Follow us

Το εκρηκτικό μίγμα

Από παντού έρχονται τα μηνύματα ότι η κοινωνία έχει φτάσει στα όριά της.

Πάνος Λουκάκος
ΓΡΑΦΕΙ: ΠΑΝΟς ΛΟΥΚΑΚΟς
Το εκρηκτικό μίγμα

Για τρίτη φορά αυτή τη χρονιά θα βρεθούμε πάλι τη Κυριακή μπροστά στις κάλπες. Έχουν προηγηθεί τα έξη τελευταία χρόνια τέσσερις πρόωρες εκλογικές αναμετρήσεις: Τον Οκτώβριο του 2009, τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2012 και τον Ιανουάριο του 2015. Ο Σεπτέμβριος του 2015 είναι η πέμπτη. Σε αυτό το τόπο δηλαδή έχουμε εκλογές κατά μέσο όρο κάθε δεκατέσσερις μήνες(!!). Και χώρια οι δύο ευρωεκλογές του 2009 και του 2014 και το δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015.

Αντανακλούν τα δεδομένα αυτά τη βαθιά κρίση του πολιτικού συστήματος και την ανικανότητα των πολιτικών ελίτ που αδυνατούν να δώσουν λύσεις στα σωρευμένα από δεκαετίες προβλήματα του τόπου.

Κύπριοι, Πορτογάλοι, Ιρλανδοί αφήνουν πίσω τις δικές τους κρίσεις. Εμείς βυθιζόμαστε όλο και περισσότερο στο βάλτο. Και προσφεύγουμε εξακολουθητικά στις κάλπες αναζητώντας διεξόδους, που φυσικά δεν μπορεί να προκύψουν με αυτό το τρόπο, καθώς οι εκάστοτε νικητές των εκλογών σύντομα καταρρέουν υπό το βάρος της αποτυχίας τους.

Από το 2009 έως το 2011 κυβέρνησε το ΠΑΣΟΚ. Και απέτυχε παταγωδώς.

Από το 2012 έως το 2014 κυβέρνησε η Νέα Δημοκρατία. Απέτυχε και αυτή παταγωδώς.

Από τον Ιανουάριο του 2015 κυβέρνησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Νέα παταγώδης αποτυχία.

Αποτέλεσμα: Καραμανλής, Παπανδρέου, Σαμαράς Βενιζέλος, Κουβέλης, Καρατζαφέρης συνταξιοδοτήθηκαν. Η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ διασπάστηκαν και το ΠΑΣΟΚ έγινε από κόμμα, απόκομμα. Και σήμερα ο τόπος βρίσκεται σε πολύ χειρότερη θέση από εκείνη του 2010, όταν έσκασε η βόμβα.

Αλλά εάν ο Γ. Παπανδρέου είχε αφήσει τη κυβέρνηση Καραμανλή το 2009 να πάρει αυτή τα περιοριστικά μέτρα θα ήταν ασφαλώς καλύτερες οι μετέπειτα εξελίξεις.

Εάν ο Α. Σαμαράς είχε αφήσει τη κυβέρνηση Παπαδήμου να διαχειριστεί τη κρίση ασφαλώς θα είχαν προληφθεί ορισμένα από τα επακολουθήσαντα δεινά.

Και εάν ο Α. Τσίπρας είχε αφήσει τον Σαμαρά να ολοκληρώσει τον μνημονιακό του κύκλο ασφαλώς δεν θα βρισκόμασταν στη σημερινή άθλια κατάσταση.

Φθάνουμε λοιπόν με αυτά τα προηγηθέντα στις νέες εκλογές. Εκλογές που πάλι δεν είχαν κανένα λόγο να γίνουν αφού, μετά τη μνημονιακή μετάλλαξη του Α. Τσίπρα, δημιουργήθηκε στη Βουλή μία ισχυρότατη πλειοψηφία, η οποία θα μπορούσε συναινετικά και αποτελεσματικά να κυβερνήσει, εφαρμόζοντας το τρίτο μνημόνιο, που έχει διακομματικά υπερψηφιστεί.

Γιατί όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα τη Κυριακή, ίδια εικόνα θα έχουμε: Πάλι δεν θα υπάρχει αυτοδύναμη πλειοψηφία και πάλι θα κληθούν οι δυνάμεις που υπερψήφισαν το νέο μνημόνιο να το διαχειριστούν συναινετικά είτε μετέχοντας είτε όχι στη κυβέρνηση. Και βεβαίως όποιο και αν είναι το εκλογικό αποτέλεσμα, ίδιες θα είναι οι προαποφασισμένες πολιτικές που αναγκαστικά θα ακολουθήσει όποια κυβέρνηση προκύψει.

Αυτά τα απλά τα αντιλαμβάνεται ο μέσος πολίτης. Και αποστρέφει το πρόσωπό του από τα διαδραματιζόμενα και τους τηλεοπτικούς σκυλοκαβγάδες που αφορούν μόνο τους άμεσα ενδιαφερόμενους, δηλαδή τις πολιτικές ελίτ και τη πελατεία τους.

Φτάνουμε έτσι στις κάλπες με μία πρωτοφανή αδιαφορία του εκλογικού σώματος. Με μία έντονη κόπωση που εκφράζεται και με την απόλυτη άρνησή του να συμμετέχει στις προεκλογικές διαδικασίες. Καθόλου τυχαία εκεί που παλιά γέμιζαν μεγάλες πλατείες τώρα δεν γεμίζουν ούτε μεσαίου μεγέθους αίθουσες στις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών.

Αυτή η αδιαφορία εμπεριέχει όμως απογοήτευση, οργή, αγανάκτηση, απελπισία. Είναι επικίνδυνο αυτό το δυνάμει εκρηκτικό μείγμα. Και η απειλή εκρήξεων μπορεί να γίνει πραγματικότητα αν συνεχιστούν τα όσα παρακολουθούμε από το 2009. Αν το πολιτικό σύστημα δεν δώσει πάλι λύσεις. Αν κοντόφθαλμα μικροκομματικά συμφέροντα και η ανικανότητα πολιτικών ηγεσιών εμποδίσουν πάλι υπερκομματικές συνεννοήσεις, συναινέσεις και συμφωνίες χωρίς τις οποίες δεν μπορεί να υπάρξει ουδέ κάν αρχή εξόδου από τη κρίση. Αν δεν αρχίσει να διαφαίνεται στον ορίζοντα η προοπτική του τέλους του εφιάλτη μέσα στον οποίο ζούμε τα έξη τελευταία χρόνια.

Είναι πια φανερό ότι βρισκόμαστε μπροστά στη τελευταία ευκαιρία. Και για το πολιτικό σύστημα και για τις πολιτικές ελίτ και για τη παραμονή της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά πολιτικοοικονομικά πλαίσια και για τις γενικότερες συντεταγμένες με τις οποίες ζήσαμε τα τελευταία σαράντα χρόνια.

Από παντού έρχονται τα μηνύματα ότι η κοινωνία έχει φτάσει στα όριά της. Ότι αυτοί που έχουν σηκώσει το κόστος της κρίσης δεν αντέχουν άλλο. Δίπλα σε προνομιούχες πολιτικές ελίτ που ζουν στον κόσμο τους, υπάρχουν εκατομμύρια Έλληνες που δεν μπορούν πια να ζήσουν στο δικό τους.

Και οι αντιδράσεις ανθρώπων που δεν έχουν τίποτα πια να χάσουν αφού σταδιακά τα χάνουν όλα μπορεί να αποδειχθούν ακραίες και εξαιρετικά επικίνδυνες.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Στη Νέα Ερυθραία για μια από τις ομορφότερες αυλές των βορείων προαστίων

Το all-day στέκι με κοσμοπολίτικο αέρα και ανεμελιά έχει καταφέρει να ξεχωρίσει και συνεχίζει να το κάνει και το φθινόπωρο.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ 01 Σεπ 2025 | 07:23

Χειμερία νάρκη ή γεμιστά της επόμενης μέρας;

Οι αρκούδες. Τα ερπετά. Οι νυχτερίδες και οι σκίουροι. Και ορισμένοι Έλληνες πολιτικοί, ιδίως εάν έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί.

01 Σεπ 2025 | 07:21

Εκλογολογίες και κομματικοί σχεδιασμοί

Ακόμα και η αναμενόμενη εμφάνιση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ με τις γνωστές παροχές του Σεπτεμβρίου εντάσσεται πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, σε μια εκλογική στρατηγική.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 01 Σεπ 2025 | 06:10

Η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής

Ζούμε σε οργουελικούς καιρούς. Ο Τζορτζ Όργουελ, αυτός ο σκοτεινός προφήτης του εικοστού αιώνα, μπορεί να μην έπεσε σε όλα μέσα (συμπεριλαμβάνονται και ηχηρές αστοχίες στις προβλέψεις του), αλλά σίγουρα πέτυχε διάνα το κυριότερο.

27 Αυγ 2025 | 07:28

Διαβάζοντας Τσίπρα μαζί με το croissant

Πώς να το κάνουμε, σου δίνει ένα prestige μια συνέντευξη στην Monde. (Επίτηδες βάζω συνέχεια ξένες λέξεις στο κείμενο, αν τυχόν το διαβάσει ο ίδιος, να ταλαιπωρηθεί να τις ψάχνει στο λεξικό. Μια αθώα εκδίκηση, θα μου τη συγχωρέσετε.)

25 Αυγ 2025 | 07:11

GET A LIFE

Η περιπέτεια του Γιώργου Μαζωνάκη δεν επηρέασε κανέναν πλην του ιδίου και των στενών συγγενών του. Δεν ήταν συνεπώς είδηση. Κακώς τα ΜΜΕ τη μετέδωσαν, την πρόβαλαν με πηχυαίους μάλιστα τίτλους. Γιατί το έκαναν;

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 25 Αυγ 2025 | 06:15

Η κόπωση των διακοπών

Όσο και αν ακουστεί αλλόκοτο, φαίνεται πως η κόπωση δεν επέρχεται ως συνέπεια των διακοπών, αλλά την κουβαλάμε μαζί μας και την μεταφέρουμε από τόπο σε τόπο.

23 Αυγ 2025 | 12:02

Η αφιέρωση της Μαρίας Φαραντούρη στη Λίνα Μενδώνη

Διάφοροι κοινωνικοί αγωνιστές του πληκτρολογίου, εξέφρασαν τον αποτροπιασμό τους για το γεγονός ότι η τραγουδίστρια – σύμβολο της αντίστασης – συμβιβάστηκε με την εξουσία.

20 Αυγ 2025 | 07:50

Τα χαρτιά της Ελλάδας και ο Τραμπ

Τι θα συνέβαινε αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ καλούνταν να μεσολαβήσει στη διένεξη ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία;

18 Αυγ 2025 | 07:52

59

Πριν από δυό εβδομάδες, έκλεισα τα πενηνταεννιά. Ήταν τα πρώτα γενέθλια της ζωής μου που η χαρά πήγαινε αντάμα με μια δυσφορία.

18 Αυγ 2025 | 07:50

Τα γαλλικά για τη Βούλτεψη

Υποθέτω μπορείς, σαν τη Βούλτεψη, να αποφανθείς ότι για τις πυρκαγιές και την ευαλωτότητά μας, δεν φταίει άλλος, αλλά φταίει το ότι δεν έχουμε αρκετούς εθελοντές. Πώς δεν το είχαμε σκεφτεί τόσα χρόνια βρε αδελφέ;

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 18 Αυγ 2025 | 06:33

Ούτε Μόναχο, ούτε Γιάλτα

Ακόμη και όσοι τσαλαβουτούν στα ρηχά της ιστορικής έρευνας, όλο και κάτι έχουν ακούσει για τη Συμφωνία του Μονάχου και τη Διάσκεψη της Γιάλτας.

13 Αυγ 2025 | 09:01

Εγκώμιον της ξαπλώστρας

Και μπορεί στις καλοκαιρινές διακοπές και στις συνθήκες καύσωνα, οι πρωινοί περίπατοι να προσαρμόζονται στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής, αλλά στην επιλογή της παραλίας, η θεωρία μου ισχύει στο ακέραιο.

11 Αυγ 2025 | 11:36

Μια καλλονή και δύο Γκουαγιαβέρες

Η Καρταχένα καμαρώνει για τους συγγραφείς της. Για τον παραμυθά της βασικά, τον μεγαλύτερο παραμυθά στα ισπανικά μετά από τον Θερβάντες.

11 Αυγ 2025 | 10:48

Το θαύμα της απάτης

Η εμμονή μου τα τελευταία χρόνια να αποκαλύπτω τις απάτες πίσω από τη συντριπτική πλειονότητα των υποτιθέμενων θαυμάτων δίνει την εσφαλμένη εντύπωση ότι δεν πιστεύω στα θαύματα συνολικά.