Πυρετός διεργασιών, συναντήσεων και διαβουλεύσεων για το Σκοπιανό, μετά τη συνάντηση ανάμεσα στους διαπραγματευτές Ελλάδας και Σκοπίων με τον Μάθιου Νίμιτς στην Νέα Υόρκη. Το απόγευμα της Πέμπτης, ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς μετέβη στο Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να ενημερώσει τον πρωθυπουργό για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες νωρίτερα είχε πολύωρη σύσκεψη στο υπουργείο με συνεργάτες του. Η συνάντηση των δύο ανδρών διήρκησε περίπου 1,5 ώρα και αμέσως μετά ο πρωθυπουργός πήγε στην Αρχιεπισκοπή για να συναντήσει τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο.
Σημειώνεται ότι το μεσημέρι της Πέμπτης μέσα ενημέρωσης των Σκοπίων διοχέτευσαν τις πέντε προτάσεις που φέρεται να έκανε στο ραντεβού της Νέας Υόρκης ο Μάθιου Νίμιτς για την ονομασία. Σύμφωνα πάντα με τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα, και στις πέντε προτάσεις υπάρχει ο όρος Μακεδονία, αλλά στα σλαβικά, ενώ σε ορισμένες από αυτές δεν υπάρχει γεωγραφικός αλλά χρονικός προσδιορισμός. Πρόκειται για τα εξής ονόματα: Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας), Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας), Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας, Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη), Republika Makedonija (Skopje) [Δημοκρατία της Μακεδονίας (Σκόπια)]. Η σύντομη γραφή των ονομάτων προτείνεται αντιστοίχως να είναι Nova Makedonija, Severna Makedonija, Gorna Makedonija, Vardarska Makedonija και και Makedonija (Skopje).
Ιερώνυμος: Εχω εμπιστοσύνη
Αυτή την ώρα δεν χρειάζονται συλλαλητήρια και φωνές, αλλά εθνική συναίνεση, συνεννόηση και ομοψυχία τόνισε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος κατά τη συνάντησή του στην Αρχιεπισκοπή με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ο οποίος τον ενημέρωσε σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Σύμφωνα με όσα αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρωθυπουργός φέρεται να επανέλαβε τον σεβασμό του στις τοποθετήσεις και τις ανησυχίες της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενώ ζήτησε από τον προκαθήμενο της ελλαδικής εκκλησίας να συμβάλει ώστε να διασφαλιστεί κλίμα εθνικής ομοψυχίας και υπευθυνότητας, χωρίς κραυγές και άγονες αντιπαραθέσεις.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αρχιεπισκοπής, κατά τη συνάντηση τους, η οποία ολοκληρώθηκε λίγο πριν από τις 9 το βράδυ, ο κ. Τσίπρας άκουσε με μεγάλη προσοχή τις απόψεις του Αρχιεπισκόπου, ενώ έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εκκλησιαστική πτυχή του όλου ζητήματος, που αφορά στην ονομασία της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων. Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση, ο κ. Τσίπρας επανέλαβε τον σεβασμό του στις τοποθετήσεις και τις ανησυχίες της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και διαβεβαίωσε τον Αρχιεπίσκοπο ότι θα τον κρατάει ενήμερο για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Επιπλέον, του ζήτησε να συμβάλει, όπως τονίζεται, ώστε να διασφαλιστεί κλίμα εθνικής ομοψυχίας και υπευθυνότητας, χωρίς κραυγές και άγονες αντιπαραθέσεις.
Από την πλευρά του, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος διατύπωσε τις θέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος και δεν παρέλειψε να επισημάνει την εμπιστοσύνη του προς τους, εκ του Συντάγματος, καθ' ύλην αρμόδιους να χειριστούν τα εθνικά μας ζητήματα με αίσθημα ευθύνης. Υπογράμμισε μάλιστα ότι αυτή την ώρα δεν χρειάζονται συλλαλητήρια και φωνές, αλλά εθνική συναίνεση, συνεννόηση και ομοψυχία.
«Πυρετός» συναντήσεων
Η συνάντηση Τσίπρα-Ιερώνυμου πάντως παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για δύο λόγους. Πρώτον, διότι έλαβε χώρα πριν πραγματοποιηθεί αντίστοιχη κυβερνητική ενημέρωση για το θέμα προς τα κόμματα. Και δεύτερον, διότι είναι γνωστή η αντίθεση της Εκκλησίας στη χρήση του όρου Μακεδονία σε μια πιθανή ονομασία για την πΓΔΜ. Υπενθυμίζεται ότι πριν από μερικές ημέρες, Τσίπρας και Ιερώνυμος είχαν ανταλλάξει επιστολές για το θέμα. Ο Αρχιεπίσκοπος είχε τονίσει την «εκκλησιαστική παράμετρο» του θέματος -όπως είχει πει- και είχε υπογραμμίζει τη θέση του περί μη χρήσης του όρου «Μακεδονία», ενώ ο κ. Τσίπρας είχε απαντήσει ότι θα λάβει υπόψη τις θέσεις της εκκλησίας, σημειώνοντας, ωστόσο ότι η Πολιτεία είναι η συνταγματικά υπεύθυνη για τη διαχείριση των εθνικών θεμάτων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, την επόμενη περίοδο αναμένονται νέες κρίσιμες συναντήσεις για το θέμα, καθώς φέρεται να έχει κλείσει το ραντεβού Τσίπρα-Ζάεφ στο περιθώριο του Νταβός, στις 24 Ιανουρίου. Την ίδια στιγμή, κινητικότητα υπάρχει και ανάμεσα στα δύο υπουργεία Εξωτερικών, καθώς αναμένονται διμερείς συναντήσεις με ομάδες εργασίας παράλληλα με την επίσημη διαδικασία υπό τον Μάθιου Νίμιτς. Την ίδια στιγμή, μήνυμα να επιδείξει η γειτονική χώρα ρεαλισμό στο θέμα έστειλε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ προς τον πρωθυπουργό της πΓΔΜ, κατά τη διάρκεια της επίσημης επίσκεψης που πραγματοποιεί στη χώρα, ενώ από τη μεριά του ο κ. Ζάεφ εξέφρασε τη βούληση η χώρα του να γίνει το 30ο μέλος του ΝΑΤΟ.
Συγκρατημένες οι προσδοκίες στην κυβέρνηση
Παρά την αρχική αισιοδοξία και τις μεγάλες προσδοκίες, Αθήνα και Σκόπια φαίνεται να κρατούν -τουλάχιστον προς το παρόν- «μικρό καλάθι». Χαρακτηριστική ήταν η χθεσινή δήλωσε του κ. Ντιμιτρόφ, υπουργού Εξωτερικών της πΓΔΜ, στην οποία επέμενε στον κίνδυνο η λύση του ζητήματος να μετατεθεί για μια πιο κατάλληλη στιγμή. «Παρά την αισιοδοξία, πρέπει να δεχτούμε το ενδεχόμενο ότι δεν θα μπορέσουμε να υπερβούμε τις διαφορές μας τη δεδομένη χρονική στιγμή, αλλά είμαστε πεπεισμένοι πως θα πρέπει να επιμείνουμε μέχρι να γίνει αυτό» σημείωσε. Την ίδια στιγμή, πάντως υπογράμμισε πως η όποια λύση θα πρέπει να περιέχει τον όρο «Μακεδονία», ενώ άφησε να εννοηθεί ότι αυτή θα πρέπει να περάσει από δημοψήφισμα.
Το ενδεχόμενο ενός δημοψηφίσματος στην γείτονα δεν είναι ωστόσο το μόνο πράγμα που προβληματίζει έντονα την κυβέρνηση, καθώς πολύ σύντομα, και συγκεκριμένα την ερχόμενη Κυριακή, θα βρεθεί αντιμέτωπη με τα πρώτα συλλαλητήρια για την ζήτημα στη Θεσσαλονίκη. Κατά τη διάρκεια της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, ο κ. Τσίπρας φέρεται να ζήτησε από τα στελέχη και τους βουλευτές του κόμματος να ενημερώσουν τους πολίτες για το θέμα προκειμένου να νικηθούν οι εθνικιστικές τάσεις και να υπάρξει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Κυβερνητική «Βαβέλ»
Όπως είναι προφανές, η τελευταία αυτή προτροπή θα μπορούσε κάλλιστα να απευθύνεται και στον κυβερνητικό του συνεταίρο, ο οποίος επίσης έχει απορρίψει και μάλιστα κατ'επανάληψη τη χρήση του όρου «Μακεδονία», τουλάχιστον στα ελληνικά. Στην κυβέρνηση πάντως, η «Βαβέλ» για το θέμα καλά κρατεί, καθώς και χθες οι πολίτες έγιναν μάρτυρες διαφορετικών και εν πολλοίς εκ διαμέτρου αντίθετων δηλώσεων -αλλά και βολών- από τα στελέχη των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης. O μικρός κυβερνητικός εταίρος φαίνεται να επιμένει στο ότι δεν δέχεται τη χρήση του όρου «Μακεδονία» και δια στόματος Δημήτρη Καμμένου διαμήνυσε: «Εφόσον θέλουν να μπουν στο ΝΑΤΟ, θα πρέπει να κάνουν αυτοί πίσω και όχι εμείς». «Δεν έχουμε να συζητήσουμε κάτι για την Μακεδονία. Δεν κατανοώ γιατί το συζητάμε. Μη σώσει και λυθεί» σημείωσε. Πριν ωστόσο προλάβει να στεγνώσει η δημοσιογραφική μελάνη, η απάντηση ήρθε από τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και αντιπρόεδρο της Βουλής κ. Βαρεμένο. Σε μια τοποθέτηση που έγινε σε αρκετά υψηλούς τόνους, ο κ. Βαρεμένος ανέφερε:
«Δεν κατανοώ ούτε τη φιλολογία για δημοψήφισμα, ούτε την ακατάσχετη ονοματολογία δίκην πολιτικού τζόγου» τόνισε και πρόσθεσε: «Αν χρειαστεί να το βάλουμε και στο στοίχημα για το ποια θα είναι η νέα ονομασία». Σε μια έμμεση αναφορά, μάλιστα, πιθανότατα με αποδέκτη τον Πάνο Καμμένο, ο κ. Βαρεμένος σημείωσε: «Αν κάποιος νομίζει ότι στο παρασκήνιο θα συμφωνεί, αλλά στο προσκήνιο θα προσπαθεί να μεγιστοποιήσει την φθορά της κυβέρνησης, πλανάται πλάνην οικτράν». Λίγο νωρίτερα, ο υφυπουργός Εξωτερικών κ. Αμανατίδης τόνισε ότι περισσότερες από 140 χώρες ήδη αποκαλούν την ΠΓΔΜ, «Δημοκρατία της Μακεδονίας», ενώ δεν απέρριψε τη χρήση του όρου στο νέο όνομα,. Υπενθύμισε δε ότι και η προσωρινή ονομασία ΠΓΔΜ, περιλαμβάνει τη λέξη «Μακεδονία».
Πονοκέφαλος και στη ΝΔ
Το θέμα αναμένεται πάντως να προκαλέσει τριγμούς και στην αξιωματική αντιπολίτευση με πρώτο κρας τεστ τα συλλαλητήρια της Κυριακής. Το πρωί της Πέμπτης ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης είχε νέα συνάντηση με βουλευτές από την Βόρεια Ελλάδα, στη διακριτική ευχέρεια των οποίων άφησε το αν θα συμμετάσχουν ή όχι στις κινητοποιήσεις. Οι βουλευτές τον ενημέρωσαν για το κλίμα που επικρατεί αναφορικά με τις εξελίξεις για το Σκοπιανό, ενώ από τη μεριά του ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στις κόκκινες γραμμές που έχει θέσει η Νέα Δημοκρατία. Οι περισσότεροι βουλευτές αναμένουν να δουν το πόσο μαζικές θα είναι αυτές οι συγκεντρώσεις. Ο φόβος τους, πάντως, είναι να μην καταγραφούν δίπλα σε ακραία στοιχεία. Σημειώνεται ότι την Κυριακή το πρωί, ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος θα τελέσει θεία λειτουργία με τη συμμετοχή 30 μητροπολιτών από την Β. Ελλάδα για το θέμα των Σκοπίων.