«Περί ελπίδας»: Λόγος του καθηγητή Χάρη Παμπούκη

Το νέο του βιβλίο παρουσίασε ο καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών Χάρης Παμπούκης σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Μεγάλη Αίθουσα του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου και του Πρύτανη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθηγητή κ. Μελέτιου-Αθανάσιου Δημόπουλου.

Στο βιβλίο με τίτλο «Περί ελπίδας. Ένα σχέδιο υπέρβασης της κρίσης», ο συγγραφέας καταπιάνεται με το ερώτημα «Πως και πότε θα ξεπεράσουμε την κρίση;» και προτείνει ένα εθνικό σχέδιο υπέρβασης της κρίσης βασισμένο σε αυτά που αποκαλεί «εργοτάξια κατασκευής της Νέας Ελλάδας». Όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου του ο κ. Παμπούκης, τα εργοτάξια αυτά αφορούν την ανασυγκρότηση της πολιτείας, την ανάκτηση της οικονομικής κυριαρχίας, την ανάπτυξη και την παραγωγή πλούτου, την παιδεία, τη δικαιοσύνη, την υγεία, κ.α.

«Την ιδέα ενός εθνικού σχεδίου υπέρβασης της κρίσης [...] τη συνέλαβα ως υπουργός στα τέλη του 2010 αντιλαμβανόμενος ότι η κρίση έχει μια εθνική διάσταση που υπερβαίνει πρόσωπα και κόμμα και απαιτεί μία εθνική συλλογικότητα» ανέφερε στην ομιλία του ο κ. Παμπούκης.

Ο καθηγητής της Νομικής Σχολής επέμεινε στην ανάγκη ενός ελληνικού σχεδίου που θα διόρθωνε και θα υπερέβαινε τα μνημόνια με τα θετικά και τα αρνητικά τους, ενώ όπως επεσήμανε ένα τέτοιο σχέδιο «κατ'αρχήν θα χρησιμεύσει στη διόρθωση λαθών που δεν είναι δυνατόν να διορθωθούν πάνω στη βάση “τα μνημόνια είναι λάθος”». Πρόκειται για ένα «σχέδιο ελπίδας», όπως το χαρακτήρισε, «που θα τονώσει το φρόνημα του λαού μας που έχει τσακιστεί κάτω από το φόβο και την απειλή», ένα σχέδιο «ασπίδα κατά διαφόρων κινδύνων».

«Ένα εθνικό σχέδιο για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να αυτοκυβερνηθούμε, ότι όταν κατακτάμε την ελευθερία μας ξέρουμε να τη διαχειριστούμε, ένα εθνικό σχέδιο για να διορθώσουμε τα μνημόνια, ένα εθνικό σχέδιο δικό μας για τη δική μας λύση υπέρβασης της κρίσης. Και η χώρα μας έχει τη δυνατότητα στην παγκοσμιοποίηση να είναι μία χώρα μικρή μεν αλλά ποιότητας δε. Τι λείπει; Μα φυσικά η οργάνωση, η αντίδραση ως σύνολο, η καθυπόταξη της διαίρεσης και η κατανίκηση του φθόνου», σημείωσε στην ομιλία του ο κ. Παμπούκης.

«[...] Στην κρίση έλειψε τραγικά αυτή η δική μας πρόταση, δεν κάναμε το πρόβλημα δικό μας και βέβαια δεν θεωρήσαμε και δική μας την ευθύνη τη λύση [...] Και να τελειώσουμε με τις αυταπάτες. Αυταπάτη ότι το μνημόνιο είναι η λύση. Αυταπάτη μεγαλύτερη ότι το μνημόνιο είναι το πρόβλημα. Η λύση είμαστε εμείς εάν έχουμε ένα δικό μας πρόγραμμα που θέλουμε και εννοούμε όλοι να το στηρίξουμε», τόνισε μεταξύ άλλων.

Στην παρουσίαση του βιβλίου παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Π. Πικραμένος, η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Βασιλική Θάνου, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτης Κουρουμπλής, ο πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Λοβέρδος, η πρόεδρος του ΤheToc.gr Έλλη Στάη, η Μαριάννα Λάτση και ο δήμαρχος Μαραθώνα Ηλίας Ψινάκης.

Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία του καθηγητή Χ. Παμπούκη:

«Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,

Αξιότιμε κύριε Πρύτανη,

Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,

Αγαπητοί φοιτητές μας,

Φίλες και φίλοι,

1. (το πρόβλημα) Έχουν ήδη περάσει πέντε και πλέον χρόνια από την έναρξη της οικονομικής κρίσης του 2010 και παρά το ότι ο πολιτικός Μινώταυρος έχει κατασπαράξει πολλές ήδη κυβερνήσεις και κινδυνεύει να κατασπαράξει και άλλες χωρίς να έχουμε κατορθώσει να την υπερβούμε με αποτέλεσμα να κυριαρχεί σε όλους ένα ερώτημα

Πως και πότε θα ξεπεράσουμε τη κρίση;

Παράλληλα στο διάστημα αυτό μετράμε απώλειες οικονομικές και κοινωνικές σημαντικές. Και φαίνεται ότι το βαρέλι δεν έχει πάτο.

Κοινωνικά έχουμε ενάμιση εκ. ανέργους. Τρία εκ. οφειλέτες του δημοσίου. Χιλιάδες υποθέσεις εκκρεμείς σε δικαστήρια. Αυξανόμενες πτωχεύσεις. Οφειλές εκκρεμείς του δημόσιου τομέα προς τον ιδιωτικό που έχει κρατήσει το μεγαλύτερο βάρος της κρίσης με αποτέλεσμα να έχει λυγίσει πλην ελαχίστων εξαιρέσεων που παλεύει. Αντί για μία νέα εποχή με νέα οργάνωση αύξηση της παραγωγικότητας έχουμε μία αποσύνθεση σε διάφορους τομείς ενώ σπάνε διάφορα αποστήματα αναδύοντας μία δυσοσμία.

Το ερώτημα παραμένει δυστυχώς τραγικά επίκαιρο.

2.(πως γεννήθηκε η ιδέα) Την ιδέα ενός εθνικού σχεδίου υπέρβασης της κρίσης – όχι όμως ως σχήμα πολιτικού βερμπαλισμού αλλά ως οργανωμένη εθνική συλλογική προσπάθεια με συγκεκριμένους στόχους και μέτρα- τη συνέλαβα ως υπουργός τα τέλη του 2010 αντιλαμβανόμενος ότι η κρίση έχει μία εθνική διάσταση που υπερβαίνει πρόσωπα και κόμματα και απαιτεί μία εθνική συλλογικότητα. Απευθύνθηκα στον Ζακ Αταλί – του οποίου μήνυμα ακούσατε και λυπάται που δεν είναι μαζί μας σήμερα- μία σημαντική πολυσχιδή προσωπικότητα, ένα κορυφαίο ευρωπαιστή διανοούμενο με διεθνή δράση και αναγνώριση ο οποίος είχε καταθέσει μία εθνική πρόταση για τη ανάπτυξη στη Γαλλία το 2008 μετά από ανάθεση από τον τότε Πρόεδρο της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζύ που συζητήθηκε πολύ θετικά σε όλη την Ευρώπη. Το 2010 ενόψει των νέων συνθηκών ο Πρόεδρος Σαρκοζύ ζήτησε από την Επιτροπή Αταλί την αναθεώρηση του εθνικού της σχεδίου. Ο Αταλί δέχθηκε σε σύντομο χρόνο να μας παραδώσει ένα περίβλημα προτάσεων προσαρμοσμένες στην ελληνική πραγματικότητα και σε συνεργασία μαζί μου η οποία έφερε τον τίτλο «Ελλάδα 2021».

Αυτή η πρώτη αρχή ενός ελληνικού σχεδίου έμεινε παραδόξως τελείως αναξιοποίητη. Ούτε συζητήθηκε ούτε αναδείχθηκε ούτε τελικά αξιοποιήθηκε από κανένα από τους υπευθύνους. Για μένα ήταν από τότε εντούτοις προφανής η ανάγκη ενός ελληνικού σχεδίου το οποίο θα διόρθωνε και θα υπερεβαίνε τα μνημόνια με τα θετικά και τα αρνητικά τους. Θα αναφερθώ σε λίγο στους λόγους. Αυτό όμως που στη κυριολεξία με προβλημάτισε έντονα ήταν η αδυναμία της χώρας να οργανώσει τη δική της λύση στο πρόβλημα που πάντως ήταν πρωτίστως ελληνικό. Διαπίστωνα με ανησυχία ότι ήταν βολικό το φταίνει οι άλλοι, το φταίει ο άλλος που μαζί με τη διχόνοια και την κουλτούρα του αντι απαγόρευαν στη χώρα μας να πάρει τις τύχες της στα χέρια της. Είχαμε ξεχάσει το συν Αθηνά και χείρα κίνει! Αδυνατούσαμε να προτείνουμε εμείς το δικό μας σχέδιο αρκούμενοι στη βολική καταγγελία του σχεδίου των ξένων που μας επιβλήθηκε. Και βέβαια τα μνημόνια είναι πολύ κοινό μυστικό σήμερα έχουν λάθη όπως πιστοποίησε και ο διακεκριμένος και έντιμος οικονομολόγος Ολιβιέ Μπαλνσάρ, επικεφαλής των οικονομικών συμβούλων. Το ζήτημα είναι πως τα διορθώνεις; Πως τα υπερβαίνεις και οδηγείς τη χώρα που έχει όλες τις προυποθέσεις σε μία νέα ακμή.

3- (τι χρησιμεύει) Σε τι είναι δυνατό να χρησιμεύσει ένα εθνικό σχέδιο εξόδου από τη κρίση; Καταρχήν θα χρησιμεύσει στη διόρθωση λαθών που δεν είναι δυνατό να διορθωθούν πάνω στη βάση τα «μνημόνια είναι λάθος». Τα Κράτη εταίροι- δανειστές έχουν επενδύσει πάνω σε αυτά και δεν θα τους είναι όσο άδικο και να είναι αυτό δυνατό να επιστρέψουν στα κοινοβούλια τους και να παραδεχθούν λάθη και παραλείψεις. Τα Κράτη έχουν πολιτικούς, κοινοβούλια και λαούς σε αντίθεση με τις αγορές.

Στη συνέχεια θα μπορούσε να είναι ένα σχέδιο ελπίδας που θα τονώσει το φρόνημα του λαού μας που έχει τσακίσει κάτω από το φόβο και την απειλή. Η Ελπίδα είναι αυτή που θα φέρει την εμπιστοσύνη. Ελπίδα είναι λέξη κλειδί και την οφείλω στην έμπνευση του φίλου μου ποιητή Γιώργου Κακουλίδη αφού μόνο οι ποιητές έχουν άχρονη ενσυναίσθηση. Γιατί ο λαός μας έχει αποδείξει και στο πρόσφατο παρελθόν των Ολυμπιακών Αγώνων με το συγκλονιστικό κίνημα εθελοντισμού ότι και θέλει και μπορεί όταν στοιχίζεται σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο.

Τέλος το εθνικό σχέδιο είναι ασπίδα κατά διαφόρων κινδύνων. Του κινδύνου της παραπέρα φτωχοποίησης, της κατάρρευσης του δημοσίου, εθνικών επιβουλών στη νέα ανακατονομή που επιχειρείται στη κάτω γειτονιά μας, του κινδύνου τέλος εξόδου από την ευρωζώνη για την αποτροπή της οποίας ήταν τεράστια η εθνική συμβολή του Προέδρου της Δημοκρατίας τον Ιούνιο και Ιούλιο 2015 από κοινού με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Ολάντ και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες.

Θέλω να επιμείνω σε κάτι που είναι η πορεία μας και σε ένα δείκτη μόνο που θα αποκαλύψει την έξοδο από τη κρίση. Η φορά που έχουμε είναι λάθος. Διότι έχουμε 2,5 εκ ιδιωτικό τομέα που κρατάει το κύριο βάρος 1,2 εκ. ανέργων, 2,7 εκ συνταξιούχων και τη μισθοδοσίας περίπου 600.000 δημόσιων λειτουργών και υπαλλήλων. 1:3. Ο κίνδυνος είναι ότι στο μέλλον η φορά που σήμερα έχουμε θα αυξήσει το λόγο 1:4, 1:5 και σε κάποια στιγμή θα υπάρξει στάση πληρωμών. Όχι άμεσα αλλά αυτή είναι η φορά.

Το δεύτερο είναι ο δείκτης. Ο πιο βασικός δείκτης εξόδου από τη κρίση είναι η αύξηση (εννοώ σημαντική) του ονομαστικού και του πραγματικού ΑΕΠ και αρχίζει η επιστροφή στο ύψος των 240 δις του 2009. Όταν διαπιστώσουμε ότι μεγεθύνεται η οικονομία (χάρη στη καλύτερη αξιοποίηση κοινοτικών δημόσιων πόρων και ιδίως χάρη στις ιδιωτικές επενδύσεις – και δεν εννοώ πωλήσεις καταρχήν αλλά παραγωγή αξιών- ) τότε μόνο θα πρέπει να αρχίσουμε οικονομικά να αισιοδοξούμε. Γιατί όλα τα άλλα θα επακολουθήσουν δηλαδή και η αύξηση των φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων, η μείωση της ανεργίας και του λόγου χρέους προς ΑΕΠ και ελλείμματος προς ΑΕΠ.

Και για τις επενδύσεις χρειάζεται περιορισμός όλων των μη επιχειρηματικών κινδύνων δηλαδή πολιτική και νομοθετική σταθερότητα, καθαροί και απλοί κανόνες, πολιτική βούληση και αντίληψη όπως επίσης προτίμηση των μεσοπρόθεσμων θεσμικών επενδυτών που εμπιστεύθηκαν τη χώρα μας και είναι σήμερα οι καλύτεροι πρεσβευτές μας στις αγορές καθώς και κριτήρια (αγορά, τεχνογνωσία, χρηματοδότηση και συνεργασία).

Το δικό μας σχέδιο εθνικής μεταρρύθμισης και ανάπτυξης θα εγγυάται τη καλύτερη πορεία της χώρας εντός του ευρώ.

Παράλληλα η εικόνα της Ελλάδας έχει υποστεί μεγάλο πλήγμα. Έχουμε μεταβληθεί σε χώρα – πρόβλημα. Για κυβερνήσεις και λαούς. Και για το λόγο αυτό οφείλουμε να κινηθούμε με οργανωμένες πρωτοβουλίες, ως χώρα- λύση σε μια σειρά από ζητήματα ακόμη και πολιτικά ουτοπιστικά όπως η πρόταση για πρωτοβουλία οργάνωσης Ολυμπιακών αγώνων του πολιτισμού που είναι το μόνο το μόνο αγαθό που ενώνει. Θα απαιτηθεί χρόνος και προσπάθεια για την αποκατάσταση της χώρας και κυρίως καλά οργανωμένες πρωτοβουλίες εκτός των στενών εθνικών μας συμφερόντων, ως μέλη συνόλου και κυρίως της Ευρώπης.

4- (ευκαιρίες) Οι κίνδυνοι όμως είναι παράλληλα και ευκαιρίες.

Πρέπει να περάσουμε από τον Μινώταυρο στον Ιανό τον αρχαίο ρωμαικό θεό των αλλαγών. Και το μεταναστευτικό, που κυριαρχεί σήμερα ως πρόβλημα στη διεθνή επικαιρότητα είναι συνάμα και κίνδυνος και ευκαιρία. Ευκαιρία επιβεβαίωσης των ορίων μας απέναντι σε γείτονες, ορίων που είναι και ευρωπαικά όρια. Ευκαιρία ανάδειξης του σύγχρονου ανθρωπιστικού προσώπου της Ελλάδας που παρά τις δυσκολίες στηρίζει παντοιοτρόπως και με αυταπάρνηση τους δυστυχείς πρόσφυγες εκφράζοντας ένα απρόσμενο λόγω κρίσης ουμανισμό μέχρι του σημείου να συζητείται και για βραβείο Νόμπελ.

Βέβαια, το μεγάλο πρόβλημα ο μεγάλος ασθενής είναι η Ευρώπη που αδυνατεί να συνθέσει. Και αδυνατεί να συνθέσει γιατί η διακυβερνητική Ευρώπη καθυπέταξε άφρονα την κοινοτική Ευρώπη. Είναι σαφές ότι η πρόκληση και το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σε λίγες μέρες είναι αποτέλεσμα της επικράτησης της κάθετης Ευρώπης πάνω στην οριζόντια. Ενα πρόβλημα βαθύτερο, πολιτικότερο, υπαρξιακό, έκφανση του οποίου είναι η αδυναμία σχεδιασμού, συμφωνιας και υλοποίησης σχεδίου για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού. Γιατί το πρόβλημα των 4-5 εκατομμυρίων μεταναστών για την Ευρώπη σε ποσοστό απορρόφησης είναι μικρό και από μόνο του δεν την θέτει σε κίνδυνο. Ο κίνδυνος είναι η μη συνεννόηση. Και τα λέω αυτά σε συντομία για να αντιληφθούμε ότι προβλήματα έχουν όλοι αλλά σήμερα και η διακυβερνητική Ευρώπη που αδυνατεί να συνθέσει, που αδυνατεί να είναι συνολική αλλά εμφανίζεται διχασμένη και υποταγμένη στις λογικές των κρατών μελών.

5- (σε τι συνίσταται) Ένα εθνικό σχέδιο για να αποδείξουμε ότι μπορούμε να αυτοκυβερνηθούμε, ότι όταν κατακτάμε την ελευθερία μας ξέρουμε να την διαχειριστούμε ένα εθνικό σχέδιο για να διορθώσουμε τα μνημόνια, ένα εθνικό σχέδιο δικό μας για τη δική μας λύση υπέρβασης της κρίσης. Και η χώρα μας έχει τη δυνατότητα στην παγκοσμιοποίηση να είναι μία χώρα μικρή μεν αλλά ποιότητας δε. Τι λείπει; Μα φυσικά η οργάνωση, η αντίδραση ως σύνολο, η καθυπόταξη της διαίρεσης και η κατανίκηση του φθόνου.

Λοιπόν παντού συναντώ ευφυία, πείρα, γνώση, ταλέντο. Αν προσθέσω ότι η Ελλάδα είναι μία μικρή χώρα, που πρέπει να στοχεύσει και μπορεί στην ποιότητα, αλλά μαγική όπως είχε γράψει σε ένα εξαίρετο δοκίμιο του ο Κώστας Αξελός ναι μπορούμε, μπορούμε και μάλιστα πολύ περισσότερα. Στα παραπάνω θετικά μας γνωρίσματα να προσθέσω τη διαπίστωση διάθεσης προσφοράς.

Και το Πανεπιστήμιο Αθηνών είναι και μπορεί να είναι το think tank της κυβέρνησης για την συνδρομή στην εκπόνηση ενός τέτοιου εθνικού σχεδίου. Γι αυτό εξάλλου συμβολικά η έκθεση της πρότασης αυτής γίνεται και στον ιστορικό χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Να προσθέσω επίσης ότι στη κρίση έλειψε τραγικά αυ η δική μας πρόταση, δεν κάναμε το πρόβλημα δικό μας και βέβαια δεν θεωρήσαμε και δική μας ευθύνη τη λύση. Γιατί φυσικά λάθη έγιναν και κάναμε και μεις. Και ως γενιά πρέπει να πούμε ότι δεν τα καταφέραμε έναντι των επόμενων γενεών. Που ελπίζουμε και μπορούν να είναι καλύτερες, πολύ καλύτερες και συνιστούν ένα άλλο άξονα εθνικής ελπίδας. Και να τελειώσουμε με τις αυταπάτες. Αυταπάτη ότι το μνημόνιο είναι η λύση. Αυταπάτη μεγαλύτερη ότι το μνημόνιο είναι το πρόβλημα. Η λύση είμαστε εμείς εάν έχουμε ένα δικό μας πρόγραμμα που θέλουμε και εννοούμε όλοι να το στηρίξουμε.

Και πρέπει να κοιτάξουμε μαζί το μέλλον.

6- (οι ουσιαστικοί άξονες- το πρόβλημα) Τι περιλαμβάνει ένα τέτοιο πρόγραμμα.

Ο Αταλί το είχε ονειρευθεί οργανωμένο σε εργοτάξια κατασκευής της Νέας Ελλάδας της ποιότητας στηριγμένα σε προτάσεις που απελευθερώνουν τις κρυφές αξίες όχι μόνο του πλούτου αλλά ευρύτερα δημιουργίας.

Το πρώτο εργοτάξιο αφορά στην ανασυγκρότηση της πολιτείας μας. Εδώ ζητούμενα, μεταξύ άλλων, είναι η (α)δημιουργία θεσμών εθνικής σύνθεσης (με τη δημιουργία ενός Εθνικού Συμβουλίου Στρατηγικής και Ασφάλειας), η δημιουργία ενός Υπουργείου του Μέλλοντος που αποκλειστικά να σχεδιάζει μόνιμα και να προτείνει, (β) η πολιτική σταθερότητα η οποία είναι αναγκαία και εξυπηρετείται από τον περιορισμό ή και εξάλειψη των λόγων πρόωρης προσφυγής στις κάλπες «κατά το δοκούν», (γ) η διάκριση των λειτουργιών των εξουσιών και η απόλυτη αποκοματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης με δημιουργία ειδικής Αρχής και θέσπιση του open government κατά το αγγλικό πρότυπο (δ) καλούς κανόνες, λιγότερους και σαφέστερους, οι κανόνες με τον άμεσο σχεδιασμό και υλοποίηση περιορισμού της πολυνομίας και της κακονομίας καθώς και

Προτείνω ακόμη τη θέσπιση ενός ειδικού υπουργικού δικαίου ισόρροπου μεταξύ της ανάγκης λήψης αποφάσεων και προστασίας της υπουργικής λειτουργίας και περιορισμό μόνο στις πράξεις που αναγκαία εμπίπτουν στην εκτέλεση των καθηκόντων τους. Προτείνω επίσης θητείες παντού για την εξασφάλιση επαρκούς κινητικότητας και περιορισμό της πολιτικής «μονιμότητας».

Και σε αυτό το πολύ κομβικό μαζί την ανάπτυξη και παιδεία εργοτάξιο θέλει μία ριζική αλλαγή, μία νέα αρχή που εξυπηρετείται με την πολιτειακή μεταβολή σε προεδρικό ή ημιπροεδρικό πολίτευμα, αλλαγή που μεταξύ των άλλων θα αναζωογονήσει τη δημοκρατία μας και τους συντελεστές της πρωτευόντως τα κόμματα και θα εγγυάται ένα καλύτερο χωρισμό εξουσιών.

Το δεύτερο εργοτάξιο αφορά στην ανάκτηση της οικονομικής μας κυριαρχίας. Εδώ κεντρικό θέμα είναι η άνω τελεία. Να σταματήσει το ατέλειωτο και άδικο φοροκυνήγι. Προτείνω θέσπιση δραστική απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας, θέσπιση καθαρών διαδικασιών. Χρειαζόμαστε μία νέα αρχή και όχι ένα κυνήγι εν πολλοίς φαντασμάτων. Και είναι αλήθεια ότι σε κάποιο μέτρο μαζί τη διάσωση των χλωρών θα σωθούν και ορισμένα ξερά. Αλλά το γενικό συμφέρον επιτάσσει μία άνω τελεία και μία νέα αρχή. Νέα αρχή που θα απεγκλωβίσει πολίτες και φορολογική διοίκηση, που θα θεμελιώσει μία νέα σχέση εμπιστοσύνης και θα αλλάξει το κλίμα. Που θα δώσει τέλος στο φαινόμενο εν μέσω σοβαρής κρίσης να έχουν τεθεί χωρίς καν απόφαση δικαστηρίου εκτός οικονομίας χιλιάδες πολίτες.

Το τρίτο εργοτάξιο αφορά στην ανάπτυξη που είναι μονόδρομος και στην παραγωγή πλούτου.

Εδώ ο νόμος του φαστ τρακ για τις στρατηγικές επενδύσεις ο οποίος κακοποιήθηκε στη συνέχεια για να εξυπηρετηθούν όχι στρατηγικές μεγάλες επενδύσεις αλλά μικροσυμφέροντα αποτελεί κλειδί για τη συγκρότηση κρατικών επενδυτικών σχεδίων με τη κατάλληλη νομοθετική προσαρμογή. Γιατί θέλουμε ένα μοντέλο παραγωγής πλούτου και όχι ένα μοντέλο πώλησης δημόσιων αγαθών. Χρειάζομαστε ένα μοντέλο παραγωγής πλούτου που σήμερα δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο από τις παραχωρήσεις (ελλείψει χρημαρτοδοτήσεων) και στο οποίο προτείνω την εκπόνηση ενός νόμου στα πρότυπα του επιτυχημένου γαλλικού μοντέλου που θα τις ρυθμίζει με διαφάνεια. Παραγωγή πλούτου μπορεί να φέρει η ανάπτυξη της κρουαζιέρας και βέβαια η δημιουργία οικιστικών πρότυπων με κατάλληλες υποδομές για την προσέλκυση Ευρωπαίων ταμείων και συνταξιούχων με μόνιμη κατοικία στην Ελλάδα. Αυτό θα έχει πολλά πλεονεκτήματα προφανώς εάν γίνει συγκροτημένα μεταξύ άλλων την αύξηση της βάσης έμμεσης φορολογίας που θα μπορούσε να επιτρέψει τη σταδιακή μείωση της άμεσης φορολογίας.

Το τέταρτο είναι το μέλλον η παιδεία. Βρισκόμαστε στον ιστορικό χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Καταρχήν όπως προτείνω χρειάζεται ένα συνολικό μεταρρυθμιστικό πλαίσιο για όλη τη παιδεία, όλων των βαθμίδων που θα συναρμόζεται βασισμένο πάνω στην κριτική διδασκαλία, τη διαδραστική και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και όχι μόνο γνώσεων. Η παιδεία θέλει επίσης απελευθέρωση από τα δεσμά του κρατισμού, εξωστρέφεια (γιατί να μην συγκλίνουμε προς το IB και τις μεθόδους διδασκαλίας που αναλογούν) και να εγγυάται παδεία για όλους κάτι που όπως προτείνω μπορεί να βοηθήσει το e-school ( το ηλεκγτρονικό σχολείο).

Σήμερα έχω σοβαρές αμφιβολίες για το σύστημα που ακολουθείται και που βασίζεται στην εντατικοποίηση και το φοβερό μόχθο των παιδιών σε σχέση με την ανάπτυξη άλλων χαρακτηριστικών κυρίως κριτικών. Η γνώση σήμερα βρίσκεται λόγω παγκοσμιοποίησης παντού. Σημασία έχει η μέθοδος προσδιορισμού της έγκυρης γνώσης και η δημιουργία. Φοβάμαι ότι το σύστημα όπως το βλέπουμε από τα παιδιά μας δεν είναι σε αυτή τη κατεύθυνση.

Για τα Πανεπιστήμια έχουν ειπωθεί πολλά. Προτείνω πάντως αντί περιφερειακών πανεπιστημίων τη δημιουργία θεματικών Πανεπιστημίων Ναυτιλίας, Τουρισμού και Αγροτικών επαγγελμάτων δηλαδή τομέων στους οποίους η Ελλάδα της ποιότητας έχει ιστορία και μέλλον.

Και κάτι τελευταίο η Παιδεία είναι η ελευθερία, η δημοκρατία, το μέλλον.

Το πέμπτο είναι η δικαιοσύνη όπου θα βρείτε προτάσεις για διάφορα θέματα μεταξύ των οποίων και το περίφημο και διαχρονικό της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας της ως προς τον χρόνο εκδόσεως αποφάσεων.

Θα επανέλθω σε ένα μεγάλο θέμα που δεν έχει γίνει μάλλον αντιληπτό και το οποίο έχει κεφαλαιώδη σημασία για την έξοδο από τη κρίση. Είναι το ζήτημα της πολυνομίας και τη κακονομίας. Θα το πω πολύ απλά. Αν κατορθώσουμε και μειώσουμε κατά 50% τη συνολική ρύθμιση (νόμους, π.δ., υπουργικές αποφάσεις, εγκυκλίους κλπ) αυτό και μόνο αυτό ασχέτως θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα στη πάταξη της γραφειοκρατίας και την αύξηση της παραγωγικότητας του δημοσίου, στην ελάφρυνση της δικαιοσύνης, στην ανάπτυξη και τη διαφάνεια αλλά και στη σχέση εμπιστοσύνης με τον πολίτη. Και βέβαια ταυτόχρονα η κωδικοποίηση. Χωρίς καθαρούς κανόνες δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση τήρησής τους. Ξέρω δεν έχει πολιτικό ψωμί όπως συνηθίζεται να λέγεται. Αλλά είναι θεμελιώδες και δεν στοιχίζει μία τέτοια δράση και πολλά χρήματα ως προς την οργάνωση και υλοποίησή της.

Ακολουθούν εργοτάξια που αφορούν την υγεία (που χρειάζεται ριζική διοικητική βελτίωση ως προς τη δημόσια υγεία και προτείνω τη θέση υπό ενιαία διοίκηση για λόγους που εξηγώ των κρατικών νοσοκομείων οργανωμένων σε αλυσίδες ), την αλληλεγγύη, την ασφάλεια, το δημογραφικό και την διεθνή εικόνα και ισχύ της χώρας.

Ανάμεσα σε αυτά προτείνω την πλήρη απελευθέρωση και στήριξη της ιδιωτικής αλληλεγγύης. Τι χρειάζεται η χρονοβόρα γραφειοκρατική εποπτεία σε κοινωφελείς δράσεις που σήμερα επικουρούν το αδύναμο κράτος; Χρειάζεται άμεση απελευθέρωση και ενίσχυση της ιδιωτικής αλληλεγγύης με τη κατάργηση εποπτικών νόμων και την ενίσχυση και άλλων μορφών που τόσο σήμερα χρειάζονται αφού οι πολίτες θα επικουρήσουν τους πολίτες. Ας τους αφήσουμε τουλάχιστον να το πράξουν ελεύθερα.

Δεν έχω χρόνο να αναφερθώ ειδικότερα στις προτάσεις που περιέχονται σε αυτές τις ενότητες.

Και στο επίκαιρο ζήτημα του μεταναστευτικού χρειάζεται η κατάρτιση και εδώ ειδικού σχεδίου του οποίου τους άξονες προτείνω και το οποίο επείγει.

Οι προτάσεις του βιβλίου δεν είναι πλήρεις. Ούτε αναντίρρητες. Ούτε αλάθητες. Ούτε καν όλες πρωτότυπες. Αλλά συνιστούν καταρχήν μία βάση διαλόγου ελπίζω ευρύ και μία συνολική βάση συνολικής εθνικής πρότασης. Γιατί αυτό που έχει λείψει είναι το συνολικής ακριβώς και το δικής μας.

7- (τι δεν είναι) Επειδή γίνεται μία πολιτική συζήτηση για οικουμενικές κυβερνήσεις και διάφορες συναφείς προτάσεις θέλω να πω ότι το εθνικό σχέδιο τοποθετείται σε ένα άλλο επίπεδο προγενέστερο και κυρίως διάφορο. Είναι αυτό του λόγου. Είναι αυτό της δημιουργικής συναίνεσης ως προς τη πρόταση, τη πυξίδα ως προς το τι θέλουμε να κάνουμε, το όραμα, που να πάμε.

Η πολιτική νομιμοποίηση είναι άλλη διαδικασία και πρέπει να στηρίζεται βέβαια στη δημοκρατική νομιμοποίηση.

Πως θα μπορούσε αυτό να γίνει; Μα πιστεύω ότι θα ήταν δυνατό να δοθεί από τη πολιτική ηγεσία μία αποστολή σε μία εθνική επιτροπή να ετοιμάσει με βάση διάφορες προτάσεις που έχουν κατατεθεί στο δημόσιο χώρο ένα εθνικό σχέδιο. Ως πρόταση πολιτικής. Ως εθνικό Στρατήγημα εξόδου από τη κρίση. Αυτό είναι το πρώτο βήμα. Αλλά χωρίς το οποίο δεν μπορούν να υπάρξουν άλλα. Μετά φυσικά θα γίνει συζήτηση και θα υπάρξει συναπόφαση και ειλικρινής υλοποίηση. Και ας μπουν και σε παρένθεση οι θεμιτές πολιτικές αντιπαραθέσεις για ένα διάστημα. Κανείς δεν θα χάσει από αυτό και κυρίως η Ελλάδα και οι Έλληνες.

Η κρίση είναι εθνική και απαιτεί εθνική στήριξη. Είδαμε όλοι τη θετική ανταπόκριση που είχε η περσινή εντυπωσιακά πλειοψηφική ψήφιση του τρίτου μνημονίου στη Βουλή.

8- (Επίλογος)

Προσφώνηση

Θα διαπιστώσατε φαντάζομαι ότι αυτή η πρόταση στη γενικότητα της δεν είναι τίποτε περισσότερο από το αυτονόητο. Και στοχεύει στην ελπίδα οργανωμένη πάνω στη δράση και όχι στην απελπισία πάνω στο θυμό και τη μοιρολατρία. Ελπίδα λοιπόν βασισμένη στη συλλογική προσπάθεια και ευφυία. Και κυρίως στη διάθεση και την ευθύνη να ωριμάσουμε και να πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας. Γιατί η ελπίδα ας το καταλάβουμε δεν υπάρχει έξω από μας αλλά στη δική μας προσπάθεια. Η ελπίδα είμαστε εμείς. Και όσο δύσκολο φαντάζει σήμερα τόσο εύκολο είναι γιατί η Ελλάδα είναι μία μαγική χώρα και εμείς διαθέτουμε ταλέντο γνώση ευφυία.

Γιατί το έγραψα

Το βιβλίο αυτό το έγραψα για τους νέους, τους φοιτητές μας, τα παιδιά μας ως μία συμβολή στη πρόταση εξόδου από τη κρίση. Το βιβλίο αυτό είναι μία οφειλόμενη συμμετοχή μου στη πολιτική του λόγου και όχι στη πολιτική της δράσης στην οποία δεν σκοπεύω να επανέλθω. Το βιβλίο αυτό είναι μία έκκληση για τη συγκρότηση ενός εθνικού σχεδίου προς όλους όσοι βρίσκονται σήμερα σε θέση πολιτικής ευθύνης. Γιατί είναι θέμα επιτακτικής εθνικής ανάγκης πλέον και θέμα δημοκρατίας η οποία μετριέται από την ικανότητα ενός λαού να ορίζει τις τύχες του.

Θα τελειώσω με μία επίκαιρη ρήση του Τσώρτσιλ:

It would be a great reform in politics if wisdom could be made to spread as easily and as rapidly as folly.

Σας ευχαριστώ πολύ για την υπομονή και τη τιμητική παρουσία σας».

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr