Η καλύτερη ατάκα στο debate των υποψηφίων αρχηγών του ΚΙΝΑΛ, ήταν μάλλον του Παύλου Τσίμα. Που θυμήθηκε την ατάκα της Λυδίας Φωτοπούλου από την Τούρτα της Μαμάς: "ΠΑΣΟΚ, αχ ωραία χρόνια...”.
Υποθέτω όμως ότι δεν ήταν απλώς χιούμορ. Ηταν και ένα (ελαφρώς ειρωνικό) σχόλιο του δημοσιογράφου, για τα όσα προτείνουν οι υποψήφιοι αρχηγοί του ΚΙΝΑΛ. Μια νοσταλγική δηλαδή επιστροφή στο ένδοξο παρελθόν του Κινήματος- όταν μάλιστα όλοι μας ήμασταν και νεότεροι- με τις σημαίες και τον πράσινο ήλιο, όπως θέλει ο Ανδρέας Λοβέρδος ή με το αμυντικό δόγμα του Ανδρέα Παπανδρέου, όπως θέλει ο Χάρης Καστανίδης ή με τις σοφές παρακαταθήκες της Φώφης Γεννηματά, όπως μας θυμίζει διαρκώς ο Παύλος Χρηστίδης.
Γεύση από το παρελθόν έχουν άλλωστε και οι αναφορές του Γιώργου Παπανδρέου, για τα συμφέροντα, που δήθεν θέλουν να παρέμβουν εξωθεσμικά, στην ψηφοφορία για την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ.
(Τι ζόρι τραβάνε τα συμφέροντα με τις εσωκομματικές εκλογές στη Χαριλάου Τρικούπη, δεν μας έχει εξηγήσει ακόμα... Ούτε ποια είναι αυτά το συμφέροντα. Αλλά εδώ ο Ανδρέας Λοβέρδος θυμήθηκε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν τεμαχίζεται, ούτε χαρίζεται, ο Γιώργος θα ξεχάσει τα συμφέροντα;)
Υποθέτω πάντως ότι κανείς από τους υποψηφίους, δεν θα θελήσει να θίξει την άλλη όψη των "ωραίων χρόνων” του ΠΑΣΟΚ. Τη δραματική αύξηση του δημοσίου χρέους ή τη μεγέθυνση του δημόσιου τομέα, τις προσλήψεις από το παράθυρο, την αποβιομηχάνιση ή τη μηδενική ανάπτυξη, που χαρακτήρισαν την πρώτη 8ετία της διακυβέρνησης της χώρας από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο σεβασμός στα σύμβολα επιβάλει μια διακριτική σιωπή.
Το ερώτημα είναι όμως, αν η επιστροφή στο παρελθόν, η νοσταλγία και η επίκληση των ωραίων χρόνων της δεκαετίας του '80, συνιστούν πολιτική πρόταση. Πολιτική πρόταση ικανή να ανασυγκροτήσει τον χώρο της κεντροαριστεράς -τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει ανίκανος να εκφράσει ευρύτερα κοινωνικά στρώματα και να συμβαδίσει με το αίτημα της κοινωνίας για κανονικότητα, τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει καταδικασμένος να επιστρέψει στις λογικές και τις αντιλήψεις του κόμματος του 3% -και να δώσει απαντήσεις στα διακυβεύματα του 21ου αιώνα.
Γιατί εκτός από διακριτική σιωπή για την άλλη όψη του παρελθόντος του ΠΑΣΟΚ, οι επίδοξοι διάδοχοι της Φώφης Γεννηματά σιωπούν (παραδόξως) και για το μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ΚΙΝΑΛ. Γιατί το ΚΙΝΑΛ δεν είναι ένα μικρό ΠΑΣΟΚ που απλά περιμένει τον ηγέτη που θα του επιτρέψει να ξαναγεννηθεί. Το ΚΙΝΑΛ μοιάζει να έχει εξαντλήσει τη δυναμική του και την ιστορική του διαδρομή.
Το πρόβλημα του ΚΙΝΑΛ δεν είναι φυσικά τα σύμβολα που έχουν αποσυρθεί, ούτε τα εξωθεσμικά συμφέροντα, ούτε αν ο Νίκος Ανδρουλάκης θα έχει το γραφείο του στην Ευρωβουλή ή στη Χαριλάου Τρικούπη.
Αλλά αν το ΚΙΝΑΛ είναι σε θέση με φρέσκιες και πρωτότυπες ιδέες, να διατυπώσει μια διαφορετική πρόταση διακυβέρνησης, διακριτή από την κεντροδεξιά διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ή τη λαϊκίστικη αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ, μια πρόταση διακυβέρνησης ικανή να απαντήσει στα νέα διακυβεύματα της εποχής μας, όσον αφορά την ψηφιακή μετάβαση της οικονομίας ή την κλιματική αλλαγή, το κοινωνικό κράτος και το πρόβλημα του μεταναστευτικού.
Η παρακμή του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ δεν έχει τις ίδιες αιτίες με την παρακμή άλλων σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της υπόλοιπης Ευρώπης, που είδαν και τα δικά τους κοινά να εξανεμίζονται, κυρίως προς την άκρα δεξιά. Εχει να κάνει με τα σκάνδαλα του Τσοχατζόπουλου, την επαναθεώρηση των "ωραίων χρόνων” του ΠΑΣΟΚ του '80- υπό το φως της πρόσφατης χρεοκοπίας- και την "παπανδαιμονιακή” διαχείριση της κρίσης από τον Γιώργο Παπανδρέου. Ακολούθησε όμως την πορεία των άλλων συγγενών κομμάτων και συμβάδισε με αυτά.
Τώρα, πολλοί κάνουν λόγο για την επιστροφή της κεντροαριστεράς, χάρη και στην πανδημία, που ανέδειξε την αξία των δημοσίων υπηρεσιών, με τη βοήθεια και του Τζο Μπάιντεν και όλοι μιλούν για τον Ολαφ Σόλτς και τους Γερμανούς σοσιαλδημοκράτες.
Το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να επιστρέψει; Ενδεχομένως ναι, υπό την προϋπόθεση ότι έχει να προτείνει ένα σχέδιο διακυβέρνησης, που θα συνδυάζει τα δημοκρατικά δικαιώματα και την κοινωνική συνοχή, με την ανάπτυξη και την ευημερία.
Ακόμα δεν το έχουμε ακούσει.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Ερωτικό τρίγωνο στο τένις - Ποιο είναι το μοντέλο που έβγαινε παράλληλα με Αλκαράθ και Σίνερ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,0,608,341/crop/both/9a/9a343d6155614f0e8875dd3dfa474aa8.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ελευθερία Αρβανιτάκη: Βραδινή έξοδος στο Ηρώδειο μετά την ακύρωση των συναυλιών για λόγους υγείας [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x426/0,35,608,376/crop/both/94/9425f560839a461292c63bfed689735b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τροχαίο στην Πατρών - Κορίνθου: Έπασχε από σκλήρυνση κατά πλάκας η 70χρονη - "Της λέγαμε να μην οδηγεί" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x374/0,29,608,270/crop/both/7a/7a4f037a9e5147a7a1b0a4ecffe57ee0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Τσουκαλάς χόρεψε ζεϊμπέκικο στα 51 χρόνια του ΠΑΣΟΚ στο Ζάππειο: Τον χειροκροτούσε ο Ανδρουλάκης [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x343/0,0,608,341/crop/both/46/461d7c00e6554d7aa83e2818e87f4023.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ανδρουλάκης στα 51α γενέθλια του ΠΑΣΟΚ: Ηρθε η ώρα της μεγάλης πολιτικής αλλαγής [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,25,608,366/crop/both/1b/1b8cafd382c94474ad167c50e6c04276.jpg?quality=60&404=default&v=2)
