Ευρωπαϊκό ζήτημα χαρακτηρίζει η επιτροπή PEGA του ευρωκοινοβουλίου το θέμα των λογισμικών παρακολούθησης σε ευρωπαϊκές χώρες.
Ειδικά για την Ελλάδα, το προσχέδιο της έκθεσης αναφέρει πως η κατάσταση σχετικά με την χρήση λογισμικού παρακολούθησης πρέπει να διευκρινιστεί επειγόντως, λόγω των εκλογών που θα διεξαχθούν το 2023.
Η εισηγήτρια της εισηγήτρια της Εξεταστικής Επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για τη χρήση του Pegasus και ανάλογων λογισμικών (PEGA), Σοφί ιντ' Βελντ, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου , αναφορικά με το σχετικό προσχέδιο της έκθεσης της επιτροπής PEGA έθεσε το ερωτήματα για το ποιος μπορεί να είχε το κίνητρο για την απόκτηση λογισμικού παρακολούθησης.
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου είπε πως "ξέρουμε ότι τα κακόβουλα λογισμικά παρακολούθησης πωλούνται κυρίως σε κυβερνήσεις. Και σε ιδιώτες, αλλά θα πρέπει να είναι πάρα πολύ πλούσιοι, δισεκατομμυριούχοι. Ποιος θα είχε αυτό το κίνητρο να δώσει αυτά τα χρήματα; Κι έπειτα από τη λίστα των ατόμων που παρακολουθούνταν, καταλαβαίνουμε ότι ήταν κυρίως πολιτικοί και δημοσιογράφοι. Ποιος θα είχε τα χρήματα και θα τα διέθετε για την παρακολούθηση αυτών των ατόμων;"
Τόσο η ΕΥΠ όσο και η κυβέρνηση αρνούνται κατηγορηματικά ότι το Predator έχει ποτέ αγοραστεί ή χρησιμοποιηθεί από τις ελληνικές αρχές. Επίσης, στο προσχέδιο της έκθεσης, υπογραμμίζεται ότι μετά τις αποκαλύψεις των παρακολουθήσεων, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει προτείνει αλλαγές στο πλαίσιο λειτουργίας της ΕΥΠ.
Διαβάστε Επίσης
"Δεν μπορεί να εξακριβωθεί με βεβαιότητα ποιος παράγοντας έχει αποκτήσει το Predator"
Επισημαίνεται ακόμη από την PEGA ότι η παρακολούθηση για πολιτικούς λόγους δεν είναι καινούργια για την Ελλάδα, αλλά οι νέες τεχνολογίες λογισμικού κατασκοπείας διευκολύνουν πολύ την παράνομη παρακολούθηση, ιδίως σε ένα πλαίσιο σοβαρά εξασθενημένων διασφαλίσεων.
Σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις, όπως η Πολωνία, η κατάχρηση του λογισμικού παρακολούθησης δεν φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας ολοκληρωμένης αυταρχικής στρατηγικής, αλλά μάλλον ένα εργαλείο που χρησιμοποιείται σε ad hoc βάση για πολιτικά και οικονομικά οφέλη, αναφέρει το προσχέδιο της έκθεσης της PEGA.
Ωστόσο, όπως αναφέρεται επίσης στο προσχέδιο της έκθεσης, διαβρώνει εξίσου τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου και δίνει άφθονο χώρο στη διαφθορά, ενώ αυτές οι ταραγμένες εποχές απαιτούν αξιόπιστη και υπεύθυνη ηγεσία.
Το προσχέδιο της έκθεσης, εκτιμά παράλληλα ότι "οι αποκαλύψεις για χρήση λογισμικού παρακολούθησης και η παρακολούθηση δημοσιογράφων από την ΕΥΠ αφηγούνται μια πολύ ανησυχητική ιστορία ενός περίπλοκου και αδιαφανούς δικτύου σχέσεων, πολιτικών και επιχειρηματικών συμφερόντων, ευνοιών και νεποτισμού και πολιτικής επιρροής.
Ελλείψει αποδεικτικών στοιχείων για την ταυτότητα του αγοραστή και χρήστη του Predator στις ελληνικές περιπτώσεις, δεν μπορεί να εξακριβωθεί με βεβαιότητα ποιος παράγοντας έχει αποκτήσει το Predator, υπογραμμίζει το προσχέδιο της έκθεσης της PEGA.
Αναφέρεται επίσης ότι η κατάσταση στην Ελλάδα είναι αδιαπέραστης πολυπλοκότητας, αλλά υπάρχουν λίγα πρόσωπα και οντότητες που διαδραματίζουν βασικό ρόλο.
Τέλος, στο προσχέδιο της έκθεσης σημειώνεται ότι η Ελλάδα έχει κατ' αρχήν ένα αρκετά ισχυρό νομικό πλαίσιο. Ωστόσο, οι νομικές τροποποιήσεις έχουν αποδυναμώσει κρίσιμες διασφαλίσεις και ο πολιτικός διορισμός σε βασικές θέσεις αποτελεί εμπόδιο στον έλεγχο και τη λογοδοσία.
Κύπρος: "Σημαντικός ευρωπαϊκός κόμβος εξαγωγών για την βιομηχανία των παρακολουθήσεων"
Τον ρόλο της Κύπρου ως κεντρικού σημείου εξαγωγών για τη βιομηχανία των παρακολουθήσεων, καθώς και την διαφορά μεταξύ της ισχύουσας νομοθεσίας και του πώς εφαρμόζεται, τις κατηγορίες για παρακολουθήσεις στην Κύπρο και τη στενή συνεργασία με το Ισραήλ καταγράφει μεταξύ άλλων το προσχέδιο της έκθεσης που παρουσίασε η Σοφί ιν ‘τ Βελντ.
Όπως μετέδωσε το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, το κεφάλαιο 13 σελίδων (από σύνολο 159) που αφορά την Κύπρο αναφέρει πως η Κύπρος αποτελεί "σημαντικό ευρωπαϊκό κόμβο εξαγωγών για την βιομηχανία των παρακολουθήσεων", προσθέτοντας πως "στα χαρτιά υπάρχει ένα ισχυρό νομικό πλαίσιο, που περιλαμβάνει κανόνες της ΕΕ, όμως στην πράξη, η Κύπρος είναι ένα ελκυστικό μέρος για εταιρείες που πωλούν τεχνολογίες παρακολούθησης".
Σημειώνεται ακόμα πως "πρόσφατα σκάνδαλα έχουν κάνει ζημιά στην φήμη της χώρας" και πως ένα νέο πλαίσιο νομοθετικών πρωτοβουλιών για ενίσχυση του νομικού πλαισίου για τις εξαγωγές αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023.
Στην έκθεση γίνεται ειδική αναφορά στην παλαιότερη υπόθεση του κατασκοπευτικού βαν, την πειραματική χρήση των εν λόγω τεχνολογιών της εταιρείας WiSpear του Ταλ Ντιλιάν στο Αεροδρόμιο Λάρνακας, καθώς και την μη δίωξη προσώπων για την υπόθεση και την επιβολή μόνο ενός διοικητικού προστίμου.
Γίνεται ακόμα αναφορά σε "στενές διασυνδέσεις μεταξύ Κύπρου και Ελλάδας όσον αφορά το θέμα των spyware" καθώς και στο ότι "η εταιρεία Intellexa του Ταλ Ντίλιαν είναι εγκατεστημένη στην Ελλάδα και το spyware Predator έχει χρησιμοποιηθεί στα σκάνδαλα υποκλοπών στην Ελλάδα".
Ακόμα σημειώνεται πως η κυπριακή κυβέρνηση "φέρεται να έχει χρησιμοποιήσει η ίδια συστήματα παρακολούθησης, αν και λιγότερα είναι γνωστά για τα θύματα σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη, ούτε είναι ξεκάθαρο αν χρησιμοποιήθηκαν spyware ή άλλες μέθοδοι παρακολούθησης, ή και τα δύο" παραπέμποντας συγκεκριμένα στις καταγγελίες του δημοσιογράφου Μακάριου Δρουσιώτη.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της έκθεσης, "στα χαρτιά υπάρχει νομικό πλαίσιο που προβλέπει την προστασία των ιδιωτικών επικοινωνίων, την διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και το ατομικό δικαίωμα την πληροφόρηση", ωστόσο "στην πράξη, όταν γίνει επίκληση της εθνικής ασφάλειας δεν υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες για την χρήση μηχανισμών υποκλοπής και την προστασία των συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών".
Από τις 159 σελίδες του προσχεδίου, ειδικό κεφάλαιο 13 σελίδων αφιερώνεται στην Κύπρο και στα ευρήματα της αποστολής που βρέθηκε στην Κύπρο και στην Ελλάδα στο πλαίσιο της διερεύνησης καταγγελιών για παρακολουθήσεις στην Ελλάδα με τη χρήση του λογισμικού Predator.
Ειδικά κεφάλαια για Ελλάδα και Κύπρο - Πότε θα εγκριθεί η τελική έκθεση
Η έκθεση περιέχει επίσης ειδικά κεφάλαια για τα μέχρι στιγμής ευρήματα της PEGA σε Πολωνία, Ουγγαρία, Ελλάδα και Ισπανία, ενώ γίνονται σύντομες αναφορές σε ευρήματα που αφορούν άλλα κράτη μέλη και τους θεσμούς, τη βιομηχανία των κατασκοπευτικών λογισμικών (spyware) στην Ευρώπη και τις νομικές παραμέτρους σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους η ΕΕ μπορεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα.
Η έκθεση βασίζεται στα ευρήματα από ακροάσεις και αποστολές της επιτροπής και τα ερωτηματολόγια που απέστειλε στα κράτη μέλη, καθώς και άλλες γραπτές πηγές. Τα μέλη της PEGA θα ξεκινήσουν στα τέλη Νοεμβρίου την επεξεργασία του προσχεδίου με στόχο την υιοθέτησή του από την ολομέλεια τον Μάρτιο, ή τον Ιούνιο στην περίπτωση που η αποστολή της επιτροπής επεκταθεί.
Σε δήλωσή της ενόψει της δημοσιοποίησης της έκθεσης, η ευρωβουλευτής σημειώνει πως "η ευρεία χρήση κατασκοπευτικών λογισμικών (spyware) στην Ευρωπαϊκή Ένωση από εθνικές κυβερνήσεις κατά πολιτών είναι λόγος ανησυχίας" καθώς "σε τέσσερα με πέντε κράτη μέλη υπάρχει ξεκάθαρη κατάχρηση κατασκοπευτικών λογισμικών για πολιτικούς σκοπούς, κάτι που αποτελεί σοβαρή απειλή στη δημοκρατία".
"Τα spyware βρίσκονται στην καρδιά νέων αυταρχικών καθεστώτων στην Ευρώπη. Καθιερώνονται ακόμα ευρύτερα ως εργαλείο για ανεύθυνα πολιτικά παιχνίδια και διαφθορά. Τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών καταπατούνται, και η ακεραιότητα των εθνικών εκλογών απειλείται" προσθέτει.
"Είτε νόμιμη, είτε παράνομη, η χρήση των spyware λαμβάνει χώρα με λίγη έως καθόλου λογοδοσία. Δεν υπάρχει ουσιαστική εποπτεία σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ούτε για τον περιορισμό της παράνομης χρήσης ισχυρών λογισμικών παρακολούθησης κατά ατόμων, ούτε για την εποπτεία του εμπορίου αυτών των ψηφιακών αγαθών" σύμφωνα με την εισηγήτρια.
"Η βιομηχανία των spyware είναι πανευρωπαϊκή, όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την μεταχειρίζεται ως καθαρά εθνική υπόθεση - αφήνοντας ανοιχτές τις άμυνες της δημοκρατίας. Η εισηγήτρια ζητά μια ισχυρή Ευρωπαϊκή απάντηση" τονίζει.τα κατέγραψε στο πιο πρόσφατο βιβλίο του.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Σούπερ Καπ: Στον τελικό ο εκπληκτικός Προμηθέας Πάτρας, 84-70 την ΑΕΚ [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x422/0,8,608,349/crop/both/8e/8e9790eec1354fcfa00715482e74478c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τροχαίο με ανατροπή ΙΧ στην Κηφισιά - Απεγκλωβίστηκε σοαβαρά τραυματισμένη γυναίκα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x370/0,27,608,368/crop/both/31/31821932f8504fc3b83853942445e0a3.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Στο Ηρώδειο ο Νίκος Ανδρουλάκης μαζί με τον ηθοποιό Μιχάλη Αεράκη - Η χειραψία με την Μαρίνα Σταυράκη [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x426/0,49,565,366/crop/both/39/39e8d54121a04bba9ba618e9cecea8dd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη με Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στη Νέα Υόρκη [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,32,608,373/crop/both/68/6840df617ae7475ea941588a2b6e54a2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νεα Υόρκη: Συναντήσεις Μητσοτάκη με ηγέτες κρατών στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,26,608,367/crop/both/6b/6bf23a3da717466ba4c8e8c4b89c742d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μπέος σε κτηνοτρόφους: Οι κοπρίτες βουλευτές να κόψουν λεφτά από τον μισθό τους και να σας τα μοιράσουν [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,21,608,362/crop/both/9b/9bf2681051a5479287976f4b021ef6bb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
