Τα τουριστικά έσοδα φέτος αναμένεται να ξεπεράσουν κάθε προηγούμενο και ιδίως εκείνα του 2019 όταν είχαν σημειώσει ιστορικό ρεκόρ.
Σύμφωνα με τα δεδομένα που υπάρχουν μέχρι στιγμής, η επιβατική κίνηση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο ξεπέρασε την αντίστοιχη του 2019.
Για Σεπτέμβριο οι κρατήσεις είναι 7% περισσότερες σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία πως τα δεδομένα εξελίσσονται ιδιαίτερα καλά και αυτό θα δώσει μια σημαντική "ανάσα" στην ελληνική οικονομία ενόψει ενός ιδιαίτερα δύσκολου Χειμώνα λόγω πληθωρισμού, ενεργειακής κρίσης και γεωπολιτικής ρευστότητας.
Ανάλογη είναι η εικόνα στους περισσότερους διεθνείς τουριστικούς προορισμούς. Μια πειστική ερμηνεία αυτής της κατάστασης είναι πως τα πλήθη στις πλούσιες ανεπτυγμένες οικονομίες αντιλαμβάνονται το φετινό Καλοκαίρι σαν μια ανάπαυλα, μεταξύ πανδημίας και μιας νέας δύσκολης περιόδου που ξεκινά το Φθινόπωρο.
Η αυξημένη ζήτηση για διακοπές στην Ελλάδα όμως έχει ανεβάσει το κόστος ζωής στους δημοφιλείς προορισμούς (και γενικότερα) με αποτέλεσμα αυτοί να καθίστανται απρόσιτοι για τους Έλληνες, αλλά και τους ντόπιους που δεν έχουν αυξημένα έσοδα από τουριστικές δραστηριότητες.
Δάσκαλοι, γιατροί και άλλες απαραίτητες κατηγορίες λειτουργών και επαγγελματιών είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ανταποκριθούν στις οικονομικές απαιτήσεις διαβίωσης στις τουριστικές περιοχές, στο βαθμό φυσικά που καταφέρουν να βρουν έστω και υποτυπώδη στέγη…
Υπάρχει ένας όρος στα οικονομικά που ονομάζεται η "κατάρα των πόρων" και αφορά παρόμοιες καταστάσεις, όπου μια οικονομία ανακαλύπτει ένα "πόρο" ο οποίος παράγει σημαντικό πλούτο χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια.
Η "κατάρα των πόρων" αφορά κυρίως πλούσιους φυσικούς πόρους, όπως το πετρέλαιο, ο χρυσός, ο χαλκός κλπ. που συνεισφέρουν σημαντικό πλούτο σε μια οικονομία. Ταιριάζει και στην περίπτωση του τουρισμού στην ελληνική πραγματικότητα…
Η συντριπτική πλειοψηφία των κοινωνιών και οικονομιών στις οποίες προκύπτει ένα ιδιαίτερα πλούσιος "φυσικός πόρος" αντί να βελτιώσουν την γενικότερη οικονομική απόδοση καταστρέφονται. Το ίδιο συμβαίνει και με τα νοικοκυριά και τους ανθρώπους που κερδίζουν ένα σημαντικό ποσό σε κάποιο λαχείο. Σε λίγα χρόνια βρίσκονται σε μια κατάσταση χειρότερη από αυτή που βρισκόταν πριν κερδίσουν το λαχείο.
Οι χώρες που εκμεταλλεύονται λοιπόν κάποιο πλούσιο "πόρο" αποδίδουν χειρότερα από το μέσο όρο των χωρών που δεν έχουν κάποιο τέτοιο.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η ύπαρξη κάποιου πλούσιου "πόρου" οδηγεί σε ανατιμήσεις και μείωση της ανταγωνιστικότητας άλλων τομέων της οικονομίας. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται και "Ολλανδική Ασθένεια".
Τούτο γιατί παρατηρήθηκε στην οικονομία της συμπαθούς χώρας του Βορρά κατά τη δεκαετία του '60, λίγα χρόνια μετά την ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στα τέλη της δεκαετίας του '50.
Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών οδήγησε στην αύξηση των εσόδων κάτι που είχε σαν συνέπεια την αύξηση της ζήτησης για το νόμισμά της και τελικά την ανατίμηση της ισοτιμίας του.
Οι επιπτώσεις της ανατίμησης μείωσαν την ανταγωνιστικότητα των παραγωγικών εξαγωγικών κλάδων της οικονομίας καθώς τα προϊόντα τους έγιναν πιο ακριβά από αυτά των ανταγωνιστών.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η ευκολία που προκύπτει από το τουριστικό εισόδημα λόγω φυσικού περιβάλλοντος και ιστορίας έχει δημιουργήσει μια οικονομία που εξαρτάται πολύ από μια "ευαίσθητη" δραστηριότητα με χαμηλή ανελαστική ζήτηση… Π.χ. οι διακοπές είναι το πρώτο πράγμα που κόβει ένα νοικοκυριό σε περίπτωση συρρίκνωσης του εισοδήματος…
Επιπλέον, όπως και οι περισσότεροι πλούσιοι "φυσικοί πόροι" ο τουρισμός μειώνει τη ζήτηση για την ανάπτυξη άλλων χρήσιμων επαγγελματικών δεξιοτήτων γεγονός που δυσκολεύει άλλους κλάδους να βρουν το απαραίτητο εργατικό δυναμικό…
Καλώς να έρθουν τα δολάρια λοιπόν, αλλά η ελληνική οικονομία εξαρτάται κατά ένα δυσανάλογα μεγάλο βαθμό από την τουριστική "βιομηχανία" γεγονός που μπορεί να καταστεί βλαβερό και επικίνδυνο μελλοντικά…