Αρθρο της οργάνωσης A Promise to Animals
Κάθε Δεκέμβριο, η ίδια εικόνα επανέρχεται σε πολλές πόλεις. Μια χριστουγεννιάτικη φάτνη στο κέντρο, ένα ζωντανό ζώο κλεισμένο μέσα σε έναν μικρό χώρο, και μια κοινωνία διχασμένη ανάμεσα στο "έτσι το θέλουν τα παιδιά" και το "τα ζώα δεν είναι διακοσμητικά".
Όμως η συζήτηση γύρω από τη χρήση ζωντανών ζώων δεν αφορά μόνο μια δημοτική απόφαση. Αφορά το ποιοι είμαστε ως κοινωνία, τι είδους ανθρώπους θέλουμε να δημιουργήσουμε και τι σχέση θέλουμε να έχουμε με τα ζώα που ζουν μαζί μας, αλλά και με την πραγματικότητα.
Η τοποθέτηση ζωντανών ζώων σε εορταστικά εκθέματα είναι μια πρακτική που ανήκει σε άλλες εποχές. Τότε που τα ζώα θεωρούνταν αντικείμενα κι εργαλεία. Σήμερα που γνωρίζουμε καλύτερα, ξέρουμε πως η επιστήμη έχει αποδείξει ότι τα ζώα βιώνουν στρες, φόβο και ψυχολογική επιβάρυνση όταν εκτίθενται σε θόρυβο, πλήθος και περιβάλλοντα που δεν μπορούν να ελέγξουν. Το να περιορίζεις οποιοδήποτε ζωντανό ζώο σε λίγα τετραγωνικά, ανάμεσα σε φώτα, μουσικές και διαρκή κινητικότητα, είναι μια συνθήκη που πλήττει την ευζωία του. Όσοι ισχυρίζονται το αντίθετο είτε αδιαφορούν, είτε έχουν μειωμένη ικανότητα αντίληψης.
Κι όμως κάθε χρόνο, κυρίως από τους τοπικούς άρχοντες, το επιχείρημα παραμένει το ίδιο και εντελώς κοντόφθαλμο. "Είναι εντός νόμου". Η φράση αυτή παρουσιάζεται σαν δικαίωση για αυτό που κάνουν. Σαν η (υποτιθέμενη) νομιμότητα να αρκεί από μόνη της να μετατρέψει κάτι σε ηθικά αποδεκτό. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, η κοινωνική πρόοδος δεν γράφεται με βάση το ελάχιστο που επιτρέπει ο νόμος και τον τρόπο που αυτός μεταφράζεται. Γράφεται με βάση αυτό που απαιτεί η συνείδησή μας.
Ακόμη και αν ο νόμος δεν έχει προβλέψει ρητά τις φάτνες με ζώα, είναι σαφής ως προς την ευζωία. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε περιττή ταλαιπωρία, στρες ή έκθεση σε συνθήκες που βλάπτουν τη σωματική ή ψυχική του υγεία. Ηθικά, η συζήτηση είναι ακόμα πιο ξεκάθαρη. Τα ζώα δεν υπάρχουν για να συμπληρώνουν σκηνικά. Δεν αποτελούν μέρος της "παράδοσης", όταν η παράδοση αυτή προσβάλλει την αρχή του σεβασμού προς αυτά.
Πολλές φορές ακούμε για υπερβολική αντίδραση. Ότι είναι απλώς ένα ζώο, ότι είναι για λίγες μέρες, ότι περνάει καλά, ότι πηγαίνει κτηνίατρος, ότι έχει φαγητό. Στην πραγματικότητα όμως, χωρίς να υπάρχει καμία ανάγκη, χρησιμοποιείται ως "ατραξιόν" και αντικατοπτρίζει την έλλειψη σεβασμού που δείχνουμε απέναντι σε κάθε αδύναμο.
Τα Χριστούγεννα υποτίθεται ότι είναι η γιορτή της αγάπης. Αν δεν μπορούμε να συμμετάσχουμε σε μια γιορτή χωρίς να περιορίζουμε μια ζωή σε έναν μικρό χώρο για να φωτογραφηθεί το πλήθος, τότε ίσως δεν είναι το ζώο που ανήκει στο παρελθόν αλλά εμείς και οι αξίες μας.
Ως A Promise to Animals, επιλέγουμε να σταθούμε καθαρά απέναντι σε τέτοιες πρακτικές. Δεν στεκόμαστε απέναντι στη χαρά των παιδιών. Αντιστεκόμαστε στην ιδέα ότι η χαρά πρέπει να χτιστεί πάνω στη δυσφορία ενός ζώου. Επιμένουμε ότι υπάρχουν δεκάδες τρόποι να δημιουργηθεί μια όμορφη, ευφάνταστη, ζεστή χριστουγεννιάτικη εμπειρία χωρίς να χρησιμοποιούνται ζωντανά ζώα ως σκηνικά.
Τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα από όσα νομίζουμε και μαθαίνουν μέσα από το δικό μας παράδειγμα. Αν τους δείξουμε ότι τα ζώα είναι εμπόρευμα προς έκθεση, θα μεγαλώσουν με αυτή την αντίληψη. Αν τους δείξουμε ότι τα ζώα είναι συναισθανόμενα όντα που αξίζουν προστασία, θα μεγαλώσουν καλύτερα από εμάς.
Το ερώτημα τελικά δεν είναι αν ένα ζωντανό ζώο μπορεί να παραμείνει σε μια φάτνη. Το ερώτημα είναι αν εμείς, ως κοινωνία, αντέχουμε να το βλέπουμε εκεί.