Η εθνική μας ομφαλοσκόπηση

Έχω δύο παιδιά. Ο γιος μου έχει κλείσει πια τα τριάντα, η κόρη μου τα δεκαπέντε. Όπως όλοι οι γονείς που οικοδομούν με σεβασμό την οικογενειακή τους μυθολογία, έχω συγκεντρώσει κι εγώ διάφορες σοφές "ατάκες" που έχουν ξεστομίσει τα βλαστάρια μου κατά την παιδική τους ηλικία. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές ξεστόμισε η κόρη μου στα πέντε της χρόνια: "Η μαμά μου είναι η καλύτερη οδηγός του κόσμου". – "Ποιος το λέει αυτό;" - "Η μαμά μου". Κάτι παρόμοιο, σε εθνικό επίπεδο, έχει διατυπώσει ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σω: "Πατριωτισμός είναι η πεποίθηση πως αυτή η χώρα είναι ανώτερη απ' όλες τις άλλες επειδή γεννήθηκες εσύ σ' αυτήν". Αυτό γίνεται πιο έντονα αντιληπτό ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές, όπου ελάχιστα χιλιόμετρα –ενίοτε κι ελάχιστα μέτρα- μπορούν να επιδράσουν καταλυτικά και αντιστρόφως ανάλογα για την εκτίμηση που τρέφεις στον πολιτισμό του απέναντι, στην εθνική ή/και στη θρησκευτική του ταυτότητα.

Υποφέρουν άραγε όλες οι χώρες από αντίστοιχο παλιμπαιδισμό; Φαίνεται πως ναι, αλλά όχι όλες στον ίδιο βαθμό –και κάτι ενδιαφέρον, αν όχι οξύμωρο: οι χώρες που εξαρτούν λιγότερο την αυτοεκτίμησή τους από τη γνώμη των άλλων για τις ίδιες είναι και οι χώρες που κομπάζουν λιγότερο για τον εαυτό τους. Πριν από μερικά χρόνια, με άλλη αφορμή, βάφτισα το εν λόγω παράδοξο φαινόμενο ως το "σύνδρομο του ανασφαλούς νάρκισσου", καθώς συνδυάζει κατά τρόπο μοναδικό το σύμπλεγμα κατωτερότητας με το σύμπλεγμα ανωτερότητας ενός έθνους. Είσαι ο καλύτερος του χωριού, αλλά εάν κάποιος συγχωριανός σου αναφωνήσει "ε, δεν είσαι και ο καλύτερος", αντί να σταθείς και να τον αντιμετωπίσεις, καταρρέεις. "Δεν είμαι;", ψελλίζεις συντετριμμένος.

Δύο σχετικά πρόσφατες πανευρωπαϊκές έρευνες απέδειξαν του λόγου το αληθές. Η Ελλάδα, πράγματι, καταγράφεται ως εκείνη η ευρωπαϊκή χώρα που έχει την καλύτερη γνώμη για τον εαυτό της, ενόσω ταυτόχρονα και παράλληλα καταγράφεται και ως εκείνη η ευρωπαϊκή χώρα που γνωρίζει τα λιγότερα για τον εαυτό της. Είναι με διαφορά η πιο υπερήφανη για την πολιτιστική της κληρονομιά, όχι επειδή έχει επίγνωση του τι ακριβώς έχει κληρονομήσει και του τι ακριβώς έχει μεταλαμπαδεύσει στους άλλους λαούς, αλλά επειδή οι άλλοι λαοί την διαβεβαιώνουν πως όσα κληρονόμησε και όσα μεταλαμπάδευσε είναι αληθινά "πολύ σπουδαία".

Αυτός ο αλλόκοτος "ετεροκαθορισμός του αυτοσεβασμού" σου, η πλήρης εξάρτηση της γνώμης που έχεις για τον εαυτό σου από τη γνώμη των άλλων για εσένα, πέρα από την πρόδηλή του ανωριμότητα ενέχει και μια σειρά από δυσάρεστες παρενέργειες. Η πρώτη και πιο εξόφθαλμη είναι πως, εάν είσαι όντως τόσο σπουδαίος όσο λένε, δεν έχεις κανένα λόγο για να κοπιάσεις ώστε να γίνεις σπουδαιότερος. Το γεγονός ότι σχεδόν ο ένας στους δύο Νεοέλληνες δεν διαβάζει κανένα εξωσχολικό βιβλίο στη ζωή του ολόκληρη (το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη κι ένα από τα υψηλότερα παγκοσμίως στις χώρες όπου δεν επικρατεί ο αναλφαβητισμός) φανερώνει, μεταξύ των άλλων, ότι δεν νιώθει την ανάγκη –έστω και για απλή… ενημέρωση- να πληροφορηθεί τι διάολο κληρονόμησε από εκείνους τους "πολύ σπουδαίους" αρχαίους του προγόνους, του φθάνει και του περισσεύει ότι τα κληρονόμησε και τα μεταφέρει στις επόμενες γενιές μέσω του "αίματος" (άλλη μπούρδα τούτη, που ανατροφοδοτεί ισόποσα τόσο την αγραμματοσύνη μας όσο και τη ξερολίασή μας).

Η δεύτερη παρενέργεια αφήνει πιο νοσηρό αποτύπωμα στο ψυχισμό μας και καταγράφεται σ’ εκείνη τη δημοφιλή σειρά διαφημίσεων με το κοινό μότο: "Σε κράζουν;" - "Σε θαυμάζουν". Εάν η σπουδαιότητά σου αποτελεί μια σχεδόν καθολική παραδοχή των άλλων για εσένα, οι σποραδικές παραφωνίες δεν μπορεί να αναβλύζουν από μία και μοναδική υπόγεια πηγή: τον φθόνο. Σε μισούν γιατί είσαι υπέροχος και σε κακολογούν γιατί "όσα δεν φθάνει η αλεπού, τα κάνει κρεμαστάρια". Κατ’ επέκταση, επιχειρούν να αλλοιώσουν το ακαταμάχητο DNA σου εγκαθιστώντας μαζικά στην πατρίδα σου γενετικά κατώτερους πληθυσμούς (η αρλούμπα της "Μεγάλης Αντικατάστασης" βρίσκει πάντοτε ευήκοα ώτα μεταξύ των επηρμένων "αυτοχθόνων") κι έχουν βάλει στο μάτι τη θρησκεία σου, το μόνο άξιο λόγου ανάχωμα για να μην γίνεις "σαν τα μούτρα τους". Μην το συζητάς. Οποιαδήποτε αμφισβήτηση της σπουδαιότητάς σου δεν είναι παρά αυτοεκπληρούμενη προφητεία: σε μειώνουν προκαταβολικά ώστε να μην αντισταθείς τελικά στη… μείωσή σου.

Ο συνδυασμός της πρώτης με τη δεύτερη παρενέργεια οδηγεί αναπόφευκτα στην τρίτη: την ακατάσχετη εθνική μας ομφαλοσκόπηση. Εάν είμαστε πράγματι τόσο σπουδαίοι και όσοι το αμφισβητούν δεν σκοπεύουν παρά στην υπονόμευση της σπουδαιότητάς μας, δεν αξίζει και να ασχολούμαστε με τίποτε άλλο πέρα από το ανυπόταχτο "μικρό γαλατικό χωριό" μας. Καταρτίζουμε τις λίστες των υποψηφίων για τις επικείμενες ευρωεκλογές με μοναδικό κριτήριο την τοπική τους "αναγνωρισιμότητα" και δίχως να εξετάσουμε αν πληρούν έστω και στοιχειωδώς την καταλληλότητα για την… Ευρώπη. Οι πολιτικοί μας ξεφτιλίζονται ως επαίτες ψήφων και θωπεύουν κάθε εμμονή, κάθε προκατάληψη και κάθε βλακεία μας, συμπεριλαμβανομένης της υποδοχής με βάγια και ωσαννά ενός "Αγίου Φωτός" την επαύριον μιας δικαστικής απόφασης που πιστοποίησε –οποία έκπληξις!- ότι δεν ανάβει με θεϊκή παρέμβαση αλλά με κοινό αναπτήρα. Ο μακαρίτης ο Χάρρυ Κλυνν έλεγε πως η Ελλάδα είναι "η μοναδική αφρικανική χώρα που κατοικείται από λευκούς εξ ολοκλήρου", μα κάτι τέτοιο ακούγεται σήμερα ρατσιστικό, πολιτικά μη ορθό και πρωτίστως: κατάφωρα άδικο για τις αφρικανικές χώρες. Αλληλούια.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr