Σοβαρή επιδείνωση στις συνθήκες που καλείται να αντιμετωπίσει ο υποψήφιος αγοραστής ακινήτων αποτυπώνουν τα επίσημα στοιχεία.
Σε σχέση με το 2019 -πριν δηλαδή ξεκινήσει το ράλι στις τιμές των ακινήτων αλλά και το πληθωριστικό κύμα που εκτόξευσε τις τιμές των οικοδομικών υλικών- καταγράφεται αύξηση τουλάχιστον 4 ετών στον χρόνο εργασίας που πρέπει να διαθέσει κάποιος για να αποπληρώσει το σπίτι του.
Αν δηλαδή το 2019 αρκούσαν 163 μέσοι μισθοί -όπως αυτοί προκύπτουν από τα στοιχεία του ΕΦΚΑ- για να αποκτηθεί ένα ακίνητο της τάξεως των 150.000 ευρώ, σήμερα απαιτούνται πάνω από 215 μισθοί καθώς το ακίνητο που το 2019 στοίχιζε 150.000 ευρώ, σήμερα έχει 223.000 ή περίπου 50% περισσότερο. Το πρόβλημα της στέγασης οξύνεται για τον απλούστατο λόγο ότι η αύξηση του μισθού δεν παρακολουθεί την αύξηση της τιμής των ακινήτων πάντοτε με βάση τους επίσημους δείκτες.
Την πορεία των τιμών των ακινήτων καταγράφει η Τράπεζα της Ελλάδας η οποία και έχει καταρτίσει τον σχετικό δείκτη. Όπως προκύπτει, το "χαμηλό" των ακινήτων καταγράφηκε την περίοδο 2017-2018 όταν ο δείκτης υποχώρησε στις 58 μονάδες. Σήμερα, είναι στις 95 μονάδες κάτι που σημαίνει ότι η ανατίμηση έχει ξεπεράσει το 50%. Την ίδια περίοδο ο μέσος μισθός στην Ελλάδα στον ιδιωτικό τομέα έχει ανέβει από τα 921 στα 1038 ευρώ δηλαδή περίπου κατά 12%. Αυτό το χάσμα στα ποσοστά αύξησης των τιμών των ακινήτων και των μισθών είναι που εκτοξεύει τον απαιτούμενο χρόνο εργασίας για την αποπληρωμή ενός ακινήτου (σ.σ το αν το ακίνητο θα αποκτηθεί με δάνειο παίζει και αυτό το ρόλο του καθώς μπαίνει ακόμη ένας παράγοντας επιδείνωσης, που είναι η αύξηση των επιτοκίων κατά 4,5 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε 14-15 μήνες).
Όπως αναφέρθηκε και στο προηγούμενο παράδειγμα, το ακίνητο των 150.000 ευρώ του 2019, σήμερα έχει 223.000 ευρώ. Άρα, ή ο υποψήφιος αγοραστής θα πρέπει να αφιερώσει πολύ περισσότερο εργάσιμο βίο για να το αποκτήσει ή θα πρέπει να συμβιβαστεί με ένα μικρότερης αξίας ακίνητο.
Όσον αφορά στην περίοδο από εδώ και στο εξής, τρεις είναι οι μεταβλητές που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο:
1. Η πορεία των μισθών. Στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα ήδη δρομολογούνται νέες αυξήσεις (π.χ ενεργοποίηση τριετιών, αύξηση κατώτατου μισθού κλπ) αλλά το ερώτημα είναι ποια θα είναι η έκταση αυτών των αυξήσεων και αν θα περιοριστούν στα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα ή θα επεκταθούν και στα μεσαία και ανώτερα μισθολογικά κλιμάκια.
2. Η πορεία των τιμών των ακινήτων. Παρά την μεγάλη άνοδο, υπάρχουν παράγοντες που εμποδίζουν τη συγκράτηση των αυξήσεων όπως είναι το κόστος των οικοδομικών υλικών και η έλλειψη προσφοράς ακινήτων κλπ.
Η πορεία των επιτοκίων και η δυνατότητα του τραπεζικού συστήματος να χρηματοδοτεί τις αγορές ακινήτων κάτι που προς το παρόν γίνεται σε περιορισμένη έκταση.