
Ένα χρόνο πριν κλείσει τα 100 του χρόνια και μπροστά σε καμπή για το μέλλον, το ΚΚΕ πραγματοποιεί το 20ό του συνέδριο. Το TheToc "βουτά" στην ιστορία του κόμματος.
"Ένας αιώνας αγώνας και θυσία" λένε περήφανα τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΕ στο σύνθημα, ένα σύνθημα που έχει περάσει από τα χείλη πολλών, καθώς κυριαρχούσε και παλιότερα. Μόνο που τώρα είναι διαφορετικά. Το ΚΚΕ πλέον γίνεται 100, σε έναν χρόνο συγκεκριμένα, κάτι που θα τιμηθεί με μεγάλες εκδηλώσεις και με κορυφαία αυτή στην Αθήνα το 2018.
Τι προηγήθηκε όμως; Πόσα συνέδρια και υπό ποιές συνθήκες; Η ιστορία είναι ξεκάθαρη. Για να "φτάσει" το κόμμα στον Δημήτρη Κουτσούμπα, προηγήθηκαν ο ιστορικός ηγέτης του, ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο Χαρίλαος Φλωράκης αλλά και η Αλέκα Παπαρήγα η οποία "ανέλαβε" το κόμμα σε ιδιαίτερη δύσκολη στιγμή.
1ο (Ιδρυτικό) Συνέδριο του ΣΕΚΕ

Το 1ο (Ιδρυτικό) Συνέδριό του ΚΚΕ (ΣΕΚΕ αρχικά) συνήλθε στις τέσσερις Νοεμβρίου 1918 στα γραφεία του Συνδέσμου Μηχανικών Ατμόπλοιων στον Πειραιά.
Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, επέμεινε στην οργάνωσή του σύμφωνα με τις αρχές της επιστημονικής κοσμοθεωρίας του Μαρξισμού-Λενινισμού. Ήταν κόμμα επαναστατικό-διεθνιστικό και τάχτηκε στο πλευρό της Οκτωβριανής Επανάστασης.
Όπως έγραφε ο λογοκριμένος “Ριζοσπάστης”, “Εις το ξενοδοχείον ''Πειραιεύς'' εις την αίθουσαν του σωματείου των μηχανικών ατμοπλοίων... συνήλθε χθες εις την πρώτην συνεδρίασίν του το πρώτον σοσιαλιστικόν συνέδριον της Ελλάδος με κύριον σκοπόν τη συνένωσιν όλων των εν Ελλάδι σοσιαλιστικών ομάδων εις ένα ενιαίον κόμμα διοικούμενον ενιαίως και αντιπροσωπευόμενον εις τη Διεθνή. Η έναρξις εγένετο εις τας 10 π.μ.
2ο Συνέδριο του ΣΕΚΕ
Το 2ο Συνέδριο του ΣΕΚΕ έγινε στην Αθήνα στην Αίθουσα «Τσαλδάρη» στην Πλατεία Κολοκοτρώνη τον Απρίλιο του 2020. Οι σύνεδροι τάχθηκαν υπέρ του λενινιστικού προσανατολισμού του κόμματος στο θέμα της εξουσίας του προλεταριάτου και της αρχής του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, ως θεμελιακών αρχών οικοδόμησης και λειτουργίας του κόμματος νέου τύπου.
Το πιο σημαντικό είναι ότι αποφασίστηκε η οργανική προσχώρηση του ΣΕΚΕ στην Γ΄ Κομμουνιστική Διεθνή, ψηφίστηκε νέο καταστατικό και στον αρχικό τίτλο του κόμματος προστέθηκε σε παρένθεση παρενθέσεως η λέξη (Κομμουνιστικόν).
Η εφημερίδα «Ριζοσπάστης» έγινε από τον Αύγουστο του 1921 επίσημο «Όργανο της Κεντρικής Επιτροπής».

Από το 1921 άρχισε, επίσης, να εκδίδεται και η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση».
Ανάμεσα στο δεύτερο και το τρίτο συνέδριο το οποίο έγινε τον Μάρτιο του 1927, μεσολάβησαν άλλα τέσσερα συνέδρια που ήταν έκτακτα:
α) Το Έκτακτο Εκλογικό Συνέδριο του ΣΕΚΕ (Κ) που συνήλθε στην Αθήνα στα γραφεία του κόμματος στην οδό Ευριπίδου 14, στις 16 Σεπτέμβρη του 1920 με κύριο θέμα τη στάση του κόμματος στις βουλευτικές εκλογές που είχαν προκηρυχτεί για την 1η Νοέμβρη 1920, αλλά και για το αγροτικό ζήτημα.
β) Το Έκτακτο Εκλογικό Συνέδριο που συνήλθε στις 20-31 του Οκτώβρη 1922 στην Αθήνα στα γραφεία της ΓΣΕΕ, στην οδό Λυκούργου 10 και ασχολήθηκε κυρίως με οργανωτικά ζητήματα.
γ) Το Έκτακτο Εκλογικό Συνέδριο που συνήλθε επίσης στην Αθήνα στις 19-24 του Σεπτέμβρη 1923 και
δ) το 3ο Εκτακτο Συνέδριο του ΣΕΚΕ (Κ), στο διάστημα 26 Νοεμβρίου-3 Δεκεμβρίου 1924, όπου υπήρχε αντιπρόσωπος της Γ Κομμουνιστικής Διεθνούς, (ΚΔ) και της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας, (ΒΚΟ).
Στο 3ο Έκτακτο Συνέδριο, και σύμφωνα με τους 21 όρους της ΚΔ, το Κόμμα μετονομάστηκε από ΣΕΚΕ (Κ), σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (Ελληνικό Τμήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς), ΚΚΕ (ΕΤΚΔ).
Τότε επιβάλλεται στην Ελλάδα η δικτατορία του στρατηγού Θ. Πάγκαλου και το ΚΚΕ περνά στην παρανομία.
3ο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ
Τον Μάρτιο του 1927 συνήλθε το 3ο Τακτικό Συνέδριο του ΚΚΕ.
4ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Συνέρχεται από τις 10 έως τις 15 Δεκεμβρίου του 1928, οπότε και οξύνεται η δράση του κόμματος όσο όμως και των αντιπάλων του. Η κυβέρνηση Βενιζέλου λαμβάνει εδικά μέτρα καταστολής με αποκορύφωση το "Ιδιώνυμο".


5ο Συνέδριο
Το συνέδριο, τον Μάρτη του 1934 επικυρώνει τις αποφάσεις της 6ης Ολομέλειας, ενώ επικεντρώνεται στην πάλη ενάντια στον φασισμό. Το ΚΚΕ παίρνει επάνω του το βάρος του αντιφασιστικού αλλά συγχρόνως και αντιπολεμικού αγώνα.
6ο Συνέδριο
Το Συνέδριο στηρίχτηκε στις αποφάσεις του 7ου Συνεδρίου της ΚΔ και καθόρισε τα καθήκοντα, με βάση τον κίνδυνο εγκαθίδρυσης φασιστικής δικτατορίας. Μπροστά σε αυτό το ενδεχόμενο οι σύνεδροι επεξεργάζονται την πολιτική για το Ενιαίο Μέτωπο και το Παλλαϊκό Μέτωπο, ενώ "πέφτει" το σύνθημα της «Λαϊκής Δημοκρατικής Εξουσίας» του προλεταριάτου και της αγροτιάς.
Χαρακτηρίζοντας άμεσο τον κίνδυνο του πολέμου κυρίως από την Ιταλία καθόρισε ότι «το καθήκον τόσο της απόκρουσης της άμεσης απειλής του πολέμου, όσο και της υπεράσπισης της ανεξαρτησίας και της ακεραιότητας της χώρας από τους ξένους ιμπεριαλιστές πέφτει πάνω στο Κόμμα μας».
Στις 4 Αυγούστου του 1939 ο «Ριζοσπάστης» κυκλοφόρησε με την πληροφορία ότι επίκειται επιβολή δικτατορίας και πράγματι ο Μεταξάς την ίδια μέρα κήρυξε στρατιωτικό νόμο. Το ΚΚΕ περνά στην παρανομία.
Την 1η Σεπτεμβρίου 1939 αρχίζει «τυπικά» ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Τον ίδιο χρόνο, η Ιταλία του Μουσολίνι επιτίθεται στην Αλβανία και στις 28 Οκτώβρη 1940 κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα.
Το ΚΚΕ, αν και αποδεκατισμένο από το καθεστώς του Μεταξά και τις διώξεις του Μανιαδάκη μέσω του γράμματος του Νίκου Ζαχαριάαδη, ΓΓ της ΚΕ, καλεί σύσσωμο τον ελληνικό λαό στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.

7ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Από την 1η έως τις 6 Οκτωβρίου 1945 συνήλθε στον κινηματογράφο «Τιτάνια» στην οδό Πανεπιστημίου, το 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Όσο είναι ακόμα νόμιμο, τυπικά τουλάχιστον, επιχειρεί να συνέλθει από την ήττα που έχει υποστεί και να "αναγεννήσει" το κίνημα του προηγούμενου διαστήματος. Τελικά, επιλέγεται η ένοπλη αντιπαράθεση, ήτοι η τρίχρονη εμφύλια διαμάχη μέσω του ΔΣΕ.


8ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Το 8ο Συνέδριο του ΚΚΕ συνήλθε μετά αρκετά χρόνια, τον Αύγουστο του 1961. Επί της ουσίας, το ΚΚΕ προσπαθούσε να συνέλθει από τα πλήγματα που είχε δεχθεί, αλλά και την απομάκρυνσή του λόγω συνθηκών από το μεγάλο κομμάτι του λαού. Το προλαβαίνει η δικτατορία του 1967.
Σημείωση: Τον Μάρτιο του 1956, μόλις ένα μήνα μετά την πραγματοποίηση του 20ού Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ), με ευθεία παρέμβαση του ιδίου αλλά και πέντε άλλων κομμονιστικών κομμάτων συγκροτείται Διεθνής Επιτροπή η οποία καθαιρεί από γενικό γραμματέα τον Νίκο Ζαχαριάδη και τοποθετεί στη θέση του τον Κώστα Κολιγιάννη, ο οποίος θα παραμείνει επικεφαλής του ΚΚΕ μέχρι το 1972, όταν και θα τον διαδεχτεί ο Χαρίλαος Φλωράκης. Είναι η εποχή της "αποσταλινοποίησης".

9ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Τον Δεκέμβριο του 1973 γίνεται το 9ο Συνέδριο, το οποίο εξέτασε αναλυτικά όλα τα γεγονότα που σημάδεψαν την πολιτική ιστορία του τόπου από το 8ο Συνέδριο και μετά. Υπήρξε βαθιά κριτική τόσο στη λαθεμένη ανάλυση των δυνάμεων του 8ου Συνεδρίου, όσο όμως και στις άλλες εκτιμήσεις του προηγούμενου Συνεδρίου Συνεδρίου.
10ο Συνέδριο του ΚΚΕ.
Συνέρχεται από τις 15 έως τις 20 Μαΐου 1978 στο γήπεδο του «Μίλωνα» στην Ν. Σμύρνη. Απάλειψε το καθεστώς της «νέας δημοκρατίας», που ανταποκρινόταν μόνο στην περίοδο της δικτατορίας, διατήρησε την ενιαία επαναστατική διαδικασία με τα δύο στάδια επαναστατικών μετασχηματισμών και καθόρισε το Πρόγραμμα, τόσο στο πρώτο στάδιο, με το καθεστώς της «δημοκρατίας του λαού», όσο και στο σοσιαλισμό.


11ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Πλέον το ΚΚΕ είναι κοινοβουλευτικό κόμμα. Πραγματοποιεί το Συνέδριό του από τις 14 έως τις 19 Δεκεμβρίου 1982 συνήλθε στην Αίθουσα Συνεδρίων της έδρας της ΚΕ του κόμματος στον Περισσό.

12ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Τον Μάιο του 1987, συνήλθε το 12ο Συνέδριο που επεξεργάστηκε την πολιτική των δύο δρόμων για την ελληνική κοινωνία και τη νέου τύπου ανάπτυξη. Παράλληλα, επεξεργάζεται την ιδέα του συνασπισμού των αριστερών δυνάμεων, η οποία παίρνει υλοποιείται.
Επισημαίνεται:
Τον Ιούλιο του 1989 η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ κάνει δεκτό το αίτημα του Χαρίλαο Φλωράκη να αντικατασταθεί και εκλέγει στη θέση του το ιστορικό πρόσωπο της Αριστεράς και του εαμικού κινήματος, Γρηγόρη Φαράκο. Ακολούθησε η διάσπαση της ΚΝΕ που οδήγησε σε μαζική διαγραφή και αποχώρηση των περισσότερων μελών της νεολαίας, όπως και την σταδιακή αποχώρηση 15 μελών της Κεντρικής Επιτροπής.
13ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Τον Φλεβάρη του 1991 συγκαλείται το 13ο Συνέδριο του ΚΚΕ, ένα ιδιαίτερα κρίσιμο συνέδριο, το οποίο λίγο έλειψε να γίνει "μοιραίο" για το ΚΚΕ. Ξεσπά μεγάλη διαφωνία και αντιπαράθεση στο εσωτερικό του κόμματος, για τον ρόλο του, τη σχέση του με τον Συνασπισμό, τις συμμαχίες που έπρεπε να κάνει, αλλά και γενικότερα για το σύνολο των στόχων του και την στρατηγική του. Εκλέγεται οριακά μία Κεντρική Επιτροπή, της οποίας “τα στελέχη που τάσσονταν υπέρ της διατήρησης του κομμουνιστικού χαρακτήρα του Κόμματος” πλειοψηφούν κατά ελάχιστους και εκλέγουν με την στήριξη του Χαρίλαου Φλωράκη και ψήφους 57 έναντι 54, ως γενική γραμματέα την Αλέκα Παπαρήγα. Απέναντι της ήταν ο Γιάννης Δραγασάκης.
Ακολουθεί νέα διάσπαση τον Ιούλιο του 1991, οπότε αποχώρησαν περίπου 50 μέλη της ΚΕ τα οποία συνέχισαν την πολιτική τους διαδρομή μέσα από τον Συνασπισμό. Η κόντρα συνεχίζεται με την αποχώρηση από τον Συνασπισμό του ΚΚΕ.
14ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Το 14ο Συνέδριο του ΚΚΕ συνήλθε μεταξύ 18 και 21 Δεκεμβρίου 1991 στην αίθουσα Συνεδρίων και έθεσε ως καθήκον την ανασυγκρότηση και ανάπτυξη του Κόμματος.

15ο Συνέδριο
Μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, οι σύνεδροι επεξεργάστηκαν τη στρατηγική και τακτική του κόμματος και το χαρακτήρα της επανάστασης, καθώς και την πολιτική γραμμή συγκέντρωσης των δυνάμεων της επανάστασης. Κατέληξε ότι ο χαρακτήρας της επανάστασης είναι σοσιαλιστικός.

16ο Συνέδριο
Τονίζεται ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενδιάμεσο στάδιο ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό που θα λύσει προς όφελος των εργαζομένων την αντίθεση με τα μονοπώλια με τον ιμπεριαλισμό.

17ο Συνέδριο
Κύριο σύνθημα, "από την ανασυγκρότηση στην ισχυροποίηση".
Υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα ανάδειξης πιο διακριτά της κομμουνιστικής άποψης, ενός κομμουνιστικού πόλου, που θα έχει την μορφή του συντονισμού της κοινής δράσης και θα είναι συγκροτημένος με όρους ισοτιμίας.
18ο Συνέδριο
Στην απόφαση του Συνεδρίου υπογραμμίζεται ότι «το 18ο Συνέδριο του ΚΚΕ καθορίζει ως αμετακίνητο και ξεκάθαρο στόχο όλου του Κόμματος το πέρασμα στην αντεπίθεση συνολικά σε όλα τα επίπεδα με την ισχυροποίηση του ΚΚΕ, με ένα Κόμμα σε πλήρη ετοιμότητα να ανταποκριθεί σε οποιεσδήποτε συνθήκες και στροφές της ταξικής επαναστατικής πάλης».
19ο Συνέδριο
Εκλέγεται ο Δημήτρης Κουτσούμπας στη θέση του ΓΓ της ΚΕ του κόμματος. Έθεσε ως βασικό στόχο του κόμματος την “ανασύνταξη του εργατικού λαϊκού κινήματος” και την σύγκρότηση της “Λαϊκή Συμμαχίας” μέσα από την ισχυροποίηση του ΚΚΕ ως κόμματος “παντός καιρού”.
Σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ που διαφαινόταν ότι θα σχηματίσει μελλοντικά κυβέρνηση, οι Θέσεις του συνεδρίου ανέφεραν ότι “εξελίσσεται σε κόμμα της σοσιαλδημοκρατίας, πιο συντηρητικό σε σύγκριση με το κλασικό σοσιαλδημοκρατικό ΠΑΣΟΚ της λεγόμενης μεταπολιτευτικής περιόδου".

Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ
Φωτό: Ριζοσπάστης, ΚΚΕ (αρχείο) Ευρωκίνηση
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr