατα να λάβει τη μορφή χρεογράφων προς τους πολίτες .
Αλλά η ελληνική κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει άμεσα αμφιβολίες για το αν το νέο νόμισμα, ή τα IOUs, θα μπορούσαν ποτέ να μετατραπούν σε ευρώ. Αυτό θα την έκανε να μετατραπεί περισσότερο σε... Αργεντινή, η οποία κήρυξε στάση πληρωμών το 2002.
Η Αθήνα θα εξαρτηθεί επίσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για την παροχή έκτακτης χρηματοδότησης για να βοηθήσει τις ελληνικές τράπεζες να επιβιώσουν την επιτάχυνση των εκροών καταθέσεων.
Αυτό το είδος της αβεβαιότητας θα οδηγούσε σε άμεση υποτίμηση του νέου νομίσματος έναντι του ευρώ, και σε με μια μαύρη αγορά στην οποία τα ευρώ θα διαπραγματεύονται σε πολύ υψηλότερη τιμή από εκείνη που έχει συσταθεί από την κυβέρνηση.
Αν η κυβέρνηση ταυτόχρονα προχωρήσει σε ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, ενδέχεται να προκύψει μία... τρίτη συναλλαγματική ισοτιμία, με διαφορετικές τιμές για τα ευρώ που υπάρχουν ως τραπεζικές καταθέσεις.
Οι ξένες εταιρείες θα γίνουν εξαιρετικά επιφυλακτικές να διατηρήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα στο νέο νόμισμα, γεγονός που θα οδηγήσει σε ελλείψεις προϊόντων ( φάρμακα, ανταλλακτικά αυτοκινήτων και μηχανήματα).
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι οικονομολόγοι και πολλοί αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ακόμη και αν η Ελλάδα ακολουθήσει αυτή την πορεία θα πρέπει τελικά να εγκαταλείψει το ευρώ και το παράλληλο νόμισμα θα κυριαρχήσει. Στα οικονομικά, το φαινόμενο αυτό περιγράφεται ως νόμος του Gresham: «Το κακό χρήμα διώχνει το καλό».