Η συμφωνία έκλεισε: τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για όλους

Σε μια συμφωνία δύσκολη στην εφαρμογή της και εξαιρετικά πολύπλοκη κατέληξαν οι 28 ηγέτες της Ε.Ε. και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας για το προσφυγικό.

Η συμφωνία που φιλοδοξεί να σταματήσει τις προσφυγικές ροές στο Αιγαίο, θα τεθεί σε ισχύ την ερχόμενη Κυριακή (20 Μαρτίου) και αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δεν καλύπτει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που ήδη βρίσκονται στην Ελλάδα.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έδωσε στη δημοσιότητα το σχέδιο της κοινής ανακοίνωσης Ε.Ε. - Τουρκίας, το οποίο θα οριστικοποιηθεί σε νέα συνάντηση με τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Αχμετ Νταβούτογλου:

Συνοπτικά, το σχέδιο της κοινής ανακοίνωσης προβλέπει ότι:

• Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που θα φτάνουν στα ελληνικά νησιά από τις 20 Μαρτίου θα επιστρέφονται στην Τουρκία, σε πλήρη εφαρμογή του διεθνούς δικαίου και χωρίς να γίνονται ομαδικές απελάσεις.
• Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες θα καταγράφονται και το κάθε αίτημα για παροχή ασύλου θα εξετάζεται ξεχωριστά από τις ελληνικές αρχές σύμφωνα με τους κανονισμούς του ασύλου και σε συνεργασία με την Υπατη Αρμοστεία Προσφύγων του ΟΗΕ.
• Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που δεν ζητούν άσυλο ή που η σχετική αίτησή τους απορριφθεί θα επιστρέφονται στην Τουρκία, με έξοδα που θα καλύπτει η Ε.Ε.
• Η Τουρκία και η Ελλάδα, με την βοήθεια των θεσμών και των υπηρεσιών της Ε.Ε. θα προβούν στις διμερείς διατυπώσεις, μεταξύ των οποίων θα είναι η αποστολή Τούρκων παρατηρητών (συνδέσμων) στα ελληνικά νησιά και αντίστοιχη εγκατάσταση Ελληνων αξιωματούχων στα τουρκικά παράλια, ήδη από τις 20 Μαρτίου, που θα εργαστούν για την ομαλή λειτουργία αυτών τω ν διαδικασιών.
• Για κάθε Σύρο που θα επιστρέφει στην Τουρκία από τα Ελληνικά νησιά, ένας Σύρος θα μεταβαίνει στην Ε.Ε. από την Τουρκία και μάλιστα αυτό θα γίνεται την ίδια μέρα.
• Η Τουρκία δεσμεύεται να πάρει τα απαραίτητα μέτρα για να εμποδίσει τις ροές είτε από την θάλασσα είτε από την ξηρά και να συνεργάζεται με τις γειτονικές χώρες και με την Ε.Ε. σε αυτά τα ζητήματα.

Ο Γιούνκερ διόρισε επιτηρητή για την εφαρμογή της συμφωνίας

Ο Μάρτιν Βερβέι αναλαμβάνει συντονιστής της επιχειρησιακής εφαρμογής της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως αναφέρεται, η εν λόγω απόφαση ελήφθη σε συνέχεια της συμφωνίας των αρχηγών κρατών και των κυβερνήσεων ότι «η Επιτροπή θα συντονίσει και θα οργανώσει από κοινού με τα κράτη μέλη της ΕΕ και τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες τις απαραίτητες υποστηρικτικές δομές για την αποτελεσματική εφαρμογή της συμφωνίας».

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε σχετικά με αυτό, πως μεταξύ άλλων ο Μ. Βερβέι θα συντονίσει «την αποστολή 4.000 υπαλλήλων που θα απαιτηθούν από την Ελλάδα, τα κράτη-μέλη, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου (EASO) και την FRONTEX». «Χρειαζόμαστε εξειδικευμένους εργαζόμενους, διερμηνείς, δικαστές, αξιωματικούς για τις επιστροφές και αξιωματικούς ασφάλειας», σημείωσε.

Τουσκ: Ισορροπημένη πρόταση, λαμβάνει υπόψη ανησυχίες της Κύπρου

«Σήμερα φτάσαμε σε μία συμφωνία», ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ κατά τη έναρξη της συνέντευξης Τύπου μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.

«Έπρεπε να διασφαλίσουμε ότι η συμφωνία μας είναι σε αρμονία με διεθνή και ευρωπαϊκή νομοθεσία» πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «έχουμε μια ισορροπημένη πρόταση που λαμβάνει υπόψη τις κυπριακές ανησυχίες».

Όπως τόνισε ο κ. Τουσκ, η συμφωνία με την Τουρκία αποτελεί έναν μόνο πυλώνα της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την αντιμετώπιση του προσφυγικού και μπορεί να λειτουργήσει μόνο εάν οι άλλοι πυλώνες λειτουργήσουν, μεταξύ αυτών η διαφύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και το να παραμείνει κλειστός ο βαλκανικός διάδρομος και να επιστρέψουμε στην εφαρμογή της Σένγκεν.

Νταβούτογλου: Κοινό το μέλλον ΕΕ-Τουρκίας

«Είμαι χαρούμενος που είμαι εδώ. Είναι μια ιστορική μέρα, φτάσαμε σε μια πολύ σημαντική συμφωνία», σημείωσε ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου. «Η Τουρκία και η ΕΕ έχουν τις ίδιες προκλήσεις και το ίδιο μέλλον», ανέφερε ο κ. Νταβούτογλου ο οποίος τόνισε πως ΕΕ και Τουρκία συμφώνησαν πως σχέση τους δεν είναι σχέση διαχείρισης κρίσεων αλλά σχέση οραμάτων, κάτι που σημαίνει πιο στρατηγική συνεργασία.

Ο τούρκος πρωθυπουργός έκανε λόγο για ισορροπημένη προσέγγιση στη συμφωνία, ενώ έκανε κριτική σε όσους ανέφεραν ότι η Τουρκία προσήλθε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να λάβει χρήματα.

Αναφερόμενος στο θέμα της απελευθέρωσης της βίζας, ο κ. Νταβούτογλου σημείωσε πως η Τουρκία ελπίζει πως θα πραγματοποιηθεί πριν το τέλος Ιουνίου. Υπάρχουν 72 προϋποθέσεις, απομένει να εκπληρώσουμε 35 και ελπίζουμε πως μέχρι το τέλος Μαϊου θα το έχουμε κάνει, σημείωσε ο τούρκος πρωθυπουργός. Ελπίζουμε τότε η ΕΕ να οριστικοποιήσει την εφαρμογή του μέτρου, πρόσθεσε.

Γιούνκερ: Η Αθήνα έχει μπροστά της τιτάνιο έργο

Η Αθήνα έχει μπροστά της τίτάνιο έργο για την εφαρμογή της συμφωνίας, δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν μετά το πέρας της Συνόδου.

«Έχουμε μπροστά μας έναν τιτάνιο έργο, ιδιαίτερη η Ελλάδα είναι αντιμέτωπη με ένα τιτάνιο έργο. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισε ποτέ η ΕΕ», σημείωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Ο κ. Γιούνκερ πάντως σημείωσε πως θα είναι σημαντική η στήριξη της Ελλάδας σε τεχνικό επίπεδο για να αντιμετωπίσει αυτή την κρίση.

«Οι συζητήσεις ήταν δύσκολες αλλά δίκαιες. Δεν μας άρεσαν όλα όσα ειπώθηκαν. Αλλά παρ'όλα αυτά οι συζητήσεις έγιναν με ένα φιλικό τρόπο. Η συμφωνία είναι σε αρμονία με το νόμο, δεν υπάρχει αμφιβολία για αυτό. Πληροί όλες τις προϋποθέσεις του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Γιούνκερ.

«Η Ειδομένη δεν είναι εικόνα που πρέπει να δίνουμε όσον αφορά την ΕΕ. Πρέπει να φροντίσουμε να λυθεί το ζήτημα αυτό» τόνισε ο Γιούνκερ και πρόσθεσε πως «ελπίζουμε να υπάρξει μετεγκατάσταση των ανθρώπων που βρίσκονται στην Ειδομένη μέσα στους επόμενους μήνες στην Ευρώπη».

Τσίπρας πετύχαμε μεγάλη διπλωματική νίκη

« Η Ελλάδα πέτυχε μια σημαντική διπλωματική επιτυχία. Αυτές τις 10 μέρες αθόρυβα και σε διαρκή επικοινωνία με Λευκωσία και Αναστασιάδη συνεργαστήκαμε να αποτρέψουμε παράλογες απαιτήσεις και πτυχές του Κυπριακού προβλήματος. Καταφέραμε αθόρυβα και ουσιαστικά οι απαιτήσεις για άνοιγμα κεφαλαίων που έχουν παγώσει οι Τούρκοι και εμείς έφυγαν από το τραπέζι» ανέφερε ο κ. Τσίπρας μετά το τέλος της Συνόδου.

Ευχαρίστησε τον κ. Ολάντ γιατί ξεπάγωσε το κεφάλαιο 33 που είχαν μπλοκάρει οι Γάλλοι με τον Σαρκοζί με αποτέλεσμα να προωθηθεί η συμφωνία.

Απέδωσε στο ταξίδι στη Σμύρνη που κάποιοι θεωρούσαν παρακινδυνευμένο την επιτάχυνση για την επανεισδοχή.

« Στη Σμύρνη βάλαμε τις βάσεις για τη σημερινή συμφωνία» δήλωσε ο κ. Τσίπρας που σημείωσε ότι όποιος τολμά και δεν περιχαρακώνεται έχει αποτελέσματα.

Δεν θα κάνουμε υποχωρήσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο στην εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας ανέφερε ο κ. Τσίπρας και τόνισε ότι τα αιτήματα για την παροχή ασύλου στην Ελλάδα θα εξετάζονται εξατομικευμένα.

Απαιτήσαμε αυτή η διαδικασία να γίνεται με την στενή συνεργασία της Υπατης Αρμοστείας σημείωσε και τόνισε ότι η Ελλάδα ζήτησε και πέτυχε ουσιαστική και άμεση ενίσχυση στις υποδομές, και κυρίως σε προσωπικό στην υπηρεσία ασύλου.

Μίλησε για άμεση αποστολή εξειδικευμένου προσωπικού . Συγκεκριμένα ανακοίνωσε την έλευση στην Ελλάδα 2.300 ατόμων: 400 εμπειρογνώμονες ,400 μεταφραστές και 1500 εξειδικευμένους σε θέματα ασφαλείας.

Μίλησε για τρία φίλτρα στην μεταφορά μεταναστών και προσφύγων από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά προκειμένου να υπάρχει άμεση μείωση των ροών.

«Προϋπόθεση της επιτυχούς εφαρμογής είναι η άμεση ανταπόκριση των τουρκικών αρχών για τη μείωση των ροών» είπε και υπογράμμισε πάντως ότι έχει παρατηρηθεί κατά τη διάρκεια των Συνόδων να πέφτουν οι ροές και στη συνέχεια να αυξάνονται πάλι.

Για την Ειδομένη είπε ότι είναι προτεραιότητα η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης εκεί επιρρίπτοντας εκ νέου την ευθύνη σε όσους έκλεισαν τα σύνορα.

Διατύπωσε και νέα πρόσκληση στους πρόσφυγες και μετανάστες να φύγουν από την Ειδομένη και να μεταφερθούν με ασφάλεια στα ανθρώπινα κέντρα υποδοχής που είναι έτοιμα και συνεχίζουμε να χτίζουμε όπως είπε.

Εχουμε πετύχει το καλύτερο δυνατόν που μπορούσαμε να πετύχουμε είπε και μίλησε για την ανάγκη να υλοποιηθεί για να βγούμε από τη δύσκολη κατάσταση που βιώνουμε.

Απέρριψε τα περί «εθνικής μειοδοσίας» για την παρουσία τούρκων αξιωματικών στα ελληνικά νησιά.

« Αν δεν μπαίναμε σε αυτή τη διαδικασία τότε θα πηγαίναμε στο σχέδιο Β το οποίο προωθούσαν πολλοί ηγέτες όπως ο Ούγγρος ότι θα ενίσχυαν τα σύνορα στα Σκόπια» ανέφερε.

Ολοι, είπε,είμαστε υπόλογοι για την τήρηση της συμφωνίας.

Οι εναλλακτικές θα είναι για όλους χειρότερες σημείωσε ο έλληνας πρωθυπουργός.

Νωρίτερα, το ρεπορτάζ του Thetoc ανέφερε:

Η ΕΕ και τη Τουρκία κλείδωσαν τη συμφωνία για την επιστροφή μεταναστών που φτάνουν στην Ευρώπη ανέφερε η πρόεδρος της Λιθουανίας Dalia Grybauskaite, μέσω twitter.

«Η Σύνοδος ολοκληρώθηκε. Ο πρόεδρος Αναστασιάδης είναι ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα», ανέφερε ο κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος.

#EUCO is over. President @AnastasiadesCY satisfied with the outcome, #Cyprus

— NikosChristodoulides (@Christodulides) March 18, 2016

Το προσχέδιο συμφωνίας που παρουσίασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στους ηγέτες της ΕΕ, μετά τη συνάντηση που είχε το πρωί της Παρασκευής με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, είχε γίνει δεκτό από τους 28 και απέμεενε να επικυρωθεί και από την Τουρκία, η οποία ωστόσο εμφανιζόταν έτοιμη να το δεχθεί, σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους.

Την είδηση είχαν επιβεβαιώσει με αναρτήσεις τους τόσο ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας όσο και ο πρωθυπουργός της Τσεχίας. «Η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας εγκρίθηκε», ανέφερε ο Juha Sipila. «Η συμφωνία με την Τουρκία εγκρίθηκε. Όλοι οι παράτυποι μετανάστες που φτάνουν στην Ελλάδα από την Τουρκία από τις 20 Μαρτίου και μετά θα επιστρέφονται» σημείωσε από τη μεριά του ο τσέχος πρωθυπουργός Bohuslav Sobotka.

Η συμφωνία αναφέρει ότι η ημερομηνία έναρξης ισχύος της είναι η 20η Μαρτίου, κάτι που σημαίνει πως -εάν γίνει τελικά δεκτή- η Τουρκία θα δέχεται πίσω μετανάστες και πρόσφυγες που θα φτάνουν στην Ελλάδα από τις 20 Μαρτίου και μετά. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΕ ανέφερε πάντως πως η τουρκική πλευρά επεσήμανε πως είναι έτοιμη να αποδεχθεί τη συμφωνία.

Ολόκληρο το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου των 28 για το προσφυγικό:

I. MIGRATION

1. The European Council confirms its comprehensive strategy to tackle the migration crisis. Several elements of our common European response are in place today and are yielding results. Work on other elements is being taken forward diligently, so that they can be implemented as soon as possible. Priority will continue to be given to regaining control of our external borders.

2. Following the decisions of the Heads of State or Government of 7 March, and in the context of the Joint Action Plan with Turkey and its expansion, the European Council calls for:

• more work to be done on hotspots; much progress has been achieved in making all hotspots fully operational and increasing reception capacities; this effort should be continued, with the full assistance of the EU, including support for Greek asylum structures;
• the use of all means to support the capacity of Greece for the return of irregular migrants to Turkey in the context of the Greek-Turkish readmission Protocol and the EU-Turkey readmission agreement as of 1 June 2016. Member States declare their willingness to provide Greece at short notice with the necessary means, including border guards, asylum experts and interpreters. The European Council asks the Commission to coordinate all necessary support for Greece, for the full implementation of the EU-Turkey statement, and to develop an operational plan. The Commission will coordinate and organise together with Member States and agencies the necessary support structures to implement it effectively. The Commission will regularly report to the Council on its implementation;
• emergency support to be provided to help Greece cope with the humanitarian situation. The rapid adoption of the Regulation on emergency support is an important step in that respect. The draft amending budget presented by the Commission should be adopted without delay. Member States are invited to make immediate additional contributions under the Civil Protection Mechanism as well as to provide bilateral humanitarian assistance;
• accelerated relocation from Greece, which includes conducting the necessary security checks; the number of applications now being larger than the number of offers, as shown in the Commission report of 16 March, Member States should swiftly offer more places, in line with the existing commitments.

3. The European Council takes note of the Commission Communication "Next operational steps in EU-Turkey cooperation in the field of migration", in particular as to how an asylum application from a migrant crossing from Turkey into Greece can be declared inadmissible, based on the concept of "first country of asylum" or "safe third country", in accordance with European and international law.

4. The EU reiterates that it expects Turkey to respect the highest standards when it comes to democracy, rule of law, respect of fundamental freedoms, including freedom of expression.

5. The European Council reaffirms its support to Jordan and Lebanon. It calls for pledges to be disbursed promptly and EU Compacts to be finalised to enhance support to refugees and host communities in both countries.

6. The European Council calls for strengthening of cooperation with the Western Balkans countries in tackling the migration crisis and contributing to the objectives of the European Council.

7. Further to its February 2016 conclusions, the European Council invites the European Investment Bank to present to its June meeting a specific initiative aimed at rapidly mobilising additional financing in support of sustainable growth, vital infrastructure and social cohesion in Southern neighbourhood and Western Balkans countries.

8. The European Council is extremely vigilant as regards possible new routes for irregular migrants and calls for taking any measures that may become necessary in that respect. In this context, the fight against smugglers everywhere and by all appropriate means remains key. The EU stands ready to support the Government of National Accord, as the sole legitimate government of Libya, including, at its request, to restore stability, fight terrorism and manage migration in the central Mediterranean.

9. The European Council reaffirms its previous conclusions on the various elements of the comprehensive strategy and is pleased with progress on the European Border and Coast Guard proposal, which should be adopted as soon as possible. Work will also be taken forward on the future architecture of the EU's migration policy, including the Dublin Regulation.

Τα 4 βασικά σημεία της συμφωνίας

Σύμφωνα με τον ευρωπαίο αξιωματούχο, στο προσχέδιο προβλέπεται άνοιγμα του διαπραγματευτικού κεφαλαίου 33 για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας μέχρι το τέλος Ιουνίου. Το κεφάλαιο αυτό αφορά τον προϋπολογισμό και τα οικονομικά και δεν περιλάμβάνεται στα κεφάλαια που έχει «παγώσει» η Λευκωσία από το 2003. Στο προσχέδιο προβλέπεται ακόμη και η επιτάχυνση των προπαρασκευαστικών εργασιών για το άνοιγμα και άλλων κεφαλαίων. Νωρίτερα, όπως μετέδιδε το Reuters επικαλούμενο ευρωπαίο διπλωμάτη, ο κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης φέρεται να είπε στους άλλους ευρωπαίους ηγέτες ότι είναι έτοιμος να αποδεχθεί τη συμφωνία. Το συγκεκριμένο κεφάλαιο αφορά τους κανόνες που σχετίζονται με τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους χρηματοδότησης του προϋπολογισμού της Ένωσης. Αυτοί προέρχονται από τη συνεισφορά των κρατών-μελών. Τα κράτη-μέλη πρέπει να έχουν τη διοικητική ικανότητα να συντονιστούν και να διασφαλίσουν ακριβή υπολογισμό, είσπραξη, πληρωνμή και έλεγχο πάνω στους ίδιους πόρους. Σημειώνεται πως το συγκεκριμένο κεφάλαιο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ το είχε μπλοκάρει άτυπα στο παρελθόν η Γαλλία επί προεδρίας του Νικολά Σαρκοζί.

Αναφορικά με το θέμα της νομιμότητας, η συμφωνία περιλαμβάνει ρητή δέσμευση ότι η όλα θα γίνουν σύμφωνα με όσα επιτάσσουν οι κανόνες του ευρωπαϊκού και του διεθνούς δικαίου, ενώ δεν θα υπάρξουν ομαδικές μετεγκαταστάσεις.

Στο ζήτημα των χρημάτων που θα δοθούν στη Τουρκία, η συμφωνία προβλέπει ότι θα προσδιοριστούν συγκεκριμένα προγράμματα στα οποία θα επενδυθούν τα αρχικά 3 δισ. ευρώ για τη φιλοξενία των προσφύγων.

Τέλος, αναφορικά με το ακανθώδες ζήτημα της έναρξης ισχύος της συμφωνίας, αυτό προσδιορίστηκε στις 20 Μαρτίου, κάτι που σημαίνει ότι όσοι πρόσφυγες και μετανάστες φτάνουν στην Ελλάδα από την Τουρκία από τη συγκριμένη ημερομηνία και μετά θα επιστρέφουν στην γείτονα.

Τελευταίες πινελιές στη συμφωνία

Σύμφωνα με τούρκο αξιωματούχο που μίλησε στο Reuters, οι 28 της ΕΕ και η Τουρκία βάζουν τις τελευταίες πινελιές στη συμφωνία για το προσφυγικό στις Βρυξέλλες.

Όπως ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος, μετανάστες οι οποίοι εισέρχονται παράτυπα στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία από τα μεσάνυχτα του Σαββάτου προς Κυριακή θα αρχίσουν να επαναπροωθούνται στην Τουρκία από τις 4 Απριλίου.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr