Νίκο Κούε: Η Ελλάδα είναι κατ΄ αναλογία η Ισπανία του 1936

Ο υποψήφιος της ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL για την προεδρία της Κομισιόν Νίκο Κούε μπορεί να θεωρηθεί ότι ενσαρκώνει εύγλωττα το προφίλ του ευρωπαίου πολίτη που διαμορφώθηκε από τις συνθήκες που κυριάρχησαν μεταπολεμικά στην ήπειρο. Γεννημένος στην Ισπανία, μεγάλωσε στο Βέλγιο -όπου μετανάστευσαν οι γονείς του- και ανδρώθηκε συνδικαλιστικά στους χώρους της δουλειάς και πολιτικά στο πεδίο της βιοπάλης. Βαθύς γνώστης της κοινωνικής και εργασιακής πραγματικότητας της ΕΕ διεκδικεί την εκλογή του στο ύπατο αξίωμα της ΕΕ μαζί με τη Σλοβένα Βιολέτα Τόμιτς στις ευρωεκλογές του Μαΐου.

Ο Νίκο Κούε βρέθηκε στην Αθήνα ως ομιλητής στο ευρωπαϊκό συνέδριο που οργάνωσε ο ΣΥΡΙΖΑ και η ευρωομάδα της Αριστεράς GUE/NGL για το μέλλον της ΕΕ και μίλησε στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων για το πρόγραμμα του GUE/NGL και τις προοπτικές του στην αναμέτρηση των Ευρωεκλογών, που αναδεικνύονται ως μία κρίσιμη μάχη για το μέλλον της Ένωσης.

Ο Νίκο Κούε αναφέρθηκε ιδιαίτερα στους κινδύνους που εγκυμονεί η άνοδος της Ακροδεξιάς, η ανάπτυξη μίας επιθετικής πολιτικής στη Μεσόγειο, η επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού ως μοντέλο παραγωγής κι ανάπτυξης στην ΕΕ. Ανέλυσε τις ανισότητες που δημιουργούνται από τις οικονομικές επιλογές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κι αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει ένας συντεταγμένος αγώνας των πολιτικών κομμάτων και των κοινωνικών κινημάτων εντός τις ΕΕ απέναντι σε αυτές τις πολιτικές, αλλά και στην άνοδο των ακροδεξιών τάσεων και του λαϊκισμού.

Ωστόσο, πραγματιστής κι ευθύς ως άνθρωπος και συνδικαλιστής, ο Νίκο Κούε δεν παρέλειψε να στρέψει τα βέλη του και κατά των αστοχιών του αριστερού κινήματος στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, κυρίως όσον αφορά την έλλειψη ενός συγκροτημένου, πλήρους και πειστικού προγράμματος, που θα εμπνεύσει και συνεγείρει τους πολίτες της ΕΕ, όπως και στηλίτευσε την απουσία συντονισμένης δράσης μεταξύ των προοδευτικών κινημάτων στην Ευρώπη, που όπως στην περίπτωση της κρίσης στην Ελλάδα απέτυχαν να ορθώσουν ένα ενιαίο μέτωπο για την πάλη και την αλλαγή του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου της ΕΕ, που στις μέρες μας αποτυγχάνει να πείσει τους πολίτες της.

Ακολουθεί η συνέντευξη του Νίκο Κουε για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Κύριε Κούε, η Ευρώπη βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή, τόσο πολιτικά κι οικονομικά, όσο και κοινωνικά. Ποιες είναι οι προτάσεις και οι προοπτικές που προωθεί η ευρωομάδα της Αριστεράς;

Το πρώτο μέλημα είναι να διασαλπίσει ένα κάλεσμα στον καθένα μας, στην κοινωνία των πολιτών, για μία ενιαία δράση, στα πρότυπα του κινήματος των μεταλλουργών της Βαλονίας, που ξεκινώντας από τις Βρυξέλλες απλώθηκε σε όλη την Ευρώπη, εδραιώνοντας επαφές με όλα τα προοδευτικά εργατικά συνδικάτα και ρίχνοντας βάσεις σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Από τότε για εμάς κύριος στόχος ήταν η Ευρώπη να είναι η ήπειρος της εργασίας και των πολιτών. Συνεπώς, με αιχμή του δόρατος επιδιώκουμε να προσδώσουμε ένα ευρωπαϊκό όραμα που θα είναι διαφορετικό από το μοντέλο που σήμερα κυριαρχεί στην ΕΕ, και το οποίο μας οδηγεί σε πλήρες αδιέξοδο.

Καθώς εσείς προέρχεσθε κι από το συνδικαλιστικό κίνημα και αντιλαμβάνεσθε τις προσδοκίες της βάσης της ευρωπαϊκής κοινωνίας μπορείτε να μας πείτε ποιές είναι οι προοπτικές για να εξέλθουμε από αυτήν την επικίνδυνη πορεία που φαίνεται να ακολουθεί η ήπειρός μας;

Είναι δύο οι λόγοι που αποδέχθηκα να δεχθώ ν΄ αναλάβω τις ευθύνες του να ηγηθώ του ψηφοδελτίου στις Ευρωεκλογές. Ο πρώτος είναι ο ήχος των κανονιών που έχουν αρχίσει να βάλλουν σε όλη την Ευρώπη, είτε πρόκειται για τη Συρία, τη Λιβύη, η Υεμένη. Όλη τούτη η αποσταθεροποίηση γύρω από τη Μεσόγειο, αποτελεί μέγιστο κίνδυνο για την Ευρώπη. Και το επακόλουθο αυτής της αποσταθεροποίησης είναι η αύξηση των μεταναστευτικών ροών, ένα φαινόμενο που η ακροδεξιά χρησιμοποιεί επ΄ ωφελεία της και το χειρότερο είναι πως το αφήσαμε να εξελιχθεί, κάτι που είναι απαράδεκτο για κάθε αριστερό και Ευρωπαίο πολίτη. Σε κάθε περίπτωση, αυτός ο ήχος από τις μπότες έχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιο δυνατά αισθητός και όλο και περισσότερο παίρνει έναν χαρακτήρα επιθετικό. Μία επιθετικότητα που η ΕΕ υιοθετεί ακόμη κι έναντι της Ρωσίας -χωρίς να θέλω να πω πως τρέφω μία ιδιαίτερη συμπάθεια στον Πούτιν- αλλά αυτό δεν είναι φυσιολογικό, διότι η Ρωσία θα έπρεπε να είναι συνέταιρος της Ευρώπης: άλλωστε το ίδιο δήλωσε κι η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ προ δύο εβδομάδων. Όμως τα γεγονότα υποδεικνύουν πως έχουμε εμπλακεί σε μία δυναμική σύγκρουσης, είτε στην περιοχή της Μεσογείου, είτε στα ανατολικά σύνορά μας. Από καιρό υπάρχουν φωνές για αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού, κάτι που είναι ανησυχητικό γιατί για μία μακρά περίοδο είχαμε μία σχετική μείωση του στρατιωτικού προϋπολογισμού. Κι ενώ επί 70 χρόνια στην ήπειρό μας δεν είχαμε μία ανοικτή πολεμική αναμέτρηση, τώρα όλα παίρνουν μία μορφή προετοιμασίας για μία σύγκρουση.

Το δεύτερο σημείο είναι πως με την ανθρωπιστική κρίση που δημιουργήσαμε στις χώρες της Μεσογείου, αντί να υποδεχθούμε ως έπρεπε το κύμα των προσφύγων, τους αφήσαμε -επιτρέψτε μου την έκφραση- να σαπίσουν. Με συνέπεια την αύξηση του φαινομένου της Aκροδεξιάς παντού στην Ευρώπη. Με αποτέλεσμα μετά τον ήχο των κανονιών, να αρχίζει να ακούγεται κι ο ήχος της μπότας σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Κι αυτός είναι ο δεύτερος λόγος που αποφάσισα να δεχθώ την υποψηφιότητα.

Και ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στους δύο αυτούς λόγους είναι η πολιτική λιτότητας που εφαρμόζει η ΕΕ, που αναγκάζει τα κράτη μέλη να ακολουθούν μία σφικτή οικονομική πολιτική, στο βαθμό που οι πολίτες δεν αισθάνονται καλά μέσα σε τούτη τη μορφή της Ευρώπης. Στην Ευρώπη που μειώνει τους μισθούς, που αυξάνει την ανεργία, που δεν έχει κανένα βιομηχανικό σχέδιο, ούτε και πολιτιστικό μοντέλο, όλα τούτα τα αρνητικά στοιχεία ωθούν τον πληθυσμό να μην εμπιστεύεται το ευρωπαϊκό σχέδιο που βρήκε στον νεοφιλελευθερισμό και μάλιστα στην πιο θηριώδη μορφή του την έκφρασή του. Και για τους λόγους αυτούς αποφάσισα να θέσω υποψηφιότητα με το ψηφοδέλτιο του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Όσον αφορά την απάντηση των ευρωπαϊκών λαών στη μορφή που έχει λάβει η ΕΕ, έχουμε παρατηρήσει πως τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία κάμψη στη μαχητικότητα και το εύρος των προοδευτικών κινημάτων που είχαν ορθώσει αντίσταση στο μοντέλο τούτο -όπως οι Podemos στην Ισπανία, η αριστερά στη Γαλλία και αλλού, ενώ απεναντίας καλπάζει ο λαϊκισμός και η εξαλλοσύνη της ακροδεξιάς.

Πιστεύω πως οι Podemos εκμεταλλεύθηκαν την οικονομική κρίση και τον έλεγχο της οικονομίας που η ΕΕ επιβάλλει στην Ισπανία, ή όπως στην Ελλάδα οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της τρόικας ήσαν τόσο ωμές, που η αντίδραση φυσιολογικά ήταν πολύ έντονη. Βέβαια τούτη η κοινωνική αντίδραση έφερε και την αναδιοργάνωση στα κόμματα της Αριστεράς. Στη Γαλλία η Αριστερά βρισκόταν σε αποσύνθεση για πολλά χρόνια, οι Podemos ξεπήδησαν από τα κινήματα στις πλατείες και πλήθος άλλες κινητοποιήσεις ανέδειξαν άλλες πρωτοβουλίες, όμως όλες τούτες είχαν αυθόρμητο χαρακτήρα και δεν είχαν μήτε τον χρόνο, μήτε και την πρόθεση να δώσουν μία μακρόχρονη προοπτική στα κινήματα αυτά. Μάλιστα επιτρέψτε μου στο σημείο αυτό να διατυπώσω κάτι προκλητικό: σήμερα στα εργοστάσια είναι όλο και πιο δύσκολο να οργανώσεις συνελεύσεις. Όταν το κύριο σύνθημα είναι να καταργήσουμε τα πυρηνικά εργοστάσια, να κλείσουμε τις σιδηρουργίες, ή τα εργοστάσια πλαστικών ή τη χημική βιομηχανία- αυτή η αμφιβολία για το μέλλον των εργαζομένων δημιουργεί ανησυχία στους χώρους εργασίας και πιστεύω ότι εμείς στην Αριστερά δεν έχουμε να προσφέρουμε καμία έμπρακτη λύση, μία απάντηση, ένα σχέδιο υλοποιήσιμο. Κι αυτή η έλλειψη σχεδίου κι απάντησης, ελλοχεύει τον κίνδυνο το σημαντικό, πλην όμως αυθόρμητο, κύμα των αριστερών κινητοποιήσεων να καταρρεύσει. Κι υπάρχουν δυνατότητες, όπως οι διαδηλώσεις των γυναικών στην Ισπανία, τα κοινωνικά κινήματα των πολιτικών διεκδικήσεων, όπως στο Βέλγιο που κάθε Πέμπτη ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους διαδηλώνοντας κατά της ανικανότητας των πολιτικών να δώσουν λύσεις στα προβλήματα του κόσμου. Όμως η δική μας απάντηση είναι πολύ ισχνή, λέμε απλώς πως χρειάζεται μία δίκαιη μετάβαση σε άλλο μοντέλο, χωρίς ωστόσο να το καθορίζουμε σαφώς. Απεναντίας, όταν υπάρχει ο κίνδυνος να κλείσουν εργοστάσια, έρχεται να τον εκμεταλλευθεί η Ακροδεξιά: εμφανίζεται ένας Σαλβίνι που λέει πως όχι, εγώ θα συνεχίσω να ρυπαίνω, θα συνεχίσω να παράγω αυτοκίνητα και χημικά ώστε να μη χαθούν θέσεις εργασίας. Έτσι κατορθώνει να καρπωθεί τις ανησυχίες του απλού λαού και των εργατών, γιατί εμείς δεν έχουμε μία πλήρη πρόταση για την καθημερινότητα και τη ζωή των πολιτών, ώστε να πιστέψουν στο όραμα μας και ότι αυτό είναι αξιόπιστο κι εφικτό.

Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς εξ ορισμού έχει στο πρόγραμμά του τον στόχο να ενώσει όλα τα πολιτικά, κοινωνικά και συνδικαλιστικά κινήματα στην Ευρώπη. Είναι δυνατόν υπό τις παρούσες συνθήκες να επιτευχθεί κάτι τέτοιο;

Βεβαίως και υπάρχει. Εάν συνεχίσουμε να παλεύουμε ο καθένας μόνος μας δεν πρόκειται να πετύχουμε τίποτα. Από τη δική μου εμπειρία, κι αυτήν ακριβώς την εμπειρία είναι που μου ζήτησε το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς να μεταφέρω στην πολιτική, είναι κάτι ανάλογο με το σχέδιο για τη συντονισμένη δράση των μεταλλουργών, που είχαμε συντάξει με συναδέλφους από τη Γαλλία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο. Την ίδια στιγμή διαπιστώναμε πως οι αγρότες δυσκολεύονταν να βγάλουν τον μήνα και πολεμούσαν γιατί οι τιμές για το γάλα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθόριζε ήταν εξευτελιστικές, είδαμε ακόμη και τους δικηγόρους να μπαίνουν στον αγώνα γιατί πλέον δεν είχαν πελάτες, είδαμε ακόμη και στον πολιτισμό να μειώνεται ο προϋπολογισμός για την κουλτούρα, με αποτέλεσμα να βγουν στους δρόμους και οι καλλιτέχνες. Είδαμε όλα τα στρώματα της κοινωνίας να μάχονται ο ένας στο πλευρό του άλλου. Για το λόγο αυτό εμείς αναλάβαμε την πρωτοβουλία να συστήσουμε ένα συνολικό σχέδιο, με την ονομασία «Δρων υποκείμενο στον παρόντα χρόνο», λέγοντας πως είναι αφελές να παλεύουμε χώρια όταν η μάχη μας είναι ενάντια στον ίδιο (ευρωπαϊκό) προϋπολογισμό και να ηττώμεθα επειδή είμαστε μόνοι μας. Χρειάζεται να ενώσουμε όλοι τις δυνάμεις μας επειδή ο νεοφιλελευθερισμός είναι ισχυρός και πλήττει όλη την κοινωνία, σε κάθε της επίπεδο. Ο ατομισμός, οι σχολές των ελίτ, τα νέα ανταγωνιστικά και παραγωγικά μοντέλα εργασίας, κυριαρχούν σε όλες τις κοινωνίες κι εμείς θα πρέπει να αντιταχθούμε σε τούτη τη διαίρεση που επιβάλλει στην κοινωνία ο νεοφιλελευθερισμός, μέσα από την οργάνωση στα συνδικάτα, στην κοινωνία των πολιτών και να δημιουργήσουμε ένα ευρύ μέτωπο και κίνημα, αλλά με ένα στόχο και ένα σχέδιο- όμως έχω την εντύπωση πως χωλαίνουμε όσον αφορά το σχέδιο.

Η Ελλάδα υπήρξε μία χώρα που επλήγη περισσότερο ίσως από οποιαδήποτε άλλη από την πολιτική λιτότητας που εφαρμόσθηκε στην Ευρώπη. Ποιά είναι η δική σας άποψη για το «ελληνικό πείραμα»;

Η Ελλάδα είναι η πατρίδα της καρδιάς μου. Αν η Ισπανία είναι η χώρα που γεννήθηκα, το Βέλγιο η χώρα που μεγάλωσα, η Ελλάδα είναι η χώρα που με έχει κερδίσει. Από το 2002 που είχα έλθει στην Ελλάδα με την συνδικαλιστική μου ένωση για να οργανώσουμε και συστήσουμε στην Ελλάδα μία αντιπροσωπεία του ευρωπαϊκού συνδικάτου. Και το ό,τι συνέβη στην Ελλάδα θεωρώ πως είναι φοβερό. Εάν όλοι, οι συνδικαλιστές, όλα τα πολιτικά κόμματα ήδη από το 2008, 2009 και 2010 είχαν αναλύσει καλλίτερα αυτό που έμελλε να συμβεί, θα μπορούσαμε όλοι συντεταγμένα να παλέψουμε μαζί με τον ελληνικό λαό. Εγώ ο ίδιος είχα γράψει το 2011 ένα άρθρο υποστηρίζοντας πως η Ελλάδα είναι κατ΄ αναλογία η Ισπανία του 1936. Δεν εννοούσα φυσικά την έκρηξη ενός εμφυλίου, αλλά οι οικονομικές συνθήκες και οι πολιτικές λιτότητας σε όλη την Ευρώπη έδιναν την αίσθηση των συνθηκών ενός πολέμου. Κι έτσι χάσαμε μία ευκαιρία να στηρίξουμε τον ελληνικό λαό στην πάλη του. Βέβαια υπήρξαν διαδηλώσεις, πράξεις αλληλεγγύης, ακόμη και χρηματικές ενισχύσεις, αλλά κανένα από αυτά σε επαρκή βαθμό. Γιατί εάν είχαμε καταφέρει να εντάξουμε την ανάλυση για το όραμα της Ευρώπης με βάση την ελληνική κρίση σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πέραν από αυτό της οικονομίας -γιατί στην ουσία όσα έγιναν ήταν για να προστατευθούν οι ιδιωτικές τράπεζες και ο ελληνικός λαός πλήρωσε το πιο μεγάλο τίμημα- σήμερα δεν θα χρειαζόταν να δώσουμε μάχες στην Ισπανία, την Πορτογαλία, το Βέλγιο, τη Γαλλία. Θα μπορούσαμε να είχαμε προβλέψει αυτές τις εξελίξεις. Θα μπορούσαμε να είχαμε δημιουργήσει, κατά τα πρότυπα του ΄36 μία «Διεθνή Ταξιαρχία» των προοδευτικών δυνάμεων για να δώσουμε τη μάχη στο «θέατρο του πολέμου» της Ελλάδας.

Πηγή, φωτό: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr