Διαχρονικά μια επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ σε περίοδο ελληνοτουρκικής κρίσης πάντα αποτελούσε σημείο τριβής μεταξύ των δύο χωρών αλλά και στο εσωτερικό τους καθώς η Ουάσιγκτον έδειχνε με αυτό τον τρόπο την στήριξη της στη μία ή την άλλη πλευρά.
Για να αποφευχθούν τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις και διπλωματικές "γκρίνιες", η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέλεξε οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της να επισκέπτονται το ίδιο διάστημα τόσο την Αθήνα όσο και την Άγκυρα, αν και υπήρξαν στο παρελθόν οι φορές που το ταξίδι τους περιελάβανε μόνο την Τουρκία. Η αντιμετώπιση αυτή την φορά των ΗΠΑ απέναντι στις δύο χώρες δείχνει να είναι εντελώς διαφορετική. Ο Μάικ Πομπέο επισκέπτεται την Ελλάδα σε μια κρίσιμη στιγμή για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων, χωρίς στα πλάνα του να υπάρχει μέχρι στιγμής αντίστοιχο ταξίδι προς την Άγκυρα.
Ανάλογη κίνηση είχε κάνει ο Μάικ Πομπέο και από δύο εβδομάδες και συγκεκριμένα στις 12 Σεπτεμβρίου όταν είχε επισκεφθεί μόνο την Λευκωσία αφήνοντας στα "κρύα του λουτρού" τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί και προκαλώντας εκνευρισμό στην Τουρκία.
Στο ισχυρότερο επίπεδο οι σχέσεις με τις ΗΠΑ
Παραμονή της άφιξης του Μάικ Πομπέο στην χώρα μας ανώτατος αξιωματούχος του state departmentαναφέρεται με ιδιαιτέρως θερμά λόγια για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά πως είναι οι ισχυρότερες των τελευταίων δεκαετιών. "Μόλις πριν από ένα χρόνο πήγαμε στην Αθήνα για τον Στρατηγικό Διάλογο. Νομίζω ότι το γεγονός ότι επιστρέφουμε θα υπογραμμίσει πόσο ισχυροί έχουν γίνει οι δεσμοί ΗΠΑ-Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Οι σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας είναι πραγματικά σε ιστορικά υψηλό επίπεδο και αυτή η επερχόμενη επίσκεψη θα υπογραμμίσει τις επιτυχίες στις διμερείς σχέσεις".
Το γεγονός μάλιστα πως θα δειπνήσει στο σπίτι του πρωθυπουργού στα Χανιά αλλά και θα επισκεφθεί τη βάση της Σούδας καθώς σκέφτονται ακόμα και την αποχώρηση από το Ιντσιρλίκ, δείχνει την στήριξη των ΗΠΑ στην χώρα μας, ως παράγοντα σταθερότητας στην ανατολική Μεσόγειο.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων που θα έχει ο Μάικ Πομπέο με τον πρωθυπουργό και νωρίτερα με τον υπουργό Εξωτερικών στην Θεσσαλονίκη, θα βρεθούν η αποκλιμάκωση της έντασης από την πλευρά της Τουρκίας και οι διερευνητικές επαφές για τις οποίες η Ουάσιγκτον εξέφρασε την ικανοποίηση της γι’ αυτή την θετική εξέλιξη. Παράλληλα θα συζητηθούν και η περεταίρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων.
Μαθήματα διαλόγου από τον… Καλίν
Σε συνέντευξη που παραχώσε ο Ιμπραχίμ Καλίν, διπλωματικός σύμβουλος του Ταγίπ Ερντογάν, υποστήριξε πως θα πρέπει η Ελλάδα και η Ε.Ε. να εκτιμήσουν τις προσπάθειες του Τούρκου προέδρου για διάλογο. "Ο πρόεδρός μας άνοιξε το δρόμο για αυτή τη διαδικασία δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία στη διαπραγμάτευση. Αυτό πρέπει να εκτιμηθεί τόσο από πλευράς ΕΕ όσο και από ελληνικής πλευράς. Γιατί προηγουμένως, περίπου 1 με 1,5 μήνα πριν, είχαμε συμφωνήσει στο να ξαναρχίσουν οι διερευνητικές, αλλά αυτό ανεστάλη λόγω της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας. Ελπίζουμε ότι δεν θα αντιμετωπίσουμε πάλι τέτοια κατάσταση".
Επίσης σημείωσε πως οι διερευνητικές επαφές θα ξεκινήσουν από την επόμενη εβδομάδα χωρίς ωστόσο να δώσει συγκεκριμένη ημερομηνία. Οι συζητήσεις θα διεξαχθούν σε τρία επίπεδα, καθώς παράλληλα θα ξεκινήσουν πολιτικές και στρατιωτικές διαβουλεύσεις.
Οι προκλήσεις Ερντογάν απομάκρυναν τις ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα παίρνουν ολοένα και περισσότερες αποστάσεις από την Άγκυρα. Εκείνος που κρατούσε "ζωντανές" τος σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών δεν ήταν άλλος από τον Ντόναλντ Τράμπ που διατηρεί πολύ καλές προσωπικές σχέσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Από την άλλη πλευρά το Κογκρέσο ζητούσε την επιβολή κυρώσεων για τις σχέσεις της Άγκυρας με την Μόσχα και την αγορά ρωσικών πυραύλων S400 γεγονός που ακύρωσε την παραγγελία των αμερικανικών αεροσκαφών F35, ωστόσο πάντα έμπαινε μπροστά ο Αμερικανός πρόεδρος και έσωζε την κατάσταση. Τώρα όμως οι ΗΠΑ οδεύουν σε εκλογές και ο Τούρκος πρόεδρος δείχνει να χάνει ένα ισχυρό στήριγμά καθώς ο Ντόναλτ Τράμπ σκέφτεται μόνο τον προεκλογικό του αγώνα.
Ωστόσο παράνομες ενέργειες της Τουρκία, ο ρόλος που επιχείρησε να παίξει στην ανατολική Μεσόγειο και οι άσχημες σχέσεις με το Ισραήλ και με χώρες του αραβικού κόσμου ήταν οι αιτίες που οι ΗΠΑ άρχισαν να απομακρύνονται από την Άγκυρα. Δεν ήταν άλλωστε λίγες οι φορές που το StateDepartment πήρε ξεκάθαρες αποστάσεις από τις κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν.