«Είχα επισκεφθεί, λίγο πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου 1989, ένα απομακρυσμένο χωριό βαθιά στη Μάνη. Μπήκα στο καφενείο και είδα στον τοίχο αναρτημένες δίπλα δίπλα δύο μεγάλες έγχρωμες φωτογραφίες. Η μία ήταν του τέως βασιλέα Κωνσταντίνου και η άλλη του Ανδρέα Παπανδρέου. Ρώτησα έκπληκτος τον ιδιοκτήτη του καφενείου πώς συμβιβάζονται μεταξύ τους οι πεποιθήσεις που εκφράζει καθεμιά από τις φωτογραφίες. Μου απάντησε αμέσως, χωρίς να το πολυσκεφθεί: “Ο Κωσταντίνος είναι η ιδεολογία μου, εμείς εδώ είμαστε βασιλικοί πάππου προς πάππου κι αυτό δε θα αλλάξει ποτέ. Αλλά ο Παπανδρέου ήταν ο μόνος που μας νοιάστηκε, που μας έδωσε ψωμί να φάμε, που μας έφτιαξε ιατρικό κέντρο”».
Ποιο είναι το απόσταγμα του βιβλίου του Πάνου Λουκάκου «Η αθέατη όψη. Τύπος και πολιτική στη Μεταπολίτευση» (εκδόσεις Εστία) που χαρτογραφεί το χώρο της πολιτικής και του τύπου από το 1970 μέχρι το 2000 όπως ο συγγραφέας τα έζησε ως δημοσιογράφος ερχόμενος σε επαφή με τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα;
«Νομίζω ότι η μεταπολίτευση τελειώνει στις ημέρες μας με έναν εκκωφαντικό πάταγο», είναι η άποψη του δημάρχου Αθηναίων, Γιώργου Καμίνη, όπως διατυπώθηκε χθες βράδυ στους χώρους της γκαλερί Ζουμπουλάκη όπου παρουσιάστηκε το βιβλίο του Πάνου Λουκάκου σε μια αίθουσα γεμάτη από πολιτικούς, δημοσιογράφους και γνωστούς Αθηναίους. Και μέσα σε τόσες παρουσίες μια απουσία: ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, δεν βρέθηκε τελικά στο πάνελ λόγω αδιαθεσίας.
Καμίνης: Η μεταπολίτευση κατέρρευσε
«Διαβάζοντας το βιβλίο κανείς καταλαβαίνει ότι με πολλά κριτήρια μπορεί να μιλήσει για το τέλος της μεταπολίτευσης», διευκρίνισε ο Γιώργος Καμίνης. «Αυτό που ζήσαμε έρχεται και κλείνει, (αυτό που ζήσαμε) κατέρρευσε, θα μπορούσε να είχε πάρει άλλο δρόμο, πήρε αυτόν που πήρε και τώρα αυτό που μένει είναι να κάνουμε τον απολογισμό μας..»
«Το βιβλίο του Πάνου Λουκάκου περιγράφει ένα πάρτι», είπε ο νεαρότερος του πάνελ, ο blogger του Παραπολιτική.com, Μάκης Μυλωνάς. «Το άσχημο με το πάρτι αυτό είναι ότι ο λογαριασμός του ήρθε στη δική μου τη γενιά», κατέληξε καταχειροκρούμενος.
Πάνος Λουκάκος ο «αναρχικός της δεξιάς»
«Ας μη γελιόμαστε. Ο Πάνος Λουκάκος πολιτικά βρίσκεται περισσότερο προς τα δεξιά», είπε με τη σειρά του ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Αλιβιζάτος για τον συγγραφέα που έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ το 1996 και αντιδήμαρχος Αθηναίων με ευθύνη τα πολιτιστικά το 2003 – 2004. «Θα τον χαρακτήριζα, όμως, αναρχικό της δεξιάς». Παρών στο πάνελ και ο Απόστολος Σοφιαλίδης, καθηγητής Αστικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο και νομικός σύμβουλος του Γιάννη Μπουτάρη για να θυμηθεί ένα βράδυ που Μπουτάρης τον συνάντησε μαζί με τον Πάνο Λουκάκο με το σχέδιο ενός λόγου τον οποίο θα εκφωνούσε σε λίγο υπό μάλης, κι ο Λουκάκος έγινε με δική του πρωτοβουλία διορθωτής και σχολιαστής, με αποτέλεσμα να βγει ένας πολύ καλός λόγος, όπως χαρακτηριστικά είπε.
«Διάβασα μονορούφι το βιβλίο», είπε και η Πέγκυ Ζουμπουλάκη. «Το βρήκα συναρπαστικό. Υπήρξαν πράγματα που αγνοούσα τελείως, άλλα που τα ’χω ξεχάσει, άλλα τα χω ζήσει. Ο συγγραφέας έχει κρίση κι άποψη και δεν αυτοπροβάλλεται. Από σεμνότητα; Εγώ θα έλεγα από αξιοπρέπεια…»
Το μαύρο πολιτικό χρήμα και η σημερινή κατάσταση
΄Εχει το βιβλίο στοιχεία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον ιστορικό του μέλλοντος να βρει τα αίτια της οικονομικής καταστροφής; «Εάν πάρει κανείς τις φορολογικές δηλώσεις ανθρώπων όταν μπαίνουν στην πολιτική και αυτές σήμερα θα βρει ακριβώς τι έχει γίνει. Αν συγκρίνει κανείς τις πραγματικές εκλογικές δαπάνες των κομμάτων με τις επιχορηγήσεις που λαμβάνουν από τον κρατικό προϋπολογισμό θα δει τι γίνεται δηλαδή θα φθάσει στις πηγές εισροής του μαύρου πολιτικού χρήματος που σε πολύ μεγάλο βαθμό ευθύνεται για τη σημερινή κατάσταση… Δυστυχώς το παλιό πεθαίνει και το νέο δεν έχει ακόμα γεννηθεί. Εκεί βρίσκεται σήμερα το μεγάλο πολιτικό πρόβλημα της χώρας μας», κατέληξε ο συγγραφέας.
Μεταξύ των όσων παρακολούθησαν την παρουσίαση στη γκαλερί Ζουμπουλάκη, ήταν ο υφυπουργός Δημόσιας Τηλεόρασης, Παντελής Καψής, η Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη, ο υποψήφιος Περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Κουμουτσάκος, ο βουλευτής της ΔΗΜΑΡ, Γρηγόρης Ψαριανός, ο πρώην υπουργός, Θόδωρος Ρουσσόπουλος (ήρθε και έφυγε εξαιρετικά αθόρυβα), ο καθηγητής Δ.Ν. Μαρωνίτης κ.α.