X

Τα μυστικά της Κάσου

Η ξαφνική ένταση στην Κάσο δείχνει, ότι παρά τα προβλήματα, τη δυσπιστία ανάμεσα στις δυο πλευρές και τα εσωκομματικά εμπόδια, δεν υπάρχει άλλη λύση από τον διάλογο.

Γράφει: Μανολης Καψης

Αν κρίνουμε από τη συγκίνηση που προκάλεσε και τα σχόλια που πυροδότησε, η τελευταία μεγάλη πρόκληση του Ερντογάν και των Τούρκων, ήταν η απαίτηση να τραγουδήσει η Δέσποινα Βανδή στον Τσεσμέ, με φόντο την τουρκική σημαία και το πορτρέτο του Κεμάλ Ατατούρκ. Αλλά η Δέσποινα "δεν σώπασε", πήρε των ομματιών της και αποχώρησε, προκαλώντας φυσικά οργή στους διοργανωτές της συναυλίας και ρίγη υπερηφάνειας στους ουκ ολίγους θαυμαστές της και όχι μόνο. Λίγο το κακό πάντως. Το πολύ πολύ να μην ξανατραγουδήσει στην Τουρκία. Persona non grata, κάτι σαν τον Δένδια.

Η υπόθεση της Κάσου όμως, όπου τα τουρκικά πολεμικά βρέθηκαν ξανά, μετά από μακρά περίοδο ύφεσης και νηνεμίας, απέναντι στα ελληνικά, μάλλον είναι πιο σοβαρή υπόθεση κι ας παρήγαγε λιγότερο φορτισμένους τίτλους και πιο συγκρατημένα ρεπορτάζ.

Στην υπόθεση της Κάσου, η κοινή εκτίμηση είναι ότι η Άγκυρα στέλνει ένα μήνυμα, ότι σε αυτή τη μεταβατική περίοδο της ύφεσης και των διερευνητικών επαφών ανάμεσα στις δυο χώρες, δεν θα αφήσει αναπάντητες ενέργειες, που η Τουρκία θεωρεί- δικαίως ή αδίκως- ότι αμφισβητούν κυριαρχικά της δικαιώματα. Όπως το υπονοεί και το κείμενο συμπερασμάτων του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας που συνεδρίασε προχθές. Ότι δεν θα αφήσει κανέναν (δηλαδή την Ελλάδα) να εκμεταλλευτεί τη δική της προθυμία να προχωρήσει σε διάλογο για τα ανοιχτά θέματα στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο.

Και επειδή με βάση το τουρκολιβυκό μνημόνιο (ναι, αυτό που εμείς θεωρούμε παράνομο) αυτή η περιοχή ανατολικά της Κάσου, η Τουρκία θεωρεί ότι βρίσκεται εντός των ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας- σε αντίθεση με την Ελλάδα που με βάση τη συμφωνία για την ΑΟΖ που οριοθέτησε με την Αίγυπτο, θεωρεί ότι ανήκει στην Ελλάδα- έσπευσε να ξεκαθαρίσει τη θέση της και προς την Αθήνα και προς τη διεθνή κοινότητα και τις άλλες γειτονικές χώρες. Ότι δεν θα δεχθεί τετελεσμένα.

Η ιστορία, αν μη τι άλλο, δείχνει το εύθραυστο της αποκλιμάκωσης στις σχέσεις των δυο χωρών, αφού ο πυρήνας των προβλημάτων ανάμεσα στις δυο πλευρές παραμένει, αφού τα ανοιχτά θέματα παραμένουν ανοιχτά και ο διάλογος δεν έχει καν αρχίσει ούτε καν για τη διαδικασία του διαλόγου, με την Αθήνα και την Άγκυρα να παραμένουν αμετακίνητες φυσικά στις αρχικές τους θέσεις.

Στο μεταξύ τα ελληνικά media υποδέχθηκαν τις τελευταίες δηλώσεις Ερντογάν για την "τουρκική" μειονότητα της Θράκης ή τη λύση των δυο κρατών για το Κυπριακό, με τις κλασικές αναφορές στις γνωστές τουρκικές "προκλήσεις" (όπως ακριβώς και τα τουρκικά ΜΜΕ υποδέχθηκαν την περιγραφή της ζημιάς που μπορεί να κάνουν τα ελληνικά F-35 στην Άγκυρα από τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη)… ενώ πολλοί είναι εκείνοι που διέκριναν μεγάλη διαφορά ύφους στην απάντηση του αρμοδίου ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη και σε εκείνη του υπουργού Άμυνας Νίκου Δένδια, στις διαρροές των Τούρκων, ότι δηλαδή το ερευνητικό σκάφος στην Κάσο πήρε άδεια από την Τουρκία για να συνεχίσει τις έρευνές του.

Ο κ. Γεραπετρίτης έσπευσε να δηλώσει ότι σε καμία φάση δεν υπήρξε κίνδυνος θερμού επεισοδίου, ότι όλα έγιναν όπως είχαν προγραμματιστεί, ότι η έρευνα έγινε στη δική μας ΑΟΖ, ενώ πηγές του υπουργείου διέψευδαν τα περί άδειας από την Τουρκία (αλλά κανείς φυσικά δεν μπορεί να ξέρει ποια ήταν η απάντηση των ξένων εταιρειών που είχαν αναλάβει τη βυθομέτρηση, στις απαιτήσεις των τουρκικών πολεμικών). Η έμφαση πάντως ήταν στην αποκλιμάκωση.

Αντίθετα ο Νίκος Δένδιας σχολίασε, με ύφος που έμοιαζε με τον γνωστό του καυγά με τον Τσαβούσογλου στην Άγκυρα, ότι "ουδείς σεβασμός επεδείχθη ή θα επιδειχθεί στο μέλλον από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις σε παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην νομίμως οριοθετημένη ζώνη Ελλάδα και Αιγύπτου". Και ο νοών νοείτω.

Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί αν οι συνθήκες επιτρέπουν να ελπίζουμε σε μια εκτόνωση διαρκείας στα ελληνοτουρκικά, ή αρκεί ένα τυχαίο επεισόδιο για να επιτρέψουμε στο φορτισμένο παρελθόν, και κυρίως αν το κλίμα στις σχέσεις των δυο χωρών δημιουργεί πρόσφορο έδαφος για την έναρξη του διαλόγου ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα.

Οι προοπτικές μοιάζουν δυσοίωνες. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη μετά τις ευρωεκλογές δείχνει μάλλον αδύναμη να αναλάβει μεγάλες πρωτοβουλίες, καθώς βρίσκεται υπό πίεση και από την εσωκομματική της αντιπολίτευση - πόσο μάλλον που μοιάζει ασυντόνιστη ακόμα και σε λιγότερο "βαριά θέματα"- το κλίμα δυσπιστίας στις δυο κοινωνίες δεν έχει εκτονωθεί, όπως μαρτυρούν οι δημοσιογραφικοί τίτλοι- παρά τη νηνεμία στο Αιγαίο εδώ και πολλούς μήνες- και σαν να μην έφθαναν αυτά, στην δύσκολη εξίσωση προστίθεται και ο παράγων της μετά τον Μητσοτάκη εποχής, με ορισμένους να τοποθετούνται ή και να κάνουν ευθέως καμπάνια, με όχημα τα λεγόμενα "εθνικά θέματα".

Αλλά θα μπορούσαμε και να αντιστρέψουμε το συμπέρασμα. Η ξαφνική ένταση στην Κάσο δείχνει, ότι παρά τα προβλήματα, τη δυσπιστία ανάμεσα στις δυο πλευρές και τα εσωκομματικά εμπόδια, δεν υπάρχει άλλη λύση από τον διάλογο. Διαφορετικά αρκεί ένα τυχαίο επεισόδιο για να επιστρέψουμε στη θερμή αντιπαράθεση, στις απειλές, τις υπερπτήσεις και την ένταση.

Πηγή: capital.gr