Στη μακρόχρονη και πολυκύμαντη σταδιοδρομία του ο δημοσιογράφος Νίκος Ευαγγελάτος γνώρισε κορυφαίες ευτυχείς και ατυχείς στιγμές. Με μεγάλη εμπειρία στο λεγόμενο "αποκαλυπτικό" ρεπορτάζ και στις απευθείας τηλεοπτικές συνδέσεις με κάθε καρυδιάς καρύδι, η γκάμα του ρεπερτορίου του εκτεινόταν από τη "διαπραγμάτευση" με τον ρουμάνο κακοποιό Σορίν Ματέι και την τραγική της κατάληξη με την αδικοχαμένη Αμαλία Γκινάκη έως την επικινδυνότητα των ξηρών καρπών στα σκυλάδικα επειδή οι μεθυσμένοι θαμώνες δεν πλένουν τα χέρια τους όταν βγαίνουν από την τουαλέτα. Ο καλός ο μύλος όλα τα αλέθει. Στις "αποκαλύψεις" του συνήθιζε να τηρεί τους κανόνες που τηρεί κι ένας φιλότιμος σκηνοθέτης όποτε καλείται να μεταφέρει στον κινηματογράφο ένα αξιόλογο αστυνομικό μυθιστόρημα, της υποκατηγορίας whodunit (ποιος το έκανε): επιβράδυνση της πλοκής λίγο πριν την "αποκάλυψη" ώστε να παραταθεί η αγωνία του θεατή, υποβλητική μουσική υπόκρουση –συν, στα τηλεοπτικά ήθη πια, τη στερεότυπη υπόσχεση "αμέσως μετά τις διαφημίσεις".
Μολαταύτα, στην "αποκάλυψη" της περασμένης εβδομάδας, ο Ευαγγελάτος δεν ακολούθησε την πεπατημένη. Απεναντίας, κυριολεκτικά έριξε την "αποκάλυψη" σχεδόν αδιάφορα –εν τη ρύμη του λόγου του, όπως λέμε- λες κι επαναλάμβανε για μυριοστή φορά μια αυτονόητη κοινοτοπία, ένα κοινό μυστικό, μια άποψη που ήταν ήδη "κοινό κτήμα" των τηλεθεατών και ίσως δεν άξιζε περαιτέρω σχολιασμού, καθώς δεν τύγχανε αντιλόγου ή/και αμφισβήτησης. Το υπό συζήτηση θέμα ήταν γύρω από το πολλαπλό σκάνδαλο (σεξουαλικό, οικονομικό, θεολογικό) που είχε ξεσπάσει στη μονή του οσίου Αββακούμ, στην Κύπρο, και ο Ευαγγελάτος, εστιάζοντας στις δύο από τις τρείς πτυχές του σκανδάλου, εκστόμισε επί λέξει: "Αν έχω μια απορία είναι ότι όλα αυτά τα πράγματα λέγονταν καιρό. Δηλαδή, καθόμαστε και βλέπουμε τώρα ένα μοναχό, ο οποίος λέει ότι εγώ κάνω θαύματα: θεραπεύω τον καρκίνο, μένει η γυναίκα έγκυος… -και κανένας δεν ασχολείται με αυτό το πράγμα. Πώς το ανεχόμαστε αυτό; Μην είστε αφελείς. Δεν θα υπάρχει εκκλησία που, άμα θα πας, θα γίνονται τα θαύματα περίπου μια φορά τη βδομάδα. Εισπρακτικός μηχανισμός είναι".
"Και να αδερφέ μου, που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα, ήσυχα κι απλά. Καταλαβαινόμαστε τώρα, δε χρειάζονται περισσότερα". Οι στίχοι του Γιάννη Ρίτσου, επενδυμένοι με τη μουσική του Χρήστου Λεοντή και τη φωνή του Νίκου Ξυλούρη, αναδύθηκαν συνειρμικά στη μνήμη μου κι ένα ανατριχιαστικό σύγκρυο με διαπέρασε. Κοίτα λοιπόν, "ήσυχα κι απλά", που ο Ευαγγελάτος παραδεχόταν στην εκπομπή του ότι, πίσω από το διαχρονικότερο και ανθεκτικότερο σκάνδαλο μαζικής απάτης στην πατρίδα μας, ελλοχεύει η μοιρολατρική καθολική πεποίθηση ότι "έλα μωρέ, πάντοτε συνέβαιναν αυτά, πάντοτε θα συμβαίνουν" και αν του δινόταν η ευκαιρία να ανοίξει εκείνη τη στιγμή διάλογο με τους τηλεθεατές του, θα πήγαινε κάπως έτσι: "Οι εικόνες που δακρύζουν;". "Φυσικά και είναι απάτες, θέλει κι ερώτημα, αφελείς είμαστε;". "Τα άμοιρα αμνοερίφια –άνθρωποι ταλαιπωρημένοι, βασανισμένοι, με τελευταίο αποκούμπι την πίστη τους- που συχνά δίνουν, όχι μονάχα τον οβολό τους, μα και αγροτεμάχια ή διαμερίσματα;". "Ας πρόσεχαν". "Η ίδια η Εκκλησία;". "Εισπρακτικός μηχανισμός. Κάτι σαν την ΑΕΠΙ, ας πούμε. Κάτι σαν τον ΟΣΔΕΛ".
Ωστόσο, στην ωμή παραδοχή του Ευαγγελάτου υποφώσκουν και ορισμένες εξοργιστικές ανακρίβειες. "Πώς το ανεχόμαστε αυτό;". Δεν το ανεχόμαστε όλοι αυτό, Νίκο. Κάποιοι (ανάμεσά τους ο Δημήτρης Αλικάκος στα Ellinika Hoaxes που, χρόνια τώρα, ανεβάζει τεκμηριωμένο αποδεικτικό υλικό για τις απάτες "θαυμάτων" και στις 20 Μαρτίου σύρεται σε δίκη από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων διότι αποκάλυψε on camera την απάτη του "Αγίου Φωτός", μια δίκη που το ίδιο το Πατριαρχείο –ο μηνυτής, φαντάσου, παγκόσμια πρωτοτυπία- έκανε τα πάντα για να την αποφύγει) δεν κουραζόμαστε εμμονικά κι επίμονα να επαναλαμβάνουμε ότι το αληθινό σκάνδαλο, το όνειδος που μας διασύρει σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν είναι οι παιδαριώδους τεχνικής και νοημοσύνης απάτες των ρασοφόρων. Το αληθινό σκάνδαλο είναι η εθελοτυφλία των εισαγγελικών αρχών. Το αληθινό σκάνδαλο είναι μια Πολιτεία που υποδέχεται τα εργαλεία της απάτης –ζώνες, κάστανα, κόκκαλα, παντόφλες- με "τιμές αρχηγού κράτους" και παρέχει έτσι την εγγυητική επιστολή στους απατεώνες προκειμένου να δράσουν ασύδοτοι και ανενόχλητοι. Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Και αυτό το κεφάλι, μια κοσμική Πολιτεία με στοιχειώδη αίσθηση αυτοσεβασμού, πρέπει κάποτε να το κόψει.