
Η πρώτη επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ σε Αθήνα και Αγκυρα είχε ένα κοινό μήνυμα και στις δυο χώρες, αλλά και πολλές διαφορές, που προδίδουν το διαφορετικό επίπεδο των σχέσεων της Ουάσιγκτον με την Ελλάδα και την Τουρκία.
Συμβολικά, ίσως η εικόνα που εικονογραφεί με τον καλύτερο τρόπο το διαφορετικό κλίμα στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Αθήνα και την Αγκυρα, είναι η εικόνα του Αντονι Μπλίνκεν με τον Ερντογάν στο αεροδρόμιο της τουρκικής πρωτεύουσας όπου συναντήθηκαν στην αίθουσα VIP, ενώ λίγες ώρες αργότερα ο Ελληνας πρωθυπουργός παρέθετε γεύμα προς τιμήν του αμερικανού αξιωματούχου.
Το κοινό μήνυμα ήταν ότι και οι δύο χώρες πρέπει να κάνουν προσπάθειες να λύσουν τις μεταξύ τους εκκρεμότητες. Αλλά ενώ στην Αθήνα ακούστηκαν μόνο θερμά λόγια και έπαινοι, στις δηλώσεις στην Τουρκία, παρά το γεγονός ότι η γειτονική χώρα βιώνει μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές στη ιστορία της, υπήρχε και πολύ γκρίνια.
Η συνάντηση με τον "κρυωμένο" Δένδια
Αυτή την ώρα γίνεται η πρώτη συνάντηση του αμερικανού ΥΠΕΞ Μπλίνκεν με τον Έλληνα ομόλογό του, Νίκο Δένδια- που χθες απουσίασε από το δείπνο του πρωθυπουργού, λόγω του πυρετού που ανέβασε- τον οποίο ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποκάλεσε "φίλε μου".
Στον διάλογο που είχαν μπροστά στις κάμερες πριν τον τέταρτο γύρο του στρατηγικού διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας, ο Νίκος Δένδιας καλοσώρισε τον Άντονι Μπλίνκεν στην Αθήνα, επισημαίνοντας ότι από την προηγούμενη συνάντησή τους "βιώσαμε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία" και ότι αυτή η δραματική εξέλιξη έκανε ακόμα πιο στενή "τη συνεργασία ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ".
Στο πλαίσιο των διευρυμένων συνομιλιών, οι δύο υπουργοί θα κηρύξουν την έναρξη του 4ου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδας – ΗΠΑ και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν συνομιλίες των δυο αντιπροσωπειών. Κατόπιν, θα υπάρξει κατ’ ιδίαν συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, Ελλάδας και ΗΠΑ, Νίκου Δένδια και Άντονι Μπλίνκεν, ενώ στις 10:30 θα λάβουν χώρα κοινές δηλώσεις στον Τύπο.
Το μήνυμα που μεταφέρει ο Μπλίνκεν
Το μήνυμα που μεταφέρει ο Αντονι Μπλίνκεν σε Αθήνα και Αγκυρα είναι ότι και οι δυο χώρες θα ωφεληθούν σημαντικά, εφόσον βρεθεί λύση στις εκκρεμότητες και στα προβλήματα με τις θαλάσσιες ζώνες που τους έχουν φέρει σε πορεία σύγκρουσης τα τελευταία χρόνια και ότι η Ουάσιγκτον μπορεί να παίξει τον ρόλο του διαμεσολαβητή, ώστε να ενισχύσει την προσπάθεια. Με δυο λόγια, το μήνυμα ήταν ξεκινήστε να συζητάτε και αναζητείστε λύσεις, θα βγείτε και οι δυο ωφελημένοι.

Το διαφορετικό κλίμα στις σχέσεις των δυο χωρών φάνηκε και από τις δηλώσεις αλλά και από την "χορογραφία" των συναντήσεων. Στην Αγκυρα ο κ. Μπλίνκεν απηύθυνε παραίνεση για μείωση των εντάσεων, ενώ στην Αθήνα απένειμε εύσημα στην Ελλάδα για τον ηγετικό της ρόλο στον τομέα της ενέργειας και της ασφάλειας.
Στην Αθήνα ο αμερικανός ΥΠΕΞ είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, που στη συνέχεια παρέθεσε και δείπνο προς τιμήν του. Στην Αγκυρα, ο κ. Μπλίνκεν είχε συνάντηση με τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ένα σύντομο τετ α τετ με τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο ανταποκριτής του Σκάι στην Τουρκία Μανόλης Κωστίδης ανέφερε ότι πολιτικοί παρατηρητές στην γειτονική χώρα σημείωσαν, ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν φορούσε γραβάτα. Μήπως ήθελε να στείλει ένα μήνυμα δυσαρέσκειας;
Οι δηλώσεις Μπλίνκεν στην Αθήνα
Στις σύντομες δηλώσεις του αμερικανού ΥΠΕΞ πριν από τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, ο κ. Μπλίνκεν έδωσε ένα περίγραμμα των όσων αναμένει η Ουάσιγκτον από τη σχέση της με την Αθήνα, περιγράφοντας την τρέχουσα φάση ως περίοδο προκλήσεων. Ο κ. Μπλίνκεν εξήρε τον ρόλο της Ελλάδας στο Ουκρανικό "ως μία από τις πρώτες χώρες που προσέτρεξαν να υποστηρίξουν την Ουκρανία", αναφέρθηκε στον ηγετικό ρόλο που διαδραματίζει η Ελλάδα στην περιοχή, τόσο στα ζητήματα ενέργειας όσο και "στην ένταξη κρατών στην Ευρώπη, των Δυτικών Βαλκανίων", ενώ αναφέρθηκε με πολύ θερμά λόγια στην περυσινή ομιλία Μητσοτάκη στο Κογκρέσο:
"Ενα από τα πράγματα που είπατε, αν θυμάμαι καλά, είναι ότι αυτό που πραγματικά μας ενώνει –ΗΠΑ και Ελλάδα– είναι το θαύμα μιας ελληνικής ιδέας. Της ιδέας ότι η κοινωνία λειτουργεί καλύτερα όταν οι πολίτες της είναι ίσοι και όλοι έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στη λειτουργία του κράτους. Είναι μια ισχυρή ιδέα που μας ενώνει σε κάτι θεμελιώδες. Είναι μια ιδέα που σε κάποια μέρη, με ορισμένους τρόπους, αμφισβητείται. Και το γεγονός ότι παραμένουμε ενωμένοι πιστεύω ότι αποτελεί πηγή μεγάλης ελπίδας για το μέλλον", είπε.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε αρχικά στον ένα χρόνο από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και υπογράμμισε ότι "πρέπει να στείλουμε το μήνυμα ότι κάθε μορφή αναθεωρητισμού, κάθε αλλαγή συνόρων με τη βία δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά από τη διεθνή κοινότητα των δημοκρατικών κρατών". Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε ακόμη και για τους σεισμούς στη γειτονική χώρα, εκφράζοντας την ελπίδα ότι "θα υπάρξει μια ευκαιρία να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτόν τον ψυχικό σύνδεσμο και να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας".

Η γκρίνια στην Αγκυρα για τα F16
Στην Αγκυρα, ο Αντονι Μπλίνκεν είπε ότι ικανοποιούν τις ΗΠΑ, τα βήματα που κάνει η Τουρκία για συνεργασία με την Ελλάδα, την Αρμενία και το Ισραήλ, ενώ τόνισε πως η Αγκυρα θα έχει όφελος από τη μείωση της έντασης και την επίλυση των διαφορών με την Ελλάδα, καθώς θα βρίσκεται στο επίκεντρο των δικτύων μεταφοράς ενέργειας από τη βόρεια Αφρική στην Ευρώπη.
Η δήλωση μπορεί να διαβαστεί και αλλιώς. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών κάλεσε την Τουρκία να σταματήσει να προκαλεί εντάσεις και να προσεγγίσει τη Δύση και τις χώρες που την εκπροσωπούν στην περιοχή. Θα είναι προς όφελός της…
Στη συνέντευξη Τύπου ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναφέρθηκε στις σχέσεις της Αγκυρας με τις χώρες της περιοχής. "Εκτιμάμε ιδιαίτερα τα θετικά βήματα που κάνει η Τουρκία για να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα, την Αρμενία και το Ισραήλ, των οποίων οι πολίτες εργάστηκαν πλάι πλάι με τους Τούρκους συναδέλφους τους μετά τον σεισμό", δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μπλίνκεν.
Το πρόβλημα με τα F16
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ τόνισε πως η κυβέρνηση Μπάιντεν υποστηρίζει την πώληση των F-16, ωστόσο δεν έδωσε χρονικό ορίζοντα για το πότε θα θέσει το ζήτημα στο Κογκρέσο. O κ. Τσαβούσογλου δεν έκρυψε τον εκνευρισμό του για τη στάση των ΗΠΑ που συνδέουν το ζήτημα των F-16 με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. "Δεν είναι σωστή και δίκαιη η διασύνδεση της ένταξης των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ με το ζήτημα των F-16. Οπως δεν είναι δυνατόν να πάρουμε F-16 υπό όρους. Δεν πρέπει να μας δένουν χειροπόδαρα", δήλωσε. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας αναφέρθηκε και στο ζήτημα των F-35 και ζήτησε την επιστροφή του 1,4 δισ. δολαρίων.
Ο κ. Μπλίνκεν στη συνέντευξή του στο τηλεοπτικό δίκτυο ΝΤV τόνισε, πως η Ελλάδα και η Τουρκία πρέπει να προσπαθήσουν για τη μείωση της έντασης και να βρουν μια θετική οδό για το μέλλον. "Αν επιλυθούν μακροχρόνια προβλήματα, όπως αυτά των θαλάσσιων διαφορών, τότε υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες καθώς η Τουρκία θα βρίσκεται στο επίκεντρο της ροής της ενέργειας. Της ροής της ενέργειας στη Μεσόγειο, στο Αιγαίο και κυρίως όμως στην Αν. Μεσόγειο. Η Τουρκία θα έχει τεράστιο όφελος στο να βρίσκεται στο επίκεντρο της ροής της ενέργειας από τη βόρεια Αφρική στην Ευρώπη. Αυτό θα είναι προς το συμφέρον του τουρκικού λαού, των τουρκικών εταιρειών και της Τουρκίας. Η επίλυση λοιπόν αυτών των μακροχρόνιων διαφορών θα φέρει νέες και μεγάλες ευκαιρίες".
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ξεκαθάρισε όμως πως "οι ανησυχίες του Κογκρέσου πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Δεν είναι δυνατόν να προχωρήσουμε σε αυτό το θέμα χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου".
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr