
Μετά από δύσκολες διαπραγματεύσεις τριών και πλέον ετών μεταξύ των κρατών μελών, αλλά και με την Ευρωβουλή επιτεύχθηκε χθες το βράδυ πολιτική συμφωνία του Συμβουλίου με τους Ευρωβουλευτές, η οποία θα επιτρέψει στην ΕΕ να έχει για πρώτη φορά πλήρη νομοθεσία για το άσυλο και τη μετανάστευση.
Οι πέντε νέοι κανονισμοί του λεγόμενου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο αφορούν όλα τα στάδια της διαδικασίας, από τον έλεγχο των παράτυπων μεταναστών κατά την άφιξή τους στην ΕΕ, τη λήψη βιομετρικών δεδομένων, την υποβολή και διεκπεραίωση αιτήσεων ασύλου, τους κανόνες για καθορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για το χειρισμό μιας αίτησης και την αλληλεγγύη στο χειρισμό καταστάσεων κρίσης.
Αλληλεγγύη στις χώρες της "πρώτης γραμμής"
Αναφορικά με την αλληλεγγύη που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις χώρες της λεγόμενης πρώτης γραμμής στην είσοδο μεταναστών, όπως η Ελλάδα, η νέα νομοθεσία προβλέπει ότι όταν ένα κράτος μέλος αντιμετωπίζει μια κατάσταση κρίσης μπορεί να ζητήσει εισφορές αλληλεγγύης από άλλες χώρες της ΕΕ.
Αυτές οι συνεισφορές θα έχουν τη μορφή είτε μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο από το πιεζόμενο κράτος μέλος σε συνεισφέροντα κράτη μέλη, είτε οικονομικές συνεισφορές ή και άλλα εναλλακτικά μέτρα αλληλεγγύης.
Την συμφωνία χαιρέτισε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με την οποία το Σύμφωνο θα δώσει στην ΕΕ και στα κράτη μέλη της τα εργαλεία να αντιδρούν γρήγορα σε καταστάσεις κρίσης. Σε περιπτώσεις δηλαδή που αντιμετωπίζουν μεγάλο αριθμό παράνομων αφίξεων ή ακόμη και την εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού από εχθρικές χώρες, οι οποίες επιχειρούν σκόπιμα να αποσταθεροποιήσουν την Ένωση.
Σχετικά με τα επόμενα βήματα, μόλις ολοκληρωθεί τεχνικά η προετοιμασία των νομικών κειμένων θα επικυρωθούν τυπικά από το Συμβούλιο και την Ευρωβουλή, θα δημοσιευτούν στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθούν σε ισχύ.

Τι προβλέπεται: Νέα κριτήρια και επιλογές στήριξης προς χώρες που δέχονται πίεση από ροές
Οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου οδήγησαν σε συμφωνία σε πέντε κανονισμούς της ΕΕ που καθορίζουν τον τρόπο κοινής διαχείρισης ασύλου και μετανάστευσης μεταξύ των κρατών μελών και την αντιμετώπιση μεταναστευτικών κρίσεων. Οι κανόνες ρυθμίζουν επίσης τον τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων που φτάνουν στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, τη διεκπεραίωση των αιτημάτων ασύλου και την ταυτοποίηση αυτών που φτάνουν.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο νέος κανονισμός διαχείρισης ασύλου και μετανάστευσης προβλέπει υποχρεωτική αλληλεγγύη για τις χώρες της ΕΕ που αναγνωρίζεται ότι βρίσκονται υπό μεταναστευτική πίεση, επιτρέποντας σε άλλα κράτη μέλη να επιλέξουν μεταξύ της μετεγκατάστασης αιτούντων άσυλο στην επικράτειά τους και της οικονομικής συνεισφοράς. (σσ Η ρύθμιση αυτή ευνοεί την Ελλάδα ως χώρα πρώτης υποδοχής, αφού ορισμένος αριθμός αιτούντων άσυλο ή θα μεταφέρονται σε άλλες χώρες ή θα ενισχύεται οικονομικά η Ελλάδα για την παρουσία τους στο έδαφός της και την υποδοχή τους.)
Το κείμενο καθορίζει επίσης νέα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία ένα κράτος μέλος είναι υπεύθυνο για την εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας (πρώην κανονισμός του Δουβλίνου).

Για να αντιμετωπιστεί η ξαφνική αύξηση των αφίξεων, ο κανονισμός για την κρίση και την ανωτέρα βία θεσπίζει έναν μηχανισμό για τη διασφάλιση της αλληλεγγύης και τα μέτρα για την υποστήριξη των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν μια εξαιρετική εισροή υπηκόων τρίτων χωρών που οδηγεί στην κατάρρευση του εθνικού συστήματος ασύλου.
Οι κανόνες καλύπτουν επίσης την εργαλειοποίηση των μεταναστών, δηλαδή όταν οι μετανάστες χρησιμοποιούνται από τρίτες χώρες ή εχθρικούς μη κρατικούς φορείς για να αποσταθεροποιήσουν την ΕΕ. Προβλέπεται πιθανή προσωρινή παρέκκλιση από τις τυπικές διαδικασίες ασύλου.
Σύμφωνα με τον νέο κανονισμό, τα άτομα που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να εισέλθουν στην ΕΕ θα υπόκεινται σε διαδικασία προκαταρκτικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης της ταυτοποίησης, συλλογής βιομετρικών δεδομένων, ελέγχων υγείας και ασφάλειας, για έως και επτά ημέρες. Οι ειδικές ανάγκες των παιδιών θα λαμβάνονται υπόψη και κάθε κράτος μέλος θα έχει έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης για να διασφαλίζει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Από την πλευρά του, ο κανονισμός για τις διαδικασίες ασύλου θεσπίζει μια κοινή διαδικασία σε ολόκληρη την ΕΕ για τη χορήγηση και την απόσυρση διεθνούς προστασίας, αντικαθιστώντας αρκετές εθνικές διαδικασίες. Η επεξεργασία των αιτημάτων ασύλου θα πρέπει να είναι ταχύτερη -έως έξι μήνες για μια πρώτη απόφαση-, με μικρότερα όρια για προδήλως αβάσιμες ή απαράδεκτες αιτήσεις και στα σύνορα της ΕΕ.

Τέλος, η μεταρρύθμιση του Eurodac στοχεύει στον πιο αποτελεσματικό εντοπισμό όσων φτάνουν στην επικράτεια της ΕΕ, προσθέτοντας εικόνες προσώπου στα δακτυλικά αποτυπώματα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών από έξι ετών. Οι αρχές θα μπορούν να καταγράφουν εάν κάποιος μπορεί να αποτελέσει απειλή για την ασφάλεια, εάν το άτομο είναι βίαιο ή παράνομα οπλισμένο.
Η προσωρινή συμφωνία πρέπει να εγκριθεί επίσημα από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προτού καταστεί νόμος. Οι συννομοθέτες δεσμεύτηκαν να υιοθετήσουν τη μεταρρύθμιση των κανόνων της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο πριν από τις ευρωκελογές του 2024.
Με πληροφορίες από Deutsche Welle
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr